Miliarda dozow šćěpiwa njedosaha

pjatk, 11. junija 2021 spisane wot:
Carbis Bay (dpa/SN). Wuwićowe organizacije su plany skupiny G7 zapadnych hospodarskich mocow, chudšim statam w boju přećiwo koronapandemiji z miliardu dozow šćěpiwa pomhać chcyć, jako njedosahace kritizowali. Žadaja sej, škit patentow zběhnyć. Britiske knježerstwo jako hosćićel je minjenu nóc wo wotpohledźe informowało. Staty G7 chcedźa z rozdźělenjom kaž tež z financowanjom šćěpiwa podpěru zmóžnić. Statni a knježerstwowi šefojo, kotřiž so wot dźensnišeho hač do njedźele w Cornwallu prěni raz po dwěmaj lětomaj zaso wosobinsce schadźuja, chcyli tež plan zdźěłać, zo by so produkcija šćěpiwow rozšěriła.

Mnichow/Rom (dpa/SN). Bamž Franciskus je wotstup arcybiskopa Mnichowa a Freisinga, kardinala Reinharda Marxa, wotpokazał. A to dosć spěšnje, w mjenje hač jednym tydźenju po wozjewjenju próstwy wo wotstup. „Runje to je moja wotmołwa, luby bratře. Čiń dale tak, kaž to namjetuješ, ale jako Mnichowsko-Freisingski arcybiskop“, piše hłowa katolskeje cyrkwje w lisće kardinalej Marxej, kotryž je swjaty stoł wčera wozjewił. Marx bě 4. junija spis wozjewił, w kotrymž rěče­še wo „mortwym dypku“ w katolskej cyrkwi. „Přihłosuju Tebi, zo mamy z katastrofu činić: ze zrudnej stawiznu seksualneho znjewužiwanja a z wašnjom, kak je cyrkej hač do njedawna z tym wobchadźała“, w lisće bamža dale rěka.

Prioritu prawa EU připóznać

pjatk, 11. junija 2021 spisane wot:

Brüssel (dpa/SN). Justicny komisar EU Didier Reynders Pólsku namołwja, zo by prioritu prawa Europskeje unije porno narodnemu prawu připóznała. W lisće Reynders na pólskeho ministra za europske naležnosće Konrada Szymanskeho apeluje, předłohu knježerstwa pola pólskeho wustawoweho sudnistwa z 29. měrca nastupajo přepruwowanje tohole principa cofnyć. List je powěsćerni dpa wčera předležał.

Hakle srjedu bě komisija jednanje přećiwo Němskej zahajiła, dokelž njeje jeje wustawowe sudnistwo we wusudźe k Europskej centralnej bance rozsud Europskeho sudnistwa wobkedźbowało.

Polacy měli so nawróćić

pjatk, 11. junija 2021 spisane wot:

W susodnym kraju nimaja hižo dosć dźěłowych mocow

Waršawa (dpa/SN). Pólska wabi pobrachowacych dźěłowych mocow dla wo to, zo so do wukraja wotpućowani staćenjo do swojeje domizny wróća. „To, wo čimž njejsmy před dźesać abo 15 lětami ani sonili, je so nadobo zwoprawdźiło: Docpěli smy wokomik, na kotrymž nam dźěłowe mocy pobrachuja“, rjekny knježerstwowy šef Mateusz Morawiecki předwčerawšim na wirtuelnym lětnym posedźenju wuchodneho wuběrka Němskeho hospodarstwa.

Pólska ma najebać pandemiju najnišu kwotu bjezdźěłnosće w Europskej uniji, Mateusz Morawiecki doda. Po statistiskej agenturje Eurostat wučinješe tam bjezdźěłnosć w aprylu 3,1 procent, w pře­rězku EU ­běchu to 7,3 procenty. Loni bě w susodnym kraju tež recesija z dwěmaj procentomaj w přirunanju niska, knježerstwowy šef wu­zběhny.

To a tamne (11.06.21)

pjatk, 11. junija 2021 spisane wot:

Štyrilětneho pakostnika su tele dny w kupnicy we Wittenberge lepili. Předawarki wobkedźbowachu, kak sej pachołk wšelake wěcy do zaka tyka. Zawołani policisća „rubiznu“ zawěsćichu a přepodachu hólčka staršimaj. Tam so wukopa, zo bě tón ­z pěstowarnje twochnył. Přećiwo staršimaj přepytuja nětko padustwa dla, přećiwo pěstowarni zranjenja dohladowanskeje winowatosće dla.

Na zetkanju ze znatej z interneta su 22lětneho w Hannoverje pozdatnje do měšćanskeho lěsa Eilenriede wabili a wurubili, kaž policija wčera zdźěli. Dwaj mužej staj 22lětneho při wječornym ­wuchodźowanju z nožom wohrozyłoj, jemu mjezwoči biłoj a pjenjezy preč wzałoj. Po wuprajenjach swědkow so žona a mužej na to spěšnje zminychu. Policija přepytuje ćežkeho rubježnistwa dla a skućićelow nětko pyta.

Dobrowólny šćěpjenski pas

štwórtk, 10. junija 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Dospołne šćěpjenje pře koronu hodźi so přichodnje na šmóratku dopokazać z dobrowólnym digitalnym šćěpjenskim pasom, kotryž chcyše zwjazkowy strowotniski minister Jens Spahn (CDU) dźensa w Berlinje předstajić. Program „CovPass“ měli šćěpjeni jako dopokaz při wolóženych koronawobmjezowanjach wužiwać a w lětnich prózdninach jednorišo po Europje pućować móc.

