Přiwěrki w Serbskim muzeju
We wobłuku rjada „Kofej w třoch“ wěnowaše so kuratorka Budyskeho Serbskeho muzeja wčera prašenju, zwotkel tradicije a nałožki pochadźeja a w kotrej měrje su z přiwěrkami zwjazane.
Budyšin (SN/bn). Dźesać zajimcow je na wosebite zarjadowanje „Kofej w třoch“ w Budyskim Serbskim muzeju přišło. Titul přednoška kuratorki za kulturne stawizny a literaturu Andreje Pawlikoweje bě „Mjez škitnym listom a swjećatkom – žohnowančka a přiwěrki“. Na přikładźe eksponatow hišće hač do kónca apryla přistupneje wustajeńcy „Krabat – Muž – Mytos – Marka“ rozjima wona stawizniske pozadki nastaća přiwěrkow a towaršnostny wobchad z nimi.
Doprědkarske dopomnjenki
Antologija „Mlóče“ bě tema prěnjeho zetkanja tracTare, z kotrymž chce Zwjazk serbskich wuměłcow rjad wuměłskich rozmołwow wožiwić. 15 zajimcow je nětko čile diskutowało.
Budyšin (SN/bn). Z nowym rjadom tracTare chce Zwjazk serbskich wuměłcow na staru tradiciju rozmołwnych kołow nawjazać. Na zetkanjach „chcemy wo nowych, markantnych, spomnjećahódnych a wusahowacych twórbach serbskeho wuměłstwa rěčeć“, zjima předsyda ZSW Jan Bělk k zazběhej prěnjeho tajkeho zarjadowanja, na kotrymž steješe antologija „Mlóče“ w srjedźišću.
Wjetšina 15 přitomnych tydźenja w Budyskim Serbskim domje běchu awtorki loni w Ludowym nakładnistwje Domowina wušłeje knihi. Wudawaćelka Ingrid Juršikowa do diskusije rozłoži, kak je antologija nastała. Na to podaštaj redaktorka Serbskeho rozhłosa Monika Gerdesowa a prof. dr. Dietrich Šołta swoje mysle ke krótkopowědančkam.
Nowy Łužiski almanach wušoł
Kamjenc (BG/SN). Wušoł je minjene dny jědnaty zwjazk Łužiskeho almanacha, kotryž wobjednawa temy ze stawiznow łužiskeho regiona. W dotalnych wudaćach je 250 awtorow swoje teksty wozjewiło. K tomu přińdźechu tři wosebite zešiwki. Aktualne wudaće poskićeja wšitke kniharnje Budyskeho wokrjesa.
Čitarjo zhonja fakty wo Łužičanach, kotřiž su tójšto zeskutkownili. Prof. dr. Arnošta Muku, rodźeneho 1854 we Wulkim Wosyku (Großhänchen) a zemrěteho 1932 w Budyšinje, znaja mnozy jako serbskeho spisowaćela. Wón pak běše zdobom ludowědnik a organizator serbskeho narodneho žiwjenja. Tež za literarne medije je so zasadźał. Jedyn z jeho najwjetšich žiwjenskich skutkow bě załoženje Serbskeho muzeja. Hač do wotchada na wuměnk wuwučowaše jako gymnazialny wučer w Budyšinje a Freibergu. Mjezynarodnje Muku wuznamjenja, zo běše čłon wědomostnych akademijow w Běłohrodźe, Krakowje, Praze, Pětrohrodźe a Zagrebje. Přinošk wo Arnošće Muce spisał je Mathias Hüsni.
7. februara njeje dwójce
Wustajeja Baselitzowe grafiki w sakskej stolicy
Drježdźany (CRM/SN). Statne wuměłstwowe zběrki Drježdźany na rezidencnym hrodźe wěnuja Georgej Baselitzej składnostnje 80. narodnin wosebitu přehladku jeho twórbow. Pod hesłom „Maniera Baselitz – nonkonformija jako žórło fantazije“ spřistupnichu zajimcam minjeny pjatk w přitomnosći swětasławneho wuměłca 143 grafikow, nastatych w lětach 1964 do 1966. W kopororytwowym kabineće wisaja wone mjez drohotnej zběrku sławnych italskich, němskich a nižozemskich mištrow 16. wěka. „Je to (naša swójska) hommage na Georga Baselitza“, podšmórny Marion Ackermann, generalna direktorka sakskich statnych zběrkow. Zdobom pak špiheluje wustajeńca poćahi mjez Georgom Baselitzom a prof. dr. Güntherom Gerckenom z Hamburga. Wón je před lětomaj zhromadnje z mandźelskej Annemarie eksponaty načasneho wuměłstwa Drježdźanam jako załožbu darił. Přitomny darićel wupraji so wšón zbožowny, zo je so eksperiment njeposrědnjeho přirunanja poradźił, a doda: „Začuwaš w tutej njewšědnej wustajeńcy wosebity duchowny wobsah. Baselitz formuje jón w swójskim stilu.
Stajny přehlad w archiwje zaručeny
Njebě to jenož poměrnje zymny powětr, kotryž přez wotewrjene durje Serbskeho instituta do domu stupaše, ale tež horstka zajimowanych hosći. Ći chcychu so na kóždy pad na připowědźenym wodźenju po Serbskim kulturnym archiwje wobdźělić.
