Z wudaća: štwórtk, 12 apryla 2018

štwórtk, 12 apryla 2018 14:00

Krótkopowěsće (12.04.18)

Wustajeńca wo Minje Witkojc

Bórkowy. W Domizniskej stwě Bórkowy su wčera wosebitu wustajeńcu, mjez druhim priwatnych fotow a listow, wu­znamneje basnjerki Miny Witkojc k jeje 125. posmjertnym narodninam wote­wrěli. Přehladka wobsahuje tež nahra­wanja, na kotrychž je Delnjoserbowka słyšeć. Ludowe nakładnistwo Domowina přihotuje w tym zwisku słuchoknihu.

Literarne dny zahajene

Zhorjelc. Pod hesłom „Crossing border­lands (mjezy překročić)“ su wčera lětuše Literarne dny podłu Nysy zahajili. Hač do njedźele wotměwaja so na woběmaj bokomaj Nysy mjez druhim pólsko-němske čitanja, matineje a podijowe dis­kusije. Wjeršk budźe němskorěčna prapremjera dokumentarneho filma Łukasza Chwałka „Jacob Böhme – Žiwjenje a skutk“.

Busowe dwórnišćo ponowja

Varnsdorf. Žadanjam časa hižo njewotpowědowace busowe dwórnišćo w centrumje Varnsdorfa ma so lětsa ponowić. Jeho modernizacija w hódnoće 1,65 milionow eurow je pak hakle spočatk cyłkowneje rekonstrukcije Naměsta Edvarda Beneša, kotrež měło po planowanym dotwarje nowy a wjele dostojniši napohlad dóstać.

wozjewjene w: Krótkopowěsće
štwórtk, 12 apryla 2018 14:00

Rěčna skupina 1 najlěpša była

52. olympiada serbšćiny we Wodowych Hendrichecach zakónčena

Wodowe Hendrichecy (SN/MiR). Wobdźělnicy lětušeje 52. olympiady serbšćiny wčera mócnje přikleskowachu, jako so jich Ludmila Budarjowa prašeše, kak bě so jim třidnjowski přebytk we Wo­dowych Hendrichecach spodobał. Kaž předsydka Serbskeho šulskeho towarstwa (SŠT), kotrež je nošer kubłanskeho zarjadowanja za šulerjow-serbšćinarjow 6. lětnika, dale zhoni, běchu so někotři pruwowanjow bojeli. Na kóncu wšak přijachu wšitcy wobdźělnicy wobdźělenske wopismo a dar.

wozjewjene w: Kubłanje
štwórtk, 12 apryla 2018 14:00

Wuměłstwowy bus zaso pojědźe

Pomorcy (SN/bn). Regionalny projekt Wu­měłstwowy bus Korzymske towarstwo Im Friese a partnerojo tež lětsa zaso­ přewjedu, a to mjeztym 5. króć. Cyłkow­nje štyri busy powjezu zajimcow 9. a 10. ju­nija w 75mjeńšinskim takće z Pomorc na štyri dalše kulturne městna. Prěni raz je so organizatoram zešlach­ćiło, z pa­ralelnej Dołhej nocu kultury Muzeja Budyšin hromadźe dźěłać. Nowosć je, zo płaća zastupne lisćiki resp. banćiki za wuměłstwowy bus zdobom za Budyske zarjadowanje a nawopak.

wozjewjene w: Kultura
štwórtk, 12 apryla 2018 14:00

Rozsud do nazymy přestorčili

Drježdźany/Budyšin (SN/JaW). Na swojim wuradźowanju předwčerawšim w Drježdźanskim sakskim justicnym ministerstwje nača rada Załožby za serbski lud tež naležnosć wo rozšěrjenju Bu­dy­skeho Serbskeho instituta (SI). Kaž zdźěli direktor Załožby za serbski lud Jan Budar po posedźenju na nowinarskej konferency w Budyšinje, njeje rada wo naležnosći hišće rozsudźiła, ale ju na „nazymske posedźenje přestorčiła“.

Pozadk rozmyslowanja SI rozšěrić je, zo tuchwilna kapacita archiwa instituta potrjebje hižo dlěje njewotpowěduje. „Magacin Serbskeho kulturneho archiwa dyrbimy na kóždy pad powjetšić a modernizować. Wšako budźe wón přichodnje dale a wuznamniši. Tohodla dyrbi tež wotpowědne rumnostne a klimatiske wuměnjenja spjelnić“, wobkrući Budar.

wozjewjene w: Kraj a swět
štwórtk, 12 apryla 2018 14:00

Nowy społnomócnjeny powołany

Dr. Bernd Fabritius je nowy społnomócnjeny zwjazkoweho knježerstwa za prašenja wusydlencow a narodne mjeńšiny. Zwjazkowy kabinet je 52lětneho rodźeneho sedmihródskeho Saksu wčera do zastojnstwa powołał. To zdźěli mjeńšinowy sekretariat, zepěracy so na nowinsku zdźělenku zwjazkoweho ministerstwa nutřkowneho. Mjeńšinowa rada wjeseli so na zhromadne dźěło z nowym społnomócnjenym. Po słowach jeho předsydy, Saterskeho Frizy Karla-Petera Schramma, „so wosebje nadźijeja, zo knjez Fa­britius kaž jeho předchadnik Hartmut Koschyk so połny angažementa za nas na samsnym niwowje kaž za wšitke dalše jemu připokazane skupiny zasadźa“. Mjeńšinowa rada prócuje so wo bórzomnu prěnju mjezsobnu rozmołwu. Wša­ko njeje Fabritius, kiž ma prawiznisku kencliju z ćežišćom socialnozawěsćenskeho prawa w Mnichowje, zapósłanc zwjazkoweho sejma kaž jeho předchadnicy w zastojnstwje.

