Z wudaća: pjatk, 19 julija 2019

Serbski přinošk w Pólskej

Wolimierz. Duwo Hara Crash zakónči jutře z wustupom na festiwalu Anarcho Folk Fest mału turneju po Pólskej. Předstaja tam swoju EP „Halfway Reveries“, kotraž nazymu tež jako winylowa tačel wuńdźe. Hudźbnikaj cyłka, kotryž hodźi so žanrej indietronica přirjadować, staj dotal mjez druhim w skupinomaj stoned hajtzer a Berlinska Dróha skutkowałoj.

Přećiwo hidźe w syći

Berlin. Składnostnje mjezynarodneho akciskeho dnja za potrjechenych kriminality z hidy póndźelu namołwitej narodny komitej hibanja No Hate Speech a Zwjazk žurnalistow Němskeje (DJV), w interneće „digitalnu ciwilnu kuražu“ pokazać a „preč njehladać, ale aktiwni a solidarni być. Mjeztym so tak hani, rani a hrozy, zo wěcowna diskusija často wjace móžna njeje“, w zdźělence DJV rěka.

Próstwy wo spěchowanje stajić

W „Chróščan kołću“ so na dźěłarničce wosebite talenty wotkryli

Chrósćicy (SN/MiR). Na Chróšćanskim parkowanišću za „Jednotu“ knježeše cyły tydźeń atmosfera kaž na twarnišću. Wot póndźele, zdźěla wot ranja hač samo do popołdnja tam proch do njebja stupaše, za barbu a lěpkom wonješe. Hišće hač do dźensa dopołdnja tam dźěći horta „Chróšćan kołć“, kotryž je w nošerstwje Serbskeho šulskeho towarstwa, na domach twarjachu. „Na wuměłstwowej dźěłarničce, kotruž smy prěni króć přewjedli, su byli 15 dźěći wobdźělnych“, rozłožuje kubłarka Helena Kralec, „dalše zajimowane dźěći pak mějachu składnosć, so skupinje přidružić, tak zo bě jich 26.“ Poskitk steješe pod hesłom „Mój dom – mein Haus“. Załožba Ingridy Wüsteney, kotrejež załožerjej běštaj Karin a Jürgen Wüsteney, je dźěłarničku zmóžniła. Jeju zaměr je, wobrazy a wuměłske twórby swojeje dźowki Ingridy zjawnosći předstajić a wuměłsce zajimowane dźěći spěchować. Dotal běchu dźěłarničku přewjedli pod hesłom „Sony seršćowcow“ w Dachauwje, lětsa nětko prěni króć, z podpěru SŠT, w Chrósćicach. W běhu XIII.

Pětr Dźisławk

Žołma powšitkowneje woblubowanosće, tak mjenowany hype, wudyri wokoło Pětrohródskeje skupiny Nejromonach Fejofan po jeje wustupje na sobotnym nócnym festiwalnym programje w Chrósćicach. Na mnohich serbskich zarjadowanjach młodźinskeho razu słyšiš mjeztym jich hudźbu – kombinaciju ruskich ludowych spěwow z modernym elektroniskim drum’n’basom. To bě mi přičina trochu rozmyslować: Hdy mějachmy posledni raz w Serbach tajkile hype? Prawdźepodobnje běše to w lěće 2014, jako předstaji serbska skupina JANKAHANKA swój prěni a hač dotal nažel jenički album „Zbožo“.

W prózdninach maja mnohe zarjadnišća wosebite poskitki. Za šulerjow, kotřiž hort, abo dźěći, kiž pěstowarnju wopytuja, su to wobohaćenja wšědneho dnja w zarjadnišćach.

Kamjenc/Budyšin/Wojerecy (SN/MiR). Ducy po Łužicy napadnu na mnohich městnach plakaty ze žrawcom. Muzej Zapadneje Łužicy w Kamjencu wabi z nimi na wosebitu wustajeńcu pod hesłom „Žrawcy – rubježnicy w běhu milionow lět“. Dźěći wot šěsć do dwanaće lět móža so, wuhotowane z kartu, do žiwjenskeho ruma žrawcow podać. Po puću wočakuja je łoskoćiwe prašenja. Su-li cil docpěli, namakaja tež pokład. Wosebje narodninarjo budu so nad poskitkom wjeselić. Wšako móža po wobhladanju wustajeńcy w muzeju tam ze swojimi přećelemi swačić.

