W skromnej mapje schowane

pjatk, 09. februara 2024 spisane wot:

Na mapje steješe napis „Pismowe proby“. Nichtó njebě sej myslił, zo chowa so w njej woprawdźity pokład. W Budyskim měšćanskim archiwje měješe měšćanski archiwar Rico Heyl zbožo, zo je w runje wonej mapje kedźbnosć zbudźacu namakanku našoł.

Budyšin (CS/SN). W mapje ležeše štyri strony wopřijacy, we łaćonšćinje spisany noticny zešiwk, z časa wokoło lěta 1400. Pozdaću dźe wo zapiski čitanja, w kotrymž běchu so přitomni z wobličenjom časa a kalendra zaběrali.

W delanskich kónčinach hač do Kulowa pěstuja wobydlerjo wsow hižo do póstnic stary nałožk camprowanja. Tak je to tež w Němcach z wašnjom. Tele dny su so tam dźěći, starši a kubłarjo Witaj-pěstowarnje „Pumpot“ na puć nastajili, zo bychu ­wobydlerjam zaspěwali a pjenježne dary zběrali. W pisanych kostimach, z instrumentami a mócnymi hłosami su po wsy ćahajo na so skedźbnili a wjesnjanow zawjeselili. Wutrobnje dźakuja so mnohim darićelam. Foto: Jana Mejglowa

Krótkopowěsće (09.02.24)

pjatk, 09. februara 2024 spisane wot:

Popjelnu srjedu w Budyšinje

Budyšin. Na 30. politisku popjelnu srjedu přeproša Budyski zapósłanc CDU w krajnym sejmje Marko Šiman do hale „Króny“. Rěčnik je něhdyši prezident zwjazkoweho sejma Norbert Lammert. Wot 18 hodź. móžeš do hale, spočatk je w 19 hodź. Lěwica wotměje w Röhrscheidtowej bašće wječork (17.30/18 hodź), mjez rěčnikami je Walter Baier, awstriski prezident europskeje Lěwicy.

Nory přeprošuja na přećahi

Kinspork/Kulow/Mužakow/Šěrachow. Kónc tydźenja hotuja so nory we Łužicy na póstniske přećahi. Tak přeprošuja sobotu w dwěmaj do Kinsporka, Kulowa a Mužakowa na ćah norow. Njedźelu móža sebi zajimcy do Šěrachowa dojěć. Start je tam tohorunja w dwěmaj. Róžowu póndźelu přeprošuje Kulowske póstniske towarstwo potom na tradicionalny wulki přećah po měsće, kotryž započina so w 13.30 hodź.

Zymica dale zachadźa

Rewitalizuja karpowy hat

štwórtk, 08. februara 2024 spisane wot:

Hižo wot spočatka lěta při Łučinskim haće (Litzenteich) blisko Radworja dźěłaja. Z wulkimi mašinami wubagruja tam błóto wot dnja hata. Što so za dźěłami chowa, wě Madlena Mičkec.

Mičkec je přistajena Přirodoškitneje stacije Njeswačidło z.t. a za projekt zamołwita. Wot spočatka lěta 2021 maja tam projekt pod mjenom „MoSaikTeiL – bahna, pěsk, chójny a haty – nowe přistupy k naslědnemu wuwiću Hornjołužiskeje hole a hatow (Hotspot 20)“.

Za chětro wobšěrnym projektnym titulom chowa so poměrnje jednory nadawk, kaž pisaja projektowi zamołwići na swojej internetowej stronje (kotraž je wot januara 2024 tež hornjoserbsce přistupna): Koordinaciscy partnerojo, ke kotrymž słuša nimo Přirodoškitneje stacije Njeswačidło z.t. tež Přirodospytna towaršnosć Hornjeje Łužicy z.t. a Senckenbergowy muzej za přirodopis Zhorjelc, wuwiwaja a přewjeduja w Hornjołužiskej krajinje hole a hatow we wobłuku projekta přirodoškitne naprawy, kotrež so přez wědomostny monitoring přewodźuja, a chcedźa kubłanske poskitki rozšěrjeć.

