Z wudaća: pjatk, 09 měrca 2018

Mjeńšinowa rada so schadźowała

Berlin. Mjeńšinowe temy w produktach Zwjazkoweje centrale za politiske kubłanje běchu jedyn dypk, z kotrymž su so zastupjerjo Danow, Frizow, Serbow kaž tež Sintow a Romow we wobłuku schadźowanja mjeńšinoweje rady wčera a dźensa w Berlinje zaběrali. Rozjimali su tohorunja staw nazběranych podpismow za europsku wobydlersku iniciatiwu Minority SafePack.

Za Myto Miny Witkojc

Podstupim. Krajne Myto Miny Witkojc, z kotrymž ma so wosebity rěčny anga­žement za delnjoserbšćinu počesćić, chce Braniborska lětsa prěni raz spožčić. Tuchwilu přełožuja wustawki wuznamjenjenja, kotrež orientuje so na sakskim Myće Zejlerja. To wobkrući Měto Nowak, referatnik w braniborskim ministerstwje za wědomosć, slědźenje a kulturu.

Kubłanska jězba do Wojerec

Zastupjerjo z najwšelakorišich wobłukow šansy Łužicy rozjimali

Běła Woda (AK/SN). Łužica móže, chce a dyrbi modelowy region za wuspěšnu strukturnu změnu być. „Za to dyrbimy něšto činić, to je nam wědome. Trjebamy nošne projekty a směrodajny program“, podšmórny Grodkowska měšćanostka a braniborska rěčnica za Łužiski kruh Christine Herntier (njestronjanka) wčera na forumje Łužica. Něhdźe 300 zastu­pjerjow z politiki, hospodarstwa, wědo­mo­sće, kultury, cyrkwje a dalšich wo­błukow je so na zarjadowanju w Běłej Wodźe wobdźěliło.

Axel Arlt

Chwalobnje je bywši sakski ministerski prezident Stanisław Tilich w dźensnišim ekskluziwnym interviewje z našim wječornikom angažowane dźěło w referaće za serbske naležnosće braniborskeho ministerstwa za wědomosć, slědźenje a kulturu wuzběhnył. Zdobom pak přispomnja, zo njeje rozumił, čehodla bu referat za naležnosće Serbow w Sakskej po přezažnej smjerći jeho prěnjeho nawody Simo­na Brězana pomjeńšeny.

Štóž na organigram sakskeho statneho ministerstwa za wědomosć a kulturu hlada, pytnje, zo tam scyła wjace žana rěč wo tajkim referaće njeje. Sakska spokoja so wot lěta 2009 hižo ze „społnomócnjenym za naležnosće Serbow“. Porno tomu maja w Braniborskej knježerstwowu społnomócnjenu – statnu sekretarku w mjenowanym ministerstwje – z referentom za naležnosće našeho ludu.

17lětna Marie Schneider z Budyšina je wučomnica Budyskeje wokrjesneje lutowarnje w prěnim lěće. Wuchodźiwši tudyšu Serbsku wyšu šulu započa so wona loni w septembrje na bankowu překupču wukubłać. Mjeztym je hižo tójšto na­zhonjenjow zběrała. „Dźěłam w dwěmaj wotnožkomaj – na Budyskich Žitnych wikach­ kaž tež w Budestecach. Zajimawe je, kak so filiali rozeznawatej.“ Pjenjezy je Marie hižo ličiła. Ludźi poradźować, kotřiž chcedźa zrěčenje wotzamknyć abo konto wotewrěć, to wona tuchwilu wu­knje. Poboku nazhoniteje koleginy sej zasa­dy zaměrnje zbliža.

Knižna premjera kriminalneho romana „Módre buny“ Lubiny Hajduk-Veljkovićoweje wčera w Budyskej Smolerjec kniharni bě wulki wuspěch. Wjace hač 60 zajimcow chcyše wo nowym padźe serbskeje komisarki zhonić.

Budyšin (SN/bn). Ze zynkami titulneje melodije rjada „Tatort“ je Lubina Hajduk-Veljkovićowa wčera knižnu premjeru swojeje w Ludowym nakładnistwje Domowina wušłeje kriminalki „Módre buny“ w kopatej połnej Smolerjec kniharni zahajiła. Na napjate a z městnami žortne wašnje předčita awtorka dwaj kapitlej knihi, při čimž na to dźiwaše přewjele njepřeradźić a wosebje zajimawe pasaže z tak mjenowanym cliffhangerom zakónčić. K tomu zatwari dramaturgiske přestawki, w kotrych přidatnu hudźbu – sławnu temu z filmow wo Jamesu Bondźe – zahra abo připosłucharjow takrjec direktnje narěča. „Nětko do publikuma hladać“, wona na přikład připowědźi a runje to tež činješe.

