Z wudaća: wutora, 14 meje 2019

wutora, 14 meje 2019 14:00

Krótkopowěsće (14.05.19)

Zelena swěca za běrow data

Budyšin. Za serwisowy běrow za komuny w serbskim sydlenskim rumje je Budyski wokrjesny sejmik wčera zelenu swěcu dał. Z jednym hłosawzdaćom su wokrjesni radźićeljo wobzamknyli, zo přewozmje Budyski wokrjes nadawk, zarjadować běrow, kotryž ma so hłownje wo přełožki starać. Srědki přewostaja Sakska we wobłuku serbskeho komunalneho programa.

Saněrowanje wjele dróše

Lubuš. Ponowjenje Lubušanskeho (Laubusch) kulturneho domu budźe dróše hač wobličene. Kaž wjacore regionalne medije informuja, je so suma z nimale 370 000 eurami potrojiła. Předewšěm wohnjoškit w domje maja minimalnym zakonskim žadanjam přiměrić. W Lu­­bušanskim kulturnym domje běchu do a hišće po přewróće mnohe serbske předstajenja wotměli, kaž ptači kwas SLA.

Sulšečenjo sej dobyće zapisali

wozjewjene w: Krótkopowěsće
Budyski wokrjesny sportowy zwjazk je dźensa dopołdnja pěstowarske dźěći do sportoweje hale na Budyskim Třělnišću přeprosył.­ Po balansowanju, mjetanju bulika do cila a skakanju kaž kašpork su dźěći z Budestec, Dobruše a Poršic skónčnje polo­nezu wokoło wulkeje myški Flizzy rejowali. Foto: SN/Maćij Bulank

wozjewjene w: Sport

Budyšin/Praha (SN/MiR). Lětuše knižne wiki „Svět knihy“ w Praze běchu za Ludowe nakładnistwo Domowina jara wuspěšne. W běhu štyrjoch dnjow zwěsći LND wulki zajim za cyłotny poskitk a je tuž tež tójšto knihow předało. Nawjedowaca lektorka Janka Pěčkec de Lévano rjekny: „Mějachmy mnohich zajimcow při našim stejnišću. W pomjatku wostał je mi młody muž z Albanskeje, kiž w Liberecu studuje. Wón bě na wikach samych zaměrnje za našim stejnišćom pytał a je sej pola nas tójšto knihow skazał.“

wozjewjene w: Kultura
wutora, 14 meje 2019 14:00

Na kóncu dnjoweho porjada

Wokrjesny sejmik Serbsku rozprawu za lěto 2018 wčera přiwzał

Budyšin (SN/at). Budyski wokrjesny sejmik je na swojim poslednim posedźenju nachilaceje so wólbneje periody rozprawu krajneho rady wo połoženju zachowanja, spěchowanja a wuwića serbskeje rěče a kultury kaž tež wo zwoprawdźenju wotpowědnych wokrjesnych wustawkow za lěto 2018 wčera jednohłósnje schwalił.

Zawodnje skedźbni krajny rada Michael Harig (CDU) na to, zo „sćěhuje rozprawa muster, kotryž bu hižo minjene lěta­ nałožowany“. Material je radźićelam pisomnje w němskej a serbskim prěni raz w jich maćeršćinje předležał.

wozjewjene w: Łužica
wutora, 14 meje 2019 14:00

Poskitk SLA na dnju maćerje

Dźeń maćerje minjenu njedźelu běše intendantce Serbskeho ludoweho ansam­bla Judith Kubicec z přičinu, koncert­ny poskitk „Wobkuzłaca klasika“ w domje SLA na Budyskej Wonkownej Lawskej runje wonej temje wěnować. Sama přewza intendantka dirigat Serbskeho komorneho orchestra kaž tež solistow.

Budyšin (CRM/SN). Tři chětro wšelake wokalne twórby z instrumentalnym přewodom, kotrež maja poćah k temje mać, stejachu jako hłowne dypki na programje. Z Kulowa pochadźacy a w Choće­buzu skutkowacy komponist Ulrich Pogoda běše sej za swoju twórbu „Maćeri“ jako tekstowu předłohu poem Jakuba Barta-Ćišinskeho wubrał, wěnujo ju tak před lětami swojej maćeri. Lyrisku baseń z rjanymi metaframi powyši komponist z hudźbu w našočasnym stilu, tak zo nańdźeš w njej wodych nadčasnosće.

wozjewjene w: Kultura
wutora, 14 meje 2019 14:00

Zwěsća w gmejnje „njewuwiće“

Mjez 34 wosobami, kotrež požadaja so wo sydło w nowej gmejnskej radźe Ma­lešec, je dr. Jürgen Wengler. We wjesnym dźělu Plusnikecach bydlacy je tuchwilu gmejnski radźićel w štwórtej wólbnej perio­dźe. Z nimale 72 lětami wón znowa za Lěwicu nastupi. To zwisuje ze zwě­sćenym „njewuwićom“ w komunje, kaž kandidat měni. Jedyn přikład za to je jemu­ mjezykomunalny jednanski koncept, kotryž su gmejny Malešecy, Radwor a Wulka Dubrawa we wobłuku swojeho zakładnocentralneho zwiska zdźěłać dali. Zestajane su tam hospodarske, socialne, kulturne a turistiske ćežišća. „Koncept je so w dalokej měrje bohužel w pisanskim blidźe zhubił.“

