Serbske impresije z 53. Wojerowskich swjedźenskich dnjow hudźby

Dwanaće koncertow, kotrež wuhotowa wjace hač 200 interpretow, steješe na programje lětušich 53. Wojerowskich swjedźenskich hudźbnych dnjow. Wo serbske impresije pak njepostara so jeno Serbski ludowy ansambl Budyšin z interaktiwnej bajku „Překlepana liška“ na tekst Jěwy-Marje Čornakec a z hudźbu Liany Bertók.

Na zahajenskim koncerće we Łužiskej hali překwapichu dołholětnych stajnych wopytowarjow kaž tež čestnych hosći z nowej swjedźenskej fanfaru. Wyši měšćanosta Stefan Skora předstaji hudźbnje zhusćeny kruch w přitomnosći komponista Jana Cyža jako něšto poradźeneho. Konserwa dotalneje fanfary z pjera Jana Pawoła Nagela njehodźeše so po lětach jewjacych so techniskich njedostatkow dla hižo wužiwać. „Ideju za nowu fanfaru poprawom dawno hižo mějachmy. Wona pak njebu ženje zrealizowana. Jan Cyž je runje to, štož chcychmy a trjebachmy, do notow přetworił“, praji šefchoreografka hudźbnych dnjow Carmen Hofmann.

Njedawno sedźachmoj, moja ruska žona a ja, ze Swjetu hromadźe. A nadobo Swjeta praji: „Ja sym Němka“ (wona ma němske staćanstwo). Na to ja: „Ale Swjeta, sće tola Rusowka“, a wona: „Wězo sym Rusowka“. A potom so intensiwnje wo tym rozmołwjachmy, wo čimž chcu tu pisać: Što to je, štož wučinja, zo sym Serb? Što je „serbske narodne wědomje“? A w kotrym zmysle smy my Němcy? Kak daloko dźe patriotizm za Němsku abo snadź za słowjanske kraje, hdyž dźě sym Słowjan?

Jasne je, zo smy staćenjo Němskeje. Wustawa Sakskeje praji: „W kraju bydlacy wobydlerjo serbskeje ludoweje přisłušnosće su runoprawny dźěl statneho ludu.“ Hdźež pak so njerozeznawaja statna přisłušnosć a narodnosć, etniskosć, potom smy Němcy. Ale smy tola Serbja, serbski lud – što to rěka?

Před 125 lětami delnjoserbska basnica so narodźiła

28. meje by zasłužbna a wuznamna delnjoserbska basnica, prócowarka a publicistka Mina Witkojc 125. narodniny swjećiła. Rodźena w Bórkowach jako Anna Wilhelmine Wittka zemrě wona 11. nowembra 1975. Jeje basnje a štučki – w 25 lětach dohromady 128 (poslednja z lěta 1946) – a jeje wobšěrne publicistiske dźěło jako zamołwita redaktorka Noweho Serbskeho Casnika a Serbskeho Casnika 1923 do 1931 pozběhnychu delnjoserbsku literaturu a nowinarstwo po wobsahu a rěči na nowy wysoki niwow. Wu­znamne su tež jeje přełožki znatych literatow do delnjoserbšćiny – na přikład Ćišinskeho, Zejlerja, Andrickeho, Němcove- je a Puškina. W mnohich knižkach a knihach su dźensa jeje literarne twórby přistupne w delnjoserbskej, hornjoserbskej, němskej a dalšich słowjanskich rěčach.

Wopyt pola blidarja-restawratora Mariana Wjenka we Wotrowje

Mašiny z połnej paru běža. Wšitke hromadźe nimale melodisce klinča. Přijomna dźěłowa atmosfera Wotrowsku Wjenkec blidarnju wobdawa. Čuješ, zo je kóždy dźěłacy w modernizowanej dźěłarni z ćěłom a dušu při wěcy, při dźěle. Wóń drjewa přijomnje do nosa stupa. Stejiš kaž zakuzłany wosrjedź mašinow, dźěłacych a meblowych dźělow. Wot lěta 2010 nawjeduje šef blidarnje, diplomowy inženjer za nutřkotwar Marian Wjenk, tradicionalny zawod. Přewzał je jón wot swojeho nana Jana Wjenka. Mjeztym je sej młody Serb natwarił dalšu wulku dźěłarnju-halu. Blidarnja je so pod jeho nawodom specializowała na twar meblow, sakralneho mobiliara, na restawraciju a rekonstrukciju hódnych drjewjanych wudźěłkow. „Sym rady nadawk přiwzał, blidarnju dale wjesć, w kotrejž sym jako hólčec dźědej a nanej při dźěle přihladował. Sym wjesoły, zo je mi nan při přewzaću zawoda pomhał, tak zo móžu nětko z połnej zamołwitosću, tež za swojich sydom přistajenych, skutkować.“