Aus der aktuellen Ausgabe vom Donnerstag, 25 April 2019

Myto do Choćebuza

Berlin/Choćebuz. Z lětušim Dźiwadłowym mytom Zwjazka wuznamjenja kulturna statna ministerka Monika Grütters (CDU) Choćebuske dźiwa­dło Piccolo. Z tym připóznaja jeho činohrajne, rejwanske a klankodźiwadłowe inscenacije, kotrež su „politiske, přistupne a přeco na čuwje časa“, kaž jury zwěsći. Jewišćo je jedne z cyłkownje jědnaće lětsa počesćenych. Myto přepodadźa 27. meje w Gerje.

Podpěra za kubłanje dźěći

Pirna. Sakski kultusowy minister Christian­ Piwarz (CDU) je wčera w Pirnje připowědźił, zo program „Dźěći sylnić“ hač do oktobra 2021 podlěša. W ramiku programa dóstanje 146 sakskich dźěćacych dnjowych zarjadnišćow přidatnu pedago­gisku fachowu móc na 30 hodźin wob tydźeń ze srědkow Europskeje unije a Sakskeje. Wone podpěruja dźěći ze słabosćemi při wuknjenju a w žiwjenju.

Spěchuja socialne projekty

Płuwace domske namakaš we Łužiskej jězorinje hižo na Parcowskim a Lejnjanskim jězoru. Wot wčerawšeho słuša tež Bjer­wałdski jězor k tomu. Prěnje z přichodnje 25 płuwacych domskich na wulkim přistawnym mosćiku w Klětnom je specialny kran na ponton zběhnył. Mustrowy dom su w nižozemskej łódźnicy Arcarbo twarili. Štóž chce sej tajki domicil na wodźe kupić, ma něhdźe 310 000 eurow inwestować, bě wčera na kromje kedźbyhódneje akcije zhonić. Foto: Joachim Rjela

Budyšin (SN/BŠe). Po cyłym Budyskim wokrjesu knježi masiwna suchota. Na sewjeru płaći hižo najwyši warnowanski schodźenk pjeć. To zapřija kónčiny wokoło Halštrowskeje hole, Wojerec, Kinsporka, Rakec, Łuty, Łaza, Sprjewineho doła a Kulowa. Tuchwilny sčasami sylny wětřik z wuchoda strach lěsnych wohenjow samo hišće přiwótřa. Woheń móhł so tak spěšnišo rozpřestrěć. Hač do wčerawšeho je wohnjowa wobora hižo dźesać wohenjow we wobjimje cyłkownje 2,5 hektarow hašała. Tole je hižo wjace hač loni w samsnym času. Přez jutrowne swjate dny zličichu zamołwići Budyskeho wo­krjesa šěsć wohenjow. W někotrych padach wuchadźeja z toho, zo bu woheń wotpohladnje zamiškrjeny.

Projekt „Serbšćinu online wuknyć“ je mjeztym nimale zakónčeny

Budyšin (SN/MiR). Internetny poskitk „Serbšćinu online wuknyć“ (SOL) wužiwa wob měsac hač do 200 zajimcow. Lětsa w měrcu běchu zličili cyłkownje 1 383 wužiwarjow a to wot lěta 2017, jako bu kurs A1 w hornjoserbšćinje předstajeny. Mjeztym su mjez nimi hornjo- kaž tež delnjoserbšćinu wuknjacy. „Nimamy móžnosć přirunowanja z druhimi poskitkami. Tuž smy z ličbu wužiwarjow jara­ spokojom“, zwuraznja direktor Załožby za serbski lud Jan Budar.

Wojerecy (SiR/SN). Na štwórtym zarjadowanju lětušich 54. Wojerowskich hudźbnych swjedźenskich dnjow je ansambl Kupazukow wčera na hrodowej žurli wustupił. Frontowa žona Marion Kwicojc bě band před jědnaće lětami załožiła. Ku­pazukow rěka přełožene „kupa zynkow“. Hudźbne trijo je swojemu mjenu wjace hač wotpowědowało.

Jónkrótnje, harmonisce, mnohostronsce a jara profesionalnje su hudźbnicy wjace hač 80 připosłucharjow na jězbu do zašłosće wotwjedli. Rjany to hudźbny atol, kotryž přeproša z pućowanjom myslow na wšědny dźeń zabyć a wokomiki wotputanja wužić móc. Dych keltiskeje atmosfery žurlu přeprudźi, ­jako předstajichu publikumej irske a delnjoserbske melodije na wšelakich instrumentach kaž na hrabjowej harfje (Har­­kenharfe) přewodźane z łahodnymi dyrami ruč­neho bubona. K tomu so hodźacy repertoire pochadźa mjez druhim z Ruskeje, Němskeje, Šotiskeje a Jendźelskeje a bě jara spodobnje zestajeny.

