Z wudaća: wutora, 05 decembera 2017

Přepytuja přećiwo Udej Wićazej

Budyšin. Zhorjelske statne rěčnistwo je wobkrućiło, zo přepytuje tuchwilu podhlada přerady słužbnych potajnstwow dla přećiwo Budyskemu zastupowacemu krajnemu radźe Udej Wićazej (CDU). Móžne pochłostanje njeje wuzamknjene. Nastork k tomu dało bě mjez druhim nowinarske rozprawnistwo w minjenych měsacach wo dowěrliwej komunikaciji Wićaza z bywšim wokrjesnym předsydu NPD Markom Wruckom.

Prěnju tačel wudali

Berlin. Tele dny je nowy Berlinski label takatak records, kotryž so hłownje elektroniskej hudźbje wěnuje, přenju tačel wudał. „artificial music 01“ je kompilacija tuchwilu w Greifswaldźe bydlaceho serbskeho wuměłca Mata Nawki, kotraž skići přehlad jeho tworjenja minjenych lět. Na sto eksemplarow limitěrowany winyl předawaja tež w Smolerjec kniharni.

Z wónju poprjancow

Dohodowny a hodowny čas je tež čas wosuškow. W Kamjencu je dźensa Michael Isensee z Němskeho chlěboweho instituta (srjedźa) adwentne pječwo wjacorych pjekarjow z wokoliny, mjez druhim pjekarja Brězana z delnich Sulšec, testował. Krajny wyši pjekarski mišter Roland Ermer z Njedźichowa (nalěwo) je test přewodźał. Wćipny na wuslědki běše mjez druhim tež Worklečan pjekar Michał Šlapa (naprawo), kiž je swoje wudźěłki tohorunja testować dał. Foto: Feliks Haza

Budyšin (SN/JaW). Čłonojo wjacorych serbskich gremijow chcedźa wobdźělenje Serbow na wšitkich planowanskich procesach w Sakskej, Braniborskej kaž tež na zwjazkowej runinje w Němskej na zawjazowace wašnje zakótwić. To je wuslědk scyła prěnjeho zhromadneho wuradźowanja čłonow prezidija Zwjazkoweho předsydstwa Domowiny, Rady za serbske naležnosće w Braniborskej, Rady za serbske naležnosće Sakskeje a serbskich čłonow rady Załožby za serbski lud wčera w Budyskim Serbskim domje.

Nowy Serbski institut při Lawskich hrjebjach jenož tukanje

Budyšin (SN/JaW). Rada Załožby za serbski lud chce hižo na swojim přichodnym rjadnym posedźenju w nalěću rozsudźić, hač k rozšěrjenju archiwa Budyskeho Serbskeho instituta trěbny kompleks instituciji přitwarja abo scyła něšto cyle nowe natwarić dadźa. Tole připowědźi našemu wječornikej direktor Załožby za serbski lud Jan Budar na naprašowanje. Załožbowa rada bě k tomu na swojim zašłym posedźenju minjeny štwórtk rozsudźiła, studiju k městnemu wuwiću instituta do nadawka dać. Bě dotal skerje jenož wo rozšěrjenju stejišća na Budyskej Dwórnišćowej 6 rěč, rozmysluja mjeztym tež wo móžnym nowotwarje.

Borborinowy swjedźeń koncerna LEAG steješe wčera wječor w Choćebuskej měšćanskej hali w znamjenju njewěsteho přichoda sobudźěłaćerjow politiskich rozsudow nastupajo wudobywanje brunicy dla. Ministerskaj prezidentaj Sakskeje a Braniborskeje Stanisław Tilich (CDU) a Dietmar Woidke (SPD) staj Zwjazk namołwiłoj, Łužicu njepřewostajeć njewěstemu dóńtej.

Choćebuz (SN/at). Nawoda předsystwa LEAG dr. Helmar Rendez dwě dopóznaći hnydom na dypk přinjese: Němska je jara zdalena wot toho, so k rozumnej energijowej politice nawróćić. „Mamy nětko čorne na běłym, kak chětře dadźa regiony spadnyć, słuži-li tomu, namakać politiski kompromis.“ W za předewzaće ćežkim połoženju pak su z wozjewjenjom noweho rewěroweho plana w měrcu prawje jednali. „A móžachmy wujasnić: Nic wšo, štož mamy dale za energijohospodarsce trěbne, móžeš dźensa hišće přede­wzaćelsce zastupować. To je tragiske.“ LEAG je po słowach Rendeza dale na třoch polach wužadane. Dźe wo to, być eficientnišo, fleksibelnišo a digitalnišo. W tym zwisku chwaleše wón staršich a młódšich sobudźěłaćerjow.

