Hižo lěta dołho čitamy doma z dźěsćomaj kóždy wječor hromadźe někotru knihu. Runje nětko je to štwórty dźěl romanoweje serije Harry Potter – přičimž prěni a druhi dźěl dźěći nimale z hłowy znajetej, dokelž stejitej knize čěsce k dispoziciji kaž tež popularnej słuchoknize, rěčanej wot popularnych dźiwadźelnikow. To woprawdźe husto słuchamy.

Jízerská 50 wotprajena

Mittwoch, 07. Februar 2024 geschrieben von:

Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej

Praha. Tež w susodnym kraju bědźa so z přećopłej zymu. Njetypiske wjedro so tuchwilu wězo tež na sportowe zarjadowanja wuskutkuje. Tradicionelny marathon na sněhakach „Jízerská 50“ so přichodny kónc tydźenja wotměwać njebudźe. Organizatorojo dyrbjachu mjeztym hižo 57. wubědźowanje njedostatka sněha dla wotprajić. Kóždolětne sportowe zarjadowanje blisko Bedřichova z tysacami wobdźělnikow měło so přichodny štwórtk započeć. Z hłownym wubědźowanjom přez 50 kilometrow w disciplinje Ski Classics měł so wjeršk zymskeho sporta skónčić, kotryž traje štyri dny. „Znajmjeńša móžemy sněhakowarjam 70 ­procentow přizjewjenskeho pjenjeza wróćić“, zdźěli jedyn z organizatorow. ­Hižo 1988, 1990, 1998, 2007 a 2014 njemóžachu marathon wotměć, dokelž bě so w Jizerskich horinach přemało sněha našło. Tohodla wubědźuja so zymscy sportowcy wot lěta 2017 we februaru a nic w januaru, lěpšich wuměnjenjow w zwisku z wjedrom dla.

Kaczyński chce 2025 wotstupić

Freitag, 02. Februar 2024 geschrieben von:

Pólska strona PiS pyta za naslědnikom předsydy

Waršawa. Nowe pólske knježerstwo z Donaldom Tuskom na čole dyrbi so w swojim dźěle dale wulkim spjećowanjam zastupnikow a přiwisnikow bywšeho knježerstwa narodno-konserwatiwneje strony Prawo a sprawnosć (PiS) wobarać. K tomu słušeja tež cyle wosobinske nadběhi.

Najbóle porazyła je wólbna poražka PiS loni w oktobru předsydu hač do toho knježaceje strony Jarosława Kaczyńskeho. Něhdy najmócniši muž njemóže so z tym wotnamakać, zo je swój wliw přisadźił. Na wólbnobojowych zarjadowanjach w přihotach komunalnych wólbow w aprylu přirunowaše wón Donalda ­Tuska njedawno z Hitlerom a wumjetowaše jemu, zo njeje nowe knježerstwo „pólske“.

Dwórnišćo w nowym šaće?

Mittwoch, 31. Januar 2024 geschrieben von:

Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej

Praha. Lěta 2023 bě cyłkownje 164,5 milionow ludźi z Čěskej železnicu po puću. To je pjeć procentow wjace hač lěto do toho. Přiwšěm je stajnje hišće dźesać procentow mjenje pasažěrow posłužby předewzaća wužiło hač za čas do koronakrizy w lěće 2019.

Zapósłancaj z jastwa pušćenaj

Freitag, 26. Januar 2024 geschrieben von:

Pólski prezident Duda dweju politikarjow znowa wobhnadźił

Waršawa. Dosć turbulentny a napjaty bě minjeny politiski tydźeń w Pólskej. Za­počał bě so tón wutoru: Politikarjej hač do oktobra 2023 knježaceje strony Prawo a sprawnosć (PiS) Mariusz Kamiński a Maciej Wąsik smědźeštaj po dwěmaj tydźenjomaj jastwo wopušćić. Dźeń po tym witaše jeju pre­zident Andrzej Duda z wutrobnym wob­jimanjom w prezidentskim palasće. Duda bě wobeju znowa wobhnadźił. Kamińskeho a Wąsika běchu spočatk januara w prezidentskim palasće zajeli, dokalž běštaj sej wućeknyłoj. W jastwje zahaji­štaj hłodowy stawk. Zwada wo politi­karjow bě wot toho časa centralny dypk rozestajenjow mjez zastupnikami bywšeho narodno-konserwatiwneho knježerstwa a nowym knježerstwom ministerskeho prezidenta Donalda Tuska.