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowe zjednoćenstwo wonkowneho wikowanja BGA reagowaše „hłuboko přesłapjene“ na wukaz prezidenta USA, z kotrymž žada sej wyše cło za dowoz wukrajneho wocla a aluminija. Prezident BGA Holger Bingmann přiwšěm k zdźeržliwosći namołwja. Wón so boji, „zo so nětko wěcy wotměwaja, kotrež sej njepřejemy“. Ze swojim postupowanjom Donald Trump dowěru do USA jako spušćomny partner podrywa, Bingmann wuzběhny. Tež zwjazkowa hospodarska ministerka Brigitte Zypries (SPD) nowe cła kritizuje.

Ruska namołwja k jednanjam

Addis Abeba (dpa/SN). Ruska wita zwólniwosć USA a Sewjerneje Koreje k direktnym mjezsobnym rozmołwam. „To je krok do praweho směra“, potwjerdźi ­wonkowny minister Sergej Lawrow w Etiopiskej­ hladajo na planowane zetkanje prezidenta USA Donalda Trumpa a mócnarja Sewjerneje Koreje Kima Jong Una. „Rozmołwy móhli zakład politiskich jednanjow w zwadźe wo atomowe brónje na korejskej połkupje być. Nadźijam so, zo tež dóńdźe k zetkanju“, rjekny Lawrow.

Pola Telekom stawkuja

Na tuchwilu wotměwacych so Mjezynarodnych turistiskich wikach (ITB) w Berlinje je tež Sakska ze swojim wustajenišćom zastupjena, zo by wopytowarjow do swobodneho stata wabiła. Na wikach prezentuje so lětsa 10 000 wustajerjow ze 186 krajow. Pućowanska přehladka je hišće hač do njedźele přistupna. Foto: dpa/Inga Kjer

Berlin (dpa/SN). Po stronomaj CDU a CSU­ je dźensa tež SPD swój cyłk ministrow za nowe zwjazkowe knježerstwo pomjenowała. Olaf Scholz přewozmje financne ministerstwo, Heiko Maas budźe wonkowny minister, Hubert Heil nawjeduje přichodnje ministerstwo za dźěło a socialne. Katarina Barley stanje so z justicnej ministerku. Franziska Giffey budźe swójbna a Svenja Schulze wobswětowa ministerka. Tole zdźělištaj komisa­riski předsyda SPD Olaf Scholz a přichodna předsydka SPD Andrea Nahles w Berlinje. „Smy dobre mustwo nasta­jili“, rjekny Olaf Scholz, kiž budźe zdobom wicekancler. Nowych ministrow chcedźa přichodnu srjedu spřisahać.

Kedźbliwa kóčka je swoju wobsedźerku w hessenskim Rüsselsheimje před paduchom škitała. Zadobywar bě w nocy na srjedu ćeknył, dokelž tam micka žałosćeše. Štyrilětna Nala tak wótře mjawčeše, zo wobsedźerka wotući a za njej pohlada. Při tym runje hišće widźeše, kak so paduch z jeje bydlenja we wjaceswójbnym domje zminje. Pokradnył wšak přespěšeneje ćěkańcy dla ničo njebě.

Jenož w spódnich cholowach wosnje wokoło chodźacy muž je sej w badensko-württembergskim Pforzheimje na policajsku stražu wućeknył. Wón bě so prawdźepodobnje sam z bydlenja wuzamknył a zymu mrějo po měsće błudźił. Zastojnikam 29lětny rozłoži, zo časćišo wosnje wokoło běha. Jeho mać na zbožo móžeše pomhać, dokelž wobsedźi tohorunja kluč bydlenja. Wona muža na policiji wote­wza a přewodźeše jeho domoj.

Düsseldorf (dpa/SN). Falowacy wučerjo, wulke běrokratiske zadźěwki a dźeń a wjace nadawkow – dźěłowe poćeženje šulskich nawodow Němskeje je minjene lěta spochi přiběrało. To je wuslědk prěnjeho reprezentatiwneho naprašowanja Zwjazka za kubłanje a wukubłanje (VBE), přewjedźeneho mjez šulskimi nawodami po wšej Němskej. Nawoda VBE Udo Beck­mann je najnowšu studiju na 7. kongresu němskich šulskich nawodow w Düsseldorfje předstajił. Na dźensa zahajenym zeńdźenju tute problemy roz­jimaja. Beckmann sej w tym zwisku žada, zo měł so zawjazowacy kluč za městna asistentow, šulskich sekretarkow a domownikow zakonsce zapisać.