Přihotuja łódź
Hórnikecy (AK/SN). Krajej zwjazowaca łódź na łužiskich jězorach ma wobchad klětu 1. apryla zahajić. Solarny katamaran ze 150 městnami tuchwilu dozhotowjeja. To zdźěli Daniel Just, jednaćel sakskeho zaměroweho zwjazka Łužiska jězorina dźensa na regionalnej konferency zwjazka w Hórnikecach. Pod hesłom „Z widom doprědka“ wuradźowaše tam nimale sto zastupjerjow komunalneje a krajneje politiki, hospodarstwa, kultury a turizma kaž tež planowanskich zarjadow a wobswětoškitnych organizacijow wo tym, kak łužisku jězorinu dale wuwić a spěchować. Přichodne wobchadne zwiski na jězorach běchu jedna z mnohich temow dźensnišeje konferency.
Hižo spočatk lěta 2014 stej so zaměrowej jězorinowej zwjazkaj Sakskeje a Braniborskeje z łódźnistwom Marianny Löwa ze Złeho Komorowa na zawěsćenje stajneho łódźneho wobchada mjez Złokomorowskim a Lejnjanskim jězorom dojednałoj. Tak ma łódźnistwo wobchadnu posłužbu prawnisce zaručenu. Wotpohlad nětko je, łódź wot lěta 2017 wot Złokomorowskeho jězora přez Lejnjanski dale na Parcowski zasadźić.
Syć w hišće lěpšej kwaliće wužiwać
Budyšin (SN/JK). Hišće spěšnišo w interneće po puću być abo filmy w dobrej kwaliće přez internet hladać móže wot wčerawšeho 16 000 domjacnosćow w Budyšinje, Budestecach, Hornjej Hórce kaž tež w Dobruši-Husce a we wjesnym dźělu Malešanskeje gmejny Dobrošecach. Symbolisce zapinychu zastupjerjo předewzaća Němskeje telekom a města spěšny internet w Budyšinje.
Po njecyłym lěće twarskeho časa a měsac prjedy hač planowane přepoda wotrjadnik za wutwar syćow telekom dr. Rüdiger Caspari regionalnemu managerej Stenej Sperlingej spěšny internet za Budyšin a wokolne gmejny. Nětko móža wužiwarjo ze spěšnosću hač do 100 megabitow na sekundu sej daty abo informacije ze syće sćahnyć. Daty do syće stajić dźe wotnětka ze spěšnosću 40 megabitow na sekundu.
Za tři lěta prěnje ćahi zaso pojědu
Němska železnica wotrězk Hórnikecy–Niska tak mjenowaneje Delnjošleskeje magistrale hač do decembra 2018 dwukolijowje wutwarja a jón elektrifikuje. Wčera su we Łazu twarić započeli. Zwjazk a Swobodny stat Sakska nałožitej za to 97 milionow eurow.
Łaz (AK/SN). W decembrje 2018 maja tam prěnje nakładne ćahi jězdźić. „Ličimy hač do lěta 2028 wšědnje ze 60 do 80 nakładnymi ćahami. To je porno lětu 2010 podwojenje. Nimo toho měli tež wosobowe ćahi bórze zaso jězdźić“, podšmórny Ulrich Mölke, techniski projektowy nawoda DB Netz AG wčera we Łazu.
Wot lěta 2010 busy wosobowy wobchad ćahow narunaja. LMBV je wuchodnu skłoninu Slěborneho jězora saněrowała, klětu 1. měrca płoninu železnicy přepoda. Zesuwanja zemje su dźěła wospjet přetorhnyli, 2012 dyrbješe LMBV samo technologiju zhustnjenja změnić. Wuchodna skłonina je wot meje 2014 dosaněrowana. „Tuchwilu wuhódnoćeja wot nas do nadawka daty geologiski posudk. Ličimy z jadrowym wuprajenjom ‚wuchodna skłonina je wěsta‘“, rozłoži Hartmut Rebol, projektowy manager LMBV za wobłuk wuchodneje Sakskeje.
