Z wudaća: štwórtk, 16 februara 2017

Basketballisća Serbskeho gymnazija Budyšin (SGB) docpěchu w sakskim finalu starobneje skupiny II – 9. do 11. lětnik – wurisanja „Młodźina trenuje za olympiju“ w Kamjenicy 5. městno.

Po suwerenym dobyću regionalneho finala w Radworju w nowembrje 2016 (SN rozprawjachu), dojědźe sej minjenu srjedu šěsć basketballistow SGB na krajne finale do Kamjenicy. Před lětom běchu so ze 6. městnom wróćili, tydźenja wuskoči za hrajerjow wokoło kapitana Pětra Dźisławka pjate městno.

Karta zaso online

Budyšin. Serbska geografiska karta wo Łužicy je pod www.luzica.la internetnje zaso přistupna. To zdźěli wčera zamołwity webstrony Julian Nyča. Kaž Budyšan informuje, ma karta z pytanskej funkciju samo nowy poskitk. Nyča dyrbješe sej ze swojej kartu nowy serwer pytać,­ dokelž njebě mějićel dotal wužiwaneho zwólniwy projekt dale podpěrać.

Tež Drježdźany chcedźa EM

Drježdźany. Po Lipsku prócuje so tež sakska stolica wo to, europske koparske mišterstwa (EM) 2024 sobu wuhotować směć. Wotpowědne plany je měšćanske zarjadnistwo wobkrućiło, rozprawja rozhłós MDR. Hrać móhli w stadionje Dynama Drježdźany, kotrež ma 32 066 městnow. W septembru Němski koparski zwjazk wo móžnych hrajnišćach rozsudźi.

Dealeraj we Łazu zajataj

Zhorjelc. Policija je wutoru popołdnju we Łazu dweju pozdatneju dealerow z drogami w starobje 44 a 29 lět zajała. Po pokiwje přesćěhachu kriminalisća Audi, kotryž bě pola Załomja z Čěskeje do Němskeje přijěł. W awće namakachu 20 gramow crystala. Šofer steješe pod wliwom drogow a njeměješe jězbnu dowolnosć. Sudnik wukaza zajeće wobeju.

Wuwučowanje delnjoserbšćiny wohrožene

Choćebuz (SN/MiR). Signale w Delnjej Łužicy pokazuja na protest. Přičina je planowane nowe postajenje wo šulskich kubłanskich naležnosćach Delnich Serbow. Braniborske ministerstwo za kubłanje, młodźinu a sport (MBJS) chce wuwučowanje delnjoserbšćiny přichodnje jenož hišće w skupinach z dwanaće abo wjace šulerjemi přizwolić. To nastupa bilingualnu wučbu a zajimcow, kotřiž serbšćinu jako cuzu rěč wuknu. Zdobom rozmysluja w ministerstwje wo tym, lětniki přesahowacu wučbu delnjoserbšćiny generelnje za wjace hač dwaj lětnikaj poskićić, štož drje je zdźěla hižo dźensa legitimne postupowanje. Tole pak serbscy akterojo wotpokazuja. Woni akceptuja jeničce­ wuwučowanje­ skupin, kotrež maksimalnje dwaj lětnikaj přesahuja. Zdobom wobaraja so minimalnej ličbje dwanaće šulerjow.

Lejno (SN/BŠe). Hóntwjerjo a ratarjo dyrbja wušo hromadźe dźěłać. K tomu namołwješe předsyda regionalneho burskeho zwjazka Budyšin-Kamjenc Stefan Triebs na informaciskim zarjadowanju sobustawow dźens tydźenja w Lejnje. Hižo dlěje bědźa so ratarjo ze škodami dźiwiny, wosebje dźiwich swini. Jich wobstatk dale přiběra a tak tež škody. „Dźiwje swinje su jara inteligentna zwěrina. Wohroženja sej spomjatkuja a jednaja po nazhonjenjach“, rozkładźe předsyda krajinoweho­ dźěłoweho zjednoćenstwa za hońtwjerske drustwo Gunther Zschommler. Tohodla je ćežko wobstatk pomjeńšić. „Rewěrowi hajnicy měli młody dorost do hońtwy zapřijeć a runje tak wo rewěrje přesahowacej hońtwje rozmyslować“, Zschommler podšmórny.

Ratarjo móža hajnikow-hońtwjerjow z jednorymi naprawami podpěrać. Dyrbja jich jeno zahe dosć informować, što chcedźa přichodnje na swojich polach plahować, hdy chcedźa wusywać, hdy žnjeć. Hońtwjerjo móža potom wotpowědnje reagować a sej časy zarjadować.

Berlin (SN/CoR). Na tradicionalnym East European brunchu we wobłuku Berlinale stej Filmowy festiwal Choćebuz a Ost-West-Koproduktionsmarkt connecting cottbus nowy lětnik zahajiłoj a prěnje myto spožčiłoj. Tak přepoda dr. Ger­traude Müller-Ernstberger, jednaćelka Mnichowskeje towaršnosće za filmowe a telewizne prawa, zawčerawšim zhromadnje z programowym direktorom Cho­ćebuskeho filmoweho festiwala Berndom Buderom stipendij w hódnoće 4 500 eurow Radce Babincovej ze Słowakskeje. 23lětna je studentka na Bratislavskej wysokej­ šuli za tworjace wuměłstwo.