wozjewjene w: Łužica
wutora, 14 meje 2019 14:00

Za młody duch

Njebjelčicy (SN/MiR). Wjesne rumy maja konjunkturu. Diskusija wo ratarstwje a zežiwjenju přiběra. Politikarjo na krajnej a zwjazkowej runinje sej to wuwě­domjeja. Fachowy wotrjad za wjesne rumy Braunschweigskeho Thünen-insti­tuta přewjedźe přichodny kónc tydźenja w zhromadnym dźěle z Budyskim Serbskim institutom w Njebjelčicach wotpowědnu dźěłarničku. Na njej chcedźa so doktorandźa a studenća na polu ratarskeje, agrarneje a zežiwjenskeje sociologije mjez druhim z prašenjemi rozestajeć, po kajkich pućach rozsudźeja so ra­tarjo za zachowanje družin, kak měli na bioratarjenje přestajić abo kotre wuskutki ma wulkopłoninowe ratarjenje. Młodźi wědomostnicy nawjazuja tak na temy ze swojich doktorskich dźěłow. Dalše promociske projekty wěnuja so změnam na wsach wuchodneje Němskeje, na přikład z prašenjom kak so „stat“ tule we wědomju jewi. Dalše zwěsćeja, kotre rozsudy k tomu wjedu ze wsy njewotpu­ćować. Nimo teoretiskeje zaběry z temami chcedźa sej wobdźělnicy dźěłarnički region zbližić.
wozjewjene w: Hospodarstwo
wutora, 14 meje 2019 14:00

Dalša poražka za Bayer

Oakland (dpa/SN). Ratarskochemiski a farmakologiski koncern Bayer je w USA tež třeći wažny sudniski proces pječa rak zawinowacych­ wudźěłkow wotnožki Monsanto dla přěhrał. Sudnistwo w kaliforniskim Oaklandźe je předewzaće zasudźiło, skóržbnikomaj wjace hač dwě miliardźe dolarow (1,78 mrd. eurow) wupłaćić. Rentnarjej staj skoržiłoj, dokelž bě­štaj njerodź zaničowanskeho srědka Roundup dla na raka schorjełoj. 13 400 ludźi w USA přećiwo Monsanto skorži.

Zeleni žadaja sej plan

Berlin (dpa/SN). Do dźensa zahajaneho posedźenja koaliciskeho wuběrka su sej Zeleni spěšny rozsud zwjazkoweho knježerstwa w zašmjatanej debaće wo klimje žadali. „Nichtó w koaliciji nima wolu a awtoritu, skutkowny škit klimy přesadźić“, rjekny frakciski šef Anton Hofreiter powěsćerni dpa. Hladajo na dźensa planowanu narěč zwjazkoweje kanclerki Angele Merkel (CDU) na Petersbergskim klimowym wjeršku Hofreiter rjekny, zo liči z „fatalnym wustupom“, dokelž nima Merkel sama žadyn skutkowny plan.

Konflikt škodźi hospodarstwu

wozjewjene w: Kraj a swět
Zwjazkowy minister za wobchad Andreas Scheuer (CSU, srjedźa) poby wčera na Budyskim stejnišću koncerna Bombardier, hdźež je jemu a dalšim politiskim zastupjerjam přistajeny zawoda nowu techniku w ćahach rozłožił. Za moderne wuwiće pak su dobre wuměnjenja trěbne, k čemuž słuša elektrifikacija železniskeje čary mjez Zhorjelcom a Drježdźanami. Za dalše planowane rozšěrjenje stejnišća Bombardier je zdobom wutwar zwjazkoweje awtodróhi A 4 bytostny. Dobra infrastruktura je zakład wuspěšneho předewzaćelstwa. Wobchadny minister Scheuer bě z ćahom do Budyšina přijěł. Foto: SN/Hanka Šěnec

wozjewjene w: Hospodarstwo
wutora, 14 meje 2019 14:00

To a tamne (14.05.19)

Z nimale 190 km/h staj młodostnaj w starobje 14 a 19 lět před policiju z awtom ćěkajo po Berlinje smaliłoj. Wobaj běštaj zastojnikam w nocy na póndźelu přespěšneje jězby dla napadnyłoj. Jako chcyše policija jeju zadźeržeć, jědźeštaj wonaj hač do 188 km/h, zo byštaj twochnyłoj. Wopušćiwši awtodróhu smaleštaj w Neuköllnje ze 130 km/h po dróze, na kotrejž je jeničce 30 km/h dowolene. Na parkowanišću jeju skónčnje dosahnychu.

Do dweju kontejnerow zakwartěrowali su jebacy turistow w Amsterdamje, kotrejž běchu do toho na chódnik stajili. Turisća, kotřiž běchu nóclěh přez internetneho posrědkowarja Airbnb za 134 eurow knihowali, nochcychu swojimaj wočomaj wěrić. W kontejneru běchu tři łoža, blido a nuznik. Hosćo z Jendźelskeje dźěchu tola radšo do praweho hotela. Pjenjezy je jim Airbnb wróćił.

wozjewjene w: To a tamne

Serbska debata

nowostki LND