Budyšin (SN/bn). Njewšědny astronomiski podawk čaka dźensa wječor na wobkedźbowarjow njebja. Zaćmiće měsačka wotměje so w 21. lětstotku drje cyłkownje 143 króć, dospołnje w jadrowym sćinje pak je jenički trabant zemje ale jenož 85 razow. W našich kónčinach budźe fenomen w tej konstelaciji hakle zaso za něhdźe 100 000 lět widźeć.
Dokelž měsačk w 20.48 hodź. schadźa, njehodźi so proces wot wšeho spočatka wobkedźbować. Hdyž njebjeske ćěleso prěnjej fazy – přechod do połsćina a slědowaca tak mjenowana parciala – překroči, je hišće za horicontom. Spektakularne wobrazy wšak lubi wosebje zazběh totale – čas to, hdyž zemja měsačka takrjec dospołnje před słóncom schowa – w 21.30 hodź. Maksimalne zaćěmnjenje pokaza so w 22.21 hodź, totala kónči w 23.13 hodź. Z dohromady 103 mjeńšinami traje tež transit mjenowane podeńdźenje nimoměry dołho a bliži so nimale teoretiskemu wjerškej 106 mjeńšin.
Wšědnje serbšćinu wuknyć je za 45 mužow a žonow w Serbskim šulskim a zetkawanskim centrumje Budyšin tuchwilu „wšědny chlěb“. Za Serbow samych, runje na wsach je to zwučeny słuch, wosebje su-li na zarjadowanjach tu abo tam we Łužicy. Klinča pak serbske słowa z ertow ludźi, pochadźace z mnohich krajow swěta, je to něšto wosebite. Dr. Fabian Kaulfürst nawjeduje lětuši 21. mjezynarodny lětni kurs za serbsku rěč a kulturu. Wón ma wočiwidnje wjeselo na tym, wabić wobdźělnikow jich rěčne wobrotniwosće w serbskej rěči dopokazać. A kursisća to derje zmištruja. Wobdźělnicy kursa za pokročenych w kotrymž Fabian Kaulfürst wuwučuje, přińdu z Čěskeje a Pólskeje, ze Serbiskeje, USA a Japanskeje do Budyšina.
Domjace a nowe nadawki
Budyski krajny rada je njedawno z Njebjelčanskim a Worklečanskim wjesnjanostu w naležnosći horta wuradźował.
Budyšin/Njebjelčicy/Worklecy (SN/MiR). Dalše postupowanje nastupajo hort we Worklečanskej a Njebjelčanskej gmejnje bě ćežišćo rozmołwy wjesnjanostow Franca Bruska a Tomaša Čornaka z Budyskim krajnym radu Michaelom Harigom (wšitcy CDU). „Njebjelčanska gmejnska rada chce so tón tydźeń hišće raz z temu zaběrać“, zdźěli Harig na naprašowanje SN. Do toho nochce so wón k tomu wuprajić. Kaž SN zhonichu, temu prawdźepodobnje dźensa wječor na gmejnskej radźe w Njebjelčicach rozjimuja.
Tež w šulskim lěće 2017/2018 bě wulki zajim za poskitki Budyskeje wokrjesneje hudźbneje šule. 2 816 zajimcow bě so na nich wobdźěliło. Mjez najwoblubowanišimi instrumentami stejitej klawěr a gitara na prěnimaj městnomaj.
Budyšin (SN/mwe). Po tym zo bě minjene lěta dale a ćešo hudźbnych wučerjow za podawanje wučby zdobyć, je tež Budyskej wokrjesnej hudźbnej šuli wjele wučerjow pobrachowało. „Na wysokich šulach dźeń a mjenje šulskich hudźbnych pedagogow wukubłuja“, rěka na naprašowanje našeho wječornika z Budyskeho krajnoradneho zarjada. Nowinski rěčnik Peter Stange dale zdźěli: „Pytamy za w awgusće zahajace so nowe šulske lěto nuznje kwalifikowanych hudźbnych wučerjow, a to na honorarnej bazy. Předewšěm trjebamy jich za předmjety klawěr, gitara a blokowa pišćałka.“ Někotryžkuli z dotalnych wučerjow na hudźbnej šuli započnje radšo na zakładnych a wyšich šulach kaž tež gymnazijach dźěłać. Tež tam dźě fachowcow na polu hudźby pytaja.
Tež hdyž su runje lětnje – abo tež wulke – prózdniny, čas so spěšnje minje a přichodne šulske lěto steji před durjemi. Mnohim staršim je kup porjadneje šulskeje toboły jara wažna naležnosć, předewšěm, zo njebychu jich dźěći starosće z chribjetom dóstali. Jenož porjadna toboła pak njedosaha móžnym ćežam z chribjetom zadźěwać. To znajmjeńša měni fyzioterapeutka Katja Hellriegel z Wojerec, kotraž ma staršim, dźědam a wowkam pomocliwe pokiwy za strowe wuwiće ćěła jich dźěći a wnučkow. Silke Richter je so z Katju Hellriegel rozmołwjała.
Što po swojich nazhonjenjach z wulkej starosću wobkedźbujeće?
Spodźiwne to počinanje. Za tři a poł tydźenja zahaji so nowe šulske lěto. A tola wabja mnohe wobchody hižo dlěje, někotre samo hižo wot zahajenja lětnich prózdnin, wo kupcow. Poskićeja po płaćiznje husto jenož po zdaću přihódne wěcy šulskeje potrjeby. Su to zešiwki, pjelnjaki, wołojniki, barbjenčki, fazeraki, pjerowki, seršćowcy, molowanske bloki a tak dale. W mnohich wukładnych woknach so pisani.
Wojerecy (KD/SN). Spěchować serbsku rěč a kulturu, to ma na Zakładnej šuli „Handrij Zejler“, na gymnazijach a w mnohich towarstwach Wojerec wulku hódnotu. „Woleni politiscy zastupjerjo města a tudyšeje župy Domowiny to podpěruja a chcedźa wuwučowanje serbšćiny tež na woběmaj wyšimaj šulomaj zwoprawdźić“, zwurazni měšćanosta za kulturu Thomas Delling (SPD) na naprašowanje žurnalistki za Serbske Nowiny.
Wotewrjenje noweje wyšeje šule w lěće 2020 by za to dobru składnosć skićiło. Dom bu 1959 jako prěnja polytechniska wyša šula we Wojerowskim nowym měsće wotewrjeny. Pozdźišo bě tam Zusowy gymnazij zaměstnjeny. „Nětko jón přetwarjamy, zo móhli tam zwoprawdźić šulski koncept z perspektiwu“, Delling potwjerdźi.