Domowina skići praktisku pomoc

štwórtk, 07. meje 2020 spisane wot:

Budyšin (SN). Wot wudyrjenja je koronapandemija prawidłownym wuradźowanjam regionalnych rěčnicow a referentow Domowiny zadźěwała. Wčera su swoju dźěłowu rozrěč prěni raz pod wuměnjenjemi widejokonferency přewjedli. Wobdźělnicy běchu jako jednotliwcy w swojich běrowach abo w skupinkomaj z předpisanym mjezsobnym wotstawkom w Budyšinje a Choćebuzu přizamknjeni. Kaž Domowina informuje, je zhromadne dźěło při wšelakich akcijach přez digitalnu komunikaciju mjez doma dźěłacymi derje běžało. „Ale direktna wuměna na městnje wostanje nam wažna towaršnostna hódnota“, rjekny jednaćel Marko Kowar.

Zarjad třěšneho zwjazka chce wšitkim podpěru potrěbnym serbskim towarstwam praktisce pomhać, zo bychu so krok po kroku do zhromadneho socialneho žiwjenja nawróćili. „Strowota steji w srjedźišću, zdobom měli tuchwilu měnjace so postajenja tak wužiwać, zo trěbne hygieniske wukazy dodźeržimy a towarstwowe žiwjenje zaso zmóžnjamy, ­kotrež po­trjebam ludźi wotpowěduje“, Marko Kowar wuzběhny.

Chrósćicy (SN/JaW). Při pomniku na Chróšćanskej Fulkec hórce spominachu wčera na pólskich wojakow, kotřiž běchu w poslednich dnjach Druheje swětoweje wójny we Łužicy padnyli. Wobmjezowanjow koronakrizy dla su wopomnjeće w 75. lěće po kóncu wójny w najmjeńšim kruhu přewjedli. Přitomni běchu jenož zastupnicy Domowiny a Chróšćanskeje gmejny.

Hinak hač hewak njemóžachu so lětsa žani hosćo z Pólskeje wobdźělić, štož županka Kamjenskeje župy „Michał Hórnik“ Zala Cyžowa wobžarowaše. Kóžde lěto 28. apryla bě stanje nimale sto pólskich přećelow – zdźěla samo weteranojo wójny, kotřiž běchu we Łužicy wojowali – ze Żarow do Chrósćic přijěło. Zala Cyžowa skedźbni w tym zwisku zdobom na wjelelětneho wjesnjanostu Franca Młynka. Na jeho iniciatiwu běchu 1980 na Fulkec hórce šěsć metrow wysoki pomnik postajili.

Dwójce Chrósćicy

srjeda, 29. apryla 2020 spisane wot:
Pomnik na Fulkec hórce za pólskich wojakow, kotřiž běchu za wuswobodźenje Serbow z kwakle fašizma žiwjenje woprowali, je wuznamna městnosć wopominanja našeho ludu. Surowosć, ból a běda Druheje swětoweje wójny běchu so jeje poslednje dny hišće raz njenaprošnje do Horjan nawróćili. Kóždolětnje wot Domowiny wuhotowane spominanje na kromje Chrósćic nam kaza, na bitwu w „dolinje smjerće“ ženje njezabyć. A runje tak, zo móžachu serbscy prócowarjo zakazaneje Domowiny jenož něšto dnjow pozdźišo, 10. meje 1945, w samsnej wsy narodnu organizaciju znowa załožić. Zwjazanosć z pólskim ludom, kotrehož synojo běchu na serbskej zemi padnyli, zwuraznja so w tym, zo je wobdźělenje pólskich delegacijow kruta tradicija woneho wopominanja. Zo njejsu koronapandemije dla wčera nikoho ze susodneho kraja w Chrósćicach přijeć směli, je škoda. Zabyći pak padnjeni pólscy wojacy njejsu. Přetož w mjeńšim kruhu su jich Serbja počesćili. Axel Arlt

Namjety zapodać

pjatk, 24. apryla 2020 spisane wot:

Budyšin (SN). Łužiske župy a towarstwa, ale tež jednotliwcy móža hač do 30. junija swoje namjety zapodać, kotre zasłužbne wosoby za wuznamjenjenje z Mytom Domowiny, Mytom Domowiny za dorost a čestnym znamješkom nominuja.

