Mjenje rjemjeslniskich firmow

štwórtk, 23. februara 2023 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Ličba rjemjeslniskich zawodow w Sakskej je loni snadnje woteběrała. Kaž forum rjemjesła wčera wozjewi, steješe 3 212 přichadam 4 014 wotchadow napřećo. Ličba firmow je wo 1,4 procenty niša. Za jednu z hłownych přičin maja fakt, zo su so mnozy solo­samostatni wróćo sćahnyli. „Dalokož su powołansce kwalifikowani, su mnozy z nich jako socialneho zawěsćenja winowaći přistajeni do wubědźowanja kmanych rjemjeslniskich zawodow přešli. Tajke su na přikład w twarskim a we wu­twarnym přemysle“, kaž rěkaše.

Nimo toho su přemysło ze starobnych přičin a předewšěm na wsach wotedali. „Druhdy so kwalifikowani rjemjeslnicy njeatraktiwnych wobłukowych wuměnjenjow dla, kaž su to brěmjenja statneje běrokratije we wobchodniskim wšědnym dnju, natwara swójskeje powołanskeje eksistency boja“, mjenowaše Sakski forum rjemjesła dalšu přičinu.

Swinjaca mrětwa w Choćebuzu

Niska (UM/SN). „Niska jedna“ – pod tutym hesłom steješe wčera 15. pominanska straža Nišćanskich wagonotwarcow. Wona pak njeje so před wrotami zawoda wotměła, ale zahaji so jako manifestacija na Naměsće młodźiny. Z toho sformowaše so protestny ćah z něhdźe 300 wobdźělnikami po hasach nutřkowneho města. Namołwu „Niska jedna“ móhli w dwójnym zmysle rozumić: Na jednej stronje jako znamjo, zo wagonotwarcy dale trajace mjelčenje jednaćelstwa Tatravagonka AG k přichodej twornje njeakceptuja a nětko sami jednaja. Na tamnej stronje su so wobchodnicy a wikowarjo k najwjetšemu zawodej města wuznawali. „Njeje žanoho wobchoda, kotryž žadyn poćah k wagonowni nima“, rjekny Nišćanski citymanager André Schulze. Wón je akciju koordinował. „Wšudźom su mi prajili: Mój nan je tam dźěłał, mój bratr tam dźěła. Kóždy ma w tajkim městačku něšto z najwjetšim zawodom činić.“ Wotpadnje-li wagonownja jako dźěłodawar, dyrbja z wotćehnjenjom mnohich potrjechenych swójbow ličić. To ma njepřewidźomne sćěhi za kupnu móc w měsće.

Dźeń mjenka w Slopišćach

srjeda, 22. februara 2023 spisane wot:

Lubin/Slopišća (SN). Tradicionalne zarjadowanje za zajimowanych rybarjenja wobydlerjow Błótow biosferowy rezerwat Błóta a wokrjes Dubje-Błóta tež lětsa zaso wuhotujetej. Wudźerjo, rybarjo a fachowcy su 11. měrca na 16. dźeń mjenka (Quappe) do Slopišća (Schlepzig) přeprošeni, zo bychu so nastupajo nowe dopó­znaća kołowokoło wodoweho swěta w Błótach a wokolinje wuměnili.

Nowy Life-projekt Europskeje unije je spěchowanju zestawy rěčneje mušle (Bachmuschel) wěnowany. Wo tym Maria Böhme z Přirodoškitneho fondsa Braniborskeje přednošuje. Rybarski biologa Frank Fredrich rozprawja wo zetkawanjach z „wulkimi a małymi rybami“ kaž tež wuslědkach jeho rybyłójenja w Błótach a w jich wokolinje. Wo přičinach a konkluzijach katastrofy Wódry loni w awgusće z wosebitym wusměrjenjom na sćěhi za žiwota na a we wodźe Christian Wolter z Leibnizoweho instituta za ekologiju wodźiznow a nutřkowne rybarstwo porěča. Přiběraca problematika niskeje wody w Błótach je tema Eugena Nowaka ze zarjadnistwa tamnišeho bio­sferoweho rezerwata.

