To a tamne (06.03.24)

srjeda, 06. měrca 2024 spisane wot:

Ćeknjenej domjacej swinjeći je wohnjowa wobora wčera w bayerskim Heroldsbergu pytała a skónčnje popadnyła. Žona bě při rańšim přechodźowanju nje­wšědnej zwěrjeći zetkała a policiju informowała. Přiwołani wobornicy swinjeći skónčnje na swjedźenišću města wuhladachu a z pomocu wobsedźerja popadnychu. Prawniske sćěhi akcija njezměje, policija zdźěla – ani za ćeknjenej swinjeći ani za wobsedźerja.

Mały gorila je so w Berlinskej coologiskej zahrodźe narodźił. Młodźo je w nocy na póndźelu na swět přišło, zwěrjenc zdźěla, runje na mjezynarodnym dnju wohroženych družin. Mać so dotal lubosćiwje wo nje stara. Tež swójba wopicow dorost w swojej srjedźiznje wćipnje wita. Najwjetša družina wopicow je wohrožena. W Africe liča hišće 300 000 gorilow z raznje woteběracej tendencu.

To a tamne (05.03.24)

wutora, 05. měrca 2024 spisane wot:

Palacy so milinowy sćežor je produkciju w jeničkej europskej tworni elektroawtow typa Tesla zlemił. Zawod w Grünheide pola Berlina su mjeztym ewakuowali. Wohnjowu woboru běchu dźensa rano w 5.15 hodź. wołali. Njedaloko Goßena so na polu sam stejacy sćežor paleše. Na to je milina we wjetšej wokolinje wupadnyła. Hač steji woheń w zwisku z protestami w lěsu njedaloko twornje, njewědźa.

Dwaj bowaj wolija za fritěrowanje su njeznaći na schodźe dwórnišća w Berlinje-Lichtenbergu wukidnyli. Znajmjeńša 13 ludźi je so na hładkich schodach wobsunyło. Muž so zrani. Wón je so pola ­policije přizjewił a skoržeše na bolosće bjedrow a zhibadłow. Njeznaći, mužej a žona, běchu wolij z bliskeje předawanskeje budki pokradnyli a na schodach rozkidali, kaž awtomatiska kamera pokazuje. Policija pyta nětko za swědkami.

To a tamne (04.03.24)

póndźela, 04. měrca 2024 spisane wot:

Pod wliwom cannabisa na jězbnu šulu přišoł je 21lětny w Lubušu – tydźeń do praktiskeho pruwowanja. Test drogow je konop dopokazał, jako muž hižo za wodźidłom awta jězbneje šule sedźeše. Na pruwowanje přichodny tydźeń wón přińć njetrjeba, su jemu rjekli. Nimo toho dyrbi drje pjenježnu pokutu płaćić.

Cyłkownje 38 psyčich sankowych zapřahow je so minjenu sobotu na mjeztym 52. wubědźowanje Idarod w lódzymnej Alasce na puć podało. Něhdźe dźesać dnjow a cyłkownje 1 600 kilometrow ­maja wobdźělnicy najnaročnišeho wubědźowanja – jědnaće žonow a 27 muži – před sobu. Zaměr je městačko Nome nad Beringskim morjom. Faworića su třo bywši dobyćerjo: Pete Kaiser, kiž bě 2019 dobył, rekordny dobyćer Dallas Seavey, kiž bě pjeć króć wuspěšny a lońši zakitowar titula Ryan Redington.

To a tamne (01.03.24)

pjatk, 01. měrca 2024 spisane wot:

Twochnjenje mjedwjedźa su w Stuttgartskim zwěrjencu a botaniskej zahrodźe Wilhelma zwučowali. Za to bě so sobudźěłaćer wčera jako mjedwjedź předrasćił. Testowali su při tym alarmowe a nuzowe plany, w zdźělence rěka. Tež warnowansku app za sobudźěłaćerjow z wotpowědnymi pokiwami zadźerženja su zasadźili. Krizowy stab hladarjow a skótnych lěkarjow je so zešoł. Předrasćeneho kolegu su spěšnje zaso popadnyli.

Aktiwisća w swojich budkach we wjerškach štomow njedaloko twornje awto­twarca Tesla smědźa tam najprjedy raz hač do 15. měrca wostać. Tole zdźěla policija po dorěči z tamnišej gmejnu. Demonstrantam pak je zakazane, na kolije stupić, kotrež do zawoda wjedu. Škitarjo wobswětoweje skupinu „Teslu zadźeržeć“ protestuja přećiwo planowanemu rozšěrjenju zawoda a z tym zwjazanemu ničenju wulkich lěsnych płoninow.

To a tamne (29.02.24)

štwórtk, 29. februara 2024 spisane wot:

Něhdźe 80 aktiwistow skupiny „Teslu zadźeržeć“ je lěs njedaloko twornje awto­twarca w Grünheide wobsadźiło, zo bychu přećiwo planowanemu rozšěrjenju zawoda protestowali. W běhu krótkeho časa natwarichu wjace hač dźesać budkow we wjerškach štomow. Demonstranća chcedźa po tutym puću wotum wobydlerjow podpěrować, kotřiž běchu so při wothłosowanju přećiwo rozšěrjenju zawoda wuprajili. Aktiwisća njewěrja, zo so Tesla na rozsud wobydlerjow dźerži.

Drastiske naprawy přećiwo ekstremnym smalerjam nałožuja wot jutřišeho w Awstriskej: Štóž w sydlišćach 80 km/h spěšnišo jědźe hač dowolene a zwonka nich 90 km/h, njezhubi jenož jězbnu dowolnosć, ale tež awto. Minjeny čas běchu stajnje zaso smalerjow lepili. Fachowcy dwěluja na prawniskim zakładźe sćazanja.