Dróhu wutwarić

štwórtk, 08. februara 2024 spisane wot:
Bóšicy (SN/MiR). Bóšičanska gmejna dyrbi dróhu mjez Wětrowom a Nowymi Bóšicami wutwarić. To je w prěnim rjedźe njepřewidnosće w lěsu dla trěbne, hdźež je jězdźenje wosebje za nakładne awta wobćežne. Po tutej čarje kóžde druhe lěto jězdźidła we wobłuku wubědźowanju „Bóšičanski třiróžk“ jědu. Wutwar dróhi ma šoferam oldtimerow prezentaciju swojich wukonow wolóžić. Bóšičanska gmejnska rada je tuž wutoru wječor, na swojim prěnim zeńdźenju w tymle lěće wobzamknyła, zo ma wjesnjanosta Stanij Ryćer (rjemjesło Bóšicy) trěbne jednanja z mějićelemi tamnišich ležownosćow wjesć. Wobsedźerjej płoninow, jedyn z Wětrowa a dalši z Bóšic, chcetaj něhdźe pjeć metrow šěroku kromu swojich polow předać. Ryćer zdobom připowědźi, zo so „Bóšičanski třiróžk“ lětsa w nalěću zaso wotměje.

Policija (08.02.24)

štwórtk, 08. februara 2024 spisane wot:

Zarjadowanju zadźěwali

Wojerecy. W kompleksu twarjenjow na dróze E we Wojerecach chcychu prawicarjo minjenu sobotu party wotměć. Zhorjelska policajska direkcija pak je planowanemu ilegalnemu zarjadowanju zadźěwała. Te bě jako narodninski swjedźeń z live-hudźbu z praweje sceny deklarowane. Zastojnicy z Wojerowskeho rewěra, jednotki z policajskeju direkcijow Zhorjelc a Kamjenicy, kaž tež hotowostna policija běchu na městnje. Při kontroli před ležownosću zarjadowanja su zastojnicy hač do rańšich hodźin něhdźe 250 wosobow kontrolowali. Při tym sćazachu wšelake zynkonošaki, kotrež nětko chłostanskoprawnisce přepruwuja. Zdobom zastojnicy wothrawanju live-hudźby zadźěwachu. Mjeztym pruwuja tež prawniske konsekwency za zarjadowarjow.

Na karnewal do Njebjelčic

štwórtk, 08. februara 2024 spisane wot:

Njebjelčicy. Serbskopazličanske karnewalowe towarstwo přeprošuje sobotu, 10. februara, na druhi kapičkowy wječor aktualneje sezony do Njebjelčanskeje „Bjesady“. Do toho maja dźěći móžnosć k hejsowanju. Pjatk, 9. februara, swjeća w towarstwje žónske póstnicy. Tam budu najrjeńše kostimy mytować. Hižo minjenu sobotu su seniorojo gmejny karnewal woswjećili. Hinak hač na kapičkowych wječorach je tam dźěćaca škričkowa garda wustupiła.

Caren Lay přeprošuje na jězbu

Budyšin. Zapósłanča zwjazkoweho sejma Caren Lay (Lěwica) je dwudnjowsku busowu jězbu do Berlina na 21. a 22. februarje organizowała za kotruž je hišće swobodnych městnow. Jězba z busom, program, přenocowanje ze snědanju w hotelu a dalše zastaranje w hosćencu su dar­motne. Program wopřijima wopyt plenarneho posedźenja zwjazkoweho sejma a rozmołwu z Caren Lay. Přizjewjenje z mjenom, adresu, narodninami a tele­fonowym čisłom njech sćelu zajimcy na . Přenocować budu wobdźělnicy w stwach za dwě wo­sobje. Tuž je přizjewjenje za dweju radźomne.

