Aus der aktuellen Ausgabe vom Dienstag, 14 August 2018

Dienstag, 14 August 2018 14:00

Krótkopowěsće (14.08.18)

Kedźbu! Šulscy nowačcy po puću

Pirna. Sakske ministerstwo za nutřkowne naležnosće zahaji dźensa rano kampanju k škitej šulskich nowačkow. Pod hesłom „Šula je so započała“ je nimo policije tež Krajny zwjazk sakskeho wobchadneho přemysła wobdźěleny. Tak su wot dźensnišeho mjez druhim wjacore policajske jězdźidła a busy, z mjeno­wanym hesłom nastupajo start noweho šulskeho lěta polěpjene, po puću.

Poćežowanja na A 4

Porchow. Na awtodróze A 4 mjez Porchowom a Hornim Wujězdom su dźensa wjacore dnjowe twarnišća zarjadowali. Přičina je horcoty a poćežowanja wobchada Lkw-jow dla skóncowana jězdnja. Kaž krajny zarjad za dróhotwar a wobchad informuje, dyrbja dróhotwarcy škałbu mjez jězdnjomaj po wjacorych kilometrach A 4 zwuporjedźeć. Hač do pjatka chcedźa najwjetše škody wotstronić.

Keltiski wodowód namakali

Veröffentlicht in Krótkopowěsće
Dienstag, 14 August 2018 14:00

Wustajeńca a koncert w holi

Wochožanski park błudźenkow wabi z přichodnymi atrakcijemi

Wochozy (SN/bn). Wosebita pućowanska wustajeńca „Serbska hola – Slědy w pěsku“, kotruž pokazachu wot zazběha lětušeje sezony we Wochožanskim parku błudźenkow, je so do domjaceho Budyskeho Serbskeho muzeja wróćiła.

Veröffentlicht in Kultura
Dienstag, 14 August 2018 14:00

Rědke reje na huslach a křidle

Kónc awgusta zaběži lětuši rjad serbskich ENA-koncertow. Pod hesłom „Saiten­sprünge/Trunowe skoki“ předstajitej Drježdźanska wiolinistka Anett Baumann a pianistka a komponistka Liana Bertók – zdobom zarjadowarka rjadu – rědke twórby rozdźělnych žanrow. Bosćan Nawka je so z Budyskej hudźbnicu rozmołwjał.

Knjeni Bertók, što mamy sej pod markantnym hesłom předstajić?

L. Bertók: W srjedźišću programa steja reje – serbske ludowe a wuměłske runje tak kaž mjezynarodne. Anett Baumann je na huslach předstaji. Njeskakamy takrjec jenož na trunach wioliny, ale zdobom wot kraja ke krajej a tež mjez žanrami. W programje jewja so mjez druhim tradicionalne twórby, jazz a tango na přikład Korle Awgusta Kocora, Antonína Dvořáka a Astora Piazzolle. Wosebitostka budźe Jana Rawpowy fokstrot, z kotrymž chcu lětuše 90ćiny komponista wuzběhnyć a runočasnje na štwórty koncert rjadu skedźbnić. Na nim wěnuju so cyle jeho kom­pozicijam, kotrež budu hudźbnicy wot wosom do 64 lět interpretować – wjace pak nětko hišće njepřeradźu.

Kelko koncertow maće planowanych?

Veröffentlicht in Rozmołwa
Dienstag, 14 August 2018 14:00

Přichod Muzeja Ćišinskeho rozjimali

Chrósćicy (SN/JaW). Přichod Muzeja Ćišinskeho w Pančicach-Kukowje steješe w srjedźišću wčerawšeho wuradźowanja předsydstwa Kamjenskeje župy „Michał Hórnik“ w Chrósćicach. Zo móhli muzej zachować a dale wobhospodarjeć, trjebaja dlěšodobne koncepty a plany, běchu sej čłonojo přezjedni. Zdobom je přechodne rozrisanje trěbne.

Veröffentlicht in Towarstwa
Dienstag, 14 August 2018 14:00

Nowa wobjězdka dźělnje swobodna

Wčera su prěni dźěl noweje wobjězdki Wojerec za wužiwanje přepodali. Tak móža šoferojo z Budyskeho směra přijěducy hnydom dale na Grodk jěć, bjez toho zo dyrbja so přez Wojerecy tłóčić. Přizamknyć dyrbja twarscy dźěłaćerjo hišće přijězd z noweje wobjězdki do Ćiska a Spal. Wottam nětko móžno njeje so na dróhu do Mučowa ­dóstać, štož su někotři šoferojo přepozdźe pytnyli a su so na kromje Ćiska zawróćić dyrbjeli. Tuchwilu je přijězd do Ćiska jeno přez Kinajcht móžny. Zaraćena wostanje dale tež kolesowarska šćežka z Ćiska do Mučowa. Tam pobrachuje hišće kónc pokrywa jězdnje. Foto: Gernot Menzel

