Aus der aktuellen Ausgabe vom Freitag, 24 März 2017

Opole (SN). Do pólskeho města Opola ma so přichodnje dwanaće wsow z dotal štyrjoch njewotwisnych gmejnow přećiwo jich woli zagmejnować. Postajiło je to knježerstwo we Waršawje. Potrjecheni so nětko boja, zo njebudźe hižo dosć pjenjez za infrastrukturu a kulturu. Wosebje pak protestuje tam bydlaca němska mjeńšina, dokelž móhł rozsud tež jich status a prawa wobmjezować. W gmejnach bydli něhdźe 20 procentow ludźi, kotřiž přisłušeja němskej mjeńšinje w Pólskej a maja druhu hamtsku rěč němčinu. Tež wjesne znamješka w regionje su dwurěčne. We wulkoměsće Opolu by podźěl němskeje ludnosće potom jenož­ hišće dwaj procentaj wučinjał.

Dołhož njeje reforma płaćiwa, chcedźa so potrjecheni wobarać. Tele dny po­dawaja so wobydlerjo nimale wšědnje z busami do Waršawy,­ zo bychu stronu Prawo a sprawnosć ze šefom Jarosławom Ka­czyńskim tola hišće přeswědčić móhli, reformu­ njezwoprawdźić.

Zas a zaso dyrbještaj Andrea Pawlikowa a Jan Malink žurnalistam na medijowej prezentaciji wustajeńcy „Pjeć lětstotkow – Serbja a reformacija“ w Budyskim Serbskim muzeju rozkładować, zo scyła ewangelska serbska kultura dawa a zo bě reformacija samo motor serbskeho pismowstwa. Njejsu to přeco jeno zwonkastejacy, kotřiž Serbow jako katolikow identifikuja, ignorujo tak podźěl ewangelskich (wosebje fararjow) na zakładne wuwiće serbskeje kultury přez lětstotki. Što by dźensa było bjez serbskeje biblije, bjez oratorijow Zejlerja/Kocorja, bjez „Pěsničkow“ Smolerja? Katolikojo su hakle pozdźišo, po wulkej asimilaciskej žołmje w 20. lětstotku, rólu jako kruty maćernorěčny stołp serbstwa přewzali. Kulturni wědomostnicy wědźa, zo so nošerjo kultury w běhu časa měnjeja. To nam tež mjenowana wustajeńca wuwědomja – a to płaći tež za přichod. Cordula Ratajczakowa

Na wobydlerskim dialogu wo perspektiwach Łužicy rěčeli

Běła Woda (AK/SN). Strukturnu změnu we Łužicy měli komuny, předewzaća, zwjazki a iniciatiwy zahajić. Wone dyrbjeli dołhodobne alternatiwy za produkciju miliny nimo brunicy wotkryć. „Dyrbimy srjedźostawske předewzaća a komunalnych nošerjow zapřijeć, zo bychmy spěchujomne projekty wutworili“, podšmórny diplomowy fyzikar dr. Gerd Lippold, rěčnik za hospodarstwo, technologiju, energiju, klimu a turizm frakcije Zelenych w Sakskim krajnym sejmje, wčera na wobydlerskim dialogu w Běłej Wodźe. Jemu poboku bě tamniši wyši měšćanosta Torsten­ Pötzsch (Klartext). Hłowna tema wječora bě „Perspektiwy po brunicy – plan A za Łužicu“. Mnozy wobydlerjo běchu přeprošenje Zhorjelskeho wokrjesneho zwjazka Zelenych sćěhowali.

Drježdźany (SN). W 30 dalšich sakskich komunach budźe wutwar spěšneho interneta ze srědkami Zwjazka financowany. Cyłkownje 51 milionow eurow Zwjazk do šěrokopasmoweho zastaranja w Sakskej inwestuje. Zwjazkowe ministerstwo za wobchad a digitalnu infrastrukturu je mjez druhim tež próstwje Zhorjelskeho wo­krjesa wo spěchowanje při­zwoliło. Hdyž krajny sejm přihłosuje, chce Sakska komunam dalše 24 milionow eurow přewostajić.

