Z wudaća: srjeda, 11 julija 2018

Wosomlětny turbošuler Laurent Simons z Amsterdama pyta po zmištrowanej maturje nětko za hodźacej so uniwersitu. Po prózdninach chce potom matematiku studować, rjekny wón powěsćerni dpa. Při tym nochce belgisko-nižo­- ­zem­ski pachoł z 20lětnymi w čitarni sydać, ale chcył wučbu jeno za sebje samoho měć. Hižo nětko přirunuja medije hólčeca z IQwom 145 z Einsteinom abo ze Stephenom Hawkingom.

Z granatu w tobole je 24lětna Američanka po dowolu w Awstriskej na lětanišćo Wien-Schwechat přišła, zo by ju jako suweněr sobu domoj wzała. Do toho bě strašnu namakanku wurjedźiła, zo njeby kófer womazała. Zastojnikam wona granatu pokaza, wšako chcyše relikt wójnskeho časa tež oficialnje přizjewić. Granatu bě na pućowanju w horach namakała.

Brüssel (dpa/SN). W belgiskej stolicy Brüsselu započa so dźensa připołdnju wjeršk NATO. Najwažniša tema dwu­dnjowskeho zetkanja su prócowanja wojerskeje aliancy, zwyšić potencial wottrašenja přećiwo Ruskej, kotrejež politiku maja staty NATO za agresiwnu.

Na wjeršku hrozy nowy konflikt mjez čłonami NATO a prezidentom USA Donaldom Trumpom, kiž je wčera wječor do Brüssela dolećał. Trump bě po puću do Europy Němsku kritizował, dokelž wona po jeho měnjenju dosć za brónjenje njewudawa. Wón skoržeše, zo dyrbja USA najwjetšu ćežu při zakitowanju ­Europy njesć, a žadaše sej samo wot­škódnjenje ze stron druhich krajow.

Praha (ČŽ/K). Puć za oficialny nastup druheho mjeńšinoweho knježerstwa Andreja Babiša (ANO) je zrunany. Předsyda Hibanja njespokojnych wobydlerjow Babiš a šef socialdemokratow Jan Hamáček podpisaštaj wčera koaliciske zrěčenje, zmóžnjace prěnje zhromadne knježenje centristisko-populistiskeje ANO a nalěwo chilaceje ČSSD. Mjez druhim je w kontrakće dojednane, zo ANO nimo pre­miera dźesać ministrow staji a ČSSD pjeć, mjez nimi wažnej ressortaj za won­kowne a nutřkowne naležnosće.

Do toho běštaj nawoda ANO Babiš a předsyda komunistiskeje KSČM Vojtěch Filip signowałoj wosebite dojednanje, po kotrymž so komunisća zawjazaja tolerować mjeńšinowe knježerstwo ANO a ČSSD. K tomu woni připrajeja w sejmje njeiniciěrować žane namjety toho raza, knježerstwu njedowěru wuprajić. Dokelž matej ANO a ČSSD w delnjej komorje hromadźe jeno 93 z 200 sydłow, trjeba Babiš w kóždym padźe wone 15 hłosow komunistiskich zapósłancow, zo by kabinet docpěł dowěru wjetšiny sejma.

Tudyši ministerski prezident z premierom Bayerskeje škit mjezow wobrěčał

Hof (dpa/SN). Sakska a Bayerska chcetej zhromadnje škit mjezow polěpšić a přećiwo kriminelnym pašowarjam ludźi postupować. Při tym zepěratej so krajej najprjedy raz na rozdźělne koncepty. Z wulkim zajimom je sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) registrował, kak daloko Bayerska nastupajo namjeznu policiju hižo je. „To je we mni zaćišć zawostajiło“, rjekny wón po zetkanju z bayerskim ministerskim prezidentom Markusom Söderom (CSU) póndźelu w frankskim Hofje. Sakska ma z wuskej kooperaciju zwjazkoweje a krajneje policije podobny model. „Widźimy, kotre wuslědki podobnej konceptaj wunjesetej a kak móhłoj so dale zbližić“, premier Kretschmer zwurazni.

Bayerski přikład prosće kopěrować pak njeje za Saksku hižo z personelnych přičin móžno. „Nimamy telko policistow, kotrychž móhli za tajke nadawki za­sadźić“, rjekny Michael Kretschmer. Sakska njemóže tuž model 1:1 přewzać. W Drježdźanach drje chcyli tysac nowych policistow přistajić, ći pak njejsu ani hišće wukubłani.