Pjate zarjadowanje rjadu Zwjazka serbskich wuměłcow tracTare, tónraz zhromadnje wuhotowaneho z Maćicu Serbskej, je wčera dotal najwjetšu ličbu zajimcow do Budyskeho hosćenca Tiroler Stuben přiwabiło. Ćežišćo tworješe kniha Křesćana Krawca „Sej statok stajili“.

Budyšin (SN/bn). Jěwa-Marja Čornakec witaše přitomnych w mjenje předsydstwa ZSW a přepoda słowo moderatorej wječora prof. Dietrichej Šołće. „Křesćan Krawc słuša k rědkim serbskim awtoram, kotřiž tež romany pisaja. Hladajo na jeho tworjenje napadnje, zo so wuměłska a dokumentariska proza wotměnjatej“, Šołta awtora skrótka předstaji. Dr. Christiana Piniekowa předčita swoju w ča­sopisu Pomhaj Bóh wozjewjenu recen­siju, wuzběhujo jeho „stajnje powučne, ale nic powučace teksty“. Jan Nuk zjima swoje w Katolskim posole publikowane mysle wo knize Krawca, w kotrejž „namakamy tójšto hnujacych pasažow a rjane metafry. Je fascinowace, na kotre wašnje je Křesćan Krawc zezběrane hłosy do lite­ratury přetworił.“

Berlin (dpa/SN). „Zhubjena srjedźizna – njepřećelske poměry“, to je titul najnowšeho přepytowanja w nadawku SPD bliskeje Załožby Friedricha Eberta k aktualnemu stawej rozšěrjenja prawicarskoekstremistiskeho nastajenja w Němskej. Awtorojo zwěsćeja „skrućenje a normalizowanje prawicarskeho nastajenja wo­srjedź towaršnosće“. Tak je ličba ludźi, kotřiž so negatiwnje k požadarjam azyla wuprajeja wot 49,5 procentow w lěće 2016 na nětko 54 procentow rozrostła.

Wobaraja so wumjetowanjam

Karlsruhe (dpa/SN). Němska wobswětowa pomoc (DUH) dyrbi so wumjetowanju wobarać, zo swój status jako přetrjebarjow škitacy zwjazk znjewužiwa, zo by sej pjenježne lěpšiny zdobyła. Zwjazkowe sudnistwo w Karlsruhe je so dźensa z tutym prašenjom zaběrał. Wobsedźer awtoweho domu přećiwo organizaciji skorži. Ta je hižo we wjacorych městach zakazy dieselowych awtow přesadźiła. Tole čini wona z ryzy wobswětoškitnych přičin, kaž sama twjerdźi.

Ruski pas Ukrainjanam

Studenća uniwersity belgiskeho města Namur, stolicy Waloniskeho regiona, su dźensa za lěpšu politiku na dobro klimy demonstrowali. Bě to mjeztym 16 akcija pod hesłom „Młodźina za klimu“. Nastorčene buchu demonstracije studentow wot tydźenskeho šulerskeho stawka na iniciatiwu 16lětneje Grety Thunberg ze Šwedskeje. Foto: dpa/Bruno Fahy

Kruwjace zwony na pastwje w bayerskim Holzkirchenje budu drje nětko pad za najwyše němske sudnistwo. Po wotpokazanju skóržby přez Mnichowske wyše krajne sudnistwo chcedźa so skóržbnicy nětko na Zwjazkowe sudnistwo wobroćić, kaž prawiznicy zdźěleja. Mandźelskaj bě­štaj přez wjacore instancy skoržiłoj, dokelž čuještaj so wot kruwjacych zwonow na bliskej pastwje wobćežowanaj.

Na Nürburgowym kole so zmandźelić móža pory wotnětka dwójce w tutym lěće, 12. julija a 11. oktobra. Kaž eifelska gmejna Adenau zdźěla, su bjezposrědnje při wubědźowanskej čarje wotpowědnu před haru škitanu rumnosć zarjadowali. Wot klětušeho chcedźa wěrowanja w motorsportowej atmosferje štyri króć wob lěto poskićować. Zamołwići so nadźijeja, zo tójšto fanow motorsporta tónle składnosć wužije.

Frankfurt n. W. (dpa/SN). Město Frankfurt nad Wódru je wčera prěni komunalny integraciski centrum Braniborskeje wotewrěło. Institucija je w kompleksu dźěłoweje agentury zaměstnjena a ma wšitkim migrantam jako informowanišćo słužić. Centrum ma integraciske dźěło města na jednym městnje rjadować, kaž radnica města zdźěli. Městnosć blisko zarjadnišćow a dźěłodawarjow su wědomje wuzwolili. „Integracija skića towaršnosći tójšto móžnosćow“, rjekny statny sekretar w ministerstwje za dźěło a socialne Andreas Büttner (Lěwica) při wote­wrjenju centruma. „Braniborska je hladajo na demografiske wuwiće – nas je spochi mjenje a smy dźeń a starši – wjace hač hdy do toho na integraciju pokazana. Budźmy migrantam napřećo wotewrjeni.