Z wudaća: štwórtk, 19 apryla 2018

Wothłosowanje wo kubłanju

Ralbicy. Předsydstwo Serbskeho šulskeho towarstwa je wčera w klubowni Ralbičanskeje šule z nawodami serbskich zakładnych šulow, tam skutkowacymi koordinatorami 2plus a nawodnicami serbskich pěstowarnjow wuradźowało. Mjez druhim zaběrachu so přitomni z wočakowanjemi na přichodnych šulskich nowačkow a móžnosćemi za jednotne postupowanje při zarjadowanju dźěći do rěčnych skupinow na šuli.

Nowy teleskop w swětnišću

Cape Canaveral. Nowy swětnišćowy teleskop „TESS“ je dźensa swój puć do orbita nastupił. W nadawku NASA je priwatne předewzaće SpaceX nastroj z raketu typa Falcon-9 we Floridźe startowało. „TESS“ je naslědnik teleskopa „Kepler“ a ma nadawk, za planetami zwonka našeho słóncoweho systema pytać.

Worklečenjo dyrbja dele

Nalěćo wabi won do přirody a k dźěłu w zahrodkach. Tež při mnohich pućach tele dny fachowcy štomy wurězuja, kaž tule w Mułkecach. Tam sobudźěłaćerjo Budyskeje štomoweje słužby Knorre, mjez nimi Andreas Funfack, cyłkownje 50 kónčkatych klonow přirězuja. Jutře dźěła zakónča a podaja so na přichodne twarnišćo. Foto: Joachim Rjela

Prawidłownje přijědźe předsydka słowjenskeho Krabatoweho towarstwa Monika Bračika do Łužicy. Tónkróć měješe jeje wopyt wosebity wuznam. Přichodnje chcedźa w Słowjenskej a Chorwatskej pućowanske jězby po slědach Krabata poskićeć, při čimž měła Łužica jedyn cil być. Bianka Šeferowa je so ­z iniciatorku rozmołwjała.

Što je přičina wašeho wopyta?

M. Bračika: Krabatowy swjedźeń zašłu njedźelu w Budyšinje bě dobra přiležnosć wuměnu a wuprawu do Němskeje spěchować. Poboku je mi sobudźěłaćerka nowozałoženeho słowjenskeho pućowanskeho běrowa Šadovic, Sladana Stamenkovski, kotraž je přichodnje hłowna zamołwita za pućowanske jězby po slědach Krabata. Wona měła we Łužicy tak wjele kaž móžno zeznać.

Kotre zajimawe městnosće chceće do jězbow zapřijeć?

W kwalitnym pakće za dźěći za najwažnišej hódnotu pytać

Drježdźany (SN/MiR). Sakske statne knježerstwo je wuwiło naprašowanje za dźěćace dnjowe přebywanišća. Sakske statne ministerstwo za kultus je wot 13. apryla do 1. meje online přewjedźe. „Jako nošer wuchadźamy z toho, zo so wulka ličba našich nawodnicow a kubłarkow na naprašowanju wobdźěli. Ličimy z tym, zo tež mnoho staršich składnosć wužije“, zdźěli rěčnik Miłočanskeho Křesćansko-socialneho kubłanskeho skutka (CSB) Maik Brězan. Přidatnje su připadnje wubrane wosoby z jednotliwych zarjadnišćow a z mjenowaneho kruha dóstali z boka nawodnistwa dźěćacych dnjowych přebywanišćow indiwidualny wobdźělenski code. To ma słužić wědomostnej kwaliće naprašowanja.

Budyšin (SN/bn). Serbski institut wuhotuje tež lětsa zaso „Lětni kurs za serbsku rěč a kulturu“. Poskitk, kotryž dwulětnje zarjaduja, měri so předewšěm na studentow, docentow a profesorow slawistikich předmjetow. W nowinskej zdźělence pak institut na to skedźbnja, zo su tež posrědnicy a přełožowarjo serbšćiny kaž tež wuměłcy witani.

Kurs wopřijima hornjo- a delnjoserbske zwučowanja za započatkarjow a pokročenych; rěčespytne, stawizniske, kulturnostawizniske a ludowědne čitanja kaž tež specialne kursy. ­Nimo toho přihotuja ekskursije ke kulturnohistorisce wažnym městnosćam Łužicy kaž tež zetkawanja ze serbskej kulturu a jeje wuměłcami.

Za zajimcow ze słowjanskeho wukraja je so Serbski institut ze Załožbu za serbski lud lětsa znowa na wosebite kondicije dojednał. Město 600 eurow respektiwnje 450 ­eurow za studentow płaći kurs za wobdźělnikow z Pólskeje, Čěskeje abo Chorwatskeje jenož 300 respektiwnje 200 ­eurow. Wšitke sumy kryja kóšty za wuwučowanja kaž tež wuprawy a wobsahuja nóclěh runje tak kaž zastaranje.

