Z wudaća: póndźela, 17 decembera 2018

póndźela, 17 decembera 2018 13:00

Krótkopowěsće (17.12.18)

Tež w zymje woblubowane

Zły Komorow. Hotele a prózdninske domicile w Braniborskej su tež přez hody a silwester požadane. Swójbny park při Złokomorowskim jězorje je tele dny kompletnje wuknihowany, zdźěli zaměrowy zwjazk Łužiska jězorina Braniborskeje. Kónčina njewabi wopytowarjow je­nož­ w lěću, ale je mjeztym mnohim tež w zymje dowolowy cil.

Za angažement počesćeni

Drježdźany. Sakska socialna ministerka Barbara Klepsch (SPD) a prezident krajneho sejma dr. Matthias Rößler staj něhdźe połsta čestnohamtsce angažo­wanych Saksow wuznamjeniłoj. Mjez tymi, kotrychž su zańdźeny pjatk na žurli krajneho sejma počesćili, bě nimo Petera Rössela ze Złyčina a Edmunda Wojtasa z Budyšina dalšich wosom angažowanych wosobow z Łužicy.

Najdlěši tunl přepodaty

wozjewjene w: Krótkopowěsće
póndźela, 17 decembera 2018 13:00

Zaměrnje na dobro naroda

Serbskich zastupjerjow Sakskeje za załožbowu radu wuzwolili

Chrósćicy (JK/SN). Dwójce dyrbjachu čłonojo Zwjazkoweho předsydstwa Domowinu minjeny pjatk w Chrósćicach wólbne lisćiki wupjelnić, prjedy hač běchu­ štyrjo rjadni zastupjerjo Sakskeje za załožbowu radu legislaturneje periody 2019–2023 wuzwoleni.

Po tym zo bě jědnaće kandidatow hi­šće­ raz swoje zaměry a naroki za dźěło w za Serbow mnoho rozsudźacym gremiju předstajiło, wozjewi wólbny nawoda Křesćan Korjeńk zakłady wotběha wólbow, kotrež su hnydom kontrowersnu diskusiju zbudźili.

Wólbne wustawki Domowiny po słowach předsydy Dawida Statnika mjenujcy postajeja, zo so přiwuzni kandidatow wěstych přičin dla na wólbach njewobdźěla. To wuwoła formulacije kaž tež zaměra a wobsaha wólbow dla horcu debatu. Po wujasnjenju Marje Michałkoweje kaž tež Marcela Braumana, kajke maja rjadowanja nastupajo wólby w zwjazkowym sejmje kaž tež w Sakskim krajnym sejmje, dojednachu so přitomni na to, zo smědźa wšitcy čłonojo zwjazkoweho předsydstwa wolić, tež kandidaća sami, su-li samo z jeho čłonom.

wozjewjene w: Towarstwa
póndźela, 17 decembera 2018 13:00

Kak dale po ewaluaciji?

Mjez wědomostnikami, kotřiž su so zabě­rali z ewaluaciju wučby delnjoserbšćiny na zakładnych šulach w Braniborskej, bě tež dr. Jana Šołćina. Milenka Rječcyna je so ze sobudźěłaćerku Bu­dyske­ho Serbskeho instituta a Instituta za sorabistiku Lipšćanskeje uniwersity rozmołwjała.

Što je facit skutkowanja skupiny wědomostnikow a studentow?

J. Šołćina: Z ewaluaciju běchu wulke wočakowanja zwjazane. Wona bu wja­core lěta přihotowana a bě trěbna. Derje, zo bu přewjedźena.

Su wuslědki překwapili?

J. Šołćina: Ewaluacija bě jara wobšěrnje zapołožena. Wuslědki su mjenje abo bóle to potwjerdźili, štož su mnozy hižo intuitiwnje začuwali abo štož běchu wobkedźbowanja mnohich na posrědkowanju delnjoserbšćiny lěta dołho pokazowali. Nam předleži nětko kompleksne, intensiwne a empiriske přepytowanje.

Kak nětko dale postupujeće?

wozjewjene w: Rozmołwa
póndźela, 17 decembera 2018 13:00

Swětleško na kóncu tunla

Serbski muski chór Delany čerapa nowu­ nadźiju. Byrnjež dotal hišće žanoh­o nowe­ho wuměłstwoweho nawo­du abo nawodnicu njenamakali, su wuhlady na dirigenta dobre.

Šunow (SN). Serbski muski chór Delany ma dobre wuhlady, noweho wuměłstwoweho nawodu dóstać. To wozjewi předsyda towarstwa Janek Wowčer na pjatkownej hłownej zhromadźiznje spěwneho ćělesa w Šunowskej Fabrikskej hospodźe. „Tuchwilu z móžnym nowym dirigentom jednamy, wón pak móhł chór hakle za něhdźe poł lěta přewzać. Rozsud budźe najzašo klětu w februarje. Přiwšěm mam to za swětleško na kóncu tunla“, rozłoži Wowčer našemu wječornikej. Do­kelž­ hišće jednaja, no­chcyše wón rjec, wo koho so při tym jedna­.

