Jürgen Maćij wustaja tuchwilu na dwěmaj přehladkomaj a hotuje so na dalšu

Wšitcy so na nalěćo wjesela. A što čini Budyski fotograf Jürgen Maćij? Wón pokazuje „Kołmazny zymski dźeń“, a to w nowej wirtuelnej galeriji. To so tola runje nětko docyła njehodźi. Abo snano tola? Jürgen Maćij přeradźa: Jeho foće na internetnej stronje Złokomorowskeho towarstwa Pro Ars Lausitz stej w nalěću nastałoj. Titul je 68lětny wotpohladnje wuzwolił, zo by „ludźi iritěrował“, kaž praji. „Wězo njeje to zymski dźeń, kotryž sym fotografował. Jedna so wo měrcowsku krajinu.“ Je-li tónle trik tomu dopomha, zo sej publikum twórbje dokładnišo wobhlada: „Što chceš wjace?“, so Maćij praša. Nimo toho stej krajnej wobrazaj swojeje rjaneje struktury dla chětro bjezčasnej, a to dźě je naposledk to, štož wuměłstwo wučinja.

Drježdźany (SN/CoR). Němsko-pólska towaršnosć Sakskeje (NPTS) přeproša pod patronatom ministerskeho prezidenta Michaela Kretschmera (CDU) młodostnych w starobje 16 do 29 lět w Pólskej, Čěskej a Němskej, wubědźować so z esejemi pod hesłom „Moja Europa swobody“. Tak chcedźa młodu generaciju pohnuć, zo bychu so składnostnje 30. róčnicy zjednoćenja Němskeje ze stawiznami rozestajeli. W fokusu esejoweho wubědźowanja steji lěto 1990 w mjenowanych třoch krajach. Što bě ludźi tehdy pohnuło so na dróhach za swoje prawa zasadźić? Kak dźensa na podawki zhladujemy? Kajku rólu hrajachu wone po puću do zhromadneje Europy, w kotrejž smy dźensa žiwi?

Na poprawom trojorěčnym wubědźowanju, kaž bě wone planowane, móža so młodostni po interwenciji čłona NPTS ­Benedikta Dyrlicha nětko tež ze serbskorěčnym esejom wobdźělić.

Najlěpše přinoški chcedźa z 500, 300 a 200 eurami mytować. Hač do 12. apryla móža zajimcy swoje teksty we wobjimje 3 500 do 8 000 znamješkow zapodać. Dalše informacije pod www.mein-europa-der-freiheit.de.

Młode hudźbne talenty prašane

srjeda, 24. měrca 2021 spisane wot:

Budyšin (SN). Koronapandemije dla dyrbješe Serbski ludowy ansambl loni planowane 12. wubědźowanje talentow pod hesłom „Młoda serbska hudźba“ wotprajić. Nětko chce kóžde druhe lěto wotměwace so zarjadowanje nachwatać.

„Młoda serbska hudźba“ wobdarjenym dźěćom a młodostnym w starobje šěsć do 23 lět zmóžnja, serbske spěwne kaž tež instrumentalne přinoški jako solisća abo w skupinje profesionalnej jury předstajić. K njej słušeja intendantka SLA Judith Kubicec, nawoda Zhorjelskeje hudźbneje šule „Johann Adam Hiller“ Thomas Stapel a wjelelětna hudźbna pedagogowka konserwatorija w Choćebuzu Lubina Žurec-Pukačowa. Tam wotměje so wubědźowanje 2. meje, w Budyšinje 8. meje. Dobyćerjo prezentuja swój přinošk potom na mytowanskim koncerće 13. junija w Budyšinje.

Hač do 31. měrca móža so zajimcy hišće přizjewić, wotpowědny formular namakaja na internetnej stronje Serbskeho ludoweho ansambla www.ansambl.de. Kontaktna wosoba za přizjewjenje a podpěru we wobłuku notoweho materiala je Christina Knoblochowa z SLA.

Šansa žana floskla

srjeda, 24. měrca 2021 spisane wot:
Wirtuelne formaty su tele dny nimale jenička móžnosć, kulturne poskitki zwoprawdźić a wužiwać. Tež hdyž bě a je často rěč wo w najlěpšim padźe druhorjadnym narunanju woprawdźiteho wopyta kina, dźiwadła, koncerta abo přednoška, digitalne wotpowědniki tu a tam někotružkuli lěpšinu wujewjeja. Münsterski filmowy rjad „Mjeńšiny“ na přikład njeby jako zarjadowanje na městnje najskerje dawno telko kedźbnosće tež zwonka westfalskeho města zbudźił a by „jenož“ typiske lokalne klientstwo přiwabił. Nawopak drje njeby so hósć podijoweje diskusije dla mi a tebi ničo na něhdźe 600kilometersku jězbu nastajił, kaž Hanka Rjelcyna přizna. Rozmołwa po filmje pokaza, zo je zajim na Serbach za mjezami Łužicy dosć wulki. Podobne hodźało so zawěsće tež wo tamnych kulturach a ludach rjec, kotrychž we wobłuku rjadu předstajichu. Münsterscy akterojo su forum wuměny wutworili a tak tuchwilu často citowanu „šansu w krizy“ wužiwali. Bosćan Nawka

Serbja zajim w Münsteru zbudźili

srjeda, 24. měrca 2021 spisane wot:

Münster (SN/bn). „Mjeńšiny“ rěka filmowy rjad Münsterskeje ludoweje uniwersity, Towaršnosće za wohrožene ludy a Münsterskeho foruma „Jedyn swět“, w kotrehož wobłuku wotsrjedź februara hač do kónca měrca mjezynarodne produkcije wo stawiznach a wosudźe wohroženych kulturow a rěčow w Europje a Aziskej pokazachu resp. pokazuja. Ćežišćo zarjadowanja minjeny štwórtk běchu Serbja. Po prezentaciji paska telewizije RBB „Wjelike casowe drogowanje“, kotryž wšědny dźeń, nałožki a problemy delnjołužiskich Serbow dokumentarisce portretuje, wuwi so mjez něhdźe 30 přihladowarjemi čiła dwuhodźinska rozmołwa. Jako wosebiteho hosća, kiž je kmany na prašenja z takrjec prěnjeje ruki wotmołwić, běštaj sej organizatoraj a moderatoraj rjadu Brigitte Thomas a Georg Schaaf dźiwadźelnicu a społnomócnjenu za serbske naležnosće wokrjesa Hornje Błóta-Łužica Hanku Rjelcynu přeprosyłoj. Wona přitomnym mjez druhim rozłoži, zo je kajkosć serbskeje kulinariki „předewšěm wjele jěsć a wjace pić“.

Šwedska nowosć

wutora, 23. měrca 2021 spisane wot:
Budyšin (SN). Pettersson a Findus staj w Šwedskej a přez jeje mjezy woblubowanej figurje z pjera Svena Nordqvista. Jeho prěnja kniha w serbskej rěči „Findus a hara z honačom“ je nětko w druhim nakładźe wušła, runje tak „Wohnjostroj za lišku“. Wobě knize je Diana Šołćina do serbšćiny přełožiła. Pjeracham w starobje wot štyrjoch lět runje to prawe do jutrowneho hněžka abo jako spodobny dar k zelenemu štwórtkej! Pjatk, 26. měrca, w 17 hodź. budźe wirtuelna knižna premjera. Zajimcy njech přizjewja so přez na stronje www.domowina-verlag.de wozjewjeny link.

Spomóžny zakład

wutora, 23. měrca 2021 spisane wot:
Přikład małeje rěče inuctitute njech je nam wšitkim pohon, zo by so serbšćina prawje bórze z wobstatkom wulkich rěčnych asistencnych programow stała. Pola Microsoft su přełožki z rěče Inuitow, prawobydlerjow Kanady, wot januara móžne. Tamniše knježerstwo bě to skutkownje podpěrało. Wčera­wša prezentacija online-přełožowarja našeje maćeršćiny do němčiny „Sotra“ wusyła jasny signal, zo směr trjechi. Angažowany projektowy team RCW je spomóžny zakład wu­tworił. Mnóstwo w korpusu zakótwjenych sadowych porikow pak dyrbja dale rozšěrić, zo byštej Microsoft abo Google hornjoserbšćinu do swojeju programow zapřijałoj. Ale hižo prěni krok, přełožowanje pod třěchu strony soblex.de, je wažna pomoc tym, kotřiž so za serbske wobsahi zajimuja, rěč pak dotal njewobknježa. „Sotra“ móže němsko-serbsku komunikaciju přisporjeć, bjez toho zo čuja so Serbja nuzowani w rozmołwje jeničkeje němskeje wosoby dla hnydom němcować. Axel Arlt

„Za kulturu tež płaćić?“

póndźela, 22. měrca 2021 spisane wot:

Ćežišći třećeho wirtuelneho zetkanja łužiskich festiwalnikow a kulturnikow běštej prašeni, kak hodźeli so festiwale pod tuchwilnymi wuměnjenjemi scyła wuhotować a kotre modele spěchowanja móhli financielne rizika pomjeńšić. Nimo toho pokročowachu wobdźělnicy předwčerawšim z diskusiju wo serbskich aspektach na zarjadowanjach.

Serbski institut zhladuje na 70lětne wobstaće. Na to pokazuja tuchwilu předewšěm digitalne informacije a poskitki. W Budyskej měšćanskej bibliotece wabi nowa wustajeńca, so ze stawiznami a skutkowanjom instituta zaběrać.

Budyšin (CS/SN/MiR). Hdys a hdys je „wid wotwonka“ spomóžny. Tak je nowa sobudźěłaćerka Budyskeje Měšćanskeje biblioteki nadawk dóstała, zestajeć we witrinach wustajeńcu k 70. jubilejej Serbskeho instituta.

Stefanie Weißbach pochadźa z Rudnych horin a dźěła wot minjeneje nazymy w Budyskej hudźbnej bibliotece. Wona so nadźija, zo móže swoje dopóznaća, kotrež je při přihotach přehladki nazběrała, wosebje němskim wopytowarjam zbližić. Wuměnjenje je, zo biblioteka bórze zaso wotewrje. Na kóždy pad měła wustajeńca tak dołho přistupna być, zo maja wopytowarjo biblioteki składnosć ju tež na wědomje brać.

Serbskej chóraj wuznamjenjenej

štwórtk, 18. měrca 2021 spisane wot:
We wobłuku němsko-pólskeho projekta „Na kulturnym puću po třikrajowym ­róžku“ je so cyłkownje jědnaće folklornych a spěwnych skupinow pod hesłom ­„Hodowny spěw 2021 – Wurisanje tradicijow“ wirtuelnje wubědźowało. Mjez wobdźělnikami běštej tež serbskej cyłkaj, kotrejž su za jeju „wysoki wuměłski niwow a hajenje tradicije nošenja narodneje drasty“ wuznamjenili. Wčera přepodachu zastupjerjo wokrjesow Budyšin a Zhorjelc Sylwiji Jancynej z chóra Budyšin a Geraldej Šejnej ze spěwneje skupiny Slepjanskeho towarstwa Kólesko wopismo kaž tež ­pjenježne myto. Hłowny organizator wubědźowanja běštej gmejna Bogatynia a tamniše towarstwo Markocice. Foto: Krajnoradny zarjad Budyšin /Sabine Rötschke

nowostki LND