We Łužicy „kultura witanja“ nuznje trěbna
Choćebuz (AK/SN). Parlamentariski statny sekretar zwjazkoweho hospodarskeho ministerstwa Michael Kellner (Zeleni) ma zdobywanje fachowcow za Łužicu jako jedne z najwjetšich wužadanjow strukturneho wuwića. „Widźimy, zo demografiska změna we wuchodnej Němskej, we Łužicy, hišće sylnišo slědy zawostaja hač w zapadnej Němskej“, wuswětli wón minjenu srjedu w Choćebuzu. Tam zetka so ze zastupjerjemi Łužiskeho kruha, do kotrehož su so měšćanosća a wjesnjanosća kónčiny zjednoćili. Kóždy potencial dyrbi so wužiwać, tohodla budźe Zwjazk kwalifikowanje dźěłowych mocow doprědka ćěrić a tež připućowanje fachowcow wolóžić.
Myta přepodali
Radwor (SN/BŠe). Ćežišćo lětušeje regionalneje konferency towarstwa nastupajo wuwiće kónčiny Hornjałužiska hola a haty (OHTL) bě regionalne tworjenje hódnotow a žiwjenska kwalita. Předewšěm informowachu so tam zastupjerjo komunow, předewzaća, towarstwa, organizacije a institucije wo produkciji zežiwidłow, zastaranju regiona, gastronomiji a turizmje. Kaž z wšelakich přinoškow wuchadźa, je w regionje tójšto potenciala. Jedyn přikład, kak móhli producenća tole hromadu wjesć, je ze Sakskeje Šwicy, hdźež je Felix Zschoge „Proviantomat“ – awtomat za regionalne zežiwidła – iniciěrował.
Srědki zaměrnje a spěšnje wužiwać
Choćebuz (AK/SN). Pjenježne srědki ze zakonja za skrućenje strukturow za komunalne projekty su wěste. Hižo přizwolene projekty maja so zaměrnje a po móžnosći spěšnje zwoprawdźić. Srědki njejsu wot zwjazkoweho etata za lěće 2023 a 2024 wotwisne. Tole wobkrući parlamentariski statny sekretar ministerstwa za hospodarstwo a škit klimy Michael Kellner (Zeleni) wčera na zeńdźenju z čłonami Łužiskeho kruha w Choćebuzu.
Michael Kellner je komunam podpěru hladajo na zmištrowanje energijoweje změny přilubił, do kotrejež je tež komunalne ćopłotne planowanje zapřijate.
Běłowodźanski měšćanosta Torsten Pötzsch (Klartext) ma za wažne, „kulturu witanja“ we Łužicy etablěrować. „Jenož tak móžemy fachowcow přiwabić,“ wón podšmórny. Zdobom mjenowaše Pötzsch w tym zwisku za to dobre přikłady. To su mjez drhim kubłanski campus w Čornopumpskim industrijowym parku, wožiwjenje inženjerskeje šule w Běłej Wodźe a planowane integrowane wukubłanje we Wojerowskim klinikumje Łužiska jězorina.
„Runje wułójena garnela najlěpje słodźi!“
W swojim předewzaću Suburban Seafood produkuje Friedrich Tietze wot lěta 2019 larwy garnelow w akwakulturje. Swoje produkciske připrawy je w něhdyšich halach kormjernje rancow w Njebjelčicach zadomił. Milan Pawlik chcyše wjace wo tak mjenowanym „garnelowym farmingu“ zhonić a je so z jednaćelom rozmołwjał.
Na internetnej stronje Wašeho předewzaća witaće wopytowarja z hesłom: „Rom, Milano abo Njebjelčicy – hłowna wěc Italska!“ Što chceće z tym wuprajić?
F. Tietze: Z posměwkom poćahujemy so na legendarne wuprajenje něhdyšeho němskeho koparja Andyja Möllera: „Milano abo Madrid – hłowna wěc Italska!“ Z wuprajenjom chcemy pak tež na naše cilowe wiki, Europu, skedźbnić.
Kotry wosobinski poćah maće k „swětej mórskich płodow“? Hdy sće ideju plahowanja garnelow měł?
Milina zaručena
Janšojce (dpa/SN). Najebać zymu milinarni w Janšojcach a Hamorje z połnej paru njedźěłatej a matej hišće kapacity. Po informacijach wobhospodarja předewzaća Łužiska energija a milinarnje (LEAG) su fachowcy při Janšojskej brunicowej milinarni „mały zmylk“ zwěsćili. Tuchwilu je cyłkowny wukon milinarnje wot 3 000 megawattow na 2 750 megawattow wobmjezowany. Tež Hamorska milinarnja ma hišće kapacitu we wobjimje 170 megawattow.
Porno tomu stej milinarni w Čornej Pumpje a Lippendorfje wućeženej. „Pytnjemy zo na wikach milinu nuznje trjebaja“, LEAG zdźěli. Zastaransku wěstotu zaruča dale předewzaće 50Hertz, kotrež wobhospodarja milinowu syć na sewjeru a wuchodźe Němskeje a wobkedźbuje dokładnje naprašowanje přetrjebarjow, tak zo je stajnje milina k dispoziciji.
