Z wudaća: wutora, 07 awgusta 2018

wutora, 07 awgusta 2018 14:00

Wobjim hodźi so rozšěrić

Přikład z Braniborskeje maja tež sakscy krajměrjerjo za zajimawy

Podstupim/Drježdźany (SN/at). Serbske mjena gmejnow a wjesnych dźělow w zdźědźenym sydlenskim rumje namakaš nětko w online přistupnym Brandenburgviewer Krajměrjenja a geobazoweje informacije Braniborskeje (LGB). Na to skedźbnjatej ministerstwo za nutřkowne a komunalne a ministerstwo za wědomosć, slědźenje a kulturu w Podstupimje w nowinskej zdźělence.

wozjewjene w: Kraj a swět
wutora, 07 awgusta 2018 14:00

To a tamne (07.08.18)

Paduch z čołmom k teptanju je poli­cistomaj w sewjerorynsko-westfalskim Bocholće twochnył, kotrajž jeho­ w dalšim tajkim přesćěhowaštaj. Do toho bě sej jězdźidło blisko přibrjóžneje kofejownje spakosćił, prajo sobudźěłaćerjej, zo měješe ćežki dźeń, zo wotměnu nětko prosće trjeba, a poda so na wodu. Přesćěhańca muža je samo hišće na kraju dale šła. Tež tam bě paduch spěšniši a zastojnikomaj ćekny. Tak drje wón na kóncu dnja cyle tak wočerstwjeny njebě.

Dwulětny hólčk w Kamjencu je minjenu sobotu swojeju staršeju na balkon won zamknył. Wšo wołanje, zo ma durje balkona do bydlenja zaso wočinić, wšak jimaj ničo njepomhaše. Skónčnje woła­štaj policiju wo pomoc. Tej a wohnjowej wobo­rje so skónčnje poradźi, zadwělowaneju nana a mać z łoskoćiweho połoženja wuswobodźić.

wozjewjene w: To a tamne
wutora, 07 awgusta 2018 14:00

Swójski nahlad wótřić

Małe kulturne zarjadnišća a jich zarja­do­wanja su sól na meniju njeličomnych poskitkow, kajkichž we Łužicy mamy. Iniciatorow tajkich nišowych poskitkow wšak trapja husto starosće, swoje ideje zwoprawdźić móc. Praktisce sej zwjetša pomhać wědźa. Skerje jim financne srědki pobra­chuja. Zwjetša pak pjenjezydawarjo rozsudźeja, štó kelko z hornca dóstawa. Při tym swójski zajim rozsudnu rólu hraje. Njeby da lěpje było, bychu-li eksterny fachow­cy požadanja za ideje a koncepty posudźowali? Tak móhli eksperća na polu wuměłstwa z Łužicy snano jónu wo projektach rozmyslować, kotrež namjetuja ludźo z Bayerskeje. A ći wot Baltiskeho morja wo tajkich z Rudnych horin. Ćežko to dźensniši dźeń njeje. Swětowa syć dźě zmóžnja spěšnje zwěsćić, štó so na kotrym polu wuznawa. Na kóncu rozsudźeja přiwšěm ći, kotřiž dyrbja pjenjezy rozdźělić. Tola wid wotwonka husto swójski nahlad wótři. Milenka Rječcyna

wozjewjene w: Kubłanje
wutora, 07 awgusta 2018 14:00

Škałbu jězdnje na A4 wotstronja

Na zwjazkowej awtodróze A4 mjez Hornim Wujězdom a Porchowom do směra na Drježdźany budźe přichodne dny škałba jězdnje ponowjena, zdźěla krajny zarjad za dróhotwar. Po wjacorych stach metrow mjez lěwej a prawej jězdnju je horcych temperaturow dla škałba nastała. Sylneho wobchada a ćežkich nakładnych awtow dla je so wona prawdźepodobje rozdrěła, čehoždla ju w běhu tydźenja wotstronja. Šoferojo maja tuž z haćenjemi ličić a wjace časa za jězbu do směra na Drježdźan zaplanować. Dalše škody na awtodróze horcoty dla dotal žane njejsu. Foto: Rocci Klein

