Adwentny wěnc
Foto: SN/Hanka Šěnec
Adwent je wosebity čas, na kotryž so kóžde lěto wjeselimy. Z adwentom zwjazujemy tójšto nałožkow, kotrež po starej tradiciji hajimy. Kruće zwjazany z dohodownym časom je adwentny wěnc. Tajki wěnc njewuhladamy jenož w bydlenjach, pěstowarnjach a šulach, ale tež w běrowach, zawodach, kupnicach atd. Z jehlinowych hałžkow nawity a z čerwjenym banćikom wobwity wuprudźa wón wšudźe dohodownu atmosferu. Štyri swěčki na wěncu symbolizuja štyri adwentne njedźele a dźěla čas wočakowanja do wotrězkow.
Borborka dźěći w Róžeńće wopytała
SCHADŹOWANKA 2020
SERBSKE NOWINY – KÓNCTYDŹENSKA PŘIŁOHA
Hač do
zažneho ranja
swjećili
Katka Pöpelec a Syman Hejduška
měještaj lětsa prěni raz wotežki schadźowanki
w rukomaj. Što bě za njeju wosebje wužadace, a hač byštaj
wróćo zhladujo něšto lěpje činiłoj, to je Katka Jurjej Bjeńšej powědała.
Koronapandemije dla je so schadźowanka lětsa jenož online wotměła. Bě tež prašenje, ju kompletnje wotprajić?
K. Pöpelec: Ně, to njebě žana opcija. Wědźachmy wšak, jeli ju w „Krónje“ swjećimy, zo njeby so telko ludźi kaž hewak wobdźělić směło. Tohodla mějachmy za wšěch, kotřiž njebychu zastupny lisćik dóstali, tak a tak hižo online-wersiju planowanu. Nowych postajenjow dla bě bórze jasne, zo dyrbja wšitcy doma wostać. A tak so do dźěła dachmy.
Poprawom je stajnje tak, zo sej režija do schadźowanki wšitke přinoški wobhlada, hač su w porjadku. Bě to tónraz tež tak?
2 000 kilometrowz kolesomso wubědźował 2. dźěl a kónc
Jědźech přez wudrjeńcu we Verdon, bjez nabóčnicow (Planken) na kromje pućow. Dyrbjach so tuž chětro koncentrować. Motiwacija, skónčnje cil docpěć, pak bě njesměrnje wulka a mobilizowaše po-
M ě n j e n j aks c h a d ź o w a n c e
Božena Hojerec
z Jaseńcy: Wječor bě zajimawy
a wotměnjawy. Wosebje lubili su so
mi přinoški studentskeho chóra, wabjenje
Hupeje huby a přednošk gitarista Matteja
Hórnika. Digitalna schadźowanka bě poradźena. Tež rozmołwy po programje we wšelkich wirtuelnych rumach běchu jara lóštne, dokelž wuwiwachu so tak tola jara zajimawe diskusije k programej. Přiwšěm bych klětu rady zaso schadźo-
wanku po zwučenym wašnju dožiwić chcyła.
Aleksander Wałda z Pěskec: Ideja a jeje zwoprawdźenje stej so radźiłoj!
Chcychmy schadźowanku přez smart-tv hladać. Ale nažel njeje internet-browser telewizora tón portal, na kotrymž su zarjadowanje wusyłali, cyle podpěrał. Skónčnje pak smy to někak zmištrowali. Snano bychu tuž hnydom wšo přez Youtube wothrać móhli, je-li technisce móžno. Małych techniskich njedo
Sezona zakónčena
Adwentne kuzło w formje kule
W osebitej hodźinje wuměłskeho kubłanja to běštej, kotrejž smy njedawno dožiwili. Za wosebite wubědźowanje města Budyšina je nas knjez Paška přizjewił. „Město z hodownymi kulemi wupyšić“, rěkaše w lisće, kotryž běše wulkej kisće połnej akrylowych kulow připołoženy. Njedachmy so wězo dwójce prosyć. Z wosebitej techniku woblěpjenja ze serwjetami smy kule adwentnje wupyšili, štož wobradźeše nam wulke wjeselo. Do toho njeběchmy hišće ženje z tajkim lěpkom, kajkiž molerjo wužiwaja, dźěłali. Nětko smy wězo wćipni, kak drje budu kule na Budyskej Bohatej hasy wobswětlene wupadać. Njemóžemy hižo dočakać, zo sej ze staršimi do města dojědźemy, zo bychmy swoje hodowne kule na štomje namakali a tajke prawe adwentne kuzło dožiwili. 2. lětnik Šule Ćišinskeho Pančicy-Kukow
Pakćiki za chude dźěći zběrali
Nadźija, zo budźe klětu lěpje, je chětro wulka
Hemankarjo maja tuchwilu wulke wužadanja zmištrować
Hermankarstwo je ćežke dźěło. Tule natwarjataj Hildegard a Rudolf Wencelec karusel.Reprodukcije: Alfons HandrikSpočatk nowembra, a to póndźelu po Worklečanskej kermuši, wottwari tam hermankar Michael Gruhl swój karusel, mějo so po płaćiwych wobzamknjenjach krajneho knježerstwa, po kotrychž bu z tymle dnjom zjawne žiwjenje dale wobmjezowane.
Dźensa 50lětny přewza njeposrědnje po towaršnostnym přewróće před 30 lětami po wšěch Serbach znatu a woblubowanu hermankowu firmu z dźěćacym karuselom a požadanymi płodami ze šokoladowej glazuru „Naschkatze“. W minjenych lětach bě kóžde lěto na něhdźe 30 městnach, na najwšelakorišich swjedźenjach a kermušach, hdźež jenož dźěći njezawjeseli, ale tež jich staršich, dźědow a wowki.
Nahubnik bě tež hižow jeho słowniku
K 75. posmjertninam słownikarja a faraja Jurja Krala
Do lětsa najčasćišo wužiwanych serbskich słowow, kotrež słušachu do toho lědma do wobstatka wšědneje serbšćiny, je nahubnik. Tutón nětko w koronapandemiji často wužiwany substantiw za škit huby a nosa nadeńdźeš hižo we wulkim „Serbsko-němskim słowniku hornjołužiskeje rěče“, kotryž je Maćica Serbska w lětach 1927 do 1931 w Budyskej Donnerhakec ćišćerni zhotowić dała. Zestajer tohole wuznamneho słownika bě farar a słownikar Jurij Kral, kotryž je dźensa před 75 lětami we Worklecach zemrěł.