Wotwažuja skrótšenja

Strasbourg (dpa/SN). W rozestajenju wo pozdatnych konfliktach zajimow čěskeho premiera Andreja Babiša je Europski parlament namjetował, nowy prawniskostatny mechanizm nałožować. We wčera přiwzatej rezoluciji rěka, komisija EU měła tež wliw Babiša na medije a justicu přepytować. Su-li principy prawniskeho stata ranjene, měli mechanizm aktiwizować. W tym padźe by Čěskej hrozyło, zo skrótši jej EU pjenježne připokazanki ze zhromadneho budgeta.

Zwólniwosć z wuměnjenjom

Pućowarjo a krosnowarjo su rozmjerzani, dokelž je zarjadnistwo narodneho parka wěstotnych přičin dla woblubowane pućowanske šćežki w zadnjej Sakskej Šwicy zawrěło. Skórnik bě so tam po šmrěčinje sylnje rozmnožił, tak zo hroža štomy padnyć. Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU, srjedźa) wopyta tuž wčera narodny park, zo by na městnje z čestnym předsydu Sakskeho zwjazka hórskich krosnowarjow Ulrichom Voigtom (naprawo) porěčał. Foto: Steffen Unger

Miliony woporow wopominali

štwórtk, 10. junija 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Nimale 80 lět po nadpadźe Němskeje na Sowjetski zwjazk w Druhej swětowej wójnje, 22. junija 1941, je zwjazkowy sejm wčera na miliony woporow spominał. Wonkowny minister Heiko Maas (SPD) rjekny, zo njeje so nacistiska Němska „ze znjewólnjenjom a wutupjenjom cyłych statow a ludow“ jenož wotnamakała, ale jako wójnski cil wozjewiła. „Poraženi zhladujemy na tónle dźěl našich stawiznow, na rasowy błud, na dospołnu moralisku rozwuzdźenosć, kotrež su so runje na wuchodźe žałostnje zwuraznili. Wón so „połny žaroby a hańby“ před woporami kłoni.

Hladajo na dimensiju złóstnistwow mjezuje na dźiw, zo su sej kraje srjedźneje a wuchodneje Europy z Němskej ruku k wujednanju zawdali. „Wujednanje ­dyrbjało přeco móžne być“, poćahowaše so Heiko Maas zdobom na přitomnosć. Ze stawiznami wědomje wobchadźeć ­rěka, ludowe prawo nad prawo sylneho stajić a uniwerselnu płaćiwosć čłowjeskich prawow zastupować. Tohodla reaguje ­Europska unija na ranjenja teju zasadow w Ruskej a Běłoruskej ze sankci­jemi, minister wuzběhny.

Biden: Demokratiju zakitować

štwórtk, 10. junija 2021 spisane wot:

London/Washington (dpa/SN). Do jutře w Cornwallu (Wulka Britaniska) zahajaceho so wjerškoweho zetkanja G7 je prezident USA Joe Biden demokratiske staty k zhromadnosći přećiwo awtokratam po wšěm swěće namołwjał. „Smy na wobrotnišću swětowych stawiznow“, rjekny Biden před US-wojakami na zepěranišću powětrowych wójskow Mildenhall we wuchodnej Jendźelskej. „Hač někotryžkuli dalši wy lěpje wěsće, zo demokratija připadnje njenastawa. Mamy ju skrućeć.“ A wón doda: „Dyrbimy so chutnje z tymi rozestajeć, kiž sej mysla, zo je doba demokratije nimo.“

Na swojim zetkanju w Cornwallu chcedźa statni a knježerstwowi šefojo USA, Wulkeje Britaniskeje, Němskeje, ­Kanady, Francoskeje, Italskeje a Japanskeje kaž tež zastupjerjo Europskeje unije zhromadnosć wodźacych demokratiskich narodow swěta demonstrować.

Joe Biden wopyta Europu prěni raz jako prezident. Přichodnu srjedu chce so z ruskim prezidentom Wladimirom Putinom w šwicarskim Genfje zetkać.

„Princip rěka sprawnosć“

štwórtk, 10. junija 2021 spisane wot:

Akceptanca ludźi wo wuspěchu strukturneje změny we Łužicy rozsudźi

Wojerecy (dpa/SN). Monitoring procesa strukturneje změny we Łužicy bě jedyn z předmjetow 2. konferency „Rewěrowy transfer Łužica“, kotraž wotmě so dźensa na přeprošenje komunalneho zwjazkarstwa Łužiski kruh we Wojerowskej Łužiskej hali. Wot strukturneje změny kónca zmilinjenja brunicy dla potrjechene łužiske komuny chcedźa wot Zwjazka a krajow wobzamknjene naprawy k wuwiću regiona sobu přewodźeć. Přichodnje ma komisija z wobdźělenych w regionje angažement, potrjeby a nahlady Łužičanow systematisce zwěsćić, kaž rjekny to kopředsydka Łužiskeho kruha, Grodkowska měšćanostka Christine Herntier (njestronjanka) powěsćerni dpa. „Smy tu na městnje a tu budźe tež rozsudźene, hač so strukturna změna poradźi.“ To žane ličby nje­zwuraznjeja, ale nalada ludźi, wo tym je wona přeswědčena.

nowostki LND