Z wudaća: štwórtk, 13 apryla 2017

Praha (ČŽ/K). Bjezdźěłnosć w Čěskej je w nalětniku dale woteběrała – z 5,1 procenta w februaru na 4,6 procentow. 354 112 ludźi njeměješe dźěło, štož bě najniša měrcowska hódnota wot lěta 2008, kaž Krajny dźěłowy zarjad tele dny wozjewi. Hłownje běchu twarstwo, ratarstwo, lěsnistwo, kupjelnistwo a gastronomija nahladne mnóstwo bjezdźěłnych „wotčerpali“, wuswětla spomóžne wuwiće generalna direktorka dźěłoweho zarjada Kateřina Sadílková. Swobodnych dźěłowych městnow je na 150 917 zrostło. Analytikarjo­ maja zdobom za to, zo so bjezdźěłnosć z wěstosću dale pomjeńši. Tak dźě w nalětnich měsacach ličba sezonalnje dźěłacych zaso přibywa. Tež komuny přistajeja ludźi za nalětnje rjedźenje ležownosćow. Najmjenje bjezdźěłnych z 3,1 procentom wupokazuje Plzeňski wobwod, sćěhuje stolica Praha z 3,2 procentomaj před Hradeckralovskim wobwodom z 3,5 procentami. Negatiwnje wusahuje porno tomu pohraničny wobwod Ústí nad Labem ze 7,4 procentami bjezdźěłnosće. Morawskošleskemu wobwodej – tohorunja pohraničnemu – njeńdźe so ze 7,0 procentami wjele lěpje.

Jan Nuk z Radworja so praša: Euforija Serbow po schwalenju nowele šulskeho zakonja woprawnjena?

W nowinskim wozjewjenju wupraja předsyda Domowiny Dawid Statnik składnostnje schwalenja nowele šulskeho zakonja dźak kubłanskopolitiskimaj rěčnikomaj Lotharej Bienstej (CDU) a Sabinje Friedel (SPD) za podpěru při zdźěłanju zakonja. Je tónle dźak woprawnjeny?

Wězo jewi so w zakonju za Serbow wjace prawow, směć w šulskich naležnosćach słyšani być. Słyšany być pak njerěka sobu postajeć. Ani w jednym postajenju zakonja njeje zapisane prawo weta. Nastupajo šulske stejnišća rěka pod § 23a, zo maja so planowanja šulskeje syće stać „im Benehmen“ ze zastupjerku zajimow Serbow po § 5 Serbskeho zakonja. Rěka „im Benehmen“ w přezjednosći abo w dojednanju? Čehodla so to potom konkretnje tak njezapisa?

Wučer, wólnočasny rěčespytnik a wopor stalinizma Hanzo Gólenk, bě so 14. apryla 1917 serbskej křesćanskej dźěłaćerskej swójbje w Slepom narodźił. Kaž bratřa dźěłaše jako škleńčer w Běłej Wodźe. Rěčnje jara nadarjeny Serb přiswoji sej rusku rěč a jako wojak na Balkanje tež serbochorwatšćinu. Domowina delegowaše jeho­ 1946 na Serbski wučerski wustaw do Radworja­. Po tym wuwučowaše wón w ródnej wsy a w Běłej Wodźe serbšćinu, němčinu a rušćinu. Něšto lět bě docent na Serbskej rěčnej šuli w Dešanku, hdźež spisa přiručki a wučbnicy „Naša cytańka“ a „Wuknimy serbski“ za kubłanje w delnjoserbšćinje. Swojeje kruteje křesćanskeje wěry dla bě represalijam wustajeny. Statne instancy winowachu jeho bjez přičiny křesćanskeje propagandy a wuhnachu jeho z wučerstwa. Skromnje zežiwješe so wón jako wrotar a dohladowar železniskich zawěrow. We wólnym času zestaja zaćichim rukopisny słownik slepjanšćiny a rostlinskich mjenow. Bohužel njejsu so sorabisća po přewróće za jeho dźěła za­jimowali a je wozjewili. Gólenk zemrě 12. julija 1995. Manfred Laduš

Sylna delegacija Koslowčanow bě za- wčerawšim na posedźenje Njeswačanskeje gmejnskeje rady přijěła, zo by hišće­ raz doraznje na hižo dlěje trajace starosće z tamnišim nadróžnym wobswětlenjom­ skedźbniła.

Njeswačidło (JK/SN). Wot lońšeje nazymy nadróžne lampy w Koslowje pak scyła, pak njeprawidłownje abo w njetrjebawšich časach swěća. To runje wěstosći wjesnjanow a wosebje šulskich dźěći njetyje. W tej naležnosći běchu so wobydlerjo wospjet na gmejnsku radu a wjesnjanostu wobroćili. Samo zapósłanči zwjazkoweho sejma Mari Michałkowej (CDU) su swoje starosće sposrědkowali.