Na pjatkownej zhromadźiznje, kotraž bě zdobom adwentnička delanskeho chóra, bilancowachu mužojo dźěławosć lońšeho lěta. „Njejasneho wuměłstwoweho nawodnistwa dla smy lětušu hłownu zhromadźiznu wot januara stajnje zaso­ přestorkowali w nadźiji, zo tola hišće prjedy noweho dirigenta namakamy“, Janek­ Wowčer wujasni.

wozjewjene w: Towarstwa
póndźela, 17 decembera 2018 13:00

Bajkojty spektakulum při Słodarni

Hołk a tołk knježeštej sobotu a wčera w Kamjencu kołowokoło Słodarnje blisko Muzeja­ zapadneje Łužicy. Kulturny decernat Lessingoweho města bě kaž kóžde lěto třeći adwentny kónc tydźenja měšćanow a hosći na dohodowne wiki přeprosył, kotrež­ mjenuja tam adwentny spektakulum. Jandźelki, rumpodichi a wosebje baj­kowe figury wopy­towarjow witachu. Tak su tež mnozy ze serbskich wsow wosebitu atmosferu z hudźbu za dušiny měr wužiwali. Nožicarjo, pjelsćowarjo, drjewo­rěz­ba­rjo, horn­čerjo a dalši rjemjeslnicy běchu so w pincy Słodarnje zaměstnili, hdźež móža­chu wjele zajimcow putać. Foto: Feliks Haza

wozjewjene w: Łužica
póndźela, 17 decembera 2018 13:00

Nowe srědki

Podstupim (SN). Krajny sejm Braniborskeje je na poslednim posedźenju lěta minjeny štwórtk w druhim wuradźowanju rozjimał etat 2019/2010. Pjatk hakle pak su zapósłancy dokumentej přihło­sowali. Mjez druhim su so wospjet z naležnosćemi ministerstwa za kubłanje, młodźinu a sport kaž tež ministerstwa za wědomosć a slědźenje zaběrali.

wozjewjene w: Kraj a swět
póndźela, 17 decembera 2018 13:00

Dalši wopor zemrěł

Strasbourg (dpa/SN). Pjeć dnjow po krawnym nadpadźe w Strasbourgu je dalši wopor na sćěhi swojich zranjenjow wudychał. Při tym jedna so wo Polaka, kiž bě jako žurnalist za Europski parlament dźěłał, kaž statne rěčnistwo w Parisu zdźěla. Tak je so ličba smjertnych woporow na pjeć powjetšiła. Atentatnik bě minjenu wutoru wječor spočatnje třoch ludźi zatřělił a wjacorych zranił.

Wotpokazuje nowy referendum

London (dpa/SN). Britiska premierministerka Theresa May nowy referendum wo móžnym wustupje kraja z Europskeje unije wotpokazuje. To by demokratiji „njeporjedźomnu škodu“ načiniło, rjekny wona sćelakej BBC. „Miliony ludźi, kotřiž demokratiji dowěrjeja, bychu dožiwili, zo demokratija přilubjenja njedodźerži.“ Britiscy wolerjo běchu so w juniju 2016 ze snadnej wjetšinu za wustup Wulkeje­ Britaniskeje z EU wuprajili. Dźeń a wjace ludźi žada sej nowy referendum.

Wothłosuja wo ćěkancach

wozjewjene w: Kraj a swět
Zapósłanc Sakskeho krajneho sejma Hajko Kozel (Lěwica) je zhromadnje z towarstwom Europaklub International tež lětsa wosebitu adwentničku wuhotował. Hinak hač w minjenych lětach swjećachu z dwaceći dźěćimi w Budyskim Thespis-centrumje. Dźiwadźelnik Moritz Trauzettel předstaji wjacore klanki, Philippe Tibal je na gitarje hodowne spěwy přednjesł. Foto: Carmen Schumann

wozjewjene w: Socialne
póndźela, 17 decembera 2018 13:00

To a tamne (17.12.18)

Ćeknjene cebry před Sakskim krajnym sejmom su dźensa w Drježdźanach zasadźenje policije zawinowali. Zwěrjata běchu prawdźepo­dobnje z bliskeho hodowneho cirkusa ćeknyli. Tam chcychu pruwować, hač cebry woprawdźe pobrachuja. W samsnym času spytachu je wjacori zastojnicy popadnyć a tomu zadźěwać, zo na dróhu běža.

Tysacy litrow mloka su we Westfalskej na dróze přimjerznyli. Njeznaći běchu sobotu wječor honače wotstajeneho mlokoweho připowěšaka wotwjertnyli. Šofer bě jón wotstajił, zo móhł dalše mloko pola burow we wokolinje wote­wzać. Jako so wróći, bě něhdźe 15 000 litrow mloka na dróhu wuběžało a při štyrjoch stopnjach minus hładku podłohu wutworiło. Dwaceći wohnjowych wobornikow je ze selu a wodu jězdnju zaso wurjedźiło. Policija nětko přepytuje.

wozjewjene w: To a tamne
póndźela, 17 decembera 2018 13:00

Nowy slědźenski institut přińdźe do Łužicy

Drježdźany (SN). Sakske ministerstwo za wědomosć­ podpěruje strukturnu změnu we Łužicy. Tak je předwidźane, tu wědomostne institucije zaměstnić. Za to su w dwójnym etaće 2019/2020, kotryž bu minjeny štwórtk wot zapósłancow krajneho sejma schwaleny, dwaj milionaj eurow zaplanowali. Z pjenjezami chcedźa mjez druhim zasydlenje Instituta za digitalne systemowe slědźenje podpěrać. Institut ma zhromadne němsko-pólske slědźenišćo być a swoje sydło we wuchodnej Sakskej měć.

„Trjebamy wědomostny knowhow direktnje w regionje, zo móhli strukturnu změnu we Łužicy podpěrać a wodźić. Při tym bě nam wažne, zo jednotliwe fachowe směry same za sebje njeslědźa, ale zo činja to interdisciplinarnje a tak systematisce a mjezy přesahujcy kooperuja. Chcemy ze zaměrnym wutwarom slědźenja we wuchodnej Sakskej a we Łužicy regionalne wuwiće polěpšić, hospodarsku móc sylnić a tak atraktiwitu regiona stopnjować,“ rjekny statna ministerka za wědomosć dr. Eva-Maria Stange (SPD).

wozjewjene w: Kraj a swět

Serbska debata

nowostki LND