To a tamne (28.02.24)

srjeda, 28. februara 2024 spisane wot:

Porjadne narodniny swjećić móže jutře po wšej Němskej něhdźe 55 000 ludźi, po štyrjoch lětach. W Berlinje je jich 2 395, tamniše měšćanske zarjadnistwo zdźěla. 29. februar jewi so w kalendru jenož kóžde štyri lěta. Tak mjenowane šaltowanske lěta maja 366 město 365 dnjow, zo bychu njedostatk ličenja při pohibowanju zemje wokoło słónca wurunali.

Jenož ludźo nad 60 lětami maja šansu na dźěło w mlokarni italskeho předewzaćela Roberta Brazzaleho w gmejnje Zanè na sewjeru kraja. Z młódšimi přistajenymi bě Brazzale špatne nazhonjenja zběrał, dokelž nimaja zapal a energiju. Na to bě jenož hišće ludźi nad 60 lětami přistajił a rozsud njewobžaruje: Starši sobudźěłaćerjo přinjesu energiju, zahoritosć a wosebje žiwjenske nazhonjenje sobu. „Woni wědźa, kak wažne dźěło je. Młodźi ludźo to hakle pozdźišo rozumja.“

To a tamne (27.02.24)

wutora, 27. februara 2024 spisane wot:

Wjace hač 70 kilometrow bjez lokomotiwnika po puću był je nakładny ćah w Indiskej. Wodźer bě zhromadnje ze swojim pomocnikom na dwórnišću na sewjeru kraja z ćaha wulězł, jako tón z dotal njeznatych přičin wotjědźe. Železnicarjo na to ludźi podłu čary warnowachu a wšě železniske přechody zawrěchu. Z pěskowymi měchami na horatym wot­rězku móžachu ćah z 53 wagonami skónčnje zadźeržeć. Nichtó so njezrani.

Ze starymi jězdźidłami hač k polarnemu kruhej je 120 mustwow njedźelu z Hamburga wotjěło. Mjez wobdźělnikami su stare awta VW Käfer runje tak kaž historiski Porsche 911 abo stare motorske. Wobdźělnicy njesmědźa nawigaciske nastroje wužiwać, ale so na karty, kompas a hłójčku spušćeć. Mustwa přińdu z 18 krajow. Po jězbje přez dźewjeć krajow wočakuja jich 10. měrca zaso w Hamburgu.

To a tamne (26.02.24)

póndźela, 26. februara 2024 spisane wot:

Zawostajenstwo Kurta Drummera (1928-2000), sławneho telewizijneho kucharja za čas NDR, chowaja wotnětka w kulinariskim archiwje Drježdźanskeje krajneje biblioteki. Prěnje eksponaty su předwčerawšim, sobotu, přepodali. Dotal bě so Kamjeničanski zwjazk kucharjow wo to starał. Drummer pochadźa z Rudnych horin a bě w Kamjenicy kucharić nawuknył. W telewiziji NDR wón hač do 1983 wjace hač 650 króć we wusyłanju „Telwizijny kuchar poruči“ wustupowaše.

Z New Yorkskeho zwěrjenca twochnjena wulka sowa Flaco je mortwa. Prawdźepodobnje bě ptačk do fasady wysokodomu ameriskeje metropole zrazył a sej šiju zwinył. Euraziska sutawa bě w februaru 2023 ze swojeje klětki wulećała, po tym zo běchu njeznaći grót přerězali. Wot toho časa Flaca wobkedźbowachu a stajnje zaso podarmo spytachu, jeho popadnyć.

To a tamne (23.02.24)

pjatk, 23. februara 2024 spisane wot:

Při porodźe dźěsća spontanje pomhała je Berlinska wohnjowa wobora. Starosćiwy susod młodeje swójby bě wobornikow wo pomoc wołał, jako bě porod wotwidźomny. Pomocnicy z nuzowym wačokom muža domoj přewodźachu. Krótko na to porodźi mać „strowe a zbožowne dźěćo“, wohnjowa wobora rozprawja. Mać a dźěćo dowjezechu do chorownje. Wohnjowa wobora na swojej internetnej stronje młodym staršim radźi, sej radšo bydlenje w susodstwje wobornikow pytać.

Na wšěch 48 kóčkow rědkeje družiny Ukrainian-Levkoy je weterinarny zarjad z bydlenja w Berlinje-Marzahnje wuswobodźił. Zwěrjata bjez kožucha a z wulkimaj wočomaj mějachu zdźěla ćělne brachi a genetiske njedostatki. Kóčki su na wjacore zwěrjatownje rozdźělili. Mužej su dalše plahowanje zakazali a jeho wobskoržili.

To a tamne (22.02.24)

štwórtk, 22. februara 2024 spisane wot:

Priwatny stawk šofera nakładneho awta na parkowanišću je zasadźenje policije zawinował. Předewzaćel wozydłownistwa bě policiju wo pjanym šoferu na parkowanišću w Ottendorfje-Okrilli informował. Zastojnicy nadeńdźechu woprawdźe 52lětneho pólskeho šofera, kiž měješe wjace hač dwě promile alkohola. Jěć pak wón nochcyše, dokelž swojeho šefa dla stawkowaše, kaž sam rjekny.

Sta litrow piwa na dróze a hromady črjopow: Nakładne awto je wčera po puću na awtodróhu 70 w hornjofrankskim Kulmbachskim wokrjesu sta piwowych kašćikow zhubiło. Rumowanje traješe po informacijach policije wjacore hodźiny. Palety piwa běchu so w křiwicy suwać započeli, přełamachu wobhrodźenje připowěšaka a padnychu na dróhu. Kontrola wunjese, zo njebě piwo porjadne přiwjazane. Škoda wučinja 35 000 eurow.

nowostki LND