Powučny wulět
Slepo (SN/mwe). Na prěnim městnje dźensnišeho wuradźowanja předsydstwa zwjazka Serbski kulturny turizm (SKT) w Slepjanskim Serbskim kulturnym centrumje steješe zhromadne dźěło ze spěchowanskim towarstwom Łužica, kotrež bě lětsa zwjazkej přistupiło. Zaměr wšitkich turistiskich cyłkow a zjednoćenstwow dźě je, turizm w Hornjej, srjedźnej a Delnjej Łužicy zhromadnje wuwiwać a zwičnjeć. K tomu słušeja zhromadne projekty, mjez druhim k wobsahowemu rozšěrjenju temoweje šćežki Serbske impresije abo k dwurěčnemu woznamjenjenju dalšich kolesowanskich pućikow.
Zaměrnje přihotuje so předsydstwo SKT hižo nětko na hłownu a wólbnu zhromadźiznu, kotruž chce klětu kónc februara přewjesć. 29. februara 2016 swjeći zwjazk Serbski kulturny turizm 20 lět wobstaća. K tradicijam zwjazka słuša kóždolětna ekskursija. Lětsa wopytachu čłonojo SKT kónc oktobra při najrjeńšim nazymskim wjedrje wulětne cile podłu kolesowanskeje šćežki Serbske impresije na sewjeru wokrjesa Sprjewja-Nysa. Tak pobychu w domizniskim muzeju w Janšojcach a pozastachu w Dešnje.
Dale wulki zajim za hórnistwo
Čorna Pumpa (JoS/SN). Hdyž energijowy koncern Vattenfall durje swojeho wukubłanišća w Čornej Pumpje wotwěra, je nawal šulerjow a staršich stajnje jara wulki. Tak bě tomu tež minjenu sobotu, jako pokaza so znowa wulki zajim za rjemjeslniske a techniske powołanja w hórnistwje. Wolfgang Spriesterbach, zastupowacy nawoda wukubłanišća, zwurazni to w rozmołwje ze Serbskimi Nowinami: „Prawdźepodobnje je to dźensa posledni raz, zo su durje pod režiju Vattenfalla wotewrjene. Što po tym přińdźe, njewěmy. Wěmy pak, zo budźe tež nowy mějićel derje wukubłany dorost trjebać. Z tutej wěstosću móžemy so dale swojim wukubłanskim nadawkam wěnować.“
Prěnja kročel
Rakecy (SN/JK). Po tym zo bě regionalny management spěchowanskeje kónčiny Hornjołužiskeje hole a hatow 9. septembra namołwił, zapodać projekty za spěchowanje po směrnicach programa Leader, mějachu gmejny, towarstwa a jednotliwcy hač do 30. oktobra składnosć, projekty z próstwu wo spěchowanje managementej zapodać. Tuchwilu 27 próstwow w Rakečanskim regionalnym běrowje rjaduja, kaž wot tam zdźěleja. Wone wěnuja so přewažnje přetwarej abo znowawužiwanju twarjenjow jako bydlenja abo za přemjesłowe zaměry.
Wo spěchowanju projektow rozsudźi gremij, zestajany z čłonow towarstwa k wuwiću Hornjołužiskeje krajiny hole a hatow, 30. nowembra w Rakecach. Gremij ma wot srjedź septembra nowych čłonow. Nimo předsydy Krabatoweho towarstwa Reinera Deutschmanna su to předsyda zarjadniskeho zwjazka Při Klóšterskej wodźe Měrko Domaška a Kulowski měšćanosta Markus Posch (CDU) jako zastupjer regionalneho turistiskeho zwjazka Hola a haty w Budyskim kraju kaž tež jako zastupjer ratarstwa regiona Šćěpan Šewc z Róžanta.
Ćah zaso pojědźe
Drježdźany (SN). Minjeny štwórtk stej so DB Regio a pólske wobchadniske předewzaće Koleje Dolnośląskie (KD) na to dojednałoj, zo pojědu wot 13. decembra zaso ćahi na čarje mjez Drježdźanami a Wrócławjom. To zdźěli wobchadniski zwjazk Hornja Łužica-Delnja Šleska (ZVON) minjeny pjatk. „Wočakujemy, zo so zrěčenje z wobeju stron spěšnje podpisa. Trójce pojědźe potom ćah wšědnje do wobeju směrow“, je jednaćel ZVON Hans-Jürgen Pfeiffer wolóženy.
