Zhorjelc. Debata wo dźiwadle kulturneho ruma w Hornjej Łužicy saha lěta wróćo. Nětko so wona znowa jewi: na podijowej diskusiji składnostnje 20lětneho wobstaća Noweje Łužiskeje filharmonije, hdźež je wčera wječor w Zhorjelskim dźiwadle wo šansy a wužadanja orchestra za cyły kulturny rum šło. Štož tele hudźbne ćěleso nastupajo derje funguje, měło tež za dźiwadła rozrisanje być. Fuziju pak awtomatisce zalutowanja njepřinjese. Wona dyrbi mudrje přemyslena być, rjekny sakska ministerka za wuměłstwo Eva-Maria Stange (SPD).
Generalny intendant Gerharta Hauptmannoweho dźiwadła Zhorjelc-Žitawa, Klaus Arauner, je wčera znowa na „rozdźělowanske boje“ w kulturnym rumje Hornja Łužica-Delnja Šleska skedźbnił. Z wokrjesomaj Budyšin a Zhorjelc kaž tež ze Załožbu za serbski lud ze sydłom w Budyšinje přisłušeja kulturnemu konwentej třo hłosokmani čłonojo. To zawinuje „njerunowahu“, štož sy w zašłosći na někotrymžkuli rozsudźe pytnył, tak na dobro Budyskeho Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła.
Mortkow (SN/MiR). Wospjet je so Jakubecec twjerdźizna w Mortkowje jako přewšo přijomna kulisa za předstajenje Serbskeho ludoweho ansambla wopokazała. A jeje mějićel kaž tež wuhotowar lětušeho dźiwadła pod hołym njebjom z inscenaciju „Lesć“, zubny lěkar André Jakubetz, bě wurjadny hosćićel. Na terenje bě składnosć sej dobru wječer popřeć. Štóž bě sčasom přijěł, zetka tam na programje sobuskutkowacych a wužiwaše składnosć krótkeje bjesady. Mnozy zajimcy kupichu sej swój zastupny lisćik při wječornej kasy. Wšako njeběštej zarjadowani do toho wupředatej.
Budyšin (CRM/SN). Wušła je lětsa w Ludowym nakładnistwje Domowina edicija horliweho Delnjoserba Herberta Nowaka w delnjoserbšćinje „Pisaŕ běch wót młodych lět“. Zestajiła je ju nawjedowaca lektorka LND Janka Pěčkojc de Lévano. Wčera wječor su nowostku w Budyskej Smolerjec kniharni předstajili.
Dźowka daloko znateho a před pjeć lětami zemrěteho ewangelskeho teologi, filologi a njepowalneho serbskeho prócowarja, kiž smě so z prawom do rjadu našich wótčincow zarjadować, Madlena Norberg zawodnje rjekny, zo drje bu w Choćebuzu hižo na jeho stolětne posmjertne narodniny spominane, ale tónle literarny wječor w Budyšinje je za nju wěsty wjeršk. Zhromadnje z Fabianom Kaulfürstom wona z knihi čitaše a doda někotryžkuli pregnantny komentar.
Zły Komorow. Něhdźe 20 zajimcow bě na njedawny přednošk dr. Pětša Šurmana do Złokomorowskeje kniharnje přišło a jasne wědomostne wuwjedźenja wočakowało. Wšako steješe najnowša kniha Choćebuskeho stawiznarja wo dobje 1947 do 1961 w srjedźišću zarjadowanja załožby Rosy Luxemburg. Moderator Gerd-Rüdiger Hoffmann tróšku prowokatorisce na kompendij skedźbni: „Njejedna so zawěsće wo napjatu knihu, kotruž k hodom dariš a spochi přečitaš.“ Přiwšěm bě wječor napjaty.
Na wčerawšim zarjadowanju „Serbske ludowe wuměłstwo w 21. lětstotku“ bě hižo konstelacija hosći zajimawa. Woni zwuraznichu wšelake měnjenja nastupajo tradicionelne vs. moderne/ progresiwne/ eksperimentalne. Začuwach pak konsens, zo trjebamy w Serbach woboje. Młodźina njech wotkryje sej pod nowymi atributami ludowe wuměłstwo – njech je modifikuje a so z nim tež „hrajka“.
Moja konkluzija z wčerawšeho diskusijneho wječora je, zo měła/móhła tradicija potajkim ruku w ruce z modernu hić. Jako pomjatk a wuslědźenje tohole herbstwa mamy profesionelne institucije, kaž na přikład Serbski institut a Serbski muzej, kotrež tónle proces na dobro Serbow přewodźeja. „Scenu“ za žiwu ludowu kulturu pak njech Serbja sami tworja, hdźežkuli w towaršnostnym žiwjenju so tež angažuja. Potom změje naše ludowe wuměłstwo tež přichod. Clemens Škoda
Hakle štyri tydźenje wón w Serbskim ludwym ansamblu skutkuje. Z prěnjej mysličku pak je so nowy chórowy nawoda Andreas Pabst hižo do plana hrajneje doby zapisał: Spočatk nowembra móžemy na žurli Budyskeho Serbskeho muzeja prěni koncert noweho rjadu „Mišterske twórby chóroweje hudźby“ dožiwić. „Rady ze swojimi idejemi k zhromadnemu dźěłu přinošuju. To je šansa tajkeho małeho domu, a to mje sem přiwabiło“, rozłožuje 37lětny, kiž je w minjenych lětach samostatnje skutkował a mjez druhim spěwnu akademiju w Kamjenicy nawjedował.