Byrnjež wjedro minjene dny trochu wochłódniło: Wjedrarjo wěšća za přichodne tydźenje stupace temperatury a z tym znowa ćopłe a suche wjedro. Dobra składnosć tuž mnohim, so hišće raz w drastowych wobchodach regiona za prawym lětnim outfitom rozhladować. Kupcam poskićeja předawarnje kaž tule Atrium na Budyskej Bohatej hasy w lětnej wupředani tójšto potuńšenja. Kaž sobudźěłaćerjej Kevin Henkert a Silvana Herrmann (wotlěwa) našemu wječornikej rjeknyštaj, mnozy poskitki, drastu za tuni fenk kupić, rady wužiwaja. Předewšěm su lětnje cholowy a t-shirty požadane. Foto: SN/Maćij Bulank

Budyšin (SN/JaW). Domowina je bro­šurku „Moje wukubłanje“ wozjewiła. Kaž třěšny zwjazk zdźěla, předstaja w njej najwšelakoriše wukubłanske móžnosće a powołanja w zawodach a zarjadach w Hornjej Łužicy. Podate su zdobom fakty kaž wuměnjenja za wukubłanje, wukubłanski čas a wysokosć zasłužby. W interviewach młodostni wo swojich po­wołanjach rozprawjeja. Redakciju měješe bywša kubłanska referentka Domowiny Marija-Tereza Krawžic. Brošurka, kotraž nasta z podpěru dźěćaceho časopisa „Pło­mjo“ a kraja Sakskeje, je jenož digitalnje pod www.domowina.de přistupna.

Rom (dpa/SN). Kapitanka němskeje wuchowanskeje łódźe „Sea-Watch 3“, Carola Rackete, je Italsku wopušćiła. Rěčnik pomocneje organizacije Sea-Watch zdźěli, zo je so Rackete najprjedy raz do Němskeje podała a zo chce potom hišće dale. 31lětna bě ze swojej łódźu a wuchowanymi ćěkancami do přistawa na kupje Lampedusa přijěła, byrnjež jej to do toho zakazali. Italski prawicarski nutřkowny minister Matteo Salvini rjekny, zo njemóže dočakać, „tutu zapleńčenu němsku komunistku skónčnje z kraja wupokazać“.

Dublinowe prawidła změnić

Berlin (dpa/SN). Přichodna prezidentka komisije EU Ursula von der Leyen chce konstrukciske zmylki w Dublinskich prawidłach za azylowe jednanja w EU sporjedźeć a tuchwilny system na dobro srjedźomórskich statow změnić. Wona njeje nihdy zrozumiła, čehodla dyrbi migrant w tym kraju wostać, w kotrymž prěni króć na europsku zemju stupi, wona nowinarjam rjekny. Krajam, kotrež su najwjetšemu migraciskemu ćišćej wu­stajene, měli skutkownišo pomhać.

Podhladni dale w jatbje

W ruskim Pětrohrodźe hotuja so na tradicionalny Dźeń mariny, kotryž přewjeduja stajnje poslednju njedźelu julija. Jedna z atrakcijow budźe napodobnjena wójnska łodź z lěta 1712 ze 54 kanonami z časa carja Pětra I. Foto: dpa/Peter Kowaljew

Königswinter (dpa/SN). Najebać hłuboko sahace diferency chcetej so Němska a Ruska při rozrisanju mjezynarodnych konfliktow zaso zbližić. Zwjazkowy wonkowny minister Heiko Maas (SPD) a ruski wonkowny minister Sergej Lawrow běštaj wčera na swojim zetkanju pola Bonna zasadnje zwólniwaj, měrowy proces na wuchodźe Ukrainy znowa nastorčić. „Jenož z wotewrjenej diskusiju a dialogom móžemy wuslědki docpěć, kotrež našimaj krajomaj tyja“, Maas rjekny. Lawrow namjetowaše nowe wjerškowe zetkanje Ruskeje, Ukrainy, Němskeje a Francoskeje k tutej temje. Na Petersburgskim dialogu bě so 300 zastupnikow politiki, hospodarstwa a kultury wobdźěliło.

Tiger je sej w Indiskej monsunoweho powodźenja dla do domu wućeknył. Tam lehny so do łoža, zwěrjoškitna organizacija Wildlife Trust of India z wotpowědnym fotom w interneće informuje. Narodny park Kaziranga, hdźež je tiger žiwy, je zliwkow dla tuchwilu nimale wšědnje přepławjeny. Zwěrjata dyrbja potom płuwać, zo bychu wyše ležane kónčiny docpěli. Při tym so tójšto z nich zatepi. Jako tiger do domu přińdźe, njebě nichtó doma. Nětko chcedźa jeho w druhim parku zaměstnić.

Předrasćeny jako senator z antikskeho Roma je muž do swětosławneje Romskeje studnje Trevi skočił. Za to su jemu pokutu 550 eurow napołožili. W interneće je widźeć, kak muž před wulkej skupinu turistow w studni tam a sem chodźi a narěč napodobnja. Pozdźišo policist do studnje zalěze a muža wotwjedźe.