Z wudaća: póndźela, 12 měrca 2018

Berlin (dpa/SN). Něhdźe poł lěta po wólbach zwjazkoweho sejma chcychu CDU, CSU a SPD dźensa popołdnju koaliciske zrěčenje podpisać. Na swjatočnosć wočakowachu předsydow stron runje tak kaž třoch generalnych sekretarow. Zajutřišim, srjedu, je w zwjazkowym sejmje mjeztym štwórte spřisahanje předsydki CDU Angele Merkel za zwjazkowu kanclerku Němskeje předwidźane. Při minjenych wólbach bě wona 74,4 procenty hłosow dóstała, telko kaž hišće žadyn kancler do njeje. Po špatnym wólbnym wuslědku loni w septembru steji za uniju a SPD tónkróć runje hišće 56 procentow zapósłancow sejma. Nowych ministrow zwjazkoweho knježerstwa chcedźa srjedu tohorunja spřisahać.

Koaliciske jednanja su tak dołho trali, dokelž njebě žana strona při wólbach wjetšinu za wutworjenje koalicije dóstała. Po dobrych pjeć tydźenjach sonděrowanskich jednanjow bě FDP rozmołwy wo wutworjenju tak mjenowaneje jamaiskeje koalicije z CDU a Zelenymi 19. nowembra přetorhnyła. Tak je SPD nuzowana była, jednać z CDU a CSU wo nowej wulkej koaliciji.

Debata wo zakazu dieselowych awtow zaběra předewšěm małe zawody

Drježdźany/Düsseldorf (SN). Diskusija wo planach, dieselowe awta w němskich wulkoměstach zakazać, njezaběra jenož šoferow dieselowych wosobowych awtow, ale předewšěm tež rjemjeslnikow.

„Zakaz wužiwanja dieselowych awtow je drje po tuchwilnych zakonjach zasadnje móžny, wšako je to Zwjazkowe zarjadniske sudnistwo we wusudźe wobkrućiło“, piše Jörg Dittrich, prezident Drježdźanskeje rjemjeslniskeje komory. Wón pak na to skedźbnja, zo wšak su tež wuwzaća za rjemjeslniske předewzaća předwidźane. Najebać to wusud debatu wo tajkich jězdźidłach dale přiwótřa. Dittrich w tym zwisku warnuje: „Dokelž je tójšto wuchodoněmskich rjemjeslnikow z dieselowymi jězdźidłami po puću, by zakaz tutych awtow předewšěm małe přede­wzaća masiwnje potrjechił.“

Zda so być wosebity bayerski rukopis, hdyž namjetuje přichodny zwjazkowy minister nutřkowneho Horst Seehofer runje předsydu Zwjazka wuhnatych (BdV) Bernda Fabritiusa za społnomócnjeneho zwjazkoweho knježerstwa za prašenja wusydlencow a narodne mjeńšiny. Wšako njeje sej rodźeny sedmihródski Saksa hubjeneho wuslědka CSU při lońšich wólbach zwjazkoweho sejma dla znowa mandat zawěsćić móhł. Je to zastaranje z lukratiwnym zastojnstwom? Abo wotpohladuje Seehofer z personaliju mjenu Zwjazka wuhnatych wjetšu wahu spožčić? Zwoprawdźi-li so jeho plan, je zastojnstwo za narodne mjeńšiny zamołwiteho tak wusko ze Zwjazkom wuhnatych splećene kaž hišće ženje do toho. Zo njeby so zastojnstwo hišće wobškodźiło, měł Fabritius tohodla funkciju w BdV złožić. Wjetša a njepřewidźomniša pak budźe hypoteka za mjeńšinowu radu: Dyrbi dźě z partnerom dźěłać, kiž ani parlamentej njepřisłuša. Axel Arlt

Praha (ČŽ/K/SN). Kotry ze šefow w sejmje Čěskeje zastupjenych politiskich stron resp. hibanjow ma mjez ludnosću kelko při­wiska, to je so zwěsćowarnja zjawneho měnjenja STEM w februaru wobydlerjow susodneho kraja prašała. Najlěpje wobsta předsyda ANO Andrej Babiš, kotrehož 48 procentow respondentow w tym nastupanju pozitiwnje pohódnoći. Porno lońšemu nowembrej su wšak to štyri dypki mjenje.

Druhi najlěpje zastopnjowany stronski nawoda je šef Piratow Ivan Bartoš ze 36 procentami, na třećim městnje sćěhuje předsyda SPD Tomio Okamura, za kotrehož so 35 procentow wupraji. Nowy prěni muž ČSSD Jan Hamáček namaka 33 procentow přiwiska. K tomu je přispomnić, zo wotmě so woprašowanje do jeho wuzwolenja na čoło socialdemokratow. W pohódnoćenju tamnych stronskich předsydow su jeno snadne roz­dźěle. Šef KSČM Vojtěch Filip ma 28 procentow podpěraćelow, nawoda KDÚ-ČSL Pavel Bělobrádek 27, šef ODS Petr Fiala 25, předsyda TOP 09 Jiří Pospišil 24 a načolnik hibanja STAN Petr Gazdík toho­runja 24 procentow.

Budyšin (CS/SN). Budyske wokrjesne ­rjemjeslnistwo je njedawno wučomnikow w powołanjach mechanikar připrawow, metalotwarc a elektronikar ­swjatočnje wuwjazało a jim rjemjeslniske wopisma přepodało. Najlěpši z nich smědźachu, ­zastupujo wšěch tamnych, karančk piwa z wokrjesnym rjemjeslniskim mištrom Frankom Scholzu a wyšimi mištrami zjednoćenstwow wupić.

