Z wudaća: srjeda, 15 februara 2017

srjeda, 15 februara 2017 13:00

Krótkopowěsće (15.02.17)

Tilich za korektury pola rentow

Drježdźany. Sakski ministerski prezident Stanisław Tilich (CDU) je sej znowa korektury při přiměrjenju rentow na wuchodźe a zapadźe žadał. „Zwyšenje tudyšich tuchwilnych rentow je na škodu rentow přichodnych generacijow“ rjekny Tilich­ nowinarjam. Wón na to pokaza, zo mzdy na wuchodźe hišće dołho pod cyłoněmskim přerězkom wostanu. „Młodźina ma tuž jasne njelěpšiny.“

Gripa sej 16 woporow žadała

Drježdźany. Tydźenje trajaca žołma gripy je sej w Sakskej hižo 16 smjertnych woporow žadała, kaž strowotniske ministerstwo informuje. Starobny přerězk zemrětych pacientow wučinješe 84 lět. Mjez zemrětymi bě jenički muž přećiwo influency šćěpjeny, ze zdźělenki minis­terstwa wuchadźa.

Wjelka tola njezatřělić?

wozjewjene w: Krótkopowěsće
Klaus-Dieter Ortmann, sobudźěłaćer chorobneje kasy Knappschaft Bahn See w Choćebuzu, zběra hižo lětdźesatki hórniske předmjety a nastroje. Z jamowej lampu je započał, mjeztym wopřijima jeho zběrka něhdźe 500 objektow. Druhdy internje wu­zwolene wěcy pokazuje; mjeztym wo tym rozmysluje, je tež w čakarni chorobneje kasy zjawnje wustajeć. Foto: Michael Helbig

wozjewjene w: Kultura
srjeda, 15 februara 2017 13:00

Wuměna wědomostneho dorosta wažna

Prěni raz přeproša Serbski institut wot 9. do 11. junija wědomostny dorost na zetkanje „Syć młodych akademikarjow-sorabistow“ do Budyšina. Cordula Ratajczakowa­ je so z organizatorku dr. Theresu Jacobsowej rozmołwjała.

Kak je ideja konferency nastała?

T. Jacobsowa: Ze swojeho časa na Lipšćanskej uniwersiće wěm, kak wažne je, ludźi, kotřiž so wědomostnje ze wšelakorymi temami zaběraja, mjez sobu zwjazać. Štó hdźe wo čim slědźi, to hustodosć jeno připadnje zhoniš, a to je prosće přemało. Tak zrodźichmy ideju, w lěće, hdyž so lětni kurs za serbsku rěč a kulturu w Serbskim instituće njewotměwa, na wuměnu hinašeho razu přeprosyć. Chcemy młodym akademikarjam šansu dać so zeznać, sej nazhonjenja wuměnjeć a aktualne temy rozjimować. Poskitk njewusměrja so tuž jenož na Serbow, ale je wotewrjeny wšitkim, kotřiž so ze serbskej maćiznu rozestajeja. Na zetkanju móža hornjo- a delnjoserbšćinu, němčinu, ale tež jendźelšćinu nałožować.

Koho chceće konkretnje narěčeć?

wozjewjene w: Rozmołwa
srjeda, 15 februara 2017 13:00

Wjace darićelow trěbnych?

Žiwjenje pacientow krejnych konserwow dla ženje wohrožene njebyło

Budyšin/Kamjenc (SN/mwe). W Němskej tuchwilu tři procenty wobydlerjow prawidłownje krej daruja. „Na zakładźe zakonskich dowolenskich kriterijow pak móhło jich hač do 33 procentow być.“ To zdźěli na naprašowanje Serbskich Nowin Kerstin Schweiger – nowinska rěčnica krejdarjenskeje słužby Němskeho Čerwjeneho křiža (DRK) w Berlinje. „Demografiskeho wuwića dla měło w přichodnych lětdźesatkach město dotal třoch procentow wjele wjace z tych 33 procentow krej darić. Potom by teritorialne zastaranje z krejnymi konserwami zawěsćene było.“

wozjewjene w: Socialne
srjeda, 15 februara 2017 13:00

Połoženje móhło so přiwótřić

Ptača gripa so dźeń a dale rozpřestrěwa. Wot zańdźeneho pjatka je nimale cyły Budyski wokrjes zawrjene abo wobkedźbowanske pasmo. Za plahowarjow pjerizny płaća tuž krute předpisy. Přeńdźenja­ móža hač do 30 000 eurow pokuty wuskutkować.

