Aus der aktuellen Ausgabe vom Mittwoch, 21 August 2019

Mittwoch, 21 August 2019 14:00

Krótkopowěsće (21.08.19)

Inwesticiske naprawy rozłožił

Trjebin. Šef sakskeje statneje kenclije Oliver Schenk je dźensa dopołdnja w Trjebinje infrastrukturne inwesticije w gmejnomaj Slepo a Trjebin rozłožił. Naprawy bě sakski kabinet hakle wčera w Drježdźanach wobzamknył. Změny rewě­roweho koncepta za Wochožansku jamu­ a njewotbagrowanja dźělow mjenowaneju gmejnow dla dyrbja na wsach nětko masiwne infrastrukturne zastatki nachwatać.

50 000 eurow wjac za projekty

Drježdźany. Wulkeho wothłosa dla rozšěri sakske ministerstwo za wědomosć a wuměłstwo (SMWK) fonds za małe kulturne projekty na wsach wo dalše 50 000 eurow. Dotalne spěchowanske srědki dohromady 200 000 eurow, kotrež bě SMWK Sakskej kulturnej załožbje w meji přewostajiło, su z połsta přizwo­lenymi próstwami hižo wučerpane.

Lupina kóncuje domjace kwětki

Veröffentlicht in Krótkopowěsće
Mittwoch, 21 August 2019 14:00

Wunošk njespokoja

Chrósćicy/Hózk (SN/BŠe). Wšitke ratarske zawody w kónčinje wokoło Kamjenca a Kulowa su žně žita dokónčili. Po lońšej suchoće z wulkimi stratami wunoškow běchu sej lětsa wjace wočakowali, wšako rěka, zo po hubjenym lěće dobre sćěhuje. Kaž pak z naprašowanja wuchadźa, njejsu so nadźije cyle spjelnili. „Wunošk je lětsa přerězny, zdźěla něšto pod přerězkom“, rozprawja Chróšćanski ratar Roman­ Wjesela a skedźbnja na to, zo su z blakami wulke rozdźěle. W Delanach z pěskojtymi płoninami je so suchota bóle wuskutkowała hač na polach w Horjanach. Pěsk njemóže wodu derje składować, štož začuwa tež Domanic ratarski zawod w Hózku. Wunošk žitnych žnjow je pod přerězkom, zelenina na polach je so­ hubjenje wuwiła. Tež spadki běchu z blakami jara rozdźělne. Wosebje horcej tydźenjej w juniju z temperaturami hač do 40 stopnjow pak stej wutworjenje zorna wobwliwowali. Jeho kwalita burow njespokoja.

Veröffentlicht in Hospodarstwo

Štó a što tči za serbskimi projektami, kotrež su we wobłuku wubědźowanja Sakskeho fondsa „Čiń sobu!“ mytowali? W lětušim lětnim serialu Serbskich Nowin­ wam projekty předstajamy.

Tomaš Suchy z Hrubjelčic prócuje so jako Budyski Serb stajnje wo žiwu dwurěčnosć w měsće. Zhromadnje z přećelemi załoži wón hižo před tójšto lětami Škit Budyšin, mjeztym zapisane towarstwo. Woni su hłownje za swoje wolejbulowe kmanosće znate, wobdźělichu pak so w běhu časa mjez druhim hižo někotre razy na schadźowance a zestajichu samo serbski online-spěwnik.

Składnostnje staroměšćanskeho swjedźenja zarjadowa Škit Budyšin loni na zahrodźe Serbskeho ludoweho ansambla prěni „škitny wječor“. Běše to zabawne serbske zarjadowanje ze zhromadnym spěwanjom, z reju a hudźbu. W podobnej formje chcedźa wuspěch lětsa rady wo­spjetować. Za to dobychu myto we wobłuku wubědźowanja Sakski fonds „Čiń sobu!“.

