Nalětni koncert w nazymje

wutora, 28. septembera 2021 spisane wot:

Chórisća Lipy runje tak zahorili kaž młodźi spěwarjo

Pančicy-Kukow (SN/CoR). Něhdźe 300 zajimcow je wot nalěća přesunjeny wurjadny nazymski koncert chóra Lipa ­minjenu njedźelu popołdnju při miłym, hišće raz nimale lěćnym wjedrje do ze­žiwjenskeho a zeloweho centruma w klóštrje Marijinej hwězdźe w Pančicach-Kukowje zwabił. Zajim bě tak wulki, zo stólcy njedosahachu, štož pak ničo na přewšo dobrej naledźe přitomnych nje­změni. Wot prěnjeje štyrihłósnje přednjeseneje pěsnje „Zahraj nam“ su spěwarki a spěwarjo pod nawodom dirigentki Jadwigi Kaulfürstoweje swój publikum zahorili. K tomu přinošowaštaj zdobom Judith Pjetašec a Damian Dyrlich, kotrajž na lóštnje wašnje dwurěčnje po pro­gramje wjedźeštaj. W nim stejachu tónraz skerje tradicionelne ludowe spěwy w srje­dźišću. Najnowše nahrawanje za serbski rozhłós „Cyplkata Kata“ – nowa wersija serbskeho šlagra z 1960tych lět – pak wězo pobrachować njesmědźeše. Wo bóle moderne zynki a rytmy postara so chór Worklečanskeje wyšeje šule, kotryž spěwy ze swojeho musicala „Quo vadis – dokal dźeš?“ z lěta 2019 přednjese.

Prěni spěwny wječor w Radworju

póndźela, 27. septembera 2021 spisane wot:
Prěni zhromadny spěwny wječor w Radworju stej tamniši chór Meja a wjesna młodźina minjenu sobotu na dworje tamnišeho młodźinskeho kluba zarjadowałoj. Něhdźe 80 zajimcow wšěch generacijow – wosebje wjesnjenjo – je so k spěwanju ­zešło, kotrež je dirigent Meje Pětr Cyž na keyboardźe hudźbnje přewodźał. Chórisća so prócowachu, młodostnych do sobu spěwanja zwabić. Bohužel pak njeběchu woni tak sylnje zastupjeni a mějachu nimo toho ze zastaranjom přitomnych z napojemi a grilowanjom činić. Přiwšěm pak nima prěni pospyt, Radworčanow na tele wašnje hromadźe wjesć, posledni być. Foto: Jakub Wowčer

Zamórske interviewy wušli

póndźela, 27. septembera 2021 spisane wot:
Serbin, Texas (TM/SN). Pod titulom „Wendish Keepers“ (Serbscy staraćeljo) wuńdźe lětsa w texaskim nakładnistwje Wendish Press knižka ze štyrjomi interviewami, kotrež je Trudla Malinkowa ­loni z předsydami serbskich towarstwow w zamórskich krajach wjedła. Betty Huf a Lyall Kupke z Awstralskeje kaž tež Jan Slack a Cathy Petersen z USA rozprawjeja wo skutkowanju swojich towarstwow w minjenych lětach a wo dźensnišich prócowanjach, serbske tradicije mjez potomnikami serbskich wupućowarjow ­dale wjesć. Zajimcy móža sej wudaće w Smolerjec kniharni w Budyšinje skazać.

Cecilija Hajnec

póndźela, 27. septembera 2021 spisane wot:
Wučerka, šulska nawodnica w Konjecach a wjelelětna dirigentka Ralbičanskeho wosadneho chóra „Lilije“ je 20. požnjenca 1996 we Worklečanskej chorowni ze­mrěła. Do toho bě krótki čas w Chróšćanskej starowni swj. Ludmile přebywała. Wona bě so 18. smažnika 1913 swójbje wučerja a spisowaćela Mikławša Hajny narodźiła. Po maturiće w Biskopicach ­studowaše w Drježdźanach wučerstwo a nastupi 1940 w Rudnych horinach a po tym w Mišnje prěnjej městnje jako wučerka. Po wójnje wróći so wona do Delan. „Hajnec wučerka“, kaž ludźo k njej rě­kachu, wuwučowaše delansku dźěćinu w Konječanskej šuli, bě jara woblubo­wana. Wot lěta 1946 hač do 1972 dowě­richu jej nawod šule. Hišće jako rentnarka je po potrjebje w šuli jako wučerka wupomha. Kaž jeje nan bě tež Cecilija Hajnec hudźbnje a basnisce wobdarjena. Jako swěrna katolska křesćanka dirigowaše dlěje hač tři lětdźesatki Ralbičanski wosadny chór, kotryž rěkaše pozdźišo zaso kaž předchadniske towarstwo Lilija. Wona je tež někotre serbske spěwy a kěrluše pěsniła, z chórom nazwučowała a při přednjesenju wuběrnje dirigowała. Manfred Laduš