Lessing by so dźiwał

Literarny kofej z čitanjom

štwórtk, 08. februara 2024 spisane wot:

Wětrow (ML/SN). Z powědančka „Row w holi“ serbskeje spisowaćelki Marje Kubašec je wučerka na wuměnku Elke Karbinski na lětušim prěnim literarnym kofeju we Wětrowskim wjacegeneraciskim zetkanišću čitała. Zarjadowanje bě přewšo derje wopytane, wšako hraje w powědce wopisany podawk w susodnym Łomsku.

W lěsu mjez Łomskom a dróhu mjez Njeswačidłom a Koslowom běchu nacionalsocialisća w Druhej swětowej wójnje pólskeho nućeneho dźěłaćerja powěsnyli. Wón je na Panošec ratarstwje słužił a měješe njedowoleny lubosćinski poměr ze serbskej holcu z Łomska. To běše přičina, zo bu k smjerći zasudźeny. Dźesatki pólskich nućenych dźěłaćerjow dyrbjachu wotprawjenju krajana přihladować.

Digitalizacija postupuje

štwórtk, 08. februara 2024 spisane wot:

Běła Woda podpěruje načasne digitalne wuhotowanje na swojich šulach

Běła Woda (AK/SN). Město Běła Woda stara so zaměrnje wo digitalizaciju swojich šulow. Hač do kónc lěta 2025 chce tři zakładne šule a jednu wyšu šulu z na­časnej digitalnej techniku wuhotować. Tole potwjerdźi wyši měšćanosta Torsten Pötzsch (Klartext), srjedu na posedźenju měšćanskeje rady. Radźićeljo su jednohłósnje wutwar elektriskeje a datoweje syće w Běłowodźanskej zakładnej šuli ­Pestalozzi wobzamknyli. Předewzaće ERF Elektro-elektronik tzwr Běła Woda ma trěbnu syć we wobłuku zwjazkoweho spěchowanja za digitalizaciju šulow we wysokosći 133 000 eurow instalować. Mjeztym je město jako nošer kubłanišća hižo tablety a dalšu techniku za wuhotowanje šule kupiło. „Hišće hač do lěta 2024 so na­prawy z „digitalneho pakta šula“ spěchuja. W Sakskej su spěchowanske pjenjezy hižo nimale dospołnje přetrje­bane“, Torsten Pötzsch zwurazni. W Běłej Wodźe su we wobłuku spěchowanskeho programa Zwjazka w etaće za lěto 2023 něhdźe 12 500 a za lěto 2024 něhdźe 121 600 eurow financielnych inwesticijow zaplanowali.

Kožuch zboža wupřestrěć

štwórtk, 08. februara 2024 spisane wot:

Arlette Nürnberger je w Kubšicach nowe towarstwo załožiła, kotrež w nuzy pomha. Tola – hinak hač sej mysliš – nic w prěnim rjedźe ludźom, ale zwěrjatam.

Kubšicy (UM/SN). Psy Ailika, Bartholomäus und Hummel so derje čuja. Su wotpinane. Přetož Ailika a Hummel stej psaj družiny American Staffordshire-Terrier, Bartholomäus je Rottweiler. Arlette Nürnberger pak trjeba jenož słowo rjec a psy hnydom stanu. Wone wědźa, zo póńdu hnydom won na čerstwy powětr. Za Kubšičanku a jeje štyri a połlětneho syna twori trójka psow „Kožuch zboža“. Pod tutym mjenom je wona towarstwo załožiła. Arlette Nürnberger je wukubłana trenarka psow. „Hižo jako dźěćo běch do swojeho poezijoweho albuma powołanske přeće ‚dompterka‘ ­napisała.“ A kaž dompter tež psyča trenarka ze zwěrjatami dźěła. Wona wšak kij a křud njewužiwa, ale dźěła skerje z lubosću a začućom. Předewšěm pak stara so wona wo ludźi, kotřiž chcedźa psa wodźić.

Serbska debata

nowostki LND