Veröffentlicht in Łužica
Mittwoch, 21 August 2019 14:00

Nowa papjerowa twornja z dobrym přikładom

Grodk (JoS/SN). Projektny nawoda twarskeho projekta twornje za papjeru Hamburger Rieger w Grodku Uwe Amann přewodźa mjeztym hižo třeće twarnišćo na tamnišim industrijnišću. Prěni raz nawjedowaše wón twar prěnjeho papjer­nika. Po tym slědowaše milinarnja za narunanske paliwa. Nětko je Porynčan třeći króć we Łužicy, zo by tu swoju wědu a zamóžnosće pokazał a rozłožił.

Twarnišćo je gigantiske. Zakładny kamjeń noweje twornje su před lětom połožili. Bórze chcedźa tam zběhanku, takrjec połčas, swjećić, a klětu ma wšitko hotowe być. Su-li dźěłaćerjo a monterojo dale tak spěšni, njebudźe to problem. Hač do nowembra chcedźa hruby twar zakónčić. Potom zahaja kónčnu fazu na twar­nišću. Wot minjeneje póndźele montuja paralelnje hižo papjerowu mašinu, z Finskeje pochadźacu. Přiwšěm su hišće dalše nastroje trěbne, kotrež pódla hoberskeje mašiny natwarja. Cyłkowne kóšty projekta wučinjeja něhdźe 370 milionow eurow.

Veröffentlicht in Hospodarstwo
Mittwoch, 21 August 2019 14:00

Kniha Erwina Hanuša wušła

Budyšin (SN). „Wósłonki mójogo žywjenja“ rěka nowa kniha Ludoweho nakładnistwa Domowina. Erwin Hanuš powěda w njej zajimawostki swojeho žiwjenja. Rodźeny Hochožan, absolwent Budyskeje Serbskeje wyšeje šule a Lipšćan­skeje uniwersity, měješe štyri serbske dźěłowe městna. Wón je Pratyju a wučbnicy wudawał, jako słownikar a basnik skutkował a bě rěčny poradźowar kóž­demu, kiž radu trjebaše. Nazhonjenja zběrał je sam w třoch politiskich systemach a we wobłuku dweju towaršnostneju přewrótow.

Veröffentlicht in Kultura
Mittwoch, 21 August 2019 14:00

Šansy su dobre

Budyšin (SN/BŠe). W Budyskim wokrjesu maja šulscy wotchadnicy hišće dobre šansy, wukubłanske městno w twarstwje dóstać. Firmy přizjewjeja 72 swobodnych městnow, kaž industrijne dźěłarnistwo twarstwo-agrar-wobswět (BAU) wuchodneje Sakskeje zdźěla. Po cyłej Sakskej je po­ informaciji dźěłoweje agentury w bran­ši hišće 500 městnow njewobsadźenych. „Wukubłanje na mulerja, ćěslu abo dróhotwarca njezaruča jenož dobru mzdu, ale skići zdobom solidnu perspektiwu do přichoda“, wuswětla předsyda dźěłarnistwa Peter Schubert, při čimž toho­runja na potrjebu socialnych bydlenjow zhladuje. „Jeničce z pomocnikami žana chěža njenastawa.“ Tež hladajo na ponowjenje pućow, železniskich čarow a twarjenjow je potrjeba fachowcow wulka.

Veröffentlicht in Hospodarstwo
Mittwoch, 21 August 2019 14:00

Solidarny přinošk wotstronja

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowe knježerstwo je dźensa wobzamknyło, solidarny přinošk za najwjetši dźěl ludnosće wotstronić. Po planach financneho ministra Olafa Scholza (SPD) ma soli-připłatk za 90 procentow ludźi wot lěta 2021 wotpadnyć, dalši dźěl ma jón wotpowědnje dochodam jenož hišće podźělnje płaćić. Unija ma wulke wobmyslenja a chcyła soli dospołnje šmórnyć.

