Berlin (dpa/SN). AfD sankcije přećiwo Ruskej tež po masiwnych nadpadach ruskeho wójska na ukrainske města dale wotpokazuje. „Dokelž chce zwjazkowe knježerstwo pomhać, Rusku hospodarsce a ekonomisce wuhłódnić, mamy so přihódneho zemskeho płuna přez płunowodaj Nord Stream 1 a Nord Stream 2 wzdać“, rjekny frakciski předsyda Tino Chrupalla dźensa w zwjazkowym sejmje na generalnej debaće wo hospodarskim planje kanclerskeho zarjada. To je po jeho měnjenju wopačny puć.
Chrupalla potwjerdźi nimo toho ně swojeje frakcije k dodawanju bróni Ukrainje. „Ani 500 milionow eurow ani jedna miliarda eurow wójnu w Ukrainje njeskónči. Nawopak budźe Němcam tajkeje wopačneje politiki dla tež hišće krej na rukomaj lěpić – to njesmě być.“ Předsyda AfD zwjazkowemu knježerstwu wumjetowaše, zo ze swojej ideologiskej hejatosću derjeměće a wěstotu wobydlerjow Němskeje wohroža. Přiwobroćejo so šefej frakcije CDU/CSU Friedrichej Merzej Chrupalla rjekny: „Z knjezom Merzom jako zwjazkowym kanclerom bychmy hižo w Třećej swětowej wójnje byli.“
Dypkownje k spočatkej nalěća su před sławnym Rockefellerowym centerom w New Yorku naddimensionalnu zahrodkowu łopatku postajili. Twórba „Plantoir Blue“ ma hač do 6. meje před kompleksom twarjenjow w měšćanskim dźělu Manhattan stać. Stworiłoj běštaj hobersku skulpturu w Šwedskej rodźenaj wuměłcaj, 93lětny Claes Oldenburg a jeho 2009 zemrěta mandźelska.
Zabyty hornc na kuchinskich kachlach je w braniborskim Rheinsbergu woheń zawinił, kiž je cyły bydlenski dom zničił. Wěcna škoda wučinja 300 000 eurow. Wobsedźer domu bě sej wusnył, po tym zo bě hornc na kachle stajił. Jako wón zaso wotući, so kuchnja paleše. 58lětneho dowjezechu ze spalenjemi a zajědojćenjom z kurom do chorownje. Płomjenja so spěšnje po domje rozpřestrěchu a skónčnje tež hač na třěchu.
Jutře zaběra so Sakski krajny sejm z namjetom koaliciskich frakcijow CDU, Zwjazka 90/Zelenych a SPD, a to ćežišćowe rozšěrjenje předstejaceje „Šesteje rozprawy wo połoženju serbskeho ludu w Swobodnym staće Sakskej“ nastupajo.
Drježdźany (SN/at). Sakske statne knježerstwo ma wosrjedź wólbneje periody šesty raz rozprawu wo połoženju Serbow w kraju předpołožić. „Mamy hišće chwile, zo bychmy so z njej w parlamenće rozestajeli, konkluzije sćahnyli a trěbne změny nastorčili“, měni Sabine Friedel, serbsko- a kubłanskopolitiska rěčnica frakcije SPD w krajnym sejmje. Za zapósłanču „wostanje zastaranje z wučerjemi centralne wužadanje we Łužicy a ma njesměrny wuznam za zachowanje a aktiwne nałožowanje serbšćiny“. Koalicija widźi tu w přichodźe wosebite ćežišćo.
Drježdźany (dpa/SN). Po tři lěta trajacym přetorhnjenju koronawirusa dla chcedźa Dźeń Saksow 2023 z nowym elanom a nowymi idejemi přewjesć. Wotměć ma so najwjetši ludowy swjedźeń swobodneho stata w rudnohórskim Aue-Bad Schlema wot 1. do 3. septembra 2023, kaž kuratorij Dnja Saksow wčera zdźěli. Wožiwjeny swjedźeń ma zamołwitym zdobom zazběh do časa po koronje być. Lětsa planowy Dźeń Saksow w Frankenbergu běchu w januaru wotprajili.
Prěnje Tesla-awta přepodate
Grünheide (dpa/SN). Po dobrymaj dwěmaj lětomaj twarskeho časa su dźensa prěnje wozy awtotwarca Tesla wobsedźerjam přepodali. Na swjatočnosći wočakowachu šefa koncerna Elona Muska wosobinsce runje tak kaž zwjazkoweho kanclera Olafa Scholza (SPD) a hospodarskeho ministra Roberta Habecka (Zeleni). Tesla chce w zawodźe z 12 000 přistajenymi kóždolětnje hač do 500 000 elektroawtow twarić. Wobydlerske iniciatiwy su protesty připowědźili, dokelž so wo dnownu wodu starosća.
