Z wudaća: wutora, 19 měrca 2019

Šěrja europsku mysl

Drježdźany. Sakska zjednori spěchowanje iniciatiwow a projektow, kotrež słuža mjezy přesahowacemu a inter­regionalnemu zhromadnemu dźěłu kaž tež šěrjenju europskeje mysle. Zdobom spěchowanje polěpša. Kaž sakska statna kenclija w Drježdźanach informuje, su wotpowědne nowe spěchowanske směrnicy „mjezynarodne zhromadne dźěło“ hižo 1. měrca płaćiwosće nabyli.

Dwurěčne kemše swjećili

Grodk. Prěnje kemše w serbskej rěči po nimale 150 lětach su w Grodku swjećili. 90 kemšerjow wobdźěli so njedźelu na dwurěčnej Božej słužbje w by­wšej Serbskej cyrkwi, kaž Bramborske serbske radijo rozprawja. Farar na wuměnku Helmut­ Hupac je prědował, chór Łužyca spěwał. Skupina Serbska namša dźakowaše so Grodkowskej wosadnej radźe z taflu ze serbskim Wótčenašom.

Rěčne pruwowanja krućiše

Towarstwo Serbski kulturny turizm chce z wosebitej kartu wabić

Budyšin (SN/BŠe). Hornju Łužicu kóžde lěto wjele ludźi wopytuje. Runje wokoło jutrow přichadźeja tysacy hosći sem, zo bychu serbske nałožki kaž debjenje abo kulenje jejkow wobdźiwać abo w katolskich wosadach křižerjow dožiwić móhli. Zo pak ma dwurěčna kónčina nimo jutrow­ a folklory hišće wo wjele wjace dožiwjenjowpołnych tradicijow a zajimawostkow skićić, to wopytowarjam často wědome njeje.

Na zhromadnej nowinarskej konfe­rency Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła a hornjołužiskich nakładnistwow wčera we foyeru NSLDź informowaše jewišćo wo přichodnych wjerškach­. Nakładnistwa předstajichu ćežišća na wot zajutřišeho wotewrjenych Lipšćanskich knižnych wikach a dachu dohlad do lětušeho programa.

Budyšin (SN/bn). „Mjeztym je naše zhromadne zarjadowanje z dobrej tradiciju. Dźakuju so za mjeztym 15 lět wobstejacu kooperaciju“, rjekny intendant NSLDź Lutz Hillmann. Mjez druhim skedźbni wón na lětuše lětnje dźiwadło na Budyskim hrodźe a na jewišćowy bal (wjace k tomu w jutřišim wudaću).

Chrósćicy (SN/JaW). Serbska murja je so minjeny pjatk w Chrósćicach Zwjazko­wemu předsydstwu Domowiny předstajiła. Poprawom chcyše skupina Domo­winje přistupić. Wotpowědnu próstwu bě zarjad Domowiny spočatk měrca dóstał. Přińdźe pak hinak hač myslene.

Kaž předsyda Domowiny Dawid Statnik­ rozłoži, je mjeztym k rozmołwje młodostnych ze zastupnikami zarjada Domowiny kaž tež župy „Jan Skala“ dóšło. „Wuslědk je, zo Serbska murja jako towarstwo Domowinje njepřistupi, ale so župje přizamknje“, zdźěli Statnik. Před­łoha za wobzamknjenje, z kotrymž chcyše­ zwjazkowe předsydstwo delegatam hłowneje zhromadźizny 30. měrca w Chrósćicach poručić towarstwo do třěšneho zwjazka přiwzać, bě tuž zbytna. „Zwjazkowe předsydstwo njeje kompetentne rozsudźić, štó župam přistupi“, Statnik wuswětli.  

Ochranow (SN/at). Serbskaj přednošowarjej chcetaj program schadźowanja „Ochrachow – jako model křesćanskeje socialneje utopije“ 26. měrca w Ochra­nowje wobohaćić. Dr. Lubina Malinkowa z Rakec wěnuje so temje „Socialny angažement na přikładźe Ochranowskeho kubłanskeho dźěła a diakoniskich projektow mjez Serbami“. Za diskusiju wo aktualnej towaršnostnej relewancy Ochranowskeho modela su statementy planowane, mjez nimi serbskeho zapó­słanca Hajka Kozela (Lěwica) wo Ochranowje a Serbach. Schadźowanje wuhotuje Załožba Modrowa zhromadnje ze studijnym nawodu Ewangelskeje bratrowskeje jednoty dr. Peterom Vogtom.

Załožbu je bywši ministerski prezident NDR dr. Hans Modrow lěta 2017 załožił. Zwisk do Ochranowa wobsteji přez jeho dźowku Irinu, kotraž zemrě kónc janua­ra samsneho lěta. Dr. Irina Modrow dźěłaše mjez druhim jako kulturna wědo­mostnica na Europskej uniwersiće Viadrina a bě z dźěłom wo Ochranowskej bratrowskej jednoće 1990 promowowała. Załožba Modrowa chce nětko jeje wědomostne herbstwo dale wjesć.

Berlin (dpa/SN). Parlamentariski jednaćel frakcije SPD w zwjazkowym sejmje Carsten Schneider kritiku wulkopósłanca USA w Němskej Richarda Grenella nastupajo hospodarske plany financneho ministra Olafa Scholza (SPD) raznje wotpokazuje. „Knjez Grenell je totalny diplomatiski wupad“, rjekny Schneider dźensa powěsćerni dpa. Grenell bě kritizował, zo Němska dosć za brónjenje njewudawa. Kaž Carsten Schneider zwurazni, je to „njeakceptabelne zadźerženje a dopomina skerje na hrube wupěranje njeplecha“.

Pytaja za motiwom njeskutka

Utrecht (dpa/SN). Po wutřělach w tramwajce w nižozemskim Utrechće nadźija so policija nowych dopóznaćow k motiwam njeskutka. Dźensa chcychu zajateho 37lětneho dale přesłyšować. Rodźeny Turka Gökmen T. bě wčera we wulko­měsće južnje Amsterdama třoch ludźi zatřělił a pjeć wosobow zranił. Policija tukaše spočatnje na teroristiski njeskutk, mjeztym pak ma tež mjezyčłowjeski motiw­ za móžny.

Kriza a přiběracy strach

Kruwu z juchoweje jamy wuswobodźili su wohnjowi wobornicy w hessenskim Fürthu. „Kruwje so derje dźe. Móžachmy ju njezranjenu wuchować“, wjeseleše so wohnjowy wobornik. Skoćo njemóžeše sej hižo same z njepřijomneho połoženja wulězć. Wobornicy pak móžachu na zbožo pomhać. Z pomocu wosebiteho gratu a krana woni kruwu skónčnje z jamy wućahnychu. Skótny lěkar so hišće na městnje wo nju staraše.

Bohatych žnjow wina lońšeje nazymy dla maja winicarjo w Němskej dale a wjetši problem, škleńčane bleše wobstarać. Wulke mnóstwo wina pak njeje jenička přičina zastaranskich problemow, zdźěla Němski winowy institut w Bodenheimje pola Mainza. Naprašowanje za škleń­čanymi blešemi spochi přiběra, dokelž so napojowe koncerny plastowych blešow wzdawaja a radšo škleńčane bjeru.

Brüssel (SN). Słowakskeho prezidenta Andreja Kisku počesćichu dźensa w Brüsselu z Europskim mytom woby­dlerskich prawow Sintow a Romow. Je to mjeztym šesty króć, zo Sintojo a Romojo tajke myto spožča. Mytowanje wotmě so w Domje europskich stawiznow w Brüsselu.