Budyšin (CS/SN). Žiwy być po měsačku? Někotryžkuli so po tym ma: Hač włosy třihać, wusywać abo so operować dać, wšitko na staw měsaca wusměrja. We wobłuku Budyskeje akademije poda so wčera wječor ludowědnik dr. Helmut Groschwitz z Mnichowa/Berlina na slědy tohole fenomena. Z dr. Susanne Hozynej ze Serbskeho instituta wón hromadźe w komisiji za wuslědźenje ludoweje prozy dźěła.

Kulturne stawizny protyki měsačka bě tema doktorskeho dźěła dr. Helmuta Groschwitza, kiž je wědomostny sobudźěłaćer Regensburgskeje uniwersity a zdo­bom zamołwity za natwar a dźěławosć poradźowarnje Njematerielne kulturne herbstwo Bayerskeje při Bayerskej akademiji wědomosćow. Nimo toho wobsedźi wón po zdaću najwjetšu zběrku měsačkowych protykow Němskeje.

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy wonkowny minister Sigmar Gabriel (SPD) je před dalokosahacymi­ konsekwencami war­nował, připóznaje-li USA Jerusalem jako stolicu Israela. „Rozrisanje Jerusalemskeho konflikta hodźi so jenož w direktnych jednanjach mjez woběmaj stronomaj nańć“,­ rjekny Gabriel dźensa na Berlinskim forumje wonkowna politika Körberoweje załožby. Nowina Wall Street Journal bě rozprawjała, zo steji prezident USA Donald Trump bjezposrědnje před tym, Jerusalem jako stolicu připóznać.

Racije w lěwicarskej scenje

Berlin (dpa/SN). Pjeć měsacow po krawalach w zwisku z wjerškom G 20 w Hamburgu je policija racije we wosom zwjazkowych krajach přewjedła. Zasadźenje wosebiteje komisije „čorny blok“ traja wot dźensnišeho ranja. Z tym chcedźa dalše dopokazy zawěsćić. Přepyto­wali su dwucyfrowu ličbu bydlenjow lěwicarskeje sceny. W Braniborskej a Sakskej pytali njejsu.

Wjetšina za cofanje

Pčołarjo rozłožuja wopytowarjam we wobłuku 9. festiwala mjedu a pčólnych wudźěłkow kak so měd dźěła. Na přehladce kónc tydźenja w Hali měra a přećelstwa w Neo Falirje, južnym předměsće grjekskeje stolicy Athena, je wjace hač 250 zhotowjerjow ze wšeje Grjekskeje swoje pčólne produkty a produkciske techniki předstajiło. Zdobom bě jim ekpozicija dobra składnosć, prócować­ so wo zhromadne dźěło z wikowarjemi z Europy a Azije. Foto: pa/Photoshot/Lefteris Partsalis

Runje do wabjenskeje tafle „dele z płuna“ je chwatny šofer blisko durinskeho města Gery prasnył. 20lětny bě njedźelu wječor na zasněženej awtodróze A 4 wobstejnosćam přespěšnje jěł a kontrolu nad wozy­dłom zhubił, kaž policija zdźěla. Na to zrazy do tafle, zwróći so a přizemi w přirowje. Lochce zranjeneho dowjezechu jeho do chorownje, awto pak je dospołnje skóncowane.

Najsławnišeho ptaka kraja pytaja w Nowoseelandskej. Lětanja njekmany papagaj – tak mjenowany kakapo – z mjenom Sirocco­ je hižo něšto měsacow zhubjeny. 20 lět stare zwěrjo je na samotnej kupje doma, kotraž leži na delnim kóncu južneje kupy Nowoseelandskeje. Wšě pospyty jeho namakać wostachu dotal njewu­spěšne. Trochuja, zo je scyła hišće ně­hdźe 150 kakapowow. Družina ma swój žiwjenski rum jeničce w Nowoseelandskej.

Drježdźany (dpa/SN). We wobłuku debaty wo pobrachowacych wučerjach w Sakskej warnuje dźěłarnistwo kubłanje a wědomosć (GEW) před planami kultuso­weho ministra Franka Haubitza (nje­stronjan), wučerjam status zastojnika spožčić. Wšitcy wučerjo njemóža tónle status docpěć, nimo toho planuje to minister jenož za połnje dźěłacych peda­gogow, tohodla bychu rozdźěle we wučerskich stwach jenož rozrostli, rjekny předsydka GEW Sakskeje Uschi Kruse wčera w Drježdźanach. Wšitcy w NDR wukubłani wučerjo su staroby dla z toho wuzamknjeni. „Status zastojnika za sebje njeje młodym ludźom hižo přičina do Sakskeje přećahnyć.“ Kruse wupraja so za to, nettomzdy zwyšić, zo bychu powabk tworili.

Sakska předsydka GEW kritizowaše runje tak wulke kóšty za zastojnikow. Rozsudźa-li so nětko za to, „potom budźe dróše hač wšo, štož je nětko předwidźane“. Za dźěłarnistwo je wolóženje za wučerjow rozsudne, zo by so atraktiwita powołanja zwyšiła.