Aus der aktuellen Ausgabe vom Montag, 24 Juni 2019

Montag, 24 Juni 2019 14:00

Krótkopowěsće (24.06.19)

Dóstanu spěchowanje

Pančicy-Kukow. Za dalše saněrowanje Šule Ćišinskeho w Pančicach-Kukowje přepoda statny sekretar w sakskim kultusowym ministerstwje Herbert Wolff gmejnje zajutřišim přizwolenje za wjace hač milion eurow spěchowanskich srědkow. W srjedźišću steja twarske naprawy za wohnjoškit z wuchowanskimi pućemi a za strowotniski škit. Dohromady chcedźa 1,4 miliony eurow nałožić.

Z Litawskeje so nawróćili

Budyšin. Chór 1. serbskeje kulturneje brigady je so sobotu po 15hodźinskej buso­wej jězbje z wuprawy do Litawskeje nawróćił. Kaž je na wšěch dlěšich busowych jězbach z wašnjom, spěwachu brigadnicy zahoriće pod přewodom instrumentow. Dźakowano darićelam a spěchowarjam ćělesa, organizatoram jězby a dirigentej Friedemannej Böhme mějachu woni wulke dožiwjenje.

Staćanstwo jednorišo dóstać

Veröffentlicht in Krótkopowěsće
Montag, 24 Juni 2019 14:00

Nowy kapitl we Łužicy

Michael Kretschmer wobdźělnikow wubědźowanja „Čiń sobu“ mytował

Drježdźany (SN/MiR). Prěnja etapa Sakskeho fondsa „Čiń sobu“ je zakónčena. Wčera přija dźěl dobyćerjow – jednot­liwcy, towarstwa, zwjazki, komory, załožby, socialni nošerjo, šule, komunalne a wědomostne zarjadnišća – w Drježdźanskim hygienowym muzeju mytowanske wopisma. 1 520 projektowych idejow je dopokaz kreatiwity mocy inowacije we wuhlowych rewěrach, kotrež su wot strukturneje změny potrjechene. Jurorojo mějachu za štyri wobłuki ReWiR, MINT, Mobilita a Žiwa dwurěčnosć najlěpšich wuzwolić. Namjetowanych bě 613 projektowych idejow za myta we štyrjoch kategorijach. Sakska je lětsa­ 1,5 milionow eurow do projekta za wu­hlowe regiony inwestowała, klětu chce to wospjetować. Serbskemu ludej přewostaja wona na tej dwě lěće po 200 000 eurach.

Veröffentlicht in Kraj a swět
Montag, 24 Juni 2019 14:00

Snadź z lětnim kinom započeć

Projekt „Motiwator k wožiwjenju serbšći­ny w rěčnje słabšich kónčinach sydlenskeho ruma Serbow“ bu we wubědźowanju Sakskeho fondsa „Čiń sobu“­ mytowany. Z regionalnej rěčnicu Domowiny Katju Liznarjec, kotraž bě ide­ju hromadźe z Budyskej župu „Jan Arnošt Smoler“ podała, je Axel Arlt porěčał.

Zwotkel sće nastork za mysličku brali?

K. Liznarjec: Wuchadźišćo bě měrcowski wječork w Stróži, z kotrymž stej župa a Rěčny centrum WITAJ mjez staršimi za wobdźělenje jich dźěći na wučbje serbšćiny w Malešanskej gmejnje wabiłoj. Župne předsydstwo je zwěsćiło, zo trjebamy za to přidatne prócowanja. Čim wjace wosobow so tam angažuje, ćim lěpje.

Što chowa so za wopřijećom „rěčnje słabše kónčiny“ sydlenskeho ruma?

K . Liznarjec: Konkretnje su to terito­rije hłownje Malešanskeje gmejny, ale tež Bukečanskeje a Hodźijskeje w Budyskej župje, hdźež motiwator skutkuje.

Kotre nadawki tajki motiwator změje?

Veröffentlicht in Rozmołwa
Montag, 24 Juni 2019 14:00

Dźi won, hdyž maja će registrować

Korzym (UM/SN). „Na swěće česćene – w Hornjej Łužicy doma“ rěka hesło 24. hornjołužiskeho předewzaćelskeho myta, kotrež budźe 7. nowembra na Dnju hospodarstwa Hornjeje Łužicy w Lubiju spožčene. „Po tym zo smy so loni na zdobywanje fachowych mocow wusměrili, steji tónkróć tele prašenje w srjedźišću: Kak so našim domjacym firmam radźi zwonka blišeje wokoliny na so skedźbnjeć“, rozłožuje Christoph Pilz, zastupowacy jednaćel Marketingoweje towaršnosće Hornja Łužica-Delnja Šleska, kotraž rozdaće myta organizuje.

Veröffentlicht in Hospodarstwo

Wrócław (SN/bn). „Kalejdoskop kultur“ rěka dwudnjowski festiwal, z kotrymž chce jón zarjadowaca załožba samsneho mjena swojim wustawkam wotpowědnje interkulturny dialog šěrić. Wosebite će­žišćo swjedźenja twori kultura narodnych mjeńšin kaž tež migrantow. Wčera a předwčerawšim wotměchu festiwal mjeztym 12. raz we Wrócławju. Znowa wužiwachu tysacy zajimcow składnosć, hudźbne koncerty, sceniske předstajenja a čitanja po cyłym měsće wopytać, ku­linariske speciality woptać a na dźěłarničkach so wobdźělić. Programy wuho­towało je wjace hač dwaceći skupinow resp. solistow, pochadźacych mjez druhim z Běłoruskeje, Grjekskeje, Indiskeje, Armenskeje a Ukrainy.

