Z wudaća: srjeda, 06 decembera 2017

Wopyt z informaciju

Zhorjelc. Sakska statna ministerka za wědomosć a wuměłstwo dr. Eva-Maria Stange (SPD) wopyta jutře Zhorjelsku synagogu, přichodny centrum Jacoba Böhmy a Šleski muzej. Sakska angažuje so za spěchowanje a wuwiwanje kulturnych institucijow w kulturnych rumach. Ministerka chce so tam wo aktualnym stawje kulturneho dźěła informować.

Najlěpši wellness-hotel

Borkowy. Hotel Blejcha Resort & Spa w Borkowach smě so wot nětka mjenować „Wellness Aphrodite“ němskorěčneho ruma. Nakładnistwo Landsberg je předewzaće sobotu w Europa parku Rust z tymle titlom wuznamjeniło. Wobkrućenje jury bazuje na tradicionalnym principje wuhotowanja Wabi-Sabi, kotrež tam hižo 20 lět wuspěšnje praktikuja.

Serbaj počesćenaj

Budyšin (SN/JaW). Zwjazk serbskich rjemjeslnikow a předewzaćelow ZSRP wabi z nowostku za dwurěčnu Łužicu a Serbow. Tole wobkrući našemu wječornikej předsydka towarstwa Monika Cyžowa na naprašowanje.

Nowosć je tak mjenowane přiwěšatko, kotrež su k 20lětnemu wobstaću ZSRP zhotowić dali. „Ideju měješe Wotrowski blidar a čłon towarstwa Jan Wjenk“, rozłoži Monika Cyžowa. „Přiwěšatko z drjewa je kulojte a na nim widźeć je silueta Budyšina. Nad a pod tym je dwurěčny napis ‚Łužica, moja domizna‘ a ‚Lausitz, meine Heimat‘“. Prjedy pak hač bě wšitko dozrawjene je tola něšto časa zašło, Cyžowa přiznawa. Z poradu čłona towarstwa a wabjenskeho fachowca Joachima Lipiča ze Žuric pak móžachu dosć tychle drjewjanych suweněrow zhotowić dać. „Mamy je w dwěmaj wulkosćomaj. Wužiwać hodźi so wone jako přiwěšatko za kluče, přičinić móžeće pak je tež za zasmyk toboły abo kapy. Nimo toho móžeće je tež z banćikom w serbskich barbach skompletować abo jednorje jako dar tež němskim a dalšim hosćom wužiwać“, wabi Cyžowa. Kelko su zhotowić dali wona njepřeradźi, jeno zo maja jich dosć.

LEAG financuje slědźenje na Serbskim instituće

Budyšin/Choćebuz (SN/CoR). W nadawku koncerna Vattenfall Europe Mining zdźěła Serbski institut 2016 aktualizowany posudk wo serbskej identiće a kulturje w Prožymje. Na zakładźe toho su so tehdy z nadawkidawarjom na dalše trěbne slědźenje dojednali. W septembrje je nětko projekt „Serbska identita a kultura w Złykomorowskim-Grodkowskim regionje“ zaběžał. Łužiska energija hórnistwo a milinarnje (LEAG) přepytowanje spěchuje. Wažne je přepytowanje wosebje tež tohodla, dokelž njeje hišće jasne, hač budzé wjes Prožym Wjelčanskeje brunicoweje jamy dla wotbagrowana. Hakle 2020 chcedźa wo tym rozsudźić. Wuslědki hač do awgusta 2020 běžaceho projekta pod cyłkownym nawodom dr. Fabiana Jacobsa maja potom předležeć.

Gołkojcy (SN/MiR). W Gołkojskej gmejnje, před wrotami Choćebuza, ma nastać nowa cyłotna šula z gymnazialnym wyšim schodźenkom. Hłowny zaměr je, šulerjam a šulerkam na wsach w zapadnym dźělu wokrjesa zmóžnić maturować bjez toho, zo dyrbjeli dołhe puće do šule jězdźić. Z wida nawjazanja na zjawne wobchadne srědki a hladajo na dalše trěbne wuměnjenja za wopyt tajkeho kubłanišća so Gołkojcy wosebje hodźa, wuzběhny krajny rada wokrjesa Sprjewja-Nysa Harald Altkrüger (CDU) njedawno w dźěłowej skupinje zakładne šule kubłanskeho wuběrka wokrjesneho sejmika kaž tež w jeho wokrjesnym wuběrku. Z widom na krajne knježerstwo Altkrüger potwjerdźi: „Chcu tule ministerskeho prezidenta a jeho njedawne wuprajenje, wjesny rum sylnić chcyć, jara chutnje brać. Wón dźě z tym mysle wokrjesa podpěruje. Wuprajam so wosebje za tute zesylnjenje. Wšako je to naš nadawk. A za to smy jako wokrjesni radźićeljo a ja jako krajny rada nastupili.“

W zelenišćach, wobdawace Fachowu šulu za socialnu pedagogiku w Budyšinje, su wčera při lětsa sadźenej lipje připrawili tafličku ze serbskim a němskim napisom.