Skoro dwanaće hodźin rěčał

Mittwoch, 24. Januar 2024 geschrieben von:

Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej

Praha. Zawjedźenje eura je stajnje hišće aktualna tema w susodnym kraju. Skoro 70 procentow Čechow wotpokazuje zhromadnu europsku měnu, zwěsći Čěski rozhłós minjeny kónc tydźenja. Nimo toho přeje sej 60 procentow naprašowanych referendum w zwisku ze zawjedźenjom noweje měny.

Měsac po grawoćiwej třěleńcy na Karlowej uniwersiće je twarjenje na Palachowym naměsće zdźěla zaso za zjawnosć přistupne – a to wšědnje, jenož někotre hodźiny. W domje maja so wosebje hudźbne zarjadowanja wotměć. Zastupjerjo uniwersity zdźělichu Čěskej nowinarskej agenturje ČTK, zo chcedźa ze swojim rozsudom zaso puć do wšědneho žiwjenja na kubłanišću namakać.

Duda pola EU wuspěch njeměł

Freitag, 19. Januar 2024 geschrieben von:

Bywša knježaca strona PiS so nowym poměram w Pólskej raznje wobara

Waršawa. W towaršnosći Pólskeje knježi njeměr, kiž je z nastupom noweho knježerstwa Donalda Tuska wudyrił. Dotal knježaca narodno-konserwatiwna strona Prawo a sprawnosć (PiS) so ze wšěmi srědkami tomu wobara, zo dyrbi swoju móc spušćić. Widźomna platforma tohole spjećowanja je parlament. Zapósłancy PiS reaguja tam wosebje na zajeće swojeju politikarjow, bywšeho nutřkowneho ministra Mariusza Kamińskeho a toho zastupnika Macieja Wąsika. Sudnistwo bě něhdyšeju wojowarjow přećiwo korup­ciji, njelegalnymi srědkow dla k jastwu dweju lět zasudźiło. Po zajeću dochadźa w sejmje stajnje zaso k njerjanym scenam, hdyž sej zapósłancy PiS wótře a agresiwnje­ jeju pušćenje žadaja, wumjetujo Tuskej ranjenje zakonjow. Na městnje, hdźež staj Kamiński a Wąsik w sejmje sedźałoj, stejitej wotnětka plakataj z jeju portretomaj. Na tribunje wopytowarjow sedźeštej njedawno mandźelskej.

Prezident Pavel w Israelu

Mittwoch, 17. Januar 2024 geschrieben von:

Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej

Praha. Regionalny zwjazk křesćanskich demokratow w Čěskich Budějovicach planuje ručež móžno stronski zjězd ministra Jurački dla. Juračka bě za čas atentata na Karlowej uniwersiće z přistajenymi a hosćimi ministerstwa za dźěło a socialne adwentničku swjećił, hačrunjež bě wo třěleńcy na kubłanišću wědźał. Po měnjenju južno-čěskich křesćanskich demokratow je wječork ministra reputaciju strony jara zeškodźił. Juračka zdźěli minjeny pjatk, zo ma strona prawo zetkanje spřihotować, na tamnym boku pak naspomni, zo běchu so na termin w oktobru dojednali. Minjenu wutoru bě wjednistwo křesćanskich demokratow swojich čłonow informowało, zo budźe Juračku nadal podpěrować. Minister sam bě so w zjawnym lisće pola swojich kolegow zamołwił.

Ludźo protestuja

Freitag, 12. Januar 2024 geschrieben von:
Bratislava (dpa/SN). Tysacy ludźi su wčera wječor přećiwo wot kónc oktobra skutkowacemu słowakskemu knježerstwu ministerskeho prezidenta Roberta Fica demonstrowali. Wot opozicije organizowany protest měri so přećiwo planowanemu wotstronjenju za organizowanu kriminalitu a politiske złóstnistwa zamołwiteho wosebiteho statneho rěčnistwa USP. Ficej wumjetuja korupciju.

Prezident pomhać njemóhł

Freitag, 12. Januar 2024 geschrieben von:

Zajeće dweju politikarjow PiS zbudźa w Pólskej dale politisku zwadu

Waršawa. Pólska tči tele dny w politiskej krizy, kajkuž ju kraj minjene lětdźesatki wjace dožiwił njeje. Mnozy widźa samo strach namócnosćow. Konflikt pokazuje předewšěm bój wo móc mjez dotal knježacej narodno-konserwatiwnej stronu PiS z předsydu Jarosławom Kaczyńskim na čole a nowym knježerstwom ministerskeho prezidenta Donalda Tuska.

Kaczyński bě swojich přiwisnikow wčera na demonstraciju přećiwo nowemu knježerstwu do Waršawy zwołał. Hrožacych namócnosćow dla je maršal sejma Szymon Hołownia nuznje trěbne posedźenje parlamenta wo etaće za lěto 2024 chcyjo nochcyjo na přichodny tydźeń přestorčił.

Neuheiten LND