Z Mytom Domowiny česći třěšny zwjazk tych, kotřiž so zaměrnje a wuspěšnje za zachowanje a wozrodźenje serb­skeje kultury, wosebje pak serbskeje rěče zasadźeja, kaž su to na přikład starši, kubłarki a wučerjo, wjelelětni předsydźa Domowinskich skupin a dalšich towarstwow.

Z Mytom Domowiny za dorost wu­znamjenja młodostnu/młodostneho abo skupinu, kiž so na wusahowace wašnje za serbsku rěč a kulturu angažuja.

Z Čestnym znamješkom Domowiny při­póznawaja zasłužby w towarstwowym dźěle, zwoprawdźace program ­a směr­ni­cy Domowiny.

Mytowanski wuběrk prosy wo to, za namjet nowy formular wužiwać, kotryž je na webstronje Domowiny (w podre­gistru Domowina/Wuběrki) składowany. Wupjelnjeny dokument móža namjetowacy z mejlku referentej za kulturne naležnosće Clemensej Škodźe () abo z listom do Serbskeho domu w Budyšinje pósłać.

Zrudźacu powěsć dóstachmy my čłonojo Serbskeje lajskeje dźiwadłoweje skupiny Chrósćicy. Jan Pjech, naš čestny čłon a wjelelětny hrajer, je na prawdu Božu wotešoł.

Štóž jeho znaješe, tón wě, zo steješe mnohe lěta na jewišćach cyłeje Hornjeje Łužicy. Hač běchu to wjeselohry, kaž na přikład 1985 hra z pjera Jana Wornarja „Při cyganskej ławce“ abo lěta 2012 „Hdyž rentnarjo zapřimnu“. Runje tak ­zahoriće je wón w nabožno-duchownych a historiskich kruchach sobu hrał. Nje­zapomnite su předstajenje k 750. jubilejej klóštra Marijineje hwězdy „Hwězda jasna“ a pasionske hry Chróšćanskeje wosady.

Hižo zahe je so Jan za dźiwadźelenje horił. Jeho prěni wustup bě 1956 w inscenaciji „Hrodźišćo“ składnostnje 100. po­smjertnych narodnin Jakuba Barta-Ćišinskeho. Pod nawodom Chróšćana Pawoła Kmjeća wustupowaše wón tež w dalšich hrach. Wjeršk tutych prěnich lět drje bě předstajenje hry „Hańža Hernaštec“, z kotrejž poda so skupina samo do Słowakskeje. Tule dramu pokaza naša lajska dźiwadłowa skupina, znowa w lěće 2003, hdyž je wón přeswědčiwje Ždźarowskeho knjeza předstajał.

Stajnje wo perfektne koncerty so prócowała

štwórtk, 26. měrca 2020 spisane wot:

Spočatk februara rozšěrješe so zrudźaca powěsć po Łužicy, zo je 28. januara 57lětna spěwarka a dirigentna Marika Matthes-Hartmannowa cyle njenadźicy na prawdu Božu wotešła. Křesćanski po-hrjeb bě 6. februara w Oberbobritzschu w kruhu přiwuznych a znatych. Z Muskeho spěwneho towarstwa Hornja Hórka, kotrehož wjelelětna dirigentka njeboćička bě, wobdźěli so pjeć čłonow.

Marika Matthes-Hartmannowa narodźi so 6. junija 1962 Göbelec swójbje w Biskopicach. Wuchodźiwši zakładnu šulu dźěše wona na gymnazij ze spěwnym wukubłanjom we Wernigerodźe a złoži tam maturu. Po tym skutkowaše 30 lět w Serbskim ludowym ansamblu: hač do 1999 jako spěwarka, dramaturgowka a režijna asistentka, wot 2000 do 2012 je archiw SLA rjadowała.

