Wo hwězdach we Wojerecach

póndźela, 22. meje 2023 spisane wot:

Wojerecy (SN/at). Třeća stacija roadshow „Universe on Tour“ budu wot srjedy Wojerecy. Mobilny planetarij akcije zwjazkoweho ministerstwa za slědźenje a jeho partnerow wita zajimcow hač do swjatkowneje njedźele na parkowanišću před Kulturnej fabriku. Wojerecy buchu wupytane, dokelž je tam jednaćelnja Łužiskeho centruma astrofyziki (DZA), nimo Zhorjelca druhe stejnišćo wulkoprojekta.

Na tradicije bohaty Lohrmannowy obserwatorij Techniskeje uniwersity Drježdźany swoje slědźenja za kartu hwězdow w 3 D-formaće we Wojerecach předstaja. Wopytowarjo zhonja ze stron DZA wo přichodźe slědźenja w Budyskim a Zhorjelskim wokrjesu, mjez druhim wo planowanym podzemskim laborje za wuslědźenje grawitaciskich žołmow w gmejnje Ralbicy-Róžant. „We wobłuku roadshow chcedźa wobydlerki a wobydlerjow regiona a předewšěm młodych ludźi informować a za astronomiju a astrofyziku zahorić“, rjekny designowany direktor DZA prof. dr. Günther Hasinger. Wopyt wustajeńcy je darmotny. Dopołdnja hodźa so za šulske rjadownje wot 5. lětnika. Poručene je, so přizjewić pod: .

Choćebuz (SN/BŠe). Na Liškowskim jězorje sewjernje Choćebuza nastawa płuwaca solarna připrawa. Za to su dźěłaćerjo minjenu wutoru poslednje zakładne dźěła přewjedli a kótwicy za płuwace solarne module do zhusćeneho dna jězora zatwarili. Wažnu twarsku kročel su zamołwići woswjećili. K tomu su nawoda předewzaća Łužiska energija a milinarnje Thorsten Kramer, Choćebuski wyši měšćanosta Tobias Schick kaž tež jednaćel koncerna EPNE Dominique Guillou na twarnišćo přijěli a oficialnje twar płuwaceje solarneje připrawy swjatočnje zahajili.

„Najwjetša płuwaca solarna připrawa Němskeje na najwjetšim pohórnistwowym jězoru je pokazka na to, zo maja płoniny jónkrótny potencial. Naprawa zarjaduje so konsekwentnje do našeho transformaciskeho projekta GigawattFactory, z kotrymž chcemy Łužicu na přikładnu energijowu kónčinu přetworić“, Thorsten Kramer zwurazni. Blisko připrawy su hišće dalše naprawy předwidźane, hdźež ma so na zakładźe wobnowjomnych energijow milina produkować.

Tajki dźeń wotewrjenych duri w industrijnišću Čorneje Pumpy dołhi čas wjace njebě, kotryž stej předewzaći Hamburger Containerboard a Dunapack minjenu sobotu přewjedłoj. Wopytowarjo njejsu jeno z Łužicy přijěli, ale tež z druhich kónčin Němskeje. To sy na znamješkach jězdźidłow spóznał.

Čorna Pumpa (JoS/SN). Wopytowarjam stej so na stejnišću papjercownja Hamburger Containerboard a fabrika za žłobičkaty papjerc Dunapack předstajiłoj. Wobě maja w regionje za swójbam wurjadnje přichilenej. Wobě předewzaći stej so sobotu tuž prócowałoj, wopytowarjam tutu přećelnosć a z tym zwjazany sobudźěłaćerski management zbližić. „Zaručenje fachowcow zahaji so hižo z podpěru našich wysoko motiwowanych sobudźěłačerjow, kotřiž swójske dźěći za powołanje w papjerowej industriji zajimuja, ale so tež napřećo bywšim šulskim towaršam abo w přiwuznistwje za to zasadźuja. To činja, dokelž su pola nas spokojom“, powěda Jennifer Peter, teamowa nawodnica za rekrutěrowanje, wuwiće personala, wukubłanje a personalny marketing wobeju zawodow.

K mjezynarodnemu dnjej pčołkow

srjeda, 17. meje 2023 spisane wot:

Wo transferje pčołarskeje wědy Šěracha we 18. lětstotku a wo wiziji pčołarja Güntera Sodana dźensa

20. meje swjećimy Mjezynarodny dźeń pčołkow. Zjednoćene narody (UN) skedźbnjeja z dnjom na wulki wuznam pčołkow za ekologiski system, ale tež na wohroženje, kotremuž su tute překasancy wustajene. Přičiny mrěća su: wužiwanje insekticidow, monokulturne industrielne ratarjenje ze sćěwkom, zo mnohotnosć družin woteběra, kaž tež změna klimy. Tuta polěkuje rozpřestrěwanju parazitow a chorosćow mjez pčołkami. Wosebje ličba populacijow dźiwich pčołkow masiwnje woteběra.

Čehodla runje 20. meje?

Před štyrjomi lětami je Budyska wokrjesna nalutowarnja darowansku platformu 99Funken zahajiła. Mjeztym su zamołwići za 43 projektow cyłkownje 341 000 eurow nazběrali, z čehož profitowachu tež wjele naprawow w serbskich wjes­kach.

