Z wudaća: wutora, 22 meje 2018

wutora, 22 meje 2018 14:00

Krótkopowěsće (22.05.18)

Dalekubłanje za kubłarki

Budyšin. Pod hesłom „20 lět Witaj – da­le­ tak!?“ chce Rěčny centrum WITAJ w juniju swjedźenske dalekubłanje přewjesć. Narěčeć chcedźa kubłarki a kubłarjow, kiž we Witaj-kubłanišćach a skupinach skutkuja. Zdobom wobroći so RCW na něhdyšich w tajkich zarjadnišćach skutkowacych. Jedne ćežišćo budźetej přednošk a diskusija, kak kwalitu serbskorěčneho kubłanja dźěći stopnjować.

Hotelej Star award spožčili

Bórkowy. Bórkowski hotel „Blejcha“ je přijał myto SPA Star award 2018 a doby tak w kategoriji Green SPA. Wuznamjenjenje přepoda njedawno pućowanski magacin SPA inside w breisgauskim Freiburgu. Wuzwolena jury ekspertow po­česći łužiski hotel za jeho koncept kaž tež trajny angažement za wuwiće wot UNESCO škitaneho přirodneho regiona bio- sferowy rezerwat Błóta.

Pola Škody derje zasłužeja

wozjewjene w: Krótkopowěsće

Serbski komponist Detlef Kobjela njeboh

Wuznamny serbski hudźbutwórc Detlef Kobjela je njeboh. Zrudźaca powěsć, zo bě komponist, hudźbny wědomostnik a lawreat Myta Ćišinskeho po wjelelětnej chorosći minjeny pjatk, 18. meje, w sta­robje 74 lět w Budyskej chorowni zemrěł, je so minjeny kónc tydźenja spěšnje­ po Hornjej kaž tež Delnjej Łužicy rozšěriła.

Detlef Kobjela narodźi so 7. apryla 1944 swójbje delnjoserbskeho pjekarja w Rogoznje njedaloko Choćebuza. Tam chodźeše do wjesneje šule a wot 6. lět­nika do Choćebuskeje ludoweje hudźbneje šule (dźensa konserwatorij), hdźež wuknješe na klawěrje a wiolinje hrać. Jako­ šuler Serbskeje rozšěrjeneje wyšeje šule (SRWŠ) je so aktiwnje do kulturneho dźěła dał a wěsty čas samo šulski chór nawjedował. Zdobom pospyta so hižo w komponowanju. Prěni jeho spěw, nastaty při křidle w šulskej awli, bě na delnjoserbski tekst Kita Lorenca „Nóc běšo śicha …“ Sobušulerjo mjenowachu jeho tuž luboznje „Mozart“.

wozjewjene w: Kultura

Zgorzelec/Žitawa (SN/bn). Lětuši 15. filmowy festiwal Nysa (NFF) je zakónčeny. Minjenu sobotu spožčichu čěsko-słowakskej koprodukciji „Nina“ hłowne myto sakskeho ministerstwa za wědomosć a wuměłstwo. Němku Barbaru Auer wuzna­mjenichu jako najlěpšu hrajerku za wukon w filmje „Vakuum“. Publikumowe myto přizwolichu přihladowarjo israelsko-němskej dokumentaciji „Muhi – Generally temporary“.

wozjewjene w: Kultura
wutora, 22 meje 2018 14:00

Bajowe nocy SLA wuspěšne

Serbski ludowy ansambl je lětsa znowa wulki wuspěch ze swojimi Błótowskimi powěs­ćowymi nocami w Bórkowach žnjał. Něhdźe 5 000 ludźi je sej tam tři před­stajen­ja inscenacije „Kwas“ pod hołym njebjom při Bismarckowej wěži w delnjo­łužiskej wsy wosrjedź Błótow wobhladało. Kaž nowinski rěčnik Serbskeho ludoweho­ ansambla Stefan Cuška zdźěli, bě publikum na wšěch třoch předsta­jen­skich dnjach zahorjeny. Ansamblowcy z Budyšina so nětko nadźijeja, zo tež klětu zno­wa Błótowske bajowe nocy w Bórkowach při Bismarckowej wěži wuhotuja.

Foto: Michael Helbig

wozjewjene w: Kultura
wutora, 22 meje 2018 14:00

Dr. Jens Buliš primicu swjećił

Drježdźansko-Mišnjanski biskop Heinrich Timmerevers je minjenu sobotu w Drjež­dźan­skej katedrali Łukasza Puchału a dr. Jensa Buliša na měšnikow wu­swjećił. Mjez ke­mšerjemi w sakskej stolicy běchu tež mnozy Serbja – někotre młode žo­ny běchu katolsku swjedźensku drastu woblečene. Dźeń na to swjećeše dr. Buliš w Chrósćicach swoju primicu. Swjatočnej Božej mši přizamkny so tam swjedźeń na far­skim dworje, hdźež nowoměšnikej – wón je prěni zmandźeleny serbski ka­tolski duchowny – mnozy wosadni gratulowachu a sej tež žohnowanje wuprosychu. Hdźe budźe Jens Buliš zasadźeny, biskop štwórtk rozsudźi. Foto: Rafael Ledźbor

wozjewjene w: Łužica
wutora, 22 meje 2018 14:00

Potrjechenym jasny signal dać

Choćebuz (dpa/SN). Přichodna komisija, kotraž planuje kónc wudobywanja wuh­la, dyrbi z wida Choćebuskeje uniwer­sity hnydom na spočatku swojeho dźěła po­trjechenym w regionje jasny signal dać. Wutwori-li so w ludnosći zaćišć, „zo je jeje­ wosobinske połoženje zwjazkowemu knježerstwu smorže, njebudźe wuslědk tajkeje komisije ženje akceptowany“, rjekny prezident Braniborskeje techniskeje uniwersity Choćebuz-Zły Komorow (BTU) Jörg Steinbach agenturje dpa.