Budyšin chce so tele dny swojim wopytowarjam jako jutrowne město prezentować. Za to su wobchodnicy swoje wukładne wokna wotpowědnje wudebili; najwšelakoriše programy su zestajane a koncerty a dalše zarjadowanja planowane. W starym měsće su nimo toho dospołnje zarosćeny dźěl měšćanskeje murje wurjedźili, tak zo skići město tež tule rjeńši napohlad. Foto: SN/Maćij Bulank

Želniwy mórak

Kulowc. Kriminalna słužba Wojerowskeho policajskeho rewěra bě nastupajo wjacore grafitijowe móranja přepytowała, kotrež běchu loni 25. julija w Kulowcu napadnyli. Nětko je 17lětneho jako podhladneho skućićela wuslědźiła. Swoje móranja na wjacorych wobchadnych znamjenjach a fasadach wón mjeztym přizna. Cyłkownje bě mórak něhdźe 1 500 eurow škody načinił. Znajmjeńša młodostny z Kulowca swoje přeńdźenje wobželnosća a chce škodu zarunać, kaž policija rozprawja. Přiwšěm dyrbi so statne rěčnistwo z padom zaběrać.

Po dźesać měsacach twarskeho časa je Budyska Bohata wěža dypkownje k jutram zaso­ přistupna. Z rukow měšćanskeje twarskeje decernentki Juliany Naumann (nalěwo) je wěžerka Renate Peter dźensa w swojej wěžerskej stwičce symboliski kluč přijała. Wot lońšeho­ junija běchu wěžu dospołnje zaróštowali a potom mjez druhim třěšnu konstrukciju z wołojom wobdali. Nimo toho ma křiwa wěža nětko trochu ćmowšu barbu hač do toho. Najwjetše wužadanje mějachu róštotwarcy zmištrować, dokelž je wěža 1,41 metrow nachilena. Ju ponowić płaćeše nimale 400 000 eurow. Foto: SN/Maćij Bulank

Nowosće a zajimawosće z lětušich křižerskich procesionow

W dźewjeć křižerskich procesionach ponjesu serbscy křižerjo jutrowničku wjesołe poselstwo do susodneje wosady. Kaž kóžde lěto smy so kantorow a nawodow procesionow za nowosćemi prašeli.

Wosebity podawk budźe to lětsa za Budyski procesion, kiž poda so po wo­zrodźenju 25. raz do Radworja. W swojich rjadach změje na wšěch dźesać slěbornych jubilarow, telko kaž w žanym druhim procesionje. Kantor ­Bosćij Čórlich wuswětla to z tym, zo su wjacori Budyscy křižerjo wšitke lěta křižerstwu swěrni wostali a su nětko runja procesionej sami slěborni jubilarojo. Jich kaž tež štyrjoch nowačkow chce potom w Ra­dworju Drježdźansko-Mišnjanski biskop Heinrich Timmerevers witać.

13.4.2017–19.4.2017 Budyski filmowy palast: Fast & Furious: wšědnje 15:00 (nimo pó), 16:30 a 19:30 | pó 14:30 | štw, pj, so a nj 22:45 Conni & Co – Das Geheimnis des T-Rex: nj 14:30 Die Schlümpfe: wšědnje 14:30 | wu a srj 10:15 | pó 12:30 Die Schlümpfe w 3 D: wšědnje 17:00 | pó, wu a srj 12:30 Die Häschenschule: wu a srj 10:15 | pó, wu a srj 12:30 Ghost in the Shell: wšědnje 20:00 (nimo pó) Ghost in the Shell w 3 D: štw, pj, so a nj 22:15 The Boss Baby: wšědnje 17:45 (nimo pó) | wu a srj 10:15 | pó, wu a srj 12:30 | nj 14:45 | pj, nj, pó a srj 20:00 The Boss Baby w 3 D: wšědnje 14:45 (nimo nj) Die Schöne und das Biest: wšědnje 14:30 (nimo nj) a 17:15 Die Schöne und das Biest w 3 D: wšědnje 19:30 Kong – Skull Island: štw, pj, so a nj 22:15 Power Rangers: wu a srj 12:30 Logan – The Wolverine: štw, pj, so a nj 22:30 Fifty Shades of Grey: štw, nj a wu 20:00 Bibi & Tina: wu a srj 10:00

Kino-ekstra: Die Blumen von gestern:­ pó 17:15 a 20:15

Na terenje Krabatoweho młyna Dom Jurja Brězana wotewrjeny

Po lětomaj intensiwneho twarskeho časa je towarstwo Čornochołmčanski Kraba­towy młyn dźensa, zeleny štwórtk, Dom Jurja Brězana zjawnosći přepodało. „Smy prěnjotny statok swójby Gerharda Rječki z Dubrjenka znowa natwarili. Tak smy na přikład originalne třěšne cyhele a typiske kašćikowe wokna z tohole domu wužiwali. Originalne sćěnowe cyhele smy do špundowanja Domu Jurja Brězana sobu zatwarili“, podšmórnje předsyda towarstwa Čornochołmčanski Krabatowy młyn Tobias Čižik.