Budyšin (SN/BŠe). Tysac štomow za Budyšin, rězbowane figury za Smochčanski Boži narodk, podpěra załoženej Radworskej młodźinskej wohnjowej woborje, saněrowanje přistawneho mosćika Malešanskeho sportoweho towarstwa nurjakow, štomy za Čornobóh, wuchowanje doma kata w Lišej Horje, su jenož někotre projekty, kotrež su pjenjezy na darowanskej platformje 99Funken Budyskeje wokrjesneje nalutowarnje dóstali. Cyłkownje su tam podpěrarjo iniciatiwow mjenujcy 341 000 eurow nazběrali. „Suma je fenomenalna. Na naše towarstwa a iniciatiwy smy hordźi. Nam je wulke wjeselo projekty přewodźeć a podpěrać, doniž so naprawa skónčnje hodźi zwoprawdźić“, wjeseli so Simone Bär z Budyskeje wokrjesneje nalutowarnje.

Woblubowany format dale wjedu

póndźela, 15. meje 2023 spisane wot:

Regionalne hospodarstwo dožiwjenjowpołnje sej spřistupnić móža zajimcy stajnje na zarjadowanjach tak mjenowaneje pózdnjeje změny. Tež lětsa tajke w hornjołužiskich městach zaso budu.

Budyšin (SN/BŠe). Cyłkownje 21 předewzaćow chce 9. junija w Budyšinje ludźom dohlad do swojeje produkcije zmóžnić a za kulisy hladać dać. Jónkrótna šansa to potajkim zajimcam, zo móhli so z poskitkami zawodow zeznajomić. Tam předstaja firmownicy mjez druhim tež wukubłanske powołanja a dźěłowe městna. Woni maja akciju tuž za dobru šansu, wo fachowcow wabić.

Tele dny dźěłaja sobudźěłaćerjo Sorabije z mašinami na polach, zo bychu prěni zasyk trawy za silo w Hrańcy žnjeli. Dominik Čornak (naprawo) z Noweje Wjeski zběra z wulkej sykawu trawu a duje ju potom na připowěšak traktora. Foto: Feliks Haza

Solarne připrawy za třěchu su tuchwilu jara prašane. Wjele ludźi chce wysokich płaćiznow miliny dla, njewotwisny wot energijowych wikow być. Wězo je stajnje radźomne, so na fachowcow wobroćić, kotřiž so z tajkimi připrawami wuznawaja. Prěnje informacije pak nańdu zajimcy mjeztym tež hižo w interneće.

Budyšin (SN/BŠe). Strona za informacije wo solarnych připrawach skića portal „solartatlas.de“. Tam na přikład zhoniš, zo bu lětsa w prěnim kwartalu cyłkownje 28 nowych solarnych připrawow w měsće instalowanych, štož wotpowěduje přirunujo z lońšim decembrom rozrost wo šěsć procentow. Z tym je to mjenje hač přerězk cyłeje Němskeje z hódnotu 7,7 procentow.

IG metal formu insolwency raznje kritizuje

srjeda, 10. meje 2023 spisane wot:

Niska (SN/at). Sobudźěłaćerjo Nišćanskeje wagonownje su zludani insolwency twornje dla. Jich wola, wo wohrožene dźěłowe městna dale wojować, je nje­zlemjena. Wo tym informowaše Eileen Müller, dźěłarniska sekretarka IG metal wuchodneje Sakskeje, na naprašowanje našeho wječornika.

Na zawodnej zhromadźiznje su dźěławi wčera ze stron słowakskeho mějićela Tatravagónka z Poprada wo pjenjezach wupada insolwency dla zhonili. Zdobom su prawiznikow zeznali, kotřiž tak mjenowane jednanje pod škitnym krywom (Schutzschirmverfahren) wjedu. Woni maja w běhu třoch měsacow insolwencny plan a saněrowanski koncept zdźěłać.

Nadźija a strach

srjeda, 10. meje 2023 spisane wot:
Dobrych pjeć lět je so wot poslednjeje insolwency Nišćanskeje wagonownje kónc decembra 2017 minyło. Tak prawje dźensa nichtó wjace njerozumi, čehodla je ­słowakski twarc nakładnych wagonow Tatravagónka z Poprada předewzaće spočatk 2018 kupił. Popřewrótowe wuwiće Nišćanskeje wagonownje je jeničke chabłanje mjez nadźiju do přichoda a wulkim strachom doskónčneho zahinjenja. Teoretisce kiwa na tradicije bohatemu zawodej dobry přichod. W prócowanjach wo neutralnosć CO2 nastupajo hraje železniski wobchad w transportowym sektorje wažnu rólu. Skrućenje transportow na kolijach žada sej moderne nakładne wagony. Te móhli w Niskej twarić, na jeničkim hišće wobstejacym stejnišću po cyłej Němskej. Nimale 200 dźěłowych městnow je tam wohroženych. Brěmjo to, kotrež změnu strukturow po kóncu wudobywanja brunicy we Łužicy přidatnje poćežuje. Zawod trjeba skónčnje nošny koncept, kiž dlěje hač pjeć lět płaći. Axel Arlt

nowostki LND