Twornju rozšěrja
Kamjenc (SN/BŠe). Koncern Jägermeister chce swoje stejnišćo w Kamjencu dale rozšěrić. Tak ma zawod nowe składźišćo za sudy dóstać. Wčera su tam zastupjerjo předewzaća prěni zaryw oficialnje hódnje woswjećili. Hladajo na nowe twarjenje je swójbnemu koncernej naslědnosć jara wažna. Tak ma so składźišćo klimje přichilene twarić a městno za 255 dubowych sudow měć. Jägermeister do rozšěrjenja twornje wjacore milionow eurow inwestuje.
Planowansku fazu za nowotwar su zamołwići hižo loni zahajili a architekturne wubědźowanje zarjadowali. Wurisanje dobyło je Drježdźanski běrow Code Unique. Twarski projekt zwoprawdźić maja firmy z regiona.
„Hladajo na projekty twarimy tu najnaslědniše składźišćo cyłeje Němskeje, kotrež dyrbi pozitiwnu ekobilancu měć a našej předewzaćelskej strategiji wotpowědować. Wudźeržliwosć njeje nam nowa, ale hižo normalne. Runočasnje je twar w Kamjencu wuznaće k stejnišću“, zwurazni předsyda předewzaća Christopher Ratsch. Z wčerawšim prěnim zarywom su twarski projekt oficialnje zahajili. W prěnim połlěće 2025 dyrbi wšitko dotwarjene być.
Konfliktam w kónčinje zadźěwać
Wudobywanje kopora w srjedźnej Łužicy je dale aktualne. Gmejny Slepo, Trjebin a Dźěwin kaž tež Rownjanska wjesna rada w swojich stejišćach wobmyslenja wopisuja.
Slepo/Trjebin/Dźěwin (AK/SN). Gmejny Slepo, Trjebin a Dźěwin kaž tež Rownjanska wjesna rada planowany projekt „wuwiće a wobhospodarjenje koporoweho hórnistwa“ wotpokazaja. Tole wuchadźa z pisomnych stejišćow. Towaršnosć Koporowy šćěpjel tzwr (KSL) ma wotpohlad mjez Grodkom a Slepom blisko Syjka (Graustein) na 45 hektarach koporowe podkopki zaměstnić. Mjez lětami 2035 do 2055 chce předewzaće tam wob lěto hač do pjeć milionow tonow kopora wudobywać. Cyłkownje ma to 100 milionow tonow kopora być. Tole potrjechja składźišća Grodk, Syjka a Slepo. Po dotalnym stawje pak nochcedźa na kóždy pad składźišćo Slepo wotkryć.
Schneider: Zwjazkowe knježerstwo spušćomny partner
Grodk (JoS/SN). Financowanje zakonja wo přiměrjenju strukturow je dale zaručene. Tele zwjeselace poselstwo je Carsten Schneider (SPD), statny minister a społnomócnjeny zwjazkoweho knježerstwa za wuchodnu Němsku, na posedźenju „wulkeho Łužiskeho kruha“ minjeny pjatk w Grodku sposrědkował. „Srědki su zaručene. Prawniska wěstota hižo tohodla wobsteji, dokelž je wustup z brunicy 2038 zakonski“, Schneider rjekny. Jenož tak móhli ludnosći we Łužicy pokazać, štož Łužiski kruh woznamjenja. „Łužica je ,palna škleńca‘ změny strukturow.“ Puć jednory njebudźe. Demografiski łamk traje znajmjeńša hač do lěta 2030. A ludźo tam du, hdźež maja swoje wočakowanja za spjelnjene. To rěka w prěnim rjedźe atraktiwne mzdy.
Bobram šansu dać!
Wone žane wowcy njetorhaja, ale su wegetarojo. Přiwšěm ma wjele ludźi bobra za njepřećela. Bobry w kulturnej krajinje swoje slědy zawostajeja a jich žiwjenski rum po swojich předstawach wuhotuja. Za to bobry pilnje zawěry twarja, nasypy podrywaja, štomy pušćeja, zo móhli ćeńke hałuzy žrać. To wuwabja konflikty z wobsedźerjemi ležownosćow. Mjeztym maja zwjazkowe kraje hižo bobrowych managerow, kiž ludźi poradźuja. To wšak je přikładne. Mam za wažne, zo je za bobry městno w kulturnej krajinje. Skutkowanje bobrow ma wjele pozitiwnych efektow, kotrež su hladajo na změnu klimy bytostne.
Dźensa postaja čłowjek wužiwanje kulturneje krajiny. Tola tež wobydlerjam přirody měli šansu dać. Bobram njemóžeš ničo wumjetować, dokelž jenož to činja, štož je jim „mać přirody“ do kolebki połožiła. A w njej njeje dźensniši, moderny swět ze swojimi mnohostronskimi wužiwanjemi předwidźany. Bianka Šeferowa
Prěni wobchod z tajkim dwurěčnym popisanjom
W Njeswačidle maja wot spočatka nowembra nowu kupnicu Nahkauf. Wo wosebitosćach wobchoda je so Maximilian Gruber informował. Sobumějićel Ronny Škoda je jemu přidatnje zajimawostki kołowokoło nastaća wobchoda přeradźił.
Kak je tomu dóšło, zo sće jako sobumějićel kupnicu w Njeswačidle přewzał?