Resursu sej zmysłapołnje spřistupnić

póndźela, 20. februara 2023 spisane wot:
Drježdźanski kompetencny centrum za wobdźěłanje drjewa ma tuchwilu zajimawu a wuspěšnu wustajeńcu „Wšitko drjewo“ Wienskeho dźěćaceho muzeja ZOOM přihotowanu. Tam dóstanu dźěći mnohostronski dohlad do potenciala rosćaceho materiala. Tohorunja spřistupnja so jim spomóžne wobchadźenje z klimje přichilenej resursu drjewo. Drjewo je wšak njesměrnje mnohostronske. Tak hodźa so meble a domy twarić. Tohorunja su zakładny material na přikład za papjeru. Dale pak wužiwa so drjewo tež za produkciju energije a ćopłoty. Wšitke informacije k wustajeńcy a poskitkam su na internetnej stronje www.allesholz.de podate. Foto: Jürgen Männel

Camp hižo njeje

pjatk, 17. februara 2023 spisane wot:

Ottendorf-Okrilla (SN/mb). Policija je hižo wčera rozpušćenje protestneho campa w Łužničanskej holi zdokonjała. Popołdnju su policisća poslednju „wobsadźerku“ z terena wotwjedli, hdźež dźěłaćerjo statneho zawoda „Sakski lěs“ nětko štomy porubaja, zo by šćerkownja KBO na zakładźe zrěčenja z 90tych lět tu šćerk wudobywać móhła. Žona běše so w mobilnym nuzniku schowała, kotryž so mjez štomomaj na paleće znošowaše. Po informacijach policije njebu při zrumowanju campa nichtó zranjeny.

W Lipsku su so štyri jězdźidła zawoda „Sakski lěs“ wotpalili, wěcna škoda wučinja znajmjeńša sto tysac eurow. Policija tuka na zapalerstwo a njewuzamkuje zwisk z połdra lěta trajacym a nětko z policajskimi srědkami zakónčenym protestom we Łužničanskej holi. Krajny kriminalny zarjad je přepytowanje pada přewzał. W Drježdźanach su sympatizanća protesta fasadu a wokna běrowa Zelenych z parolemi pomórali – woni z tym zdźeržliwosć sakskeho zeleneho ministra za wobswět, Wolframa Günthera, w tutym rozestajenju kritizuja.

Ottendorf-Okrilla (SN/mb). Statny zawod „Sakski lěs“ je we Łužničanskej holi z porubanjom 7,5 hektarow lěsa započał. Wot wčerawšeho je tysac policistow z wjacorych zwjazkowych krajow w třoch změnach z rozpušćenjom protestneho campa přećiwo wudobywanju šćerka zaběranych. Dźens rano bě hišće třiceći „wobsadźerjow“ lěsa přitomnych, kaž Serbskim Nowinam na naprašowanje rěčnica policije, Katharina Korch, zdźěli. Mjeztym pak su dalši dobrowólnje teren wopušćili. Na naprašowanje našeho wječornika, čehodla trjebaš na kóždeho aktiwista 33 policistow, wona wotmołwi: Je hač do dźesać stotkow kóždy dźeń 24 hodźin w lěsu, wězo nic wšitke samsny čas, kotrež nimaja jenož demontažu domčkow na štomach, ale mjez druhim tež zahrodźenje tych 7,5 hektarow na starosći, kotrež chce „Sakski lěs“ hač do kónca měsaca na zakładźe zrěčenja z 90tych lět šćerkowni KBO Ottendorf-Okrilla bjez štomow přepodać. Předewzaće je w rukach horstki swójbow z Badensko-Württembergskeje, po informacijach Sakskich Nowin je towaršnik z najwjetšim podźělom „Dom Württembergska“, kiž słuša do němskeho wysokeho zemjanstwa.

