Z „Łužičanku“ na jewišćo
Aleksandra Wagner a Jan Kozelnický wěstaj, kak mataj motiwować
Kaž łopješka w cunim wětřiku hibaja so holcy a hólcy, hdyž jim to Alexandra Wagner rjeknje. Tak kaž wichor po honach howri, běhaja woni po rumnosći, ručež jim to Jan Kozelnický přiwoła. Šulerjo Chróšćanskeje zakładneje šule „Jurij Chěžka“, Wósličanskeje zakładneje šule a zakładneje šule „Michał Hórnik“ Worklecy kaž tež pěstowarnje „Chróšćan kołć“ lubuja to, štož z trenarjomaj nazwučuja, wědźo, zo sej profijej tójšto wot nich žadataj. Tola wukubłanaj rejwarjej a rejwanskej pedagogaj zmóžnjataj dźěćom po šuli, srjedu abo pjatk popołdnju, so hibać, kaž jim to nohi kazaja. Rejwanska skupina „Łužičanka“, kotraž je dźěl dorostoweho studija Serbskeho ludoweho ansambla, wotewrja dźěćom wulki swět.
Zhromadnje rejować
Doma, před špihelom rejować čini wjeselo. Wjetšu radosć wobradźa, hdyž přećelki a přećeljo zhromadnje rejuja. Dźěći rejwanskeje skupiny „Łužičanka“ w Chrósćicach to wědźa.
Ana-Lena Paškec rjeknje wótře: „Ja lubuju rejowanje!“ Leonora Kilankec powěda: „Moja sotra Adalena tež we ,Łužičance‘ rejuje. Njeje trjebała mje wulce přerěčeć, sobu činić.“ Felicia Šlosarjec wšitke reje rady rejuje a Oliviju Glawšec nan kóždy tydźeń do Chrósćic wozy. „Mam hudźbu rady. Hraju tež na huslach.“ Lydija Wałdźic měni: „Rejwanje čini wulki lóšt. Moja najlubša reja je ,Herr Rückwärts und Frau Falschherum‘.“ Tež Ani Horbankec ma při rejwanju wjeselo a Mariella Matikec sej wšitko spomjatkuje a doma dale rejuje. Dana Šołćic ma reju „Jank a Hanka“ za wosebje žortnu. Za Fridu Zyndźic je kóždy trening kaž nowy spočatk.
Łužica móže wjace!
Za archeologiju
Poskitk prózdninarjam je wulki
W prózdninach maja mnohe zarjadnišća wosebite poskitki. Za šulerjow, kotřiž hort, abo dźěći, kiž pěstowarnju wopytuja, su to wobohaćenja wšědneho dnja w zarjadnišćach.
Kamjenc/Budyšin/Wojerecy (SN/MiR). Ducy po Łužicy napadnu na mnohich městnach plakaty ze žrawcom. Muzej Zapadneje Łužicy w Kamjencu wabi z nimi na wosebitu wustajeńcu pod hesłom „Žrawcy – rubježnicy w běhu milionow lět“. Dźěći wot šěsć do dwanaće lět móža so, wuhotowane z kartu, do žiwjenskeho ruma žrawcow podać. Po puću wočakuja je łoskoćiwe prašenja. Su-li cil docpěli, namakaja tež pokład. Wosebje narodninarjo budu so nad poskitkom wjeselić. Wšako móža po wobhladanju wustajeńcy w muzeju tam ze swojimi přećelemi swačić.
Na slědach prjedownikow
Slepjanscy šulerjo sej na projektowym dnju blišu domiznu wotkryli
Lennox Schnabel, Finn Seeliger, Lucien Herrgesell a Annemarie Frömer – wšitcy štyrjo dźewjećlětni – su so hižo dlěje na synowe žně wjeselili. Połni wočakowanjow su woni na statok Hanza Šustera w Trjebinje podali. 16 šulerjow rjadownje 3A Slepjanskeje zakładneje šule „Dr. Marja Grólmusec“ wěnowaše so we wobłuku njedawneho projektneho dnja w předmjeće wěcna wučba temje „Wuknjenje něhdy“ a „Žiwjenje burow něhdy“. „Runje na statoku Hanza Šustera móžachu jara praktisce wuknyć. Předmjetaj wěcna wučba a serbšćina hodźitej so derje ze sobu zwjazać“, podšmórny rjadowniska wučerka Silwija Zajcowa. Wona podawa na šuli serbšćinu, němčinu, matematiku a wěcnu wučbu.