Conte wotstupi

Rom (dpa/SN). Populistiska alianca prawicarskeje Legi a hibanja Pjeć hwězdow w Italskej je na kóncu. Njestronski ministerski prezident Giuseppe Conte je wčera swój wotstup zapodał. Statny prezident Sergio Mattarella ma nětko rozsudźić, kak ma w knježerstwowej krizy dale hić. Do toho bě Conte w parlamenće z nutřkownym ministrom Mattejom Salvinijom wotličił. Tón žada sej bórzomne nowowólby, zo móhł dotalne dobre wuslědki naprašowanjow wuzbytkować.

Trump wopyt Danskeje wotprajił

Veröffentlicht in Kraj a swět
Mittwoch, 21 August 2019 14:00

Chór DSG w Berlinjeso předstajił

Berlin (SN/JaW). Pod nawodom Geralda Schöna je so minjenu njedźelu tež chór Choćebuskeho Delnjoserbskeho gymnazija (DSG) na dnju wotewrjenych duri w zwjazkowym ministerstwje za nutřkowne, twarstwo a domiznu předstajił a za Serbow wabił. To zdźěla Berlinski mjeńšinowy sekretariat. Zhromadnje ze zastupnikami sekretariata za delnjoněmčinu a Dźěłoweho zjednoćenstwa za němske mjeńšiny informowachu sobudźěłaćerjo běrowa mnohich zajimcow wo štyrjoch připóznatych narodnych mjeńšinach w Němskej, wo Frizach, Danach­ w Němskej, Sintach a Romach kaž tež wo Serbach. Serbow zastupowachu sobudźěłaćerce mjeńšinoweho běrowa Judit Šołćina a Madlenka Kowarjec kaž tež nawodnica Choćebuskeje Lodki Milena Stockowa.

Veröffentlicht in Kraj a swět
Mittwoch, 21 August 2019 14:00

Maas namołwja k dialogej

Moskwa/Berlin (dpa/SN). Do swojeho wotlěta do Moskwy je zwjazkowy wonkowny minister Heiko Maas wšitkich wobdźělenych ke konstruktiwnym prócowanjam wo měr na wuchodźe Ukrainy namołwjał. „W prašenju přiměra, rozwjazanja wojerskich jednotkow a hladajo na zwoprawdźenje Minšćanskeho zrěčenja nadźijam so skónčnje zaso swětła na wobzoru“, rjekny politikar SPD dźensa do wotlěta medijam. „Nětko dyrbja wšitke wobdźělene strony zwólniwosć k dialogej a k jednanju pokazać, hewak budu w tutym konflikće dale ludźo mrěć“, Maas w tym zwisku zwurazni.

Na wuchodźe Ukrainy wojuja wot lěta 2014 proruscy separatisća a ukrainske knježerstwowe jednotki přećiwo sebi. Němska a Francoska spytatej hižo pjeć lět we wobłuku tak mjenowaneho Normandijoweho formata mjez Ukrainu a Ruskej posrědkować. Z nastupom noweho ukrainskeho prezidenta Wolodimira Zelenskeho w zastojnstwje kónc meje maja nadźiju, zo so w tčacy wostatym konflikće zaso něšto hiba.

Veröffentlicht in Kraj a swět
Mittwoch, 21 August 2019 14:00

Pjenjezy za serbske knihi

Spěchowanske srědki za Hórnikowu knihownju w Praze přepodali

Praha (SN/MkWj). „Něšto cyle wosebite“, „njewšědny podawk“, „wurjadny wo­komik w mojim žiwjenju“ – z tajkimi hódnoćenjemi njejsu wčera popołdnju w Praze lutowali. W tamnišim Serbskim seminarje móžeše sakski statny minister za zwjazkowe a europske naležnosće a šef statneje kenclije Oliver Schenk předsydźe Domowiny Dawidej Statnikej symboliski šek 80 000 eurow přepodać, zo móhli wot wulkeje wody wobškodźenu Hórnikowu knihownju restawrować. Na zarjadowanju wobdźělichu so tež zastupowacy minister čěskeho kulturneho ministerstwa Vlastislav Ouroda a zastupnikaj čěskeho senata.

Veröffentlicht in Kraj a swět

Serbska debata

Neuheiten LND