wozjewjene w: Łužica
wutora, 07 awgusta 2018 14:00

W jastwje pisane

Waršawa (JBR/SN). Britiski spisowaćel Graham Masterton, awtor swětowych bestsellerow, měješe originelnu ideju, za swo­je knihi wabić. We wobłuku literarnych zetkanjow w Delnjej Šleskej wopyta wón jedne z najkrućišich jastwow Pól­skeje Wołów, hdźež maja 1 046 jatych. Chłostancy z wulkim zajimom chcychu wot Mastertona wědźeć, kak jeho thrillery a kriminalne romany nastawaja. Sta­jachu swoje prašenja samo w jeho maćernej rěči jendźelšćinje. To spi­sowaćela chětro dźiwaše, najbóle pak to, zo jeći ­jeho twórby scyła znaja.

Loni namołwješe Masterton wšitkich jatych 87 pólskich chłostarnjow do li­terarneho wubědźowanja pod hesłom „W jastwje pisane“. A dósta 105 tekstow připósłanych. Nětko je wón jědna­će lawrea­tam myta spožčił. Dobyćerjej přepoda telewizor a DVD-wothrawak. Dalšim přewostaji swójsce wuhotowane kulije a wopisma. W dobyćerskej stawi­znje dźe wo wotmołwu na prašenje, što čaka na jateho po pušćenju do swobody – „spěšne žiwjenje a njezwučeny njeměr“.

wozjewjene w: Słowjanski wukraj
wutora, 07 awgusta 2018 14:00

Emila Zátopeka filmisce wožiwja

Praha (ČŽ/K). Wo sławnym čěskim sportowcu-běharju Emilu Zátopeku nastanje cyłowječorny film, zdźěla powěsćernja čtk. Wurjadnje wuspěšny bě Zátopek był na XV. olympiskich hrach 1952 w Helsinkach. Tam doby wón złotu medalju w swojimaj specialnymaj disciplinomaj 5 000 a 10 000 metrow a dospołnje njewočakowano k tomu tež w marathonje. Tónle wuspěch bě přisamom sensacionelny, dokelž zabsolwowa Zátopek wu­bědźowanje na klasiskich 42,195 kilo­metrach docyła prěni raz w swojej sportowej karjerje. Jeho młodu mandźelsku Danu to tehdy tak pohoni, zo bu tež wona w mjetanju hlebije njenadźicy prěnja.

Režiju filmoweje twórby změje David Ondříček. Čěskim medijam wón přeradźi, zo nosy so hižo dobry lětdźesatk z mysličku, Zátopeka filmisce „wožiwić“. Rjad sekwencow budu wšak hakle móc klětu w nalěću nawjerćeć, dokelž olym­piski stadion w finskej stolicy tuchwilu hišće­ wobnowjeja. W kóždym padźe chcedźa pak tež wobrazy z originalneho městna zapřijeć. Václav Neužil budźe Emila Zátopeka předstajeć, jeho mandźelsku Danu Martha Issová.

wozjewjene w: Słowjanski wukraj
wutora, 07 awgusta 2018 14:00

Policija helikopter předstajiła

Něhdźe 12 000 wopytowarjow lětanske dny w Lětonju dožiwiło

Lětoń (CS/SN). Nic cyle telko za lětanje zahorjenych wopytowarjow kaž hewak bě minjeny kónc tydźenja na lětanske dny w Lětonju přichwatało. Na kóncu zarja­dowanja zličichu organizatorojo „jenož“ 12 000 młódšich a staršich zajimcow, štož drje bě předewšěm sćěwk wulkeje horcoty dla. To je něhdźe třećina mjenje hač hewak. Najwjace fanow lětanja witachu njedźelu, hdyž běchu temperatury přijomniše a znjesliwiše.