Byrnjež skupina Jankahanka na Gig-festiwalu w Róžeńće, kaž na plakaće napisane, hudźić njebudźe, budu Serbja na cyrkwinskim zarjadowanju zastupjeni. Derje, zo zaklinča tam ze Sorbian Art Trio tež štučki w našej maceršćinje. Wša česć, zo su so naši młodostni a swójby přizjewili, zo chcedźa pomhać. To wotbłyšćuje wote­wrjenosć, sobu po nowych pućach kročić, kotrež cyrkej w Němskej trjeba. Słyšach w Serbach měnjenje, zo su tajke festiwale skerje něšto „měšćanske“ a njesłušeja ­na hnadowne městno. Čehodla pak nic? Móžemy na tajkim wosebitym festiwalu swój horicont jenož rozšěrić. Wšako chcedźa patrojo a mniša kaž tež hudźbnicy z Irskeje, Jendźelskeje, Pólskeje, Čěskeje a dalšich krajow wo swojich nazhonjenjach a dožiwjenjach po cyłym swěće rozprawjeć. Štož móže tež našu wěru wožiwić. A zo so serbscy hercy na Gig-festiwalu do swójby hudźbnikow zarjaduja, mi wutrobu hrěje. Měrćin Weclich

Brüssel (dpa/SN). Prezident USA Donald Trump Němsku planowaneho rusko-němskeho płunowoda Nord Stream 2 pod Baltiskim morjom raznje kiritzuje. USA škitaja Němsku, tola zwjazkowa republika wotzamknje miliardowy zemskopłunowy deal z Ruskej, wón šwika. „Němska je dospołnje wot Ruskeje kontrolowana“, rjekny Trump dźensa w Brüsselu. Kraj je „jaty Ruskeje“. Z tym pak so knježerstwo USA nihdy njewotnamaka.

Njeběchu to nadběhowarjo Antoine Griezmann, Olivier Giroud abo Kylian Mbappé, za to pak škitar Samuel Umtiti, kiž je wčera rozsudne wrota za francosku narodnu wubranku w poł­finalu swětowych koparskich mišterstwow w Ruskej třělił. Wčera wječor přewiny Équipe Tricolore susoda z Belgi­skeje snadnje z 1:0.

Runje prawje w prózdninskim času je do Pančic-Kukowa cirkus přijěł a při tamnišej tankowni swój stan natwarił. Köllnerec swójba přeprosy jutře, pjatk a sobotu w 17 hodź. na předstajenje z artistiku a zwěrjećimi pokazkami. Předstajenje njedźelu ­započnje so w 11 hodź. Foto: Feliks Haza

Kamjenc (UM/SN). Za tak mjenowany wustaw miłosćiwosće w Kamjencu, tež znaty jako Bönischowy wustaw, mějachu w zašłosći hižo najwšelakoriše plany. Wot muzeja za wuměłca Georga Base­litza přez wužiwanje jako měšćanska biblioteka hač k hospicej sahaše paleta ­opcijow, wo kotrychž su chutnje rozmyslowali. Dalše ideje běchu utopiske.

Nětko město Kamjenc znowa spyta w přeco hišće prózdnej něhdyšej chorowni nowy přichod zmóžnić. Z wupisanjom pytaja za objekt kupca. Tón njeměł jenož wotpowědnu sumu pjenjez měć, ale tež kmany wužiwanski koncept. Po tym zo dyrbjachu nalěto prěnje wupisanje juristiskich přičin dla cofnyć, su zajimcy nětko znowa namołwjeni so přizjewić. Přitwary nowšeho datuma – wustaw samy bu lěta 1828 dotwarjeny – bě město krok po kroku spotorhać dało, tak zo zbychu jenož historiske twarske dźěle z 19. lětstotka.

Zakładne šule w Budyšinje su dospołnje wućežene. Tohodla měli starši swoje dźěći do Hodźija pósłać móc. To samsne měło tež w nawopačnym směrje móžno być.

Budyšin (CK/SN). Wot šulskeho lěta 2019/2020 změjetej město Budyšin a gmejna Hodźij zhromadny šulski wobwod. To je wjetšina Budyskeje měšćanskeje rady na swojim zašłym posedźenju wobzamknyła. Pozadk je, zo su štyri zakładne šule města dospołnje wućežene. Tohodla běštej so komunje hižo w lěće 2013 dojednałoj. Wot lěta 2015 wuknu dźěći ze zapadnych měšćanskich dźělow w Hodźiju, přede­wšěm z 13 wsow, kaž na přikład z Małeho Wjelkowa a ze Smochćic. Z nowym wobzamknjenjom rozšěrja zhromadny šulski wobwod na wšitke měšćanske a wjesne dźěle wo­beju komunow. Tak smědźa potom dźěći z města wot lěta 2019 w Hodźiju wuknyć a nawopak dźěći wottam w měsće. W Budyšinje liča z tym, zo móhło hač do sto dźěći z města w Hodźiju do zakładneje šule chodźić.