Z wudaća: pjatk, 13 julija 2018

Do prózdninskeho lěhwa SŠT

Budyšin. 55 serbskich dźěći chce so wot jutřišeho w rěčnym prózdninskim lěhwje Serbskeho šulskeho towarstwa we Wodowych Hendrichecach wočerstwić. Předsydka SŠT Ludmila Budarjowa zdźěli, zo čakaja na dźěći dyrdomdejske doži­wjenja, wosebite projekty kaž dźi­wadźe­lenje, zaběra z nowymi medijemi a fotografowanje. Lěhwo traje hač 23. julija.

Arcybiskop skóržbu zapodał

Praha/Brno. Praski arcybiskop Dominik Duka je sudnistwu zapodał skóržbu přećiwo Centrumej eksperimentalneho dźiwadła w Brnje. Přičina je dwójna inscenacija na njedawnym dźiwadłowym festiwalu, w kotrymajž postawu Jězusa kaž tež bamža Jana Pawoła II. na chětro wulgarne wašnje wonječesćeja. Hižo do předstajenja běštej inscenaciji wótre diskusije wo hranicach „wuměłskeje swobody“ zbudźiłoj.

W rěkach kupać so je strašne

Vanessa cardui, zastupnik ze swójby wóstowych kadźencow, kotrež słušeja k tak mjenowanym pyšnym mjetelam, je tuchwilu často­ we Łužicy widźeć – znajmjeńša, kćěje-li wóst abo šěrik (bóz), swěći-li słónčko a hdyž so njedešćuje. Z wětřikom wšak hač do­ šěsć centimetrow wulki insekt ćeže nima, podobnje płujadłu mjenujcy w powětře „płuwa“. Foto: SN/Maćij Bulank

Bosćan Nawka

Dwě hrě hišće, potom su swětowe koparske mišterstwa (WM) – subjektiwnje na ryzy sportowy niwow zhladujo najsłabše po championaće w lěće 2002 – nimo. Přiwšěm­ smy wulkotne wrota, krasne kombinacije a smjerćsměšny slapstick dožiwili, organizacija kaž tež atmosfera zdatej so nade wšo radźenej być.

Hač jako kruta wjazba, zynkonošak abo digitalnje – LND wobšěrnje planuje

Budyšin (SN/bn). Byrnjež aktualne wobchodniske lěto runje hakle trochu wjace hač połojcu za sobu měło, w Ludowym nakładnistwje Domowina rozmysluja hižo wo přichodnych ćežišćach.

Nowa Wjes (AK/SN). Borboriny kanal jako­ zwisk mjez Lejnjanskim a Parcowskim jězorom chcedźa klětu za łódźnistwo wotewrěć. To rjekny jednaćel zaměroweho zwjazka Łužiska jězorina Daniel Just wčera na zhromadźiznje zwjazka w Nowej Wsy. „Wot nalěta hač do septem­bra Łužiska a srjedźoněmska towaršnosć hórnistwoweho zarjadnistwa (LMBV) trěbne twarske naprawy zwoprawdźa. K techniskemu a wobchadnemu wuhoto­wanju kanala słušeja mjez druhim móžnosće zastawanja a čakanja za łódźe“, jednaćel wujasni. Hakle po twarskich naprawach móže Drježdźanska krajna direkcija jako zamołwity zarjad kanal za wodoprawniske za wužiwanje přizwolić.

Bywšu kaolinowu jamu w Kamjenej pola Rakec zaměrnje renaturěruja. Kaž Kamjenjanski kaolinowy zawod informuje, ma tam nastać hódnotny žiwjenski rum za najwšelakorišu floru a fawnu. Dale maja tež wosebite městna wopytowarjow wabić. Sobu­dźěłaćerce Wuchodosakskeje posłužboweje a serwisoweje tzwr Petra Heidrich a Roswitha Konys (wotlěwa) nowu krajinu sobu zapołožatej. Kaž na foće widźimy, nasta­wa za nimaj ruina twjerdźizny, kotraž budźe pozdźišo jako wuhladnišćo słužić. Nastać ma tohorunja amfiteater za najwšelakoriše zarjadowanja. Wobšěrnje zawod tež na taflach wo projekće informuje, a to zdźěla dwurěčnje. Foto: SN/Maćij Bulank

Budyšin (SN). Pisany swět zwěrjatow steji­ w srjedźišću wobrazoweje knihi spiso­waćelki Susanny Gernhäuser za dźěći wot dweju lět, kotruž je Syman Šołta­ za Lu­dowe nakładnistwo Domowina z němčiny přełožił. „Mój wulki wo­brazowy słownik – zwěrjata“ njepřed­staja jenož jich „rěč“, kaž šćowkanje psa abo rjechtanje žaby. Dźěći móža tež stopy­ wjewjerčki w sněze slě­dować, sej bobrowy hród wotnutřka wobhladać abo raz wuspytać, hač zamóža maćernemu zwěrjeću prawe młodźo přirjadować. Tež njeznate zwěrjata z cuzych krajow dźěći w bohaće ilustrowanej knize – grafiki su wot Anny Ebert – namakaja.

Moskwa (dpa/SN). Ruska je kritiku prezidenta USA Donalda Trumpa hladajo na nowy płunowód Nord Stream 2 wotpokazała. „Pipeline je ryzy komercielny projekt, kotryž słuži zajimam dodawaćela płuna a kupcam w zapadnej Europje“, praješe rěčnik Krjemla Dmitrij Pjeskow powěsćerni Interfax. Trump bě płunowod jako symbol wotwisnosće Europy wot Ruskeje šwikał. Znate pak tež je, zo pytaja USA nuznje kupcow za swój płun, kiž z pomocu frackinga wudobywaja.

Wo swoje mzdy wojować

Berlin (dpa/SN). Dźěłarnistwo ver.di je něhdźe 34 000 přistajenych rjećaza předawarnjow Real dźensa k stawkej namołwiło. „Wojujemy wo mzdy, z kotrymiž móžeš žiwy być“, rjekny čłonka zwjazkoweho předsydstwa dźěłarnistwa Stefanie Nutzenberger w Berlinje. Pozadk namołwy je rozsud předewzaća, z ver.di wu­jednane tarifowe zrěčenje wupowědźić a nowych přistajenych po tarifje dźěłarnistwa DHV płaćić, štož ludźom přerěznje 23 procentow mjenje mzdy wunjese.

Ćěkancow tola přiwzali

Něhdźe 1 500 jěcharjow je so na dźensnišim swjedźenju swjateje kreje w badensko-württembergskim Bad Wurzachu na krejnym jěchanju wobdźěliło. Puć wjedźeše jich z centruma kuroweho města na Božu horu. Něhdźe 5 000 wopytowarjow dožiwi ­procesion, kotryž přewjeduja tam wot lěta 1928. Foto: dpa/Felix Kästle

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy minister za dźěło Hubertus Heil (SPD) chce we wobłuku rentoweje reformy tak mjenowany „demografiski fonds“ zarjadować. Tón měł so w etaće Zwjazka wot 2021 do 2024 z dwěmaj miliardomaj eurow wob lěto poněčim wutworić, kaž nowiny Němskeje redakciskeje syće rozprawjeja, powołujo so na naćisk prěnjeje rentoweje reformy wulkeje koalicije. Fonds měł hornju hranicu přinoškow „tež w padźe njewočakowaneho wuwića“ zaručić. Heil chcyše swoje plany dźensa předstajić. Institut němskeho hospodarstwa jeho předewzaće kritizuje, dokelž njemóža planowane naprawy hrožacej chudobje w starobje woprawdźe zadźěwać.