ZELENE PIWO? Haj, tajkele w susodnej Čěskej – čłowjek njeby wěrił – tohorunja warja a nic jenož hewak wuchwalowanu „brunu jušku“. Zawjedli běchu to swój čas składnostnje irskeho swjatka swj. Patri- cka. Mjeztym Češa wo wony unikatny napoj tak rodźa, zo jón hižo něšto dźesatkow piwarnjow zhotowja – znatych wulkich a tójšto mjeńšich. Hosćency wabja za nje tež na te wašnje, zo poskićeja specialne irske jědźe. „Irska kuchnja so derje k piwu hodźi“, měni Plzeňski šefkuchar Petr Cuřín. Mnohe hosćency, předewšěm Praske, wužiwaja za to irske mjaso, najradšo jehnjace. „W přibližnje 3 000 hospodach budu specialne zelene piwo ‚Velikonoční (jutrowne) Zlatá 13‘ marki Master točić. Te je warjene po tradicionelnym recepće srjedźowěkowskich mni- chow, kotrymž bě njefiltrowane piwo połne přirodnych maćiznow dawało energiju w času šěsćtydźenskeho posćenja mjez popjelnej srjedu a jutrami“, powěda rěčnica sławneje Plzeňskeje piwarnje Prazdroj Jitka Němečková. Čěske medije tuž woměrje konstatuja: „Češa so zeleneho piwa hižo njeboja, kumštnje barbjene pak wone njesmě być.“

Mjeztym zo běchu sakske krajne wurisanje „Młodźina hudźi“ w Budyšinje zašły kónc tydźenja zahajili, hdźež so wobdźělnicy tež dźensa a jutře hišće wubědźuja, započa­ so wčera braniborske krajne wurisanje w Choćebuzu. Hač do jutřišeje soboty dopokazuja młode talenty swoje instrumentalne abo spěwne zamóžnosće na wše­lakich městnach delnjołužiskeje metropole. Zwjazkowe wubědźowanje „Młodźina hudźi“ budźe potom spočatk junija w Paderbornje. Foto: Michael Helbig

Dohromady 27 000 pisanych kwětkow ma nětko wonkowny wobraz Budyšina wožiwić. Štyrjo sobudźěłaćerjo wobdźělenskeje a zawodoweje towaršnosće BBB sadźeja je tuchwilu na 16 mjeńšich a wjetšich hrjadkow, do 16 kwětkowych sudobjow a do pjeć wysokich hrjadkow. Foto: Kerstin Träger

Radźićeljo zapřijimanske wustawki za Serbske Pazlicy wobzamknyli

Njebjelčicy (JK/SN). Bě to jedne z najkrótšich posedźenjow, kotrež su Njebjelčanscy gmejnscy radźićeljo zašły čas dožiwili. Njezaležeše pak to na tym, zo bě wjesnjanosta Tomaš Čornak zadźěwany a zo měješe jeho zastupjer Křesćan Žur (wobaj­ CDU) posedźenje nawjedować. Přičina bě krótki dnjowy porjad.

Wjesna Domowinska skupina Šunow/Konjecy bě zawčerawšim, srjedu, na skupinski wječor „Swjate křiže a Konječanska wjesna kapałka“ přeprosyła. Něhdźe 60 skupinarjow a dalšich zajimcow je přepro­šenje sćěhowało, mjez nimi wjacori, kotřiž běchu so z Pančic-Kukowa, Němcow a z druhich kónčin při tej składnosći zaso raz domoj namakali. Dokumentaciju zezběrał, ju jako DVD zestajał a nam předstajił je Alfons Kuring z Pančic-Kukowa.

Budyšin. Wjacore składnosće ludowym wuměłcam při debjenju jutrownych jejkow přihladować abo so w tymle wuměłstwje sam pospytać, maja zajimcy jutře a njedźelu w Budyskim Serbskim muzeju. Wot 13 do 18 hodź. předstaji tam jutře Carola Stauber technice bosěrowanja a škrabanja. Njedźelu w samsnym času pokaza Marja Šefrichowa wóskowanje a bosěrowanje. Tohorunja w Serbskim muzeju móža so zajimcy jutře a njedźelu na dźěłarničce wobdźělić a jejka debić wuknyć. Stajnje wot 13 do 18 hodź. nawjedujetej jich sobotu Heidemarie Hoeftowa a njedźelu Carola Stauber. Dźěłarnička płaći za dorosćenych 4,50 eurow, za dźěći tři eura. Zajimcy njech přizjewja so při kasy. Prěnje jejko je w popłatku zapřijate, kóžde dalše płaći 50 centow.