wozjewjene w: Kraj a swět
štwórtk, 12 apryla 2018 14:00

Rada so zešła

Nowa Łuka/Halštrowska Hola (SN). Rada starostow Iniciatiwy za demokratiske legitimowane ludowe zastupnistwo serbskeho ludu je na posedźenju minjenu wutoru dr. Hagena Domašku za wólbneho nawodu powołała. Drježdźanjan wobroći so w swojej na to slědowacej narěči direktnje na serbsku zjawnosć: „Přeprošuju wšitke zjednoćenstwa a skupiny samsnych zajimow, zo bychu mi hač do 25. apryla kmane wosoby jako čłonow předsydstwa za listowe wólby namjetowali. Jich hłowny nadawk budźe, zwěsćić wuslědki na zjawnym posedźenju po zakónčenju wólbneho časa. Woni dźěłaja čestnohamtsce. Kandidatki a kandidaća kaž tež po wólbnym porjadku definowani dowěrnicy njehodźa so jako čłonojo tohole organa powołać.“

wozjewjene w: Kraj a swět
štwórtk, 12 apryla 2018 14:00

Wopory wopominali

Tel Aviv (dpa/SN). W Israelu wopominachu dźensa šěsć milionow Židow, kotrychž běchu němscy nacionalsocialisća a jich pomocnicy za čas holocausta zamordowali. Dopołdnja su po wšěm kraju sireny wuli. Šoferojo su z awtow wulězli, pěšcy dwě mjeńšinje wopominajo stejo wostali. Wjace hač 70 lět po kóncu Druheje swětoweje wójny bydli w Israelu hišće něhdźe 220 000 přežiwjenych holocausta.

Podhladny před sudnistwom

Freiburg (dpa/SN). W padźe wjelelětneho znjewužiwanja dźěsća w Freiburgu dyrbi so tam wot dźensnišeho prěni z cyłkownje wosom podhladnych před sudnistwom zamołwić. 41lětny Němc bě so znajmjeńša dwójce na dźensa dźewjećlětnym hólcu přešoł a jeho splažnje ćežko znjewužiwał, kaž statne rěčnistwo zdźěli. Wobskorženy bě přez mać dźěsća a jeje partnera kontakt k hólcej dóstał. Porik bě hólca w interneće poskićał a mužam za pjenjezy přewostajił, zo bychu jeho wumocowali.

Demokratija wohrožena

wozjewjene w: Kraj a swět
Młodźi Židźa ze wšeho swěta su so dźensa w Krakowje zhromadźili. W něhdyšej židowskej štwórći wopominachu woni wopory holocausta. W běhu dnja wobdźělichu so na „Pochodźe žiwych“ w něhdyšim nacistiskim koncentraciskim lěhwje Auschwitz a napodobnichu tak pochod Židow za čas holocausta z lěhwa do płunowych komorow w Auschwitzu-Birkenauwje. Foto: dpa/Natalie Skrzypczak

wozjewjene w: Kraj a swět
štwórtk, 12 apryla 2018 14:00

To a tamne (12.04.18)

Po nadpadźe zamołwił je so 15lětny młodostny w Sewjerorynsko-Westfalskej. Z kuchinskim nožom w ruce bě wón w Neukirchenje-Vluynje nad Rynom do kioska zastupił a sej pjenjezy žadał. Při­stajeny to wotpokaza, hólc so zamołwi a ćekny. Krótko na to wšak 15lětny we wobchodźe zazwoni, želniwje připowědźejo, zo chce so nawróćić a so stajić. Po puću ke kioskej jeho policisća wuslědźichu a nachwilnje sobu wzachu.

Pilny domownik je na hrodźe Neuenbürg w Badensko-Württembergskej mylnje wohnjowy alarm zawinił. Awtomatiska alarmowa připrawa je prawdźepo­dobnje na mróčele procha reagowała, kotryž bě domownik při mjećenju w kólni hrodu načinił. A hižo přijědźechu policisća a wohnjowi wobornicy na městno pozdatneho wohenja. Na zbožo móžachu pak hnydom zaso wotjěć.

wozjewjene w: To a tamne
štwórtk, 12 apryla 2018 14:00

Syriske wójsko Dumu zdobyło

Moskwa (dpa/SN). Po tydźenje trajacych wojowanjach su jednotki syriskeho knježerstwa po informacijach Ruskeje kontrolu w syriskim měsće Duma přewzali. „Nad radnicu Dumy zmawuje narodna chorhoj Syriskeje“, rjekny ruski generalny major Jurij Jewtušenko powěsćerni Interfax. Wón rěčeše wo „symboliskim podawku“ za Syrisku, hdźež howri wobydlerska wójna. Mjeztym započa ruska wojerska policija w Dumje dźěłać, zo by wěstotu zaručiła, zdźěli zakitowanske ministerstwo w Moskwje. Minjene dny běchu dźesaćitysacy ludźi wot zběžkarjow wobsadźene město wopušćili. Ewakuaciju bě Ruska sobu wujednała. Duma leži w kónčinje wuchodna Ghuta a je jenož něšto kilometrow wot stolicy Damaskusa zdalena.

wozjewjene w: Kraj a swět

Serbska debata

nowostki LND