„Serbja su lubi, pomocliwi ludźo“
W Mnichowskim nakładnistwje Europaverlag wuńdźe loni rozšěrjeny, aktualizowany nakład knihi „Wer Beine hat, der laufe“. Kaž w podtitlu steji, wopřija edicija powědanja hišće žiwych dźewjeć swědkow ćěkanja a wuhnaća němskeje ludnosće z dźensnišeje Pólskeje a Čěskeje, a to w lětomaj 1945 a 1946.
Zapósłane (21.10.22)
Zwjazk serbskich spěwarskich towarstwow swjeći bjez swojich spěchowacych čłonow, měni Jan Nuk z Radworja, nawjazujo na rozmołwu z Friedemannom Böhmu we wčerawšim wudaću Serbskich Nowin:
Zapósłane (30.09.22)
Stani Nawka z Hamburga piše pod hesłom „Kónc a nimo?“
Njejsym wšak přeco a hnydom „up to date“ nastupajo serbski „bušfunk“, a tuž so stróžich, jako słyšach a čitach wo katastrofalnej situaciji wokoło Serbskich Nowin.
Štó je na tym wina? Tónkróć snadź lědma Domowina. Ale chutnosć njerodźi žort.
Hladam z jednym wóčkom wróćo na zanjechane móžnosće zańdźenych lět a z druhim wóčkom do přichoda. Při wšej woli njewuhladam ani hwězdźički, kiž by so błyšćo a zybolejo mje wabić zamóhło, so požadać wo jedne z mjeztym wjacorych wakantnych dźěławych městnow, bjez kotrychž njebudźe naš „serski blot“ přežiwić.
Sprěnja njejsym – bohudźak – žadyn profi-politikar, ale mam wotzamknjene wukubłanje a samo powołanje. Zdruha nimam dohlad do wšěch kućikow dźěłoweho prawa a zakonskich paragrafow.
Zapósłane (23.09.22)
Marlene Langerowa z Wotrowa, čłonka iniciatiwy na dobro kapłana dr. Jensa Buliša piše:
Tydźenja, 11. septembra, zhonichmy z wozjewjenjow wotpohlad biskopa Timmereversa, Chróšćanskeho kapłana dr. Buliša do Žitawskeje wosady k nowembrej přesadźić.
To je za nas katolskich wěriwych jara zrudźaca powěsć. Hižo wjele lět smy we Wotrowje bjez swójskeho fararja. Administratiwnje so Wotrow přez Chróšćansku faru zastara. W zašłosći smy tež hižo serbskorěčnych duchownych (na př. přez wotchad do domizny) zhubili a w přichodźe so dalši na wuměnk podadźa.
Kak wusko su cyrkej, wěra a rěč tu we Łužicy ze sobu zwjazane, móžemy wšitcy dźeń wote dnja w našich wjeskach dožiwić. Serbskich, serbskorěčnych duchownych bywa dźeń a mjenje. Hladajo na to, kelko Božich mšow smy hišće měli, jako mějachmy swójskeho duchowneho, je so ličba Božich mšow stajnje redukowała. Dlěši čas so hižo žane dźěćace a młodźinske kemše wjac njeswjeća. Tež ministranća su sebi samym přewostajeni.
Zapósłane (20.09.22)
Werner Měškank ze Zaspow wupraja so k tuchwilnej diskusiji wo personalnych njedostatkach w serbskich medijach:
Z wěstej poraženosću sym pjatkowne wudaće SN ze 16. požnjenca z jenož dwěmaj stronomaj za Předźenak dóstał a čitał. Hladajo na to, zo tuchwilu tež redakciji Noweho Casnika a serbskeho rozhłosa RBB chětro pod pobrachowacymi sobudźěłaćerjemi ćerpitej, čuju so postorčeny, so wuprajić. Chcu přiwšěm na trajnu nješwarnu kadrowu politiku w Serbach pokazać.
Chcu, zo SN dźenik wostanje, Nowy Casnik měł dwójce wob tydźeń wuchadźeć, serbske radijo trjebamy cyły dźeń, serbska telewizija w MDR a RBB móhła so rady kóždu sobotu a k přihódnišim wusyłanskim časam na wobrazowkach jewić.
Za to wšak dyrbi so raz zwěsćić: Kak atraktiwne abo skerje drje njeatraktiwne su dźěłowe městna w někotrych serbskorěčnych medijach? Čehodla maš jako Serb resp. Serbowka po zdaću hubjeńše šansy nawjedować serbsku instituciju? (Naliču Wam rady sep „dźiwnych“ přikładow a „připadow“, jelizo to njewěriće!).
Zapósłane (16.09.22)
W tymle zwisku piše Rebecca Haertel z Berlina nawjazujo na přinošk „,Wukrawjenje‘ strachi wubudźa“ we wudaću SN 19. awgusta:
Z wobžarowanjom sym čitała, zo hrozy strach, zo Serbske Nowiny personelnych problemow dla zańdu. Wot kónca lěta 2021 čitam tute wulkotne nowiny. Wone pomhaja mi jara při nawuknjenju serbšćiny. Sym za wosom měsacow přez nje telko přinawuknyła – gramatisce a při polěpšenju słowoskłada.
