Z wudaća: srjeda, 19 apryla 2017

Minister Baaske přijědźe

Podstupim/Bórkowy. Braniborski minister za kubłanje, młodźinu a sport Günter Baaske (SPD) chce so na městnje wo połoženju wučby serbšćiny wobhonić. Kaž rozprawja delnjoserbski rozhłós, je minister za 5. meju wopyt w Bórkowskej šuli „Mina Witkojc“ připowědźił. Wopyt je reakcija na protesty přećiwo planam wučbu serbšćiny wobmjezować.

Komplikowany termin

Flensburg. 4. europeada w lěće 2020 móhła so w juniju abo spočatk julija přewjesć. To namjetujetej móžnej wuhotowarjej, Korutanscy Słowjency a zwjazk mjeńšin namjezneho regiona w sewjernej Němskej. Na łužiskej koparskej wokrjesnej runinje su w tym času hišće winowatostne hry a na regionalnej běža hižo přihoty na nowu sezonu. Zamołwići wuradźuja tuž hižo wo móžnych změnach.

Mjenje njezbožow z dźiwinu

W Smochčanskim Domje biskopa Bena wotměwaja so wot wčerawšeho dźěćace chórowe dny biskopstwa Drježdźany-Mišno. Mjez 80 dźěćimi su Klara Čornakec kaž tež Elena a Marika Hrjehorjec (naprawo wotlěwa). Zwučowanje zakónči so lětsa z kon­certom pod hesłom „Hudźba je barba po notach“ njedźelu w 15 hodź. w něhdyšej Zhorjelskej synagoze. Foto: SN/Maćij Bulank

„Strukturna změna nětko – žane Wochozy­ II“ rěka iniciatiwne zwjaz­karstwo, kotrež běchu potrjecheni brunicoweje­ jamy, wšelake wobswětowe zwjazki kaž tež politikarjo Lěwicy a Zelenych w lěće 2013 w Rownom załožili­. Andreas Kirschke je z rěčnicu zwjazkarstwa Friederiku Böttcher wo aktualnej situaciji rěčał.

Brunicowa jama Wochozy II hižo tak zwoprawdźena njebudźe, kaž bě planowana. Jenož Miłoraz budźe wotbagrowany. Kak hódnoćiće rozsud LEAG?

F. Böttcher: Smy jón z wjeselom a wolóženjom na wědomje brali. Wobsahowje wšak njebě rozsud hižo překwapjacy. Překwapił pak bě čas wozjewjenja. Při­wšěm widźimy dźěło zwjazkarstwa wobkrućene. Fakt je, zo smy za zdźerženje cyłeje Slepjanskeje kónčiny, tež Miłoraza. Naš nadawk je tuž jasny: dale stejišćo zabrać, zo njeje brunica jako nošer energije hižo wjace hospodarsce trěbna.

Kajke konsekwency z toho nětko sćěhuja?

Srědki za nawuknjenje serbšćiny su jara wšelakore

Budyšin (SN/MiR). Za přichodne šulske lěto 2017/2018 chce Rěčny centrum WITAJ­ zhromadnje z Ludowym nakładnistwom Domowina 31 wučbnicow a wučbnych srědkow wudać. Wjetšina produktow so dlěje, druhdy samo w běhu wjacorych lět za šulsku potrjebu přihotuje. Wjace hač třećina wšitkich wudaćow za přichadźace nowe šulske lěto, mjenujcy dwanaće, předleži w delnjoserbšćinje, tamne hornjoserbsce. Tež klětu budźe po dotalnym planowanju poměr mjez wudaćemi w rěčomaj podobny lětušemu. „Kóžde lěto znowa je nam wulke wužadanje, přihotować materialije za wšitke šule, w kotrychž serbšćinu wuwučuja. Wšako su žadanja na srědki dosć wulke. Knihi, dźěłowe zešiwki a dalše materialije maja dźensnišim žadanjam wučbneho plana, nowym metodam wuwučowanja a wězo wočakowanjam wučerjow a šulerjow wotpowědować. Wšitke přeća spjelnić pak njeje lochko a z tym je dźěło wšitkich wobdźělenych dosć naročne“, rjekny wotrjadnica za rěčne wuwiće a pedagogiku pola RCW Annett Dźědźikowa.

Po lónšim 25lětnym jubileju přihotuje Zwjazk serbskich spěwarskich towarstwow (ZSST) lětsa zaso regularnu hłownu wólbnu zhromadźiznu. Wona ma so 19. meje w Židźinom wotměć, zo móhli so zastupjerjo wšitkich zwjazkej přisłušacych 17 serbskich chórow z Delnjeje a Hornjeje Łužicy srjedźa zetkać.

