Z wudaća: póndźela, 16 julija 2018

Nawodnistwo wobkrućene

Kašecy. Na čole gmejnskeje wohnjo­weje wobory Pančicy-Kukow stejitaj dale Markus Richter jako nawoda a Martin Kreuz jako jeho zastupjer. Wobeju je gmejnska rada na zašłym posedźenju wobkrućiła. Wjesnjanosta Markus Kreuz (CDU) přepoda jimaj powołanske wopismo. Wobornikaj staj hižo minjene šěsć lět w zastojnstwje skutkowałoj a dobre dźěło wukonjałoj.

Židowska wosada 20 lět

Choćebuz. Židowska wosada w Choćebuzu swjećeše wčera 20lětne wobstaće. Jeje předsyda Gennadi Kuschnir spomni, zo je čłonstwo wot dźesać na dźensa 490 ludźi rozrostło. Braniborska kulturna mini­sterka Martin Münch (SPD) wu­zběhny, „zo wosadny centrum wosrjedź města pokazuje, zo słušatej židowska wěra­ a kultura ke Choćebuzej“.

Nowe dwórnišćo ma nastać

Narodne mustwo Francoskeje je wčera druhi raz w stawiznach kraja titul swětoweho mištra w kopańcy dobyło. W spekta­­ku­larnej hrě přewiny wone chorwatsku wubranku ze 4:2. Hordźe prezentowachu koparjo po tym swětowy pokal. Chorwaća stachu­ so porno tomu ze swojim zmužitym wustupowanjom z mištrom wutrobow. (Čitajće tež na 2. stronje.) Foto: dpa/Markus Gilliar

Budyšin (SN/bn). Kóždolětnje přilubja Załožba za serbski lud wukrajnym studentam stipendij za semesterski přebytk na Instituće za sorabistiku Uniwersity Lipsk. Minjeny pjatk přepoda direktor załožby Jan Budar we wobłuku zjawneho kolokwija Josefej Zdobinskemu kónčne wopismo w Budyšinje. W Liberecu čěšćinu a towaršnowědu studowacy wědomostnik zaběraše so w minjenych mě­sacach z metodologiju wuwučowanja. W swojim přednošku pod hesłom „Ko­operatiwne metody při wuwučowanju a wuknjenju serbšćiny“ rysowaše wón wšelake koncepty „njetradicionalnych metodow a jich nałožowanje“ a namjetowaše mjez druhim tak mjenowany team-teaching a serbsku wersiju hry Scrabble.

Na kolokwiju předstaji so nimo toho přichodna stipendiatka. Tereza Hromádková, studentka srjedźoeuropskich stu­dijow a stawiznow Pólskeje w Praze, bě runje tak kaž Josef Zdobinský w Towar­stwje přećelow Serbow wo poskitku załožby zhoniła. Jako hłownu motiwaciju, so wo stipendij požadać, mjenowaštaj wobaj „zasadny zajim na serbšćinje“.

Ze stawiznami NDR so mnohostronsce a hłuboko rozestajeć

Wojerecy (AK/SN). Němska demokra­ti­ska republika (NDR) nima so wokrasnić, złahodnić abo potłóčić. To bě facit 16. šulerskeho projekta „K přichodej słuša­ dopomnjeće“. Třiceći wuknjacych 10. lětnika Wojerowskeju Léona Fou­caul­toweho a Lessingoweho gymnazija bě so minjene šulske lěto na nim wobdźěliło a so z chłostanskej justicu NDR zaběrało. Zawod da jim film „Wie Feuer und Flamme“. Slědowaše ekskursija do ně­hdyše­ho stasijastwa, wopomnišća „Münch­ner Platz“ w Drježdźanach. Tam slědźachu šulerjo wo wosudach jednotliwcow. Šulerjo Foucaultoweho gymnaziju zhonichu wo jatymaj Hermannu Fladźe a Heinzu Reinkoberu. Woběmaj bě justica NDR šćuwanje přećiwo statej wumjetowała. Fladu chcychu samo k smjerći zasudźić. „To pak wuwabi protesty na wuchodźe a zapadźe Němskeje. Smjertne chłostanje přeměnichu na dwanaće lět jastwa“, rozjasni šulerka Heidi Ladewig. Zo bě NDR hač do lěta 1986 zasudźenje k smjer­ći praktikowała, šulerjow hłuboko trjechi. Swobodna, njewotwisna justica te­hdy žana­ njewobsteješe.

Pančicy-Kukow (SN/MWj). Kaž mały ludowy swjedźeń bě minjeny pjatk pře­podaće noweho mosta nad Klóšterskej wodu w Pančicach-Kukowje a ponowjeneje statneje dróhi S 100. Něhdźe pjećstow ludźi ze wsy a z wokoliny chcyše po­dawk sobu dožiwić. Dźěći Pančičanskeje pěstowarnje předstajichu w serbskej narodnej drasće dwurěčny program.