Abonowanje SN běše za mnje spočatnje wulke wužadanje, wšako sej dołhi čas njemyslach, zo je moja serbšćina dobra dosć, zo bych Serbske Nowiny rozumiła. Tola k změnje do lěta 2022 bě skónčnje tak daloko: sym Serbske Nowiny abonowała a zwěsćiła, zo móžach ju wjele lěpje rozumić, hač sej myslach. A mjeztym móžu je tak derje čitać, zo pola najwjace artiklow hižo přełožowansku pomoc njetrjebam. Wužiwam Soblex jenož hišće, zo bych teksty analyzowała a tak swoju serbšćinu polěpšała.
Sym Wam woprawdźe dźakowna, zo sym so přewinyła a tak za mnje to dotal njemóžne docpěła. Nadźijomnje so Wam to tež ze Serbskimi Nowinami poradźi. Ja tłóču Wam palcy!
Su husćišo ze „zjawnymi“ jěli
Kónc awgusta skónči so doba 9eurowskeho tiketa za wužiwanje regionalnych busow a ćahow po cyłej Němskej. Kak posudźujeće tutu móžnosć? Naši redaktorojo su so k temje naprašowali.
Michał Donat z Chrósćic: Lipšćanscy studenća płaća kóždy semester přinošk za wužiwanje regionalneho wobchada w měsće a kołowokoło njeho. Spočatk junija bu płaćiwosć studentskeho tiketa na cyłu Němsku rozšěrjena. Tuž njetrjebach sej tiket ani kupić. W zašłych třoch měsacach sym husćišo hač hewak z ćahom jězdźił.
Weronika Žurowa z Lejna: Na tajki poskitk sym hižo dołho čakała, a to wosebje, dokelž leži mi škit klimy na wutrobje. Wobstaranje a wužiwanje tiketa bě bjez problemow. Busy njeběchu přepjelnjene, wšo je derje fungowało, znajmjeńša na mojej čarje. Po mojim zdaću su tajke poskitki dobry puć, mnóstwo awtow na pućach a tak škódne wotpłuny redukować.
Zapósłane (29.06.22)
Krótke přispomnjenje k wosadnemu swjedźenjej we Wotrowje poda tule Wórša Šołćina z Róžanta:
Dosć wobšěrnje rozprawjachu Serbski rozhłós a Serbske Nowiny wo wosadnym swjedźenju kónc zašłeho tydźenja we Wotrowje. Jara pak je mje zadźiwało, zo ani jedyn z njeju w naličenju wšelakich bjezdwěla připóznaća hódnych „programowych dypkow“ njedźelnišu swjatočnu Božu mšu ze starobiskopom Reineltom njenaspomni. W rjenje ponowjenej Wotrowskej cyrkwi swj. Bena, kotrehož patronat hakle před krótkim swjećachmy, bě so syła ludźi zhromadźiła, a tež hišće před cyrkwju běchu ławki derje pjelnjene, někotři samo stejachu. Přichwatali běchu tež z druhich wosadow dźakownje sobu swjećić wjesoły podawk 250lětneho wobstaća Wotrowskeje wosady. Starobiskop Reinelt sej ze swojim přećelnym a wotewrjenym wašnjom znowa wutroby přitomnych zdoby.
Měnju, zo je runje žro tajkeho wosadneho swjedźenja dźakna Boža mša – a ta njeměła naspomnjenjahódne być?
Sylne wuprudźenje dožiwili
Po premjernym předstajenju „Pink Guerilla“ w Budyskim dźiwadle na Hrodźe je so SN wobhoniła, kak je so publikumej kruch lubił.
Měrana Cušcyna z Budyšina: Sarah Cyžec je talentowana hrajerka. Bě pytnyć, zo je sej w běhu swojeho wukubłanja w dźiwadle tójšto přiswojiła. Wona je so do róle zanuriła a čućiwje z hłosom a ćěłom agěrowała. Tež pantomima jej wočiwidnje wjeselo čini. Scyła ma wona při hraću sylne wuprudźenje. A tute wuprudźenje smy dźensa dožiwili w koncentrowanym předstajenju róle 16 lětnjeje Sunny. Sama na jewišću stać słuša zawěsće k najwjetšim wužadanjam dźiwadźelnikow a Sarah Cyžec je wužadanje suwerenje zmištrowała. Přeswědčiwje je elewka z monologa dialog tworiła a tak tamne róle – sobušulerjow, wučerki, staršeju – zapletła. Ale tež wšelakorosć młodeje duše – jako pěkna dźowka, rebelowaca abo njewěsta – je zamóhła derje předstajić.
Zapósłane (10.06.22)
Eduard Luhmann ze Smjerdźaceje wěnuje so centrumej za astrofyziku, kotryž móhł pola Konjec nastać a měni:
Při wšěm wjeselu nad projektom, kotryž zwjazujemy w našim regionje z wulkej nadźiju, měli pak tež strachi a wobmyslenja ludnosće w naležnosći chutnje brać. Na to skedźbni gmejnski radźićel Ralbic-Róžanta Tilo Žur a pokaza, zo móhł w padźe zwrěšćenja astrofyziskeho centruma za to atomarny kónčny skład nastać abo zo móhli tam potom kaolin wudobywać. Z teje přičiny prošeše Žur prof. Hasingera wo bórzomne informaciske zarjadowanje předewšěm tež za wobydlerjow Šunowa a Konjec.