Budyšin (CS/SN). Mjeztym ma lipa tež swójske mjeno. Wona rěka „Lipa serbskeje fachoweje šule“ (Fachschul-Linde). Bernd Nickel a fachowa nawodnica kubłanišća za socialne Elke Jäckel staj tafličku při zdónku štoma přičiniłoj. Na česć štoma připichu sej wučerjo ze škleńčku sekta. Nakup a wuhotowanje taflički bě jenož z podpěru sponsorow móžne. Kaž Elke Jäckel rjekny, njesymbolizuje lipa jenož­ serbskosć na kubłanišću, ale tež kajkosće, kotrež měł kubłar abo kubłarka měć. Přetož štom a tež kubłarjo měli měć korjenje, dyrbja sylne być a druhich škitać. Štom sadźiło bě přede­wzaće, kotrež bě so tež wo wuhotowanje cyłeje wonkowneje přestrjenje Powołanskošul­skeho centruma starało. Mjeztym lipa tam hižo poł lěta steji a so derje wuwiła.

Na wulkim twarnišću noweho Slepjanskeho šulskeho kompleksa so mócnje twari. Wottam pak njejsu jeno zwjeselace powěsće słyšeć, kaž bě wčera na posedźenju gmejnskeje rady zhonić.

Slepo (AK/SN). Njepřijomnych wjedrowych wobstejnosćow dla je twar Slepjanskeho němsko-serbskeho šulskeho centruma tydźeń w zastatku. „Budyska twarska firma je wot póndźele do pjatka wot 7 do 18 hodź. stajnje z 25 dźěłaćerjemi na twarnišću. Jich dźěło dźe doprědka“, podšmórny nawoda twarskeho wotrjada Slepjanskeho zarjadniskeho zjednoćenstwa Steffen Seidlich na wčerawšim posedźenju Slepjanskeje gmejnskeje rady.

Jerusalem (dpa/SN). Plany ameriskeho prezidenta Donalda Trumpa Jerusalem jako stolicu Israela připóznać a ameriske wulkopósłanstwo tam zaměstnić, su w islamskim­ swěće razne protest zbu­dźili. Kaž rěčnik pa­lestinskeho prezidenta zdźěli, bě Mahmut­ Abbas Trumpa w rozmołwje „před chutnymi wuskutkowanjemi na měrowy proces kaž tež wěstotu a stabi­litu w regionje a na swěće warnował“. Israelski­ minister za tajne słužby Israel Katz je Palestinjanow před namócnymi protestami warnował.

Železniske njezbožo

Meerbusch (dpa/SN). Regionalny ekspress z Kölna do Krefelda je wčera wječor w Meerbuschu pola Neussa (Sewjerorynsko-Westfalska) do stejaceho nakładoweho ćaha zrazył. Po informaciji wuchowanskeje słužby bu 50 z 155 pasažěrow, w ćahu zranjenych, 41 lochko a dźewjećo ćežko. Porno tomu rěči wohnjowa wobora Meerbusch wo 33 lochko- a sydom ćežkozranjenych. Jedna wosoba je „witalne wohroženja“ poćerpiła.

Historisce niski staw BAföGa

Ze změnu jězbneho plana 10. decembra trjebaja dalokowobchadne ćahi z Drježdźana do Berlina hodźinu a 48 mjeńšin. Wčera je Němska železnica z jězbu wosebi­teho ćaha z Berlina do Drježdźan a wróćo kónc twarskich dźěłow, z kotrymiž wu­kmanichu čaru za tempo 160, wo­swjećiła. Ćah, w kotrymž je tež sakski minister za wobchad­ Martin Dulig (SPD) sobu jěł, dojědźe w 13.30 hodź. na nastupišću 3 Drježdźanskeho hłowneho dwórnišća. Docpěty staw je jenož etapa modernizowanja čary. Za tři lěta ma wona z ćahowym wěstotnym systemom ETCS wuhotowana być, štož zmóžnja tempo 200. Foto: xcitepress/Christian Essler

Madrid (dpa/SN). Jenož dźeń po słyšenju bywšeho katalanskeho knježerstwoweho šefa Carlesa Puigdemonta na sudnistwje w Belgiskej je španiske najwyše sudnistwo wčera europski wukaz zajeća přećiwo njemu a štyrjom dalšim bywšim ministram cofnyło. Narodne přikazy za politikarjow w Španiskej su dale płaćiwe. Wčera je so tež wólbny bój za wot centralneho knježerstwa w Madridźe postajene regionalne nowowólby w Katalonskej 21. decembra zahajił.

Sudnik Pablo Llarena rozsud po rozprawach španiskich medijow z tym wobkrući, zo njesmědźa rozsudy k tej naležnosći w rukach wjacorych sudnistwow ležeć, dokelž móhło to přepytowanja poćežić. Nimo toho chcedźa so Puigdemont a jeho zwjazkarjo do Španiskeje wróćić.

Z njewšědnej kritiku reaguja wobchody w Stuttgarće na wotewrjenje dalšeje filiale Primark. Kupcy irskeho tekstilneho discountera měli swoju runje kupjenu nowu drastu do kontejnera ćisnyć, kotryž bu jeno tohodla nastajeny, iniciatorojo namjetuja. Za wotpadki tam wčera ze­zbě­rane drasty pak nimaja, bědni měli je dóstać. Sumu z předanje wšitkich dźělow w tonje chcedźa dobroćelskej organiza­ciji darić. Kritikarjo wumjetuja Primarkej nade měru niske płaćizny.

Byrnjež astronawća jedne z napjećišich powołanjow měli, dyrbja so wšelakeho wjesela žiwjenja wzdać. Tak skoržeše Italčan Paolo Nespoli, kiž přebywa dlěje hač 100 dnjow na swětnišćowej staciji ISS, zo tam pizzu jara paruje. Jeho nakromne přispomnjenje přewodźerjo na zemi słyšachu. Swětnišćowy transporter Cygnus je nětko wšitke přičinki za mału pizzowu party w swětnišću dodawał.