Serbskorěčnu zhromadnosć tworić
Budyšin (SN/MiR). Rěčne lěhwo je kóždolětnje kruty wobstatk dźěławosće Serbskeho šulskeho towarstwa. „Lětsa mějachmy tak wjele přizjewjenjow, zo dyrbjachmy někotrym zajimcam samo wotprajić. Hižo w februaru su byli wšitke městna wuknihowane“, zdźěli na naprašowanje SN koordinatorka SŠT Marlis Młynkowa. Towarstwo trjeba za rěčne lěhwo lědma wabić. Přiwšěm wupójsnu w serbskich šulach stajnje plakat wo zarjadowanju. Wšako je hłowny zaměr přebytka, wutworić dźěćom serbskorěčny rum a jim tak dožiwjenjapołne prózdninske dny w serbskej atmosferje poskićić.
„Zaměr poskitka je, wobdźělnikam dać składnosć, přez cyły čas přebytka serbsce rěčeć a na te wašnje rěčne kmanosće rozšěrić, zdobom pak tež serbsku zhromadnosć tworić“, praji Marlies Młynkowa. Hižo ze zahajenjom noweho šulskeho lěta dochadźeja přizjewjenja staršich, zdźěla šulerjo sami zazwonja. Tež na internetnej stronje SŠT je přizjewjenje móžne. Załožba za serbski lud projekt jako inowatiwne rěčne lěhwo spěchuje, a to z 90 procentami. Tak maja starši zapłaćić za cyły přebytk 170 eurow.
Nastawki wo žonach jako křižerjach namakała
Lipsk (LW/SN). Wot lěta 1996 přewostaja Załožba za serbski lud stipendije za nawuknjenje serbšćiny studentam z wuchodneje a južneje Europy. W běhu tychle wjace hač 20 lět su mnozy wědomostnicy a aktiwni studenća ze słowjanskeho wukraja móžnosć wužiwali, sej serbšćinu přiswojić. Wosebje aktiwni na tymle polu su studenća z Pólskeje a Čěskeje, hdźež su zwiski k Serbam tradicija a hač do dźensa traja. Stipendij zmóžnja na jedne lěto planowany studij serbšćiny na Instituće za sorabistiku Lipšćanskeje uniwersity. Na kóncu swojeho stipendiatneho lěta dyrbi podpěrowany projekt předstajić, na kotrymž je w tym času dźěłał.
Srjedźnošulski dźeń na Njepilic statoku
Na Njepilic statoku w Rownom je so spočatk julija wotměł serbski srjedźnošulski dźeń Slepjanskeje wyšeje šule „Dr. Marja Grólmusec“. Při rjanym wjedrje je wjace hač 190 dźěći na dźewjeć wšelakorych stacijach swoju wědu wo serbskej rěči a kulturje pohłubšiło abo so při sporće wucychnowało.
Stacije wuhotowali su wučerjo wyšeje šule a tež někotři eksterni partnerojo. Tak wjedźeše fararka Jadwiga Malinkowa šulerjow po Rownjanskim kěrchowje a je jim ponowjene serbske narowne kamjenje předstajiła. Šulski socialny dźěłaćer Benjamin Schulze kombinowaše serbske tradicije ze sportowymi wubědźowanjemi. Dalše móžnosće běchu nawuknyć bantowu reju, wić ranku abo zaběrać so ze serbskimi medijemi.
Na staciji geocaching dyrbjachu so šulerjo z pomocu GPSa orientować a wosom dypkow na dworje namakać. Tam čakachu wšelakore nadawki a hódančka na skupiny. Šula dóstawaše při tym tež pomoc wot nawody Sakskeho wukubłanskeho a wupruwowanskeho kanala Budyšin Michała Cyža.