DB Regio zaruči wobchad na čarje mjez sakskej stolicu Drježdźanami a klětušeje europskej kulturnej stolicu Wrócławjom z wotpowědnje wuhotowanymi a za wobchad do Pólskeje kmanymi ćahami. Za to zasadźi ćahi a jězbny personal jako partner předewzaća Vogtlandbahn, kotraž zawěsća w dalokej měrje tež železniske zwiski wuchodneje Sakskeje.
Zaměrowy zwjazk ZVON a wobchadniski zwjazk Hornje Łobjo (VVO) stej hižo loni ze zawěsćenjom financowanja projekta wutworiłoj zakład, zo hodźi so dale wjesć železniski zwisk, kotryž je Wrócławske zarjadnistwo 28. februara financnych problemow dla zastajić dało.
Podpěra slědźerjam
Žitawa/Zhorjelc (SN). Wysoka šula Žitawa/Zhorjelc dóstanje 3,7 milionow eurow spěchowanskich srědkow za slědźenske projekty na polu energijoweje a wobswětoweje techniki. Pjenjezy z europskeho fondsa za regionalne wuwiće su myslene za tři projekty. To zdźěli sakske hospodarske ministerstwo wčera w Drježdźanach. Tak móže so wysoka šula Žitawa/Zhorjelc dale na polu energijoweje a wobswětoweje techniki profilować. Po informacijach z ministerstwa wěnuja so tam mjez druhim tomu, kak hodźi so biomasa rozpłunjeć a energija termisce składować. Zaměr slědźenjow je, namakać sytemy za to, energiju efektiwnje składować a mjenje resursow zasadźeć.
Wčera su na Wysokej šuli Žitawa/Zhorjelc w nowym milinarnjowym laborje dźěłać započeli. Jedna so při tym wo tři pospytne připrawy, w kotrychž maja so wuslědźić energiju lutowace milinarnjowe turbiny. Slědźenska milinarnja płaći cyłkownje sydom milionow eurow a je najwjetša inwesticija na polu slědźenja na wysokej šuli wot lěta 1992.
Probowa faza rjedźenja dnowneje wody zahajena
Sprjejcy (SN). Kónc oktobra zahaji Łužiska a srjedźoněmska towaršnosć hórniskeho zarjadnistwa (LMBV) test noweju studnjow a wodowoda za rjedźenje dnowneje wody z wuhlowych jamow. Pola Sprjejc (Spreewitz) hromadźa w studnjomaj dnownu wodu nasypow něhdyšeje jamy Bórkhamor, ćečacu do směra Małeje Sprjewje. Woda wobsahuje wjele železa a zawinuje, zo Sprjewja bjez čisćenja zežołtni. Koncentracija železa wučinja 60 do 80 miligramow na liter.
Zo njeby so železowa woda do Sprjewje dóstała, su wot decembra 2014 natwarili pola Sprjejc připrawu z dwěmaj studnjomaj z filtrami a wodowód, kotryž wjedźe ju do čisćernje dnowneje wody w Čornej Pumpje. Za to stej so LMBV a wobhospodarjer čisćernje, energijowy koncern Vattenfall, dojednałoj, wob lěto cyłkownje tři miliony kósnych metrow železoweje wody z ležownosćow LMBV w Čornej Pumpje wurjedźić. Wottam ćeče čista woda do Sprjewje.
Kelko awtomatizacije smě być?
Načasna produkcija staja wysoke žadanja na awtomatizaciju a tak zdobom na mašinotwar. Wo narokach industrije wuradźowachu dźensa sakscy mašinotwarcy w Budyšinje.
Budyšin (SN/JK). Kotre nadawki ma awtomatizacija a kak daloko smě wona sahać? Wo tym a wo nadawkach mašinotwara w přichodnych lětach z widom na postupowace awtomatizowanje techniskich wotběhow wuradźowachu dźensa w Budyskim technologiskim a załožerskim centrumje mašinotwarcy na 1. sakskim dnju awtomacije. Zo je tema jara načasna a wažna, podšmórny wulka ličba wobdźělnikow. Hižo wčera přewjedźechu mnozy fachowcy mašinotwara ekskursiju do Nišćanskeje wagonownje a do předewzaća ATN Hölzel we Wopakej, hdźež zhonichu wo wysokim stawje awtomatizacije produkciskich wotběhow, respektiwnje wuwiwanja zakładow za to.