Veröffentlicht in Kultura
Montag, 24 Juni 2019 14:00

Trump Iranej znowa hrozył

Washington (dpa/SN). Po přiwótřenju konflikta z Iranom chce prezident USA Donald Trump přećiwo knježerstwu w Teheranje dźensa nowe sankcije wozjewić. To připowědźi wón kónc tydźenja na internetnej platformje Twitter. Wčera w interviewje z telewizijnym sćelakom NBC Trump zwurazni, zo je za rozmołwy z Iranom zwólniwy. „Nochcu žanu wójnu“, wón podšmórny. By-li pak k tomu dóšło, by zničenje tak wulke było kaž hišće nihdy do toho.

Wšitcy smědźa sobu wolić

Berlin (dpa/SN). Politikar SPD a wiceprezident zwjazkoweho sejma Thomas Oppermann je za to, zo měli při wólbach kandidata a nawodnistwa SPD tež ludźo wothłosować směć, kotřiž stronje njepřisłušeja. Zajimowani wobydlerjo měli so z pjeć eurami na wólbach wobdźělić. To by zmužity rozsud był, zdźěli Oppermann dźensa medijowej skupinje Funke. Wo wobsahach wólbnych programow rozsudźić pak měli socialdemokraća. Nawodnistwo SPD jedna dźensa nastupajo nowowólby šefa strony.

Žane zhromadne dźěło z AfD

Veröffentlicht in Kraj a swět
Choćebuski měšćanski swjedźeń wot pjatka do wčerawšeje njedźele je znowa tójšto ludźi přiwabił. Na jewišću rozhłosoweho sćelaka RBB w Puškinowym parku knježeše wosebje dobra nalada. Tam wotměchu 12. serbski swjedźeń. K zakónčenju su přihladowarjo­ ze sobuskutkowacymi­ zhromadnje Hanamarinu polku rejwali. Foto: Michael Helbig

Veröffentlicht in Łužica
Montag, 24 Juni 2019 14:00

To a tamne (24.06.19)

Cyłkownje 10 000 eurow na nuzniku zabył je 83lětny muž na wotpočnišću při awtodróze pola Oldenburga. Na zbožo staj mandźelskaj z Wittmunda móšnju našłoj a ju policiji přepodałoj. Dwaj dnjej pozdźišo je tam starušk swoje pjenjezy wotewzał. Nětko móže sej són wo swójskim čołmje zwoprawdźić a sej jón kupić. Sprawnaj mandźelskaj staj sej na kóždy pad sobujězbu zasłužiłoj.

Dźewjećlětny hólčec je na parkowanišću w Ludwigshafenje awto wodźił. Pódla njeho sedźeše 40lětny nan, kiž bě jemu to dowolił. Zo móhł scyła přez prědnje wokno hladać, sedźeše pachoł na swojim dźěćacym sydle. Pedalej za borzdźidło a płun pak je přiwšěm docpěł. Policija jeju wulět po parkowanišću zakónči. Za njezamołwite zadźerženje ma nan nětko z chłostanjom ličić.

Veröffentlicht in To a tamne
Montag, 24 Juni 2019 14:00

Češa mócnje demonstrowali

Praha (ČŽ/K/SN). Tak mócnu demonstraciju čěska stolica po nazymje 1989 hižo dožiwiła njeje. Na tradicionalnej wyšinje Letná zhromadźi so njedźelu popołdnju ně­hdźe 250 000 ludźi ze wšěch kónčin kraja (wočakowali běchu 350 000. Zwo­łało bě jich towarstwo „Milion chvilek“ na wjeršk demonstracijow, kotrež organizuje wone wot spočatka apryla za njewotwisnosć justicy a za wotstup ministerskeho prezidenta Andreja Babiša a cyłeho jeho knježerstwa. Hoberski areal bě z chorhojemi a njeličomnymi transparentami přisamom zapławjeny. Wone twjerdźachu „Babiš je hańba“ abo žadachu sej „Preč z knježerstwom“. Mjez rjadom rěčnikow běštaj spisowaćel Jiří Padevět a dźiwadźelnik Martin Myšička. Hač do pózdnjeho wječora su tež spěwarjo a hudźbne skupiny na swoje wašnje demonstratiwnje wustupowali.

Veröffentlicht in Słowjanski wukraj
Montag, 24 Juni 2019 14:00

Opozicija wólby dobyła

Istanbul (dpa/SN). Poměrnje jasnje je kandidat opozicije Ekrem İmamoğlu wólby Istanbulskeho měšćanosty dobył a tak turkowskemu prezidentej Recepej Tayyipej Erdoğanej a jeho stronje AKP bolostnu poražku wobradźił. Po informacijach statneje powěsćernje Anadolu dósta İmamoğlu 54,03 procenty hłosow wolerjow, jeho přećiwnik Binali Yıldırım 45,09 procentow. Tamnaj kandidataj bě­štaj wobaj 0,88 proc. hłosow docpěłoj.

Do spožčenja mandata hodźa so hišće znapřećiwjenja zapodać. Proces znapřećiwjenja je po komunalnych wólbach wjacore tydźenje trał, dokelž bě jeno 14 000 hłosow rozdźěla. Tež tam je AKP prezidenta Erdoğana snadnje zwrěšćiła. Při wčerawšich wospjetnych wólbach pak bě 780 000 hłosow rozdźěla.

Hišće wječor gratulowaše Erdoğan tuchwilnemu­ dobyćerjej İmamoğluwej. Tón zwurazni, zo njeje to jenož dobyće, ale nowy spočatk. Politikarjo z wukraja maja wólby za jasny signal demokratije a prawniskeho stata. Istanbul, motor Turkowskeje, słuša nětko opoziciji.

Veröffentlicht in Kraj a swět

Serbska debata

Neuheiten LND