Jednaćel towaršnosće za wobchad a inženjerske posłužby LISt Frank-Hermann Göpfert dopominaše na to, zo běchu před lětomaj projekt planować započeli, w nowembru 2016 prěni dźěl puća ponowili a loni w meji nowy móst twarić započeli. Dohromady su w Pančicach-Kukowje 1,6 milionow eurow inwestowali.

Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) žortowaše, zo chcyše poprawom sud piwa ze swojim předchadnikom Stanisławom Tilichom wudać. Tón pak w tym času we wuhlowej komisiji „na suchim sedźi“.

Budyšin (SN/bn). Čłon towarstwa Texas Wendish Heritage Society Weldon Mersiowsky přebywa tele dny we Łužicy. Nochce tu jeno swojemu synej domiznu swojich prjedownikow pokazać, zhromadnje wobdźělataj so wonaj tež na 21. lětnim kursu serbskeje rěče a kultury Budyskeho Serbskeho instituta.

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowe knježerstwo chcyło přesadźić, zo sobudźěłaćerjow starownjow a hladarnjow přichodnje po tarifje płaća a powołanje tak atraktiwniše sčinja. To je minister za strowotnistwo Jens Spahn (CDU) dźensa připowědźił. „80 procentow wšitkich hladarnjow sta­rych­ njeje na tarif wjazanych, štož chcemy změnić“, rjekny Spahn w rańšim magacinje ZDF. Po jeho měnjenju „dyrbjał hladar 2 500 do 3 000 eurow zasłužić. To měło móžno być.“

Bomba dźesać ludźi moriła

Kabul (dpa/SN). Při sebjemordarskim nadpadźe na ministerstwo w afghaniskej stolicy Kabulu je dźensa znajmjeńša dźesa­ć ludźi žiwjenje přisadźiło. Atentatnik bě so před zachodom ministerstwa za wjesne wuwiće rozbuchnył, jako sobudźěłaćerjo po dźěle twarjenje wopu­šćichu. Dotal njeje nichtó zamołwitosć přewzał. Hakle 11. junija bě so sebjemordar před samsnym ministerstwom rozbuchnył a 13 ludźi sobu do smjerće storhnył. Tehdy bě so teroristiska milica Islamski stat k njeskutkej wuznała.

Wukubłuja posudźowarjow

Pisany kónc tydźenja su wopytowarjo mjeztym 18. přehladki ciwilneje a wojerskeje techniki na terenje něhdyšeho wojerskeho lětanišća na kromje Choćebuza dožiwili. Móžachu tam 380 jězdźidłow najwšelakorišich časowych dobow wobdźiwać. Wu­stajene běchu stare traktory, mopedy a motorske runje tak kaž najwšelakoriša wojerska technika a uniformy. Tež lětsa běchu razant­ne jězby z pancerowanymi rjećazowymi wozydłami wosebje woblubowane. Foto: Michael Helbig

Městna na pohrjebnišću wulosować chcedźa zajutřišim, srjedu, w Berchtes­gadenje. Hornjobayerske město na te wašnja požadane městna na lětstotki starym kěrchowje rozdawa. 280 požadarjow je so za 200 městnow přizjewiło – je to 140 normalnych a 60 popjelnicowych rowow.­ Z njewšědnym wulosowanjom chcedźa wšitkim požadarjam wo row samsnu šansu dać.

Njewočakowano zemrěł je„najwohid­niši pos swěta“ Zsa Zsa. Buldoga je naraz w sparu wudychała, bjez toho zo by strowotniske problemy měła, rozprawjeja medije USA, powołace so na informacije wobsedźerja psa w staće Minnesota. Dźewjeć­ lět stary pos bě hakle před třomi tydźenjemi wubědźowanje „World‘s Ugliest Dog“ w Kaliforniskej dobył a swojemu wobsedźerjej 1 500 dolarow mytowanskeho pjenjeza wobradźił.

Brüssel (dpa/SN). Prezident Rady EU Donald Tusk je so wuprajenjam prezidenta USA Donalda Trumpa kategorisce spje­ćował, po tym zo bě tón Europsku uniju „njepřećela“ mjenował. „Amerika a EU stej najlěpšej přećelej“, Tusk wčera twitterowaše. „Štóž něšto druheho twjerdźi, šěri­ wopačnosće.“ Trump bě w rozmołwje z ameriskim sćelakom CBS rjekł: „Myslu, zo je Europska unija njepřećel, hladajo na to, što nam we wikowanju načinja.“ Trump wopodstatni to z njefair­nymi wikowanskimi praktikami Europjanjow, a je w tym zwisku předewšěm Němsku nadběhował. Zwjazkowa republika nječini dosć za zakitowanje we wobłuku NATO, wón skoržeše. Runočasnje Němska w Ruskej energiju kupuje. Němska dawa miliony do kasow runje tych, před kotrymiž dyrbja USA ju škitać. Samsne wuprajenja bě Trump minjeny tydźeń na wjerškowym zetkanju NATO w Brüsselu stajnje zaso wospjetował.