Veröffentlicht in Łužica
Dienstag, 14 August 2018 14:00

Mjezynarodne wurisanje dobył

Armagh (SN/JaW). Serbski organist Johan­nes Krahl z Dobranec je wčera ­mje­zynarodne pišćelowe wurisanje Nor­thern Ireland International Organ Competition w sewjeroirskim městačku Armagh dobył. Mjez cyłkownje 13 wobdźělnikami bě Krahl jedyn z dweju Němcow, kaž z wozjewjenja na internetnej stronje wuhotowarja wuchadźa. Na pišćelach w Armaghskej St. Patrick’s Cathedral je wón jurorow ze swojej hru přeswědčił a přesadźi so tak přećiwo konkurency, mjez druhim z Italskeje, Chiny, Francoskeje, Šwicarskeje a Jendźelskeje. Johannes Krahl, kiž je na Budyskim Serbskim gymnaziju maturował a hižo w mnohich cyrkwjach Hornjeje Łužicy koncertował, wubědźi sej pjenježne myto 1 500 puntow (něhdźe 1 650 eurow) a wjacore wustupy na sławnych městnosćach swěta. Kaž zarjadowarjo mjezynarodneho wurisanja dale zdźěleja, smě ­Johannes Krahl w St. Thomas Church na Fifth Avenue w New Yorku, w sławnej Westminster Abbey w Londonje, w Stockholmskej katedrali, w Cambridgeskim King’s College a w St. Michael’s Church w irskim Dún Laoghaire koncertować.

Veröffentlicht in Kultura
Dienstag, 14 August 2018 14:00

Hospodarstwo zaso rosće

Wiesbaden (dpa/SN). Lóšt ludźi, konsumować, a inwesticije předewzaćow tyja němskemu hospodarstwu. Nalětni rozrost je překwapjacy sylny, kaž Zwjazkowy statistiski zarjad we Wiesbadenje dźensa zdźěli. Nutřkokrajny bruttoprodukt je wot januara hač do měrca wo poł procenta přiběrał. Wot apryla hač do junija stej dobre połoženje na dźěłowych wikach a wočakowana wyša mzda sobu ­wuskutkowałoj, zo ludźo wjace pjenjez za nakupowanje wudawaja.

Chcedźa dwělomny płót twarić

Kopenhagen (dpa/SN). Dwělomny płót přećiwo dźiwim swinjam na dansko-němskej mjezy chcedźa klětu nalěto twarić. Danski wobswětowy zarjad je tomu wčera jako poslednja instanca přihłosował, najebać raznu kritiku w dobje słyšenja. Płót ma 70 kilometrow dołhi a połdra metra wysoki być a tomu zadźěwać, zo so afriska swinjaca mrětwa po Danskej rozšěrja. Přirodoškitarjo pak so boja, zo płót wjelki, wudry a šakale w jich žiwjenskim rumje wobmjezuje.

Najebać zakaz w jězoru rejwali

Veröffentlicht in Kraj a swět
W Janšojskej milinarni produkuja milinu na konwencionelne wašnje. Z energijowym přewrótom a z tym zwjazanymi dźeń a wjace wužiwanymi wobnowjomnymi energijemi pak dyrbi Němska syć swojich milinowodow wutwarić. To njeje so minjene lěta tak stało, kaž bě wotpohladane. Šef za to zamołwiteje zwjazkoweje syćoweje agentury Jochen Homann přizna skomdźenja w rozhłosowym sćelaku Bayerska 2. Zwjazkowy hospodarski minister Peter Altmaier (CDU) je hromadźe z Homannom dźensa w Bonnje akciski plan za spěšniši wutwar milinowych syćow rozłožił. Foto: Michael Helbig

Veröffentlicht in Hospodarstwo
Dienstag, 14 August 2018 14:00

To a tamne (14.08.18)

Šwicarske kruwy su za něžne rostlinki alpskich łukow a za dotalne hródźe přećežke a přewulke. Někotre skoćata su hižo 800 kilogramow ćežke a wjac hač 1,60 metrow wulke. Přičina toho je, zo wupytaja sej plahowarjo howjadow byka za kumštne wopłodźenje. W Šwicarskej maja nimale 700 000 kruwow, kotrež přerěznje 7 500 litrow mloka na lěto dawaja. To je něhdźe dwójce telko kaž w 60tych lětach. Nětko chce so towaršnosć Nowa Šwicarska kruwa za mjeńše a strowše skoćata zasadźeć.

Nic w Alpach, ale na trěše šule w Mnichowje su wěriwi njedźelu hórsku Božu mšu swjećili. Nimo toho je sej farar Rainer Maria Schießler samo hišće chwile wzał wowcy na łuce majkać, kotrež so we wobłuku projekta na třěše šule pasu. Wuknjacy móža so tam ze strowym zeži­wjenjom a wobswětoškitom rozestajeć. W bayerskich Aplach prawidłownje hórske Bože mšě swjeća. Přiroda a krajina matej na kemšerjow měr a pobožnosć wuprudźeć.

Veröffentlicht in To a tamne

Berlin (dpa/SN). Zwjazk wobstawa na tym, financne sćěhi suchoty dla w mnohich regionach Němskeje wobšěrnje analyzować, prjedy hač nuzowu pomoc płaći. Po prěnich trochowanjach škody maja kraje dokładniše ličby předpołožić, zo móže Zwjazk wobličenja lěpje přirunać. To zdźěli ratarske ministerstwo po zetkanju z ekspertami krajow wčera w Berlinje. Nimo wupadow žnjow měri so Zwjazk tež na stopnjowanje płaći­znow. Burski zwjazk žada sej pomoc jedneje miliardy eurow zawodam, kotrež su wulke wupady poćerpjeli.

Na runinje krajow je hižo rjad pomocnych iniciatiwow zaběžał, informuje statny sekretar w ratarskim ministerstwje Hermann Onko Aeikens, kaž na přikład picowe bursy za plahowarjow skotu.

Veröffentlicht in Kraj a swět

Serbska debata

Neuheiten LND