Budyšin (JK/SN). Horstka zajimcow pak zmóžni jich přewodźerce dr. Annett Brězanec, so bytosćam a nadawkam archiwa dokładnišo wěnować, hač by to we wulkim kruhu móžno było. Tak zhonichu wopytowarjo wodźenja tójšto wo wuwiću kaž tež wo aktualnych nadawkach Serbskeho kulturneho archiwa. Byrnjež dźensa přewšo wažne było archiwy digitalizować, wostanje za wědomostnikow a sobudźěłaćerjow Serbskeje centralneje biblioteki a Serbskeho kulturneho archiwa dale bytostny nadawk, materielne zawostajenstwo našich wótčincow kaž tohorunja bohate pokłady serbskeho kulturneho a towaršnostneho žiwjenja zašłosće a přitomnosće rjadować, redigować a zachować.
Jutrowne wubědźowanje za dorost
Tež za dźěći a młodostnych wuhotuje Spěchowanski kruh za serbsku ludowu kulturu wubědźowanje wo najrjeńše jutrowne jejko, a to lětsa 65. raz. Runja dorosćenym mytuja najwustojnišo debjene kolekcije we wšěch štyrjoch serbskich technikach. Wobdźělić smědźa so wšitcy, kotřiž su młódši hač 25 lět.
Budyšin (SN/bn). Po tym zo běchu dorosćenych dobyćerjow 65. wubědźowanja wo najrjeńše jutrowne jejko we wobłuku 27. jutrownych wikow w Budyšinje mytowali, steja nětko dźěći a młodostni w srjedźišću.
Hišće hač do 4. apryla móža dorostowi ludowi wuměłcy swoje kolekcije w Serbskej kulturnej informaciji w Budyšinje, w Choćebuskej Lodce abo w regionalnych běrowach Domowiny w Slepom, Wojerecach a Chrósćicach zapodać. Wubědźowanje zarjadowacy Spěchowanski kruh za serbsku ludowu kulturu wopisuje kolekciju jako porik „w jednej ze znatych tradicionalnych technikow debjeneju, čisće wuduteju kokošaceju jejkow“.
Dyrlich čita na knižnych wikach
Ludowu reju popularizować
Zetkanje k serbskim ludowym rejam za sobučinjenje wotměje so 18. měrca w Choćebuskim Serbskim domje. Zarjadowarjo chcedźa stare tradicije wožiwić a zaso bóle do fokusa stajić.
Choćebuz (SN/bn). Lipšćanske towarstwo Serbska reja a Choćebuske towarstwo Studnja wuhotujetej 18. měrca prěnje „Zetkanje k serbskim ludowym rejam za soburejwanje“. Jeho zaměr je, styki a syće natwarić kaž tež „zhromadnje za konkretnymi strategijemi a projektami za wjace serbskeje ludoweje rejwanskeje kultury we Łužicy pytać“, kaž w nowinskej zdźělence organizatorow rěka.
Nimo toho chcedźa so wo to prócować, „informelnu dźěłowu skupinu za zwoprawdźenje zhromadnych projektow a jako posrědkowarku mjez aktiwnymi a institucijemi kaž Domowinu abo Załožbu za serbski lud wutworić“. Za to planuja diskusijne koło respektiwnje dźěłarničku w Choćebuzu. Zakład rozmołwow budu krótkopřednoški k prašenjam, kaž na přikład „Hdźe a kak móžemy ludowe reje zarjadować?“, „Kotre iniciatiwy a kotre žórła mamy?“ abo „Što móžemy wot rejwanskich hibanjow zwonka Łužicy nawuknyć?“
Wo knihach a kniharni (02.03.18)
Minjenu wutoru je wušła nowa serbska kriminalka z titlom „Módre buny“. Spisała je ju Lubina Hajduk-Veljkovićowa, najwuznamniša zastupjerka młodeje generacije serbskich spisowaćelow – potajkim tamnych, kotřiž njejsu hišće Abrahama wuhladali. Je wšak w Serbach tak, zo słušeš do abrahamin k młódšim a hakle po nich k starym zajacam. Štož jeje bibliografiju nastupa, pak móhli Lubinu Hajduk-Veljkovićowu bjeze wšeho tež k poslednim ličić.
Hižo 1998 wuńdźe, hišće pod holčim mjenom Šěnec, jeje prěnička, zběrka basnjow „pjatk haperleje“. Sćěhowachu mjez druhim 2006 jeje prěnja kriminalka „Pawčina złósće“, 2009 zběrka powědančkow „Cuze zynki“, spisana hromadźe z mandźelskim Dušanom, a 2014 kniha za dźěći „Za wšě pady přećelki“.
Kaž mi awtorka wuzna, lubuje krimije a tohodla je rady tež nadawk přewzała, putacy błótowski krimi Beaty Mičerlichoweje do hornjoserbšćiny přełožić, wón je 2013 pod titlom „Mortwa w grobli“ wušoł. Putaca je tež dźěćaca kniha Lubiny Hajduk-Veljkovićoweje „W putach Čorneho pana“, w kotrejž wopisuje dyrdomdej hólcow, kotrajž smětaj w lětnich prózdninach prěni raz samaj w lěsu přenocować.
