„Pola nas rěka wona Hanka“ je mjez druhim Wjeselic mandźelskeju Annu-Rosinu a Ignaca (na wobrazu) portretowacy pask režiserki Grit Lemke, z kotrymž bu wčera 33. Choćebuski filmowy festiwal zahajeny. Hač do njedźele předstaja na nim dohromady 150 produkcijow, 17 z nich jako swětowu a 59 jako němsku prapremjeru. Foto: Michael Helbig

Choćebuz (KPo/SN/bn). Na finisažu pućowanskeje wustajeńcy „Was heißt hier Minderheit?– Co ga ma to groniś – mjeńšyna? – Što rěka tu mjeńšina?“ je minjeny štwórtk něhdźe 40 hosći do měšćanskeho muzeja Choćebuz přichwatało, zo bychu sej najprjedy wurězki z magacina telewizije RBB Łužyca wo awtochtonych narodnych mjeńšinach Němskeje wobhladali. Po tym prezentowaše kurator přehladki dr. Robert Lorenc wjacore krótke interviewowe filmy z Frizami, Sintami a Romami, Danami, rěčnikami delnjoněmčiny kaž tež Hornimi a Delnimi Serbami w jich wotpowědnych maćeršćinach. W slědowacej podijowej diskusiji porěčachu filmowcy Rainer J. Nagel, Wolfgang Dümcke (Filmowy běrow Podstupim) a Hellmuth Henneberg (něhdyši redakciski nawoda magacina Łužyca) kaž tež Dawid Statnik (předsyda Domowiny kaž tež tuchwilu Mjeńšinoweje rady), Robert Lorenc a nawoda hosćićelskeho muzeja Steffen Krestin wo kontrowersnym, častodosć „mjenjehódnotu sugerowacym“ wopřijeću „mjeńšina“, wo na fasetach bohatym zhromadnym dźěle ze zastupjerjemi tamnych ludowych resp.

Chróšćanscy muzikanća zabawjeli

wutora, 07. nowembera 2023 spisane wot:
Wulkotna serbsko-čěsko-němska nalada knježiła je njedźelu připołdnju w Budyskej piwarni „Brauhaus“. Chróšćanscy muzikanća předstajichu tam w połnej korčmje swoju cejdejku „Natočene! Hercy, dopijće“. Připosłuchacym kaž tež hercam je so jara spodobało. Samo do rejki je krasna dujerska hudźba wabiła. Cejdejka je na předań pola serbskich pjekarjow a w Ralbičanskej kwětkarni „Kostrjanc“, w měsće pak w SKI, w Smolerjec kniharni, we wobchodźe za hudźbne instrumenty Löbner na ­Kotołskej a wot njedźele nětko tež při tejce Budyskeje piwarnje, na kotrehož ­karće hosći tež serbsce witaja. Foto: Pětr Thiemann

Chrósćicy (SN/bn). „Alojs MOBILizuje“ rěka komedija Wolfganga Bräutigama, kotruž je Serbska lajska dźiwadłowa skupina Chrósćicy minjenu sobotu premjernje na derje wopytowanej Krawčikec žurli w domjacej wsy předstajiła. Wjeselohra karikěruje klišeje pječa typiskeho wjesneho žiwjenja z „modernej technice“ spjećowacym so ratarjom-patriarchom, hrabnjenčkarjemi-seniorami kaž tež z chwatkom a šmjatkom kołowokoło někotrehožkuli „techtelmechtelowanja“. Originalnemu tekstej, kotryž bě režiser ćělesa Tomaš Cyž zeserbšćił, přidawaja hrajerki a hrajerjo nałožujo Chróšćansku narěč tójšto lokalneho kolorita. Ze sceniskim aplawsom njelutowacy publikum mytowaše angažowany hrajerski wukon z dołho trajacym přikleskom. Po premjerje kaž tež po wčerawšim wupředatym předstajenju tohorunja w Chrósćicach dźakowaštaj so zastupjerjej lajskeje dźiwadłoweje skupiny Konjecy-Šunow resp. župy „Michał Hórnik“ sobuskutkowacym za „wulku prócu“, „wjesołu zabawu“ a za inscenaciju, kajkaž „žiwjenje druhdy wěrnišo wotbłyšćuje dyžli woprawdźitosć“.

Połojca awta nowa zajimawostka

pjatk, 03. nowembera 2023 spisane wot:
Chětro njewšědny eksponat prezentuja wotnětka w Drježdźanskim wobchadnym muzeju: Ponowjeny NSU-Fiat 1100 z lěta 1938 – jako połojca awta. Po tutym puću chcedźa wopytowarjam wosebity dohlad do dźěła twarcow karoserijow zmóžnić, muzej zdźěla. Runje tutón wobłuk je mjez ludźimi mało znaty. Karoseriju zhotowiła je firma Gläser z pomocu załožby Volkera Homana a spěchowanskeho towarstwa wobchadneho muzeja. Tak su 95 000 eurow znosyli. Poł awta słuša nětko do trajneje wustajeńcy muzeja zhromadnje z pjeć dalšimi projektami podobneho razu. Foto: Jürgen Männel

Recycling a/resp. wudźeržliwosć raz hinak: Mustwo Berlinskeho kluba Fischladen je mjez druhim ze staršich wudaćow Serbskich Nowin plakaty za swój „Serbski wječor“ 11. nowembra zhotowiło. Swj. Měrćina koncertuja tam hiphopowy Kolektiw Klanki, delnjoserbskaj rapperaj STOI a Janko, spěwytwórc Jacke Schwarz kaž tež skupina Serbska reja. Foto: Paul Nagel

Talentowana basnica

pjatk, 03. nowembera 2023 spisane wot:

Minjenu srjedu sym sćicha spominała ­na njeboh basnicu Marju Krawcec, kotraž bě so tón dźeń před 75 lětami we Worklecach narodźiła do chěžkarskeho domu w Smječkecach. Marja wotrosće pola dźěda, do šule chodźeše we Worklecach. Po tym studowaše na Serbskim wučerskim wustawje w Budyšinje a bě wot 1969 do 1978 wučerka serbšćiny w Ralbicach. Listuješ-li we wudaćach Noweje doby kónc 1960tych lět abo w zběrce „Kusk wuznaća“ (1977), storčiš na jeje prěnje basnje. Tehdy sta so Marja z čłonku Róžeńčan kružka pisacych a Kružka młodych w Kole spisowaćelow. Wot 1978 do 1980 absolwowaše młoda talentowana wučerka-basnica studij na Lipšćanskim Literarnym instituće „Johannes R. Becher“, po nim zaso w Ralbicach wučerješe. Jeje prěnička, zběrka basnjow „kraj před špihelom“, wuńdźe 1981, druha zběrka z titlom „bosy přez šćernišćo“ 1986. Marja měješe mjeztym připóznate městno jako awtorka w krajinje noweje serbskeje literatury. Po dalšim studiju na Lipšćanskim literarnym instituće 1988/89 skutkowaše hač do lěta 1995 jako regionalna rěčnica Domowinskeje župy „Michał Hórnik“, po tym jako swobodna sobudźěła­ćerka a přistajena w Serbskim rozhłosu.

Lajske dźiwadło z nowej wjeselohru

štwórtk, 02. nowembera 2023 spisane wot:
Lajska dźiwadłowa skupina Chrósćicy hotuje so po dwanaće měsacow trajacej probowej fazy na premjeru swojeje noweje inscenacije „Alojs MOBILizuje!“. Prěni raz chcedźa komediju z pjera Wolfganga Bräutigama w přełožku tohorunja režiju zamołwjaceho Tomaša Cyža zajutřišim, sobotu, na Krawčikec žurli w domjacej wsy pokazać. Jewišćowy wobraz je Markus Langa wuhotował, kostimy a rekwizity su čłonki a čłonojo sami zhotowjeli resp. wobstarali. Hač do kónca klětušeho januara je wosom dalšich předstajenjow w Chrósćicach, Sulšecach, Bukecach, Nowoslicach, Ra­dworju, Njebjelčicach a Haslowje planowanych. Foto: Feliks Haza

Kajke to krasne dožiwjenje minjenu njedźelu wječor w Halštrowskej cyrkwi clisko Kamjenca! 24lětny serbski organist Johannes Kral, pochadźacy z Dobranec pola Hodźija, wobkuzła wjace hač sto wopytowarjow, mjez nimi tež tójšto Serbow, z wokřewjacym pišćelowym koncertom. Wuměłc, kotryž bě do Chróšćanskeje pěstowarnje a zakładneje šule kaž tež Budyskeho Serbskeho gymnazija chodźił, je na Lipšćanskej wysokej hudźbnej šuli Felix Mendelssohn Bartholdy pišćele studował a so tam dale w mišterskej klasy „kralowny instrumentow“ kaž tež w dirigentstwje wukubłuje. Wón je mjeztym jara požadany nastupajo wuhotowanje pišćelowych koncertow nic jenož po cyłej Němskej, ale tež we wukraju. Tak je mjez druhim hižo w Moskwje, Rize a Romje publikum zahorił.

Drježdźany (AB/SN). Hač do minjeneje njedźele běchu w Drježdźanskej Ateljejowej galeriji při połobskim brjoze 25 (Ateliergalerie am Elbufer 25) mólby, rysowanki a animaciske filmy Maje Nageloweje widźeć; wuznamny chilski moler Hernando León, kiž bě w 70tych lětach diktaturje Pinocheta wućeknył a so w Lubohósću (Laubegast) sakskeje metropole zasydlił, je wobsedźer powabliweho wustajenišća nad Łobjom, w kotrymž čestnohamtski přećelski kruh Leóna wobstajnje a wuspěšnje twórby noweho wuměłstwa a tež literaturu předstaja. Tež wustajeńca serbskeje wuměłče pod hesłom „Žiwjenske rumy“ je tam minjene tydźenje dobry wothłós našła.

nowostki LND