Ličba wobdźělenych pilotow pak bě z połsta tak wulka, kaž dotal hišće ženje. Woni běchu ze 40 lětadłami přilećeli. Wopytowarjo, kotřiž w horcoće wutrachu, móžachu wjele powabliweho dožiwić. Mjez druhim móžachu z wosebitym čerwjenym helikopterom sobu lećeć. Mnozy přiležnosć wužiwachu, sej město Budyšin, wokolinu a nic naposledk swoje domske wothorjeka wobhladać.

wozjewjene w: Łužica
Dwórnišćowy hosćenc jenož pućowacy njewužiwali

W druhej połojcy 19. lětstotka za čas industrializacije twarjachu tež w Hornjej Łužicy železniske čary. Runočasnje nasta­chu dwórnišća, stražniske chěžki a wuhibkarnje. W lětnjej seriji so rozhladujemy, kak trěbne wone něhdy běchu­ a što je so z nimi stało. (13)

wozjewjene w: Łužica
wutora, 07 awgusta 2018 14:00

Smjerdźečenjo třeći króć najlěpši

Smjerdźaca (aha/SN). Do třidnjowskeho wohnjowoborneho swjedźenja minjeny kónc tydźenja zapřijachu 16. raz po­spochi hašenske wubědźowanje. Tak nastu­pi njedźelu popołdnju jědnaće mustwow, mjez kotrymiž běštej dorostowa woborna skupina gmejny Ralbicy-Róžant a team młodeho čestneho čłona Pětra Krawca. Sudnicy Manfred Kral, Wolfgang Latta a Lukas Kreutz, kotřiž wuměnjenja na arealu „stadiona při dźiwjej rěce“ chwalobnje wuzběhnychu, su wukony swědomiće hódnoćili. Chwalobnje wo docpětych wuslědkach wuprajištaj so hłownaj sudnikaj Křesćan Bejma z Róžanta a nawoda Smjerdźečanskeje wo­bory Norbert Róbl.

Moderator wubědźowanja Helmut Liebs, hač do lěta 2002 zastupowacy hašenski mišter tehdyšeho Kamjenskeho wokrjesa, poda wjele zajimawych faktow wo wobdźělenych woborach. Mjeztym třeći raz wopokazachu so Smjerdźečanscy kameradojo – mjez nimi hakle 14lětny Marko Młodźink – jako najlěpši. Woni docpěchu wuběrny čas 35,20 sekundow. Druhe městno wobsadźichu Koćinjenjo, třeće Worklečenjo. Samo starši wobornicy ze Smjerdźaceje přeswědčichu a njeběchu posledni.

wozjewjene w: Łužica
wutora, 07 awgusta 2018 14:00

Kedźbu, brigadnicy!

Budyšin (SN). Čłonojo chóra 1. serbskeje kulturneje brigady njech njeskomdźa zwučowanje štwórtk, 9. awgusta, kaž tež pjatk, 10. awgusta, wot 9.15 hač do 14.50 hodź. w SLA. Proby su wažne za wob­rubjenje 100. posmjertnych narodnin židowki Hany, srjedu, 15. awgusta a za přihot nazymskeju koncertow.

Hudźbny tydźeń zakónčeny

Smochćicy (SN). 90 spěwarjow z cyłeje Němskeje, mjez nimi instrumentalisća, wobdźělichu so minjeny tydźeń na nětko hižo 16. Smochčanskim hudźbnym tydźe­nju. Pod nawodom prof. Wernera J. Patzelta a Huberta Gößweina woni hač do pjatka pilnje zwučowachu. W srje­dźišću steješe skandinawiska chórowa hudźba. Wulkotny zakónčacy koncert sobo­tu wječor w Smochčanskej cyrkwi dožiwi 110 připosłucharjow.

wozjewjene w: Z městow a wsow

Serbska debata

nowostki LND