Budyšin (SN/CoR). Přewšo derje wopytana bě wčerawša knižna premjera w Budyskej Smolerjec kniharni, jako předstaji prof. dr. Walter Koschmal swoju nowostku „Poetik der Metamorphose – Zu den Gedichten von Róža Domašcyna“. Přitomni su čiłu, po zdaću přirodnje wuwiwacu so rozmołwu slawista z basnicu dožiwili. Njepřestawace wuwiće, stajny pohib a njeskónčna změna njecharakterizuja z wida hižo wjele lět ze serbskej literaturu a kulturu zaběraceho so wědomostnika jenož tworjenje Róže Domašcyneje, ale wučinja w dźensnišim času „běžneje moderny“, kaž je našu dobu sociolog Zygmunt Bauman mjenował, tež aktualnosć jeje basnjow. „Je mi wulka – dyžli tež napinaca – zabawa, teksty Róže Domašcyneje čitać.“ Na prašenje, čehodla je knihu, kotrejež titul na klasikarja romskeho basnika Ovida „Metamorfozy“ dopomina, spisał, mjenowaše wón dwaj motiwaj. „Wuzwoliš sej to jako temu, štož će najbóle zajimuje. Jako filologa wabitej mje artificielna rěč a basniski niwow. Tohodla staj mi serbskaj awtoraj Kito Lorenc a Róža Domašcyna wosebje wažnaj“, Koschmal rozłoži.
Ondřej Šrámek z Towarstwa přećelow Serbow SPL přewodźeše wčera jednaćela Ludoweho nakładnistwa Domowina Symana ­Pětra Cyža (wotlěwa) po Praskich knižnych wikach „Svět knihy 2021“. Serbske nakładnistwo so lětsa pandemije dla ze swójskim wustajenišćom na wikach njewobdźěli. Foto: Ludowe nakładnistwo Domowina

Tradicionalne mustry w srjedźišću

štwórtk, 23. septembera 2021 spisane wot:

Składnostnje 30lětneho wobstaća kružka wušiwarkow w Slepom wotewrěchu tam wčera wustajeńcu pod hesłom „Kreuzweise – Přez křiž“, mjez druhim z dźělemi serbskeje narodneje drasty.

Slepo (JoS/SN). Zajim na wčerawšim wotewrjenju noweje wustajeńcy w Slepjanskim Serbskim kulturnym centrumje bě wulki. Tam maja wotnětka přehladku wo 30lětnym skutkowanju Slepjanskeho kružka wušiwarkow.

Na jubilej su wčera tohorunja zhladowali. Wjesnjanosta Jörg Funda (CDU) překwapi čłonki kružka ze zbožopřećom a kwěćelom za kóždu z nich. W postrownych słowach wón wuzběhny, zo 30lětna zhromadnosć zdobom towaršliwosć a tradiciju wobchowuje. „Ručne dźěła po serbskich mustrach znowa pokazuja, kak kulturne herbstwo w Slepom zachowu­jemy“, wjesnjanosta wuzběhny.

„Přehladka dawa zajimcam dohlad do ludowuměłskeho tworjenja pilnych žonow Slepjanskeje wosady a za jeje mjezami. Dźe-li wo prezentaciju našeje wosady z jeje bohatstwom na nałožkach a tradicijach, je kružk wušiwarkow z jehličku a nitku pódla“, Manfred Hermaš w swojej lawdaciji podšmórny.

Hoberski projekt wuspěšnje zmištrowali

srjeda, 22. septembera 2021 spisane wot:

Serbska pop-opera „Carpe noctem – Njeskónčna nóc“: inteligentny scenarij, pisana sep spěwow a dosć přeswědčiwy wukon

Čim wjace ludźi so na zhromadny projekt zwaži, ćim wjetši je strach, zo so něšto nimokuli. Wšo dohromady je wjace hač 50 sobuskutkowacych serbsku pop-operu „Carpe noctem – Njeskónčna nóc“, zwoprawdźiło, tele runjewon njesnadne riziko wědomje na so wzawši a jemu naposledk wuspěšnje woči wutrěwši. Hrimotacy aplaws a trójna „Sława“ publikuma na stajnje wupředatej žurli wjacezaměroweje hale „Jednota“ w Chrósćicach běštej jenož hladajo na to wšo druhe hač njezasłuženej. Dołhe přihoty, njewěste wuměnjenja, wobćežowace planowanja a proby, sćerpnosć wšitkich wobdźělenych a zawěsće tež tu a tam nastata šědźiwa włóska su so wudanili.

Kolije po Błótach

srjeda, 22. septembera 2021 spisane wot:
Choćebuz (SN). „Spreewaldbahnen – Geschichten aus einer Zeit, in der der Spreewald Anschluss an die Welt bekam“ rěka nowa kniha Petera Beckera, kotraž je nětko w nakładnistwje Regia wušła. Na 220 stronach wěnuje so awtor kolijowemu wobchadej w Błótach wot lěta 1898 hač do 1970. Wažnišo hač techniske detaile bě Beckerej wliw železnicy na hospodarske wuwiće regiona a kotre slědy je wona we wutrobach a pomjatku Błótowčanow zawostajiła. Kniha, mjeztym hižo jědnata z pjera Beckera, budźe mjez druhim w Budyskej Smolerjec kniharni na předań, hodźi pak so tež online skazać.

Što serbski film wučinja?

wutora, 21. septembera 2021 spisane wot:

Prěni raz zakónčichu Nysowy filmowy festiwal (NFF) minjenu njedźelu ze serbskim wječorom w Budyskim Kamjentnym domje. Dohromady běchu na 18. NFF na wjace hač 20 hrajnišćach w Němskej, Pólskej a Čěskej něhdźe 60 filmow pokazali. Čěsko-słowakski přinošk „Služobníci“ Ivana Ostrochovskeho bu z 10 000 eurow hódnym  „Třikrajowym filmowym mytom“ wuznamjenjeny.