Cyłkownje 42 wučomnikow dósta w Budyskim Dźiwadle na hrodźe swoje wuswědčenje. Ličba je so tuž porno lońšemu, hdźež běchu 31 młodych ludźi wuwjazali, powjetšiła. Mjez młodostnymi, kotřiž su po połštwórta lěta swoje wukubłanje zakónčili, bě tež Anne-Marie Schmidt z Rěčic. Wona smědźeše swoje wukubłanje na rěznisku předawarku wuběrnych wukonow dla poł lěta prjedy skónčić.

Swójbna schadźowanka RCW a župy so mjeztym wosmy króć wotměła

Chrósćicy (jž/SN). „Zaměr swójbnych schadźowankow je, zo so wšitke generacije zetkaja. Nam dźe wo kubłanje a wo to, němskim swójbam serbšćinu zbližić“, rozłoži wčera Katharina Jurkowa. Regionalna rěčnica Domowiny za teritorij župy Kamjenc a čłonka předsydstwa župy „Michał Hórnik“ móžeše runje tak kaž županka Zala Cyžowa a nawodnica Rěčneho centruma WITAJ dr. Beata Brězanowa wulku ličbu swójbow na zarjadowanje wčera do Chróšćanskeje „Jednoty“ witać. Prěnja překwapjenka bě kulturny program. Pod nawodom Michała Cyža a z gitarowym přewodom Bjarnata Cyža za­spěwachu „jolka-dźěći“ někotre štučki, mjez druhim jolka-hit „Naša wowka jězdźi w kurjencu z motorom“. Za to žně­jachu wone mócny přiklesk.

Smječkecy (aha/SN). Čłonojo dorostoweje Smječkečanskeje wohnjoweje wobory zetkachu so sobotu dopołdnja k swojemu planowanemu praktiskemu wukubłanju w hašenju. Wšitke dźesać młodych kameradow – mjez nimi štyri holcy – w starobje wosom do šěsnaće lět su so z hłownym nazwučowarjom Carstenom Čórlichom a jeho zastupjerjom Handrijom Kružu stajenym nadawkam z wulkej disciplinu wěnowali.

Wulka Dubrawa (CS/SN). Tójšto pjenjez inwestować chce Wulkodubrawska gmejna do wuhotowanja sportnišća při šulskim centrumje. Plany za to je architektka Ludmila Pansyna na zašłym posedźenju gmejnskeje rady předstajiła. Zo njebychu předewšěm zakładni šulerjo dołhi puć hač k towarstwowemu sportnišću na so brać dyrbjeli, chcedźa teren při šuli přetwarić. Na trawniku ma nowa běhanska čara za krótke distancy nastać. W njej zapřijata budźe připrawa za dalokoskok. Južnje njeje natwarja małe hrajnišćo, kotrež hodźało so za volleyball, kopańcu a wotbiwańcu (Schlagball) wužiwać. Hrajnišćo wobdadźa z wysokim sakom. Nimo toho nastanje wjacezaměrowa městnosć z domom za sportowe nastroje, z blidotenisowej platu a móžnosćemi k posydnjenju. Někotre štomy budu podrězać dyrbjeć, za to pak nasadźeja nowe. Teren wobdadźa z płotom a wrotami, zo bychu zjawnje wužiwajomne wobłuki wot šulskich dźělene byli. Nimo toho připrawja parkowanske městna za kubłarki pěstowarnje a za zbrašenych. Po tuchwilnym trochowanju płaća sportnišćo 400 000 eurow, šulski dwór 87 000 a parkowanske městna 11 000 eurow.

Dźěwin (AK/SN). Runje tak kaž loni chce Dźěwinska gmejna tež lětsa swoje to­war­stwa z dohromady 5 000 eurami spěchować. To su gmejnscy radźićeljo na swojim zašłym posedźenju wobzamknyli. Loni dósta Brězowske domizniske towarstwo 1 500 eurow, tamniše towarstwo historiskich wohnjowych woborow a ratarskeje techniki 1 000 eurow. Dźěwinskemu třělcowskemu towarstwu přewostajichu 500 eurow a po 400 eurach podpěrachu ­Dźěwinske karnewalowe towarstwo, tamniše sportowe towarstwo, zjednoćenstwo mjetelerjow, młodźinski klub kaž tež jěchanske a jězdne towarstwo.

Rjane znamjo, kak so młodźi Wojerowčenjo w swojim měsće přiwzaći čuja, je aktualna wustajeńca na hornim poschodźe hrodoweho muzeja, kotruž su tele dny z poradźenej wernisažu wotewrěli. Tam pokazuja najlěpše dźěła minjeneju šulskeju lět wukonoweho kursa za wuměłstwo we Wojerowskim Foucaultowym gymnaziju. Na te wašnje nimaja šulerjo jenož atraktiwne wustajenišćo, ale móža swoje twórby wjetšej zjawnosći spřistupnić, hač by to w šuli móžno było. Lěpšinu wuzběhnychu woni tež na wotewrjenju napřećo nawodnicy muzeja Kerstin Noack. Přehladka pod hesłom „Twarjene – molowane – sonjene“ ze skulpturami, fotami a kolažemi je hač do 9. apryla přistupna. Foto: Ulrike Herzger