Wot 22. do 25. junija wotměje so 12. mje­zynarodny folklorny festiwal „Łužica“. Jeho wuběrk je so wutoru zetkał a wo dotalnych přizjewjenjach rěčał.

Budyšin (SN/CoR). Štyri měsacy do folklorneho festiwala je so za wuběrk nowa faza dźěławosće započała. Po hesle „po festiwalu je do festiwala“ bě hižo lěta 2015 z wuhódnoćenjom minjeneho zarjadowanja nowe planowanje zaběžało. Wotnětka pak zetkawaja so čłonojo gremija – zastupjerjo Domowiny, Załožby za serbski lud, Smjerdźečanskeje a Wu­dworskeje rejwanskeje skupiny kaž tež Chróšćanskeje gmejny – kóždy měsac, wot meje potom dwutydźensce.

Kóždy štwórtk wodźi mějićel Budyskeje sukarnje (Seilerei) Frank Schäfer (nalěwo) skupiny zajimcow po swojej dźěłarni a rozkładuje jim, kak powjazy nastawaja. Hosćo móža so tež sami w sukanju powjaza pospytać. Poskitk, kotryž sukar/powjaznik wot lěta 2014 poskića, je mjeztym chětro woblubowany. Dotal je Schäfer hižo wjac hač 3 000 ludźi po swojim wobchodźe a dźěłarni na Budyskej Kamjentnej wodźił, a zajim na starym rjemjesle dale přiběra, kaž wón praji. Foto: SN/Maćij Bulank

Choćebuz (SN). Dźěłanišćo za serbske kubłanske­ wuwiwanje (ABC) w Choćebuzu je nowu deskowu hru wudało. Wužiwać móža ju wuknjacy kaž tež wučerjo a wučerki na šulach ze serbskej wučbu. Zajimcam bjez serbskorěčneho pozadka je hra tohorunja wabjacy poskitk, kaž ABC informuje. Wuwił je ju Tobias Geis zhromadnje z Joanu Szczepańskej a nawodnicu ABC dr. Christianu Piniekowej. Produkciju přewzało je ABC. Deskowa hra wopřijima wobrazowe a słowne kartki w delnjoserbskej, němskej, pólskej, čěskej, hornjoserbskej kaž tež jendźelskej rěči. Wo ilustracije starała je so Saskia Gude. Hrajo móža so šulerjo na wšelakore wašnje z rěču zaběrać, a to na dwanaće temow wšědneho dnja. Mjez druhim su to bydlenje, sad a swjedźenje. Štyri temy su direktnje na Serbow wusměrjene – Błóta, Łužica, serbske powěsće a Serbja. ABC poskića­ za wužiwanje deskoweje hry dalekubłanje. Te wotměje so 28. februara w 15.15 hodź. we wili na Žylojskej dróze 37 w Choće­buzu. Po zarjadowanju smě sej kóžde wobdźělene kubłanišćo hru za wužiwanje na šuli sobu wzać.

Astana (dpa/SN). W kazachskej stolicy Astanje su dźensa znowa wo skrućenju wot kónca decembra płaćiweho přiměra w syriskej wobydlerskej wójnje wuradźowali. Hłownje dźěše wo to, kak móhli tak mjenowane garantijowe mocy Ruska, Turkowska a Iran dodźerženje přiměra kontrolować. Na zetkanju chcychu zdobom za přichodny tydźeń planowane měrowe rozmołwy pod dohladom UNO přihotować. Ruska dale na tym wobstawa, zo so wobrónjena opozicija na rozmołwach w Genfje wobdźěli.

Brónjenje dale postupuje

Brüssel (dpa/SN). Zakitowanscy ministrojo čłonskich statow NATO su dźensa na druhim dnju swojeho zetkanja wo postupach brónjenja na wuchodźe Europy rěčeli. Na wjerškowym zetkanju loni w juliju běchu wobzamknyli, wjacore tysacy wojakow do Pólskeje kaž tež do Litawskeje, Estiskeje a Letiskeje pósłać. Plany brónjenja su reakcija na krizu na wuchodźe Ukrainy. Baltiske staty a Pólska boja so Ruskeje, po tym zo bě ta lěta 2014 ukrainsku kupu Krim anektowała.

200 lětow šmórnjenych

Zastupnicy słowjenskeje mjeńšiny w Korutanskej su zawčerawšim, wutoru, w krajnej stolicy Celovecu (Klagenfurt) za swoje prawa demonstrowali. Hłowny nastork běchu plany awstriskeje strony ÖVP, w nowej wustawje Korutanskeje słowjensku mjeńšinu a jeje prawa scyła wjace njenaspomnić. Foto: Jana Helena Trap