Lěta 2017 zabsolwowa Marika Matthes-Hartmannowa rjemjeslniske wukubłanje na kucharku a dźěłaše wot 2018 w małym hotelu w Freibergu.

Wušikny debjer jejkow był

pjatk, 20. měrca 2020 spisane wot:

Minjeny tydźeń je z Dieterom Redom zemrěł njesměrny prócowar za serbskosć w Slepjanskim regionje. Njeboćički bě jedyn ze sobuzałožerjow Slepjanskeho towarstwa Kólesko, kotrež so ­ze slědowacym spominanjom ze swojim dobrym přećelom rozžohnuje. ­­Z česćownosće před zemrětym smy so rozsudźili spominanje w originalnej ­rěči – w slepjanšćinje – wozjewić:

Dyž jo pcołaŕ humrěł, da se ći nas w Slěpjańskej wósadźe do kuždego kólca tśi raz zaklapa a se praji: „Pcołki, wy njedrićo forthyć, waš góspodaŕ dźo fort.“

Dieter Reddo jo wótejšeł. Njebudźo wěc swóje lubowane pcoły widźeć, a tež my jogo wěcej njehuglědamy. Jogo pćijaćelske naradźenja budźeje nam felować a tež jogo krute procowanje ho zdźeržanje serbskich tradicijow. Kritika a chwalba stej z jogo guby wažyłej jenak wjele.

Wosebite časy a wosebite naprawy

srjeda, 18. měrca 2020 spisane wot:

Serbskej domaj w Budyšinje a Choće­buzu stej za wopytowarstwo zawrjenej. Domowina je wšitke zarjadowanja wotpra­jiła. W běrowach třěšneho zwjazka přiwšěm dźěłaja.

Budyšin/Choćebuz (SN/JaW). Třěšny zwjazk serbskich towarstwow Domowina je wšitke swoje zarjadowanja a wuradźowanja, kotrež běchu hač do jutrow planowane, wotprajił. Wo tym informuje nowinski rěčnik Domowiny Marcel Brauman we wčerawšej w nowinskej zdźělence. Přičina rozsuda je aktualne połoženje nastupajo rozpřestrěwacy so coronawirus.

Zrudźaca powěsć njeje so hišće do kóž­deho kućika Łužicy dóstała: Dieter Redo, nošer Zejlerjoweho myta 2018, je 10. měrca po ćežkej chorosći zemrěł.

W Slepjanskej wosadźe je sej njebo­ćič­ki trajne zasłužby při zachowanju serbskeje rěče, nałožkow a tradicijow zdobył. Dieterej Redej, rodźenemu 12. februara 1942, je wosebje slepjanšćina na wutrobje ležała. Dźakować so jemu předewšěm mamy, zo je ze swojimi zběrkami a zapiskami kurs tudyšeje narěče iniciěrował. To bě zakład za to, zo ju zachowujemy a znowa hajimy.

Chrósćicy (ZC/SN). Lajscy dźiwadźelnicy z Chrósćic chcedźa hišće­ lětsa nowu inscenaciju nazwučować. To su čłonojo skupiny na swojej hłownej zhromadźi­znje tydźenja w Chrósćicach rozsudźili. „Wězo chcemy našich přihladowarjow znowa z komediju zawjeselić. W přichodnych tydźenjach prěnje přihoty za nju zahajimy“, zdźěli čłonka Zala Cyžowa.

Přihoty zaběželi su porno tomu hižo za lětušu nowu inscenaciju w zamołwitosći Towarstwa Cyrila a Metoda (TCM) pod hołym njebjom. Titul krucha rěka „Mór a lubosć“ a předstajić chcedźa ju w septembru w Chrósćicach. Samozrozumliwje w njej nimo dalšich ludźi z wosady tohorunja wjacori dźiwadźelnicy Chróšćanskeje skupiny sobu skutkuja. „Na zakładźe toho, zo njejsmy z tekstom hry přejara wućeženi, smy so rozsudźili so hižo lětsa na nowu inscenaciju zwažić“, rěka ze stron skupiny hladajo na přidatne dźěło z kruchom „Mór a lubosć“.

Serbska debata

nowostki LND