Worklecy/Budyšin (SN/MiR/bn). Cyłkownje 33 šulerjow z bretoniskeho městačka Quimper – stolicy francoskeho departementa Finistère, kotremuž rěkaja bretonsce Kemper – přebywa tuchwilu we Łužicy. Tradicionalna wuměna mjez Francoskej a Łužicu wotměwa so hižo ze spočatka 1990tych lět. Štož bě so tehdy na Pančičansko-Kukowskej srjedźnej šuli započało, wjedźetej nětko Worklečanska Serbska wyša šule „Michał Hórnik“ a Budyski Serbski gymnazij dale. Nawoda wyšeje šule Křesćan Korjeńk zhladuje na mnoholětne zwiski do susodneho kraja Němskeje a přewodźa lětsa 17 hóstnych dźěći. Z boka gymnazija je za projekt zamołwita wučerka francošćiny Yvonne Bulišowa, kotraž stara so ze swojimi šulerjemi wo tohorunja 16 młodych hosći. Hosćo su dožiwili, kak na tudyšimaj kubłanišćomaj němčinu, wosebje pak serbšćinu w fachowych předmjetach na wšelakich rěčnych schodźenkach posrědkuja. Dźensa dopołdnja wotkrychu sej šulerjo stolicu Serbow Budyšin. Zhromadnje z Worklečanskimi šulerjemi 8. a 9. lětnika resp. gymnaziastami 9. a 10.

Berlin (dpa/SN). Němska chce we wobłuku přesydlenskeho programa EU wjace hač 10 000 ćěkancow ze sewjerneje Afriki a z Bliskeho wuchoda přiwzać. Wotpowědne přilubjenje zwjazkoweho knježerstwa je mjeztym dóšło, rjekny komisar EU za migraciju Dimitris Avramopoulos němskim nowinarjam. Komisija EU bě program loni załožiła, zo by škita wosebje potrěbnym ćěkancam direktny a wěsty puć do Europy zmóžniła.

Scholz pola wiceprezidenta USA

Washington (dpa/SN). W zwadźe wo chłostanske cła USA chcyše so němski wicekancler a financny minister Olaf Scholz (SPD) dźensa wječor z wiceprezidentom USA Mikeom Penceom zetkać, zo by jemu wuznam swobodneho wikowanja wuwědomił. „USA su wažny zwjazkar Němskeje w transatlantiskim partnerstwje“, rjekny Scholz do zetkanja w Běłym domje. 1. meje skónči so přechodna doba, w kotrejž hišće cła za europski wocl a aluminij w USA njepłaća.

Woswjeća załoženje Israela

Bywša muska domena, hrać na serbskich dudach, je mjeztym tež žonam dźeń a zajimawša. Jedna z nich je Nora Küchler z Choćebuza. Z dobropisom přećelow w ruce je so wona tele dny pola Wolfganga Kotisseka w Brězowce přizjewiła a hnydom w prěnim kursu tójšto nawuknyła. Při tym běchu jej znajomosće jako fletistka wužitne. Foto: Joachim Rjela

Blachowy kašćik z pozdatnje radioaktiwnym wobsahom je we Freitalu wulkozasadźenje wohnjoweje wobory zawinował. Žona bě ze symbolom radioaktiwity woznamjenjene sudobjo pola mobila za škódne maćizny wotedała, na čož sobudźěłaćerjo wohnjowu woboru alarmowachu. Pomocnicy namakachu pak w tyzce jenož zběrku mineralijow

40 kilogramow twjerdych pjenjez wšelakich krajow su w starym zamróžaku wulkowikow w Dortmundźe našli. Sobudźěłaćerjo firmy běchu čapor z prózdnje stejaceho składźišća wurumowali a při tym wjacore toboły z pjenjezami namakali. Policija njewuzamkuje, zo pochadźeja pjenjezy z chłostajomneho njeskutka.

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) je dźensa w Berlinje francoskeho statneho prezidenta Emmanuela Macrona witała. Zhromadnje chcyštaj wo nadrobnosćach reformy Europskeje unije wuradźować, kotruž sej Macron hižo dlěje žada. Tak chcył prezident zhromadny etat wšěch euro-krajow zarjadować, z kotrymž hodźeli so projekty a inwesticije financować. Macron bě sej dotal tež europskeho financneho ministra žadał. Naposledk pak wo tym hižo žana rěč njebě. Plany Macrona zbudźeja w rjadach CDU a CSU kritiku. Tam so boja, zo dyrbjała Němska w zwisku ze zasadnymi reformami EU přewjele kompetencow wotedać.