Towaršnik Běłowodźanskeho předewzaća SPIEGELART Steffen Noack ma nowy špihel w rukomaj. W zawodźe, hdźež tajke ­wudźěłki nastawaja, z modernej techniku dźěłaja. W Běłej Wodźe zhladuja lětsa na 150lětnu tradiciju zhotowjenja škleńcy. W zwisku z jubilejom wotewrěja dźensa w tamnišim muzeju škleńcy nowu wosebitu wustajeńcu. Foto: pa/Paul Glaser

Maćeršćina na dźěle

pjatk, 10. februara 2023 spisane wot:
Ženje njezabudu serbske wodźenje na probu w tworni TDDK w Nadróznej Hrabowce. Strowił bě naš kruh cyle oficielnje nowy japanski šef, kiž je nam wobšěrnje rozkładł, zo je jim respekt napřećo etniskim mjeńšinam jara wažny. Jeho němski wicešef, kiž běžnje japansce rěči a serbsce wuknje, je stejnišćo koncerna mjeztym ­jako swětłownju žiweje serbšćiny wšědny dźeń na dźěłowym městnje profilował. Dwurěčne wudaće časopisa za sobudźěłaćerjow, serbske wodźenje, nětko społnomócnjena za serbske naležnosće a – štož je to najwažniše – stajne pozbudźenje ­Serbowkow a Serbow, mjez sobu při dźěle a w přestawce cyle samozrozumliwje swoju maćeršćinu nałožować. Budźmy sprawni: Telko samozrozumliwosće z prezencu serbskosće bychmy sej wot wšěch domoródnych, wosebje wězo tych ze serbskimi korjenjemi přeli. Bytostny efekt je rozšěrjenje našeho słowoskłada, štož ­móžachmy pola Serbow w TDDK live dožiwić. Marcel Brauman

Łužiski kruh wobsteji z 58 městow a gmejnow w Braniborskej a Sakskej. Krajej přesahowace zwjazkarstwo zastupuje zajimy regiona wot lěta 2016. Wo faciće lěta 2022 je Andreas Kirschke z Christinu Herntier rěčał. Wona je njestronska měšćanostka Grodka a rěčnica delnjołužiskich komunow we Łužiskim kruhu.

Knjeni Herntier, kak posudźujeće lěto 2022 za Łužiski kruh?

Sobudźěłaćerjo LEAG zamyleni

pjatk, 03. februara 2023 spisane wot:

Choćebuz (SN/at). Zwjazkowy hospodarski minister Robert Habeck (Zeleni) chce hač do lěta 2030 tež we Łužiskim rewěrje wudobywanje a zmilinjenje brunicy zakónčić. Nětko je wón njewočakowanu podpěru z prominentneho městna dóstał. W njedawnym telewizijnym interviewje je Torsten Kramer, nawoda předsydstwa Łužiskeje energije a milinarnje (LEAG), rjekł: „Móžu sej wězo předstajić, zo njeje LEAG w lěće 2033 wjace wot wuhla žiwa.“ Wuprajenje sobudźěłaćerjow LEAG znjeměrnja a zamyla. Wšako běža jamy a milinarnje tuchwilu na hranicy wukonitosće a předewzaće dyrbješe tysac dźěławych přidatnje přistajić, zo by produkcija wšudźe zaručena była.

Swoje słowa je Kramer na informaciskim zarjadowanju sobudźěłaćerjow wutoru rano w „Suhlskim klubowym domje“ w Čornej Pumpje wujasnił. Wón je za sebje ličił. Radźenje planow za Gigawattowu factory a rosćace płaćizny za CO2-certifikaty su wuchadźišća za to, zo je lěto 2033 mjenował. Kramer na zarjadowanju zdobom rjekny: „My jako LEAG k lětu 2038 jako kóncom wudobywanja ­a zmilinjenja brunicy stejimy.“

Serbska debata

nowostki LND