Budyšin (SN/BŠe). Wospjet skedźbnja Budyski krajnoradny zarjad na to, zo stej we wokrjesu dwaj padaj ptačeje gripy, a namołwja plahowarjow pjerizny, předpisy wukaza zwěrjećeje mrětwy dodźeržeć. Wotpowědne informacije su na internetnych stronach krajnoradneho zarjada wozjewjene.

wozjewjene w: Łužica

Budyšin (SN/MiR). Kamery leža na blidźe, digitalne a samo tež hišće analogna, nimo toho swójske fota. Wobdźělnicy fotografiskeje­ dźěłarnički w Budyskim Serbskim muzeju „Jónu z profijemi dźěłać!“ zaběraja so w prózdninskim poskitku z tymle wobłukom wuměłstwa. W běhu 15hodźinskeho kursa, kiž wotměwa so dwaj dnjej, rozłožuje jim Jürgen Maćij wosebitosće fotografowanja.

wozjewjene w: Kubłanje
srjeda, 15 februara 2017 13:00

Krim Ukrainje wróćić

Washington (dpa/K/SN). Nowy prezident USA Donald Trump wot ruskeho knje­žerstwa wočakuje, zo namóc na Ukrainje dale njeeskalěruje a zo jej połkupu Krim wróći. Jedyn z jeho rěčnikow je tole rozšěrjał. Zwiskow sobudźěłaćerjow Trumpa z Ruskej dla hišće do jeho nastupa je prezident­ pod ćišćom. Jeho poradźowar za narodnu wěstotu Michael Flynn je wotstupił, po tym zo so wukopa, zo bě z ruskim wulkopósłancom wo sankcijach rěčał.

Ministerka koleze wěri

Berlin (dpa/K/SN). Do zetkanja zakitowanskich ministrow krajow NATO w Brüsselu němska zakitowanska ministerka Ursula von der Leyen (CDU) na tym njedwěluje, zo so USA dale za aliancu angažuja, byrnjež ju prezident Donald Trump do prašenja stajał. Ameriski wonkowny minister James Mattis je jej slubił, zo su USA w zwjazkarstwje kruće zakótwjene. NATO je jemu najwuspěšniša wojerska alianca w stawiznach.

Dalše warnowanske stawki

wozjewjene w: Kraj a swět

Wojerecy (AK/SN). We Wojerowskim wobydlerskim centrumje na Piwarskej hasy čo. 1 – w domje, hdźež běchu 1912 Domowinu založili, je Wojerowskej kulturnej fabrice serbska rěč dale jara wažna. Tole jednaćel Uwe Proksch na minjenym posedźenju serbskeje přirady města hišće raz potwjerdźi. Dwurěčnosć je tam po jeho słowach pospochi widźomna. Tež turistiska informacija města, kotruž kulturna fabrika njewobhospodarja, ma přichodnje serbskorěčne tafle dóstać. „Mamy prěnje ideje, kak móhli stawizny domu w zwisku z hišće dźensa widźomnymi wuskutkami brunicy zwjazać. Zwoprawdźić móhli to w zachodźe, před­stawy pak njejsu hišće dowuzrawjene“, rjekny Dirk Nasdala, předsyda serbskeje přirady města Wojerec.

wozjewjene w: Łužica
srjeda, 15 februara 2017 13:00

Opel do francoskich rukow?

Berlin (dpa/K/SN). Tradicionalna značka Opel, nimale 90 lět ameriskemu koncernej General Motors (GM) słušaca, stanje so prawdźepodobnje z wobstatkom francoskeho koncerna PSA. Medije rozprawjeja, zo jednanja wo přewzaću mjez woběmaj­ hižo cyły čas traja. Zwjazkowa ministerka za hospodarstwo Brigitte Zypries­ (SPD) je postupowanje GM a PSA kritizowała. Njeje akceptabelne, zo wonej do toho njejstej zwjazkowe knježerstwo, při­słušne krajne knježerstwa, zawodnu radu a dźěłarnistwo IG metal informo­wałoj. General Motors ma zamołwitosć za wšitke Opel zhotowjace němske awtomobilownje.

Po hódnoćenju branšoweho eksperty Ferdinanda Dudenhöffera je w Rüsselsheimje třećina z 15 000 dźěłowych městnow wohrožena. Kaž nowina Bild zdźěla, chce francoski zajimc wo Opel PSA najručišo z němskej kanclerku Angelu Merkel (CDU) rěčeć. Wotmysli jej pječa rozłožić, zo „dźe wo aliancu z Opelom“.

wozjewjene w: Kraj a swět
srjeda, 15 februara 2017 13:00

Praha je Sakskej konkurent

Lětanišćo Václava Havela w čěskej stolicy z rekordnej ličbu pasažěrow

Praha/Drježdźany (dpa/SN). Dźeń a wjace wobydlerjow Němskeje wužiwa Praske lětanišćo za dowolowe a słužbne jězby, mjez nimi tójšto ze Sakskeje. Loni běchu hižo štyri procenty wšěch wužiwarjow airporta z Němskeje. Z 13 milionami pasažěrow je Praske lětanišćo Václava Havela loni nowu rekordnu ličbu docpěło, kaž managerka Marika Janoušková powěsćerni dpa zdźěli. Čěska republika ani telko wobydlerjow nima.

Tole wšak su ličby, wo kotrychž móža w susodnej Sakskej jeno sonić. Lětanišći Lipsk/Halle a Drježdźany móžeštej loni hromadźe runje 3,8 milionow pasažěrow zličić – 4,7 procentow mjenje hač lěto do toho­. Ličba pućowacych z lětadłom w Drježdźanach hižo wot lěta 2011 spochi woteběra.

wozjewjene w: Kraj a swět

Serbska debata

nowostki LND