Frank Čornak z Konjec je předwurisanje powołanskeho wubědźowanja ratarstwa a skotarstwa Němskeje krajneje młodźiny dobył. 28lětny bě so w februaru zhromadnje ze swojim skupinskim towaršom Andreasom Winzijom přećiwo tamnym wobdźělnikam z Budyskeho a Zhorjelskeho wokrjesa přesadźił. Z dobyćom staj wobaj přichodne koło docpěłoj a smětaj so dźensa na krajnym wurisanju w sewjerosakskim Köllitschu pola Torgauwa wobdźělić.

Budyšin (SN). Rasizm nima w Budyšinje ničo pytać! Tohodla namołwjeja iniciatiwa Budyšin wostanje pisany, zapósłanča Lěwicy w zwjazkowym sejmje Caren Lay a jednaćel dźěłarnistwa DGB wuchodna Sakska Matthias Klemm 1. meje k čłowječemu rjećazej, kotryž ma žiwjenjepołnu a wšelakoru towaršnosć sprjewineho města zwobraznjeć.

Pozadk toho je, zo chce NPD 1. meje w Budyšinje znowa demonstrować. Město njeměło so jako prawicarske ćežišćo znjewužiwać, rěka w zhromadnej zdźělence akterow čłowječeho rjećaza. Pokazać měło so swětej wotewrjene a tolerantne město, hdźež so mnozy woby­dlerjo w towaršnosći angažuja a mjez druhim ćěkancow podpěruja. Tež dwurěčnosć regiona a měrne zhromadne žiwjenje mjez Serbami a Němcami so přez negatiwne wustupowanje neonacijow wohroža, štož njesmědźa ludźo dowolić. Budyšenjo a dalši zajimcy su tuž namołwjeni, so na čłowječim rjećazu ze swójskimi plakatami abo transparentami wobdźělić, kotryž chcedźa organizatorojo připołdnju 1. meje na Drjewowych wikach zahajić.

Kairo (dpa/SN). Při nadpadźe na sławny klóšter swj. Katyrny na juhu połkupy Sinai w Egyptowskej je policist žiwjenje přisadźił. Atentatnicy nimo toho wčera wječor třoch dalšich zastojnikow při kontrolnišću zranichu. Wojacy móžachu nadpadnikow wotwobarać. Klóšter je jedyn z najstaršich křesćanskich objektow swojeho razu. W nim bydlacy duchowni wostachu njezranjeni. Zamołwitosć za nadpad je teroristiska milica Islamski stat přewzała. Minjeny tydźeń běchu při nadpadach na křesćanow 45 ludźi morili.

Prawicarjo před sudnikom

Drježdźany (dpa/SN). Prawicarskoekstremistiska „Freitalska skupina“ je dalše nadpady planowała a so při tym tež na politiskich přećiwnikow měriła. Tole je statne rěčnistwo dźensa na Drježdźanskim wyšim krajnym sudnistwje zdźěliło. Tam su z procesom přećiwo wosom čłonam skupiny pokročowali. Jim wumjetuja załoženje teroristiskeho zjednoćenstwa. Nimale wšitcy wobskorženi dotal mjelča. Jenož najmłódši z nich je so k tomu wuprajił a wumjetowanja přiznał.

Sněha dla problemy na dróhach

Zwjazkowy wonkowny minister Sigmar Gabriel (SPD, srjedźa) je dźensa na krótkowopyt do irakskeje stolicy Bagdada dolećał. Tam wopyta mjez druhim syrisko-katolsku cyrkej. W běhu dnja běchu rozmołwy z wodźacymi politiskimi wosobinami kraja předwidźane. Ćežko wobrónjeni zwjazkowi policisća wěstotu zaručichu. Foto: dpa/Kay Nietfeld

Něhdźe 400 eurow je dotal njeznaty jutry w Konstanzu rozdźělował. Pjenjezy tčachu při woknach awtow abo w listowych kašćikach, policija zdźěli. Pjenjezy w hódnoće 20 a 50 eurow běchu ze symbolemi pomolowane, kotrež so tež w interneće wužiwaja. Policija nětko pruwuje, hač móhli pjenjezy z njeskutka pochadźeć. Dotal wšak žane pokiwy za to nimaja. W tym padźe směli wobdarjeni pjenjezy wězo wobchować, rěčnik zdźěli.

Preč ćisnjeny zbytk cigarety je w Koblencu tójšto mjerzanja zawinował. 41lětny šofer wosoboweho awta bě jón z wokna šnypnył. Myslo sej, zo je wětřik cigaretu na zadnju ławku awta stłóčił, so muž za njej wobhladowaše. Při tym zajědźe na prawy bok, zrazy do parkowaceho awta a je na před nim stejace awto suny.­ Wšitke tři awta dyrbjachu wotwlec. Policija trochuje škodu na 11 000 eurow.