Nawalnyj pječa wina
Brüssel (dpa/SN). Němska wonkowna ministerka Annalena Baerbock wočakuje mnohich dalšich wójnskich ćěkancow z Ukrainy. „Dyrbimy sej wuwědomić, zo su hižo tři miliony ludźi ćeknyli, zo pak hišće wjele, wjele dalšich milionow ludźi kraj wopušći“, rjekny politikarka Zelenych wčera na kromje wuradźowanjow z koleginami a kolegami tamnych čłonskich krajow Europskeje unije w Brüsselu. Trochowanja na to pokazuja, zo dyrbja kraje EU hač do wosom milionow ćěkancow přiwzać. Hišće před tydźenjomaj bě społnomócnjeny EU Josep Borrell rjekł, zo dyrbi EU z něhdźe pjeć milionami ćěkancow z Ukrainy ličić.
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy sejm zahaji dźensa dopołdnja wjacore dny trajacu debatu wo zwjazkowym hospodarskim planje za lěto 2022. Na spočatku je financny minister Christian Lindner (FDP) swój naćisk předpołožił. Hač do pjatka chcedźa etaty jednotliwych ministerstwow rozjimać. Jutře wuradźuja wo ressorće kanclerskeho zarjada a přewjedu k tomu tak mjenowanu generalnu debatu ze zwjazkowym kanclerom Olafom Scholzom (SPD). Opozicija ju rady wužiwa, zo by z politiku knježerstwa wotličiła.
Wólbow zwjazkoweho sejma loni nazymu dla přińdźe lětuši etat wjacore měsacy pozdźišo do parlamenta hač hewak. Wón je hišće wot wuskutkow koronakrizy wobwliwowany. Hižo nětko pak je jasne, zo dyrbi Lindner dodatny plan předpołožić, kotryž pjenježne poćežowanje přez wójnu w Ukrainje wotbłyšćuje. Z dodatnym etatom chcedźa mjez druhim tež naprawy financować, z kotrymiž móhli poćežowanje ludźi wysokich kóštow energije dla pomjeńšić. Lindner planuje 99,7 miliardow noweho kredita.
Kijew (dpa/SN). We widejowym poselstwje wšitkim Ukrainjanam je prezident Wolodymyr Zelenskyj swojich krajanow namołwjał, ruskemu wójsku so dale spjećować a při tym wutrajni wostać. Hladajo na aktualne jednanja z ruskej stronu wón naspomni, zo chcył kóžde dojednanje z njepřećelom ukrainskemu ludej k wothłosowanju předpołožić.
Weimar (dpa/SN). Přežiwjeneho koncentraciskeho lěhwa Buchenwald su po informacijach załožby wopomnišća při bombowym nadpadźe w ukrainskim Charkiwje morili. 96lětny Boris Romančenko je hižo minjeny pjatk při nadpadźe na wjaceposchodowy dom žiwjenje přisadźił, rjekny direktor załožby Wopomnišćo Buchenwald a Mittelbau-Dora Jens-Christian Wagner wčera nowinarjam. Wón powoła so na informacije wjelelětneho sobudźěłaćerja załožby w Charkiwje.
Romančenko bě koncentraciske lěhwa w Buchenwaldźe, Peenemünde, Dora a Bergen-Belsen přežiwił, kaž załožba zdźěli. Wón bě wiceprezident mjezynarodneho komiteja Buchenwald-Dora. Wot lěta 1990 je so prawidłownje na zarjadowanjach na terenje něhdyšeho kaceta pola Weimara wobdźělał. Swoje bydlenje w Charkiwje njebě Romančenko hižo měsacy wopušćił, dokelž so boješe so z koronawirusom natyknyć. Wagner bě hižo spočatk wójny w Ukrainje swoje starosće hladajo na přežiwjenych zwuraznił. „Je wosebje tragiske, zo je Romančenko něhdy z ruskimi jatymi ćerpjeł a zo je nětko přez ruske bomby žiwjenje přisadźił.“
Internetnu stronu k zeznaću noweho partnera je francoski duchowny załožił – po ryzy katolskich prawidłach. Zajimcy njemóža so sami přizjewić, ale trjebaja poručenje duchowneho. Tón wobswědča, zo jedna so wo prawidłowneho kemšerja a dobreho katolika z chutnym wotpohladom so zmandźelić. Čłonojo platformy dyrbja prawidłownje k spowědźi chodźić a tež po slubje zdźeržliwi wostać.
Njewšědnu šulsku hodźinu planuja na hłownym torhošću južnobraniborskeho Grabina (Finsterwalde). 7. apryla chce wjace hač 300 dźěći a młodostnych z dźesać šulow wokrjesa naměsto na pisane morjo kwětkow přeměnić a tam pod fachowym dohladom 3 000 kwětkow nasadźeć. Hłowny iniciator je zahrodkar Rüdiger Winde. Jemu dźe w projekće wo to, šulerjam zakładnu wědu wo rostlinach a jich prawym hladanju posrědkować.