Wuhlowa komisija na zwjazkowej runinje ma bórze dźěłać započeć a hišće lětsa datum za kónc zmilinjenja wuhla w Němskej mjenować. Strukturnemu łamkej ze zhubjenjom tysacow dźěłowych městnow, kaž po přewróće hižo raz we Łužicy, dyrbi so zadźěwać. Po słowach prezidenta BTU měła sej komisija sprěnja dokładny přehlad tworić nastupajo sćěhi wotšaltowanje milinarnjow dla wotwisnje wo termina a z toho wu­rosćaceje straty dźěłowych městnow.

Zeleni sej wot wuhloweje komsije žada­ja bóle na klimowy škit dźiwać, hospodarske křidło CDU pomina sej wjetšu wahu za ekonomiske aspekty.

wozjewjene w: Hospodarstwo
wutora, 22 meje 2018 14:00

Přepytuja wobtykanja dla

Stuttgart (dpa/SN). Lěta trajace přepytowanja přećiwo twarcej bróni Heckler & Koch móžneho wobtykanja politikarjow dla so dale dlija. Njeje wotwidźomne, zo bu­du „w přichodnym času“ wotzam­knjene, zdźěli rěčnica statneho rěčnistwa dźensa w Stuttgarće. Heckler & Koch bě pječa lěta 2009 a 2010 spytał zapósłancow zwjazkoweho sejma z pjenjezami wobtykać, zo bychu dwělomne dodawanja wjacorych tysac mašinskich třělbow do Mexika pozitiwnje wobwliwowali.

Chce na prašenja wotmołwjeć

Brüssel (dpa/SN). Šef internetneho por­tala Facebook Mark Zuckerberg chce so dźensa w Brüsselu ze zastupnikami Europskeho parlamenta zetkać, zo by w zwisku ze skandalom daledawanja datow na pra­šenja zapósłancow wotmołwjał. Rozmołwu, na kotrejž chcyše so tež němski předsyda Europskeje ludoweje strony Manfred Weber (CSU) wobdźělić, ma so originalnje w interneće wusyłać. Poprawom chcychu to njezjawnje přewjesć, Zele­ni pak běchu so tomu wobarali.

Kak dale w zwadźe z USA

wozjewjene w: Kraj a swět
Princ Harry und Meghan Markle staj so minjenu sobotu we Windsoru, městačku zapad­nje Londona, zmandźeliłoj. W měsće je něhdźe 100 000 ludźi „kwas lěta“­ sćěho­wało. Z kuču jědźeštaj wobaj po měsće. Foto: dpa/Phil Noble

wozjewjene w: Kraj a swět
wutora, 22 meje 2018 14:00

Söder: Poćahi k Čěskej polěpšić

Augsburg (dpa/SN). Bayerski ministerski prezident Markus Söder (CSU) chce poćahi swojeho kraja k Čěskej dale polěpšić. Na Dnju Sudetskich Němcow w Augsburgu wón njedźelu rjekny, zo drje je kontakt dobry, móhł pak hišće lěpši być.

Poćahi mjez Mnichowom a Prahu běchu­ wjele lět wuhnaća a wuswojenja Sudetskich Němcow po Druhej swětowej wójnje poćežene. Hakle minjene lěta stej so wobě stronje zaso zbližiłoj. „Naš nadawk dyrbi nětko być, tutej něžnej rostlince dale rosć dać“, podšmórny Söder.

Jako prěni zastupnik čěskeho knježerstwa bě so lěta 2016 kulturny minister Daniel Herman na Dnju Sudetskich Němcow wobdźělił. Jeho stronski kolega a tehdyši zastupowacy ministerski pre­zident Pavel Bělobrádek jemu 2017 slědowaše. Lětsa bě Čěska jenož na runinje wulkopósłanca zastupjena.

wozjewjene w: Kraj a swět
wutora, 22 meje 2018 14:00

To a tamne (22.05.18)

Ćeknjena wopica je na mjezynarodnym lětanišću w měsće San Antonio w staće USA Texasu wotběhi chětro přemjetała. Pawian bě při wukładowanju ze swojeje transportneje kisty ćeknył. Wulkemu mustwu pomocnikow coowa w San An­to­niju a sobudźěłaćerjam lětanišća so skónčnje poradźi wopicu do kuta ćěrić, hdźež ju z třělbu pohłušichu. Wona bě po puću do texaskeho zwěrjenca.

Z klučowym trikom su policisća ćěka­ceho muža na policajsku stražu wabili a jeho tam zajeli. Do toho bě jim 41lětny přez třěšne wokno twochnył, jako chcychu jeho zastojnicy z třomi wukazami zajeća w ruce wotwjesć. Dachu tuž zamk duri jeho bydlenja wuměnić a připrawichu pokiw, zo móže sej nowy kluč na policajskej straži wotewzać. A woprawdźe: Muž so tam přizjewi a dósta kluč, ale tež nóclěh w celi policajskeho rewěra.

wozjewjene w: To a tamne

Serbska debata

nowostki LND