10. junija 1945 bě najwyši šef Sowjetskeje wojerskeje administracije w Němskej a najwyši rozkazowar Sowjetskeje armeje w tym kraju, maršal Gregorij Konstantinowič Žukow, přikaz čisło 2 wudał, demokratiju noworjadować kaž tež antifašistiske strony a organizacije dowolić. Tak bu wot Sowjetskeje krajneje administracije Sakskeje 17. meje 1945 dowolene skutkowanje Domowiny na wyšej runinje wobkrućene. Domowina běše tak prěnja antifašistisko-demokratiska organizacija po cyłej Němskej, kotraž smědźeše politisce a kulturnje skutkować!

Dźeń po wudaću přikaza čo. 2, 11. junija 1945, wozjewi centralny komitej Komunistiskeje strony Němskeje (KPD) swoju namołwu „Dźěławemu ludej w městach a na wsach“ jako program zazběha jeje znowaskutkowanja. A 15. junija 1945 přizjewi SPD ze swojim Manifestom na dźěławy lud Němskeje, zo politiske dźěło tohorunja wot nacistow zakazaneje dźěłaćerskeje strony znowa zahaji. Wobě stronje stej so bórze w Sowjetskim wobsadniskim pasmje na principije zhromadneho skutkowanja dojednałoj.

Dešno (SN/CoR). Domizniski muzej Dešno, Šula za delnjoserbsku rěč a kulturu Choćebuz a Błótowska zahroda hojenskich rostlin w Dešnje su minjeny kónc tydźenja zhromadnje na mały wuměłsko-zahrodniski swjedźeń přeprosyli.

Pod nawodom Gabriele Gittel nastachu we wobłuku pleinaira, kotryž bě Šula za delnjoserbsku rěč a kulturu organizowała, akwarele, rysowanki a dalše twórby. Pod starymi wysokimi štomami na ho­jenskej a korjeninowej zahrodźe a w Muzeju pod hołym njebjom „Stary lud“ mějachu wuměłcy dosć wabjacych motiwow. Wopytowarjo móžachu wuměłstwo tworjacym přez ramjo hladać a so z nimi wo nastaću jich dźěłow, wo wu­zwolenju motiwow kaž tež tworjenskim pro­cesu rozmołwjeć. Zdobom su wuměłcy debjenki, akwarele, wolijowe mólby, tekstilne wudźěłki a dalše rjane wěcy na pře­dań poskićeli.

Lipsk (bbu/SN). Nowu wustajeńcu w Budyšinje rodźeneje a w Lipsku skutko­waceje wuměłče Karoline Schneider su so­botu w tamnišej předźerni bałmy wote­wrěli. Mjez wopytowarjemi běchu tež někotři Serbja. Zwjetša je wernisaža młódši publikum přiwabiła. Koronakrizy dla bě jenož wobmjezowany přistup móžny. Tak ćehnješe so wotewrjenje přez cyłe popołdnjo.

Pod titulom „kóstkaty slěd“ wobswě­tla młoda wuměłča pochad a kulturne zwiski wokoło tak mjenowaneje „kauri- mušle“, kotraž je wažny dźěl nam znatych debjenkow jutrowneho křižerskeho gratu. Małe běłe šlinki pochadźeja z indopacifiskeho ruma a su wobstatk najwšelakorišich kulturnych praktikow po cyłym swěće. Na přikład wužiwaja je jako płaćidło, jako symbol płódnosće abo jako škitne kuzło.

Wojerecy (KD/SN). Tróšku normality je so minjeny pjatk wječor do Wojerec na­wróćiło. Wšako su na tamnišim hrodźe skónčnje zaso kulturne zarjadowanja dowo­lene. Ludźo smědźa – wobkedźbujo prawidła hygieny a wěstotneho wotstawka – so zetkać, sej kulturu popřeć a hromadźe wo žiwjenju rozmyslować. Ně­hdźe štyrceći hosći z Wojerec, bliskeje wokoliny a Budyšina dožiwi tuž nowu lite­rarno-hudźbnu matineju „Moja dróha“, na kotruž bě tamniše wuměłstwowe towarstwo přeprosyło. W srjedźišću steješe literatura Brigitty Reimann, kotraž bydleše w lětach 1960 do 1968 na Hasy Liselotty Hermann w bydlenskim kompleksu I Wojerowskeho noweho města.

W poetiskim teksće „Moja dróha“ z lěta 1967 wopisuje Reimann nastawace nowe město a předstaja sej jeho přichod. W swojim rozžohnowanskim lisće přećelce Veralorje Schwirtz z lěta 1972 powě­da wona wo swojim překrótkim, inten­siwnym a wupjelnjenym žiwjenju. Poslednje linki nekrologa spisowaćela Helmuta Sakowskeho na česć Brigitty Reimann 1973 stej čłonce Wojerowskeho wuměłstwoweho towarstwa Helene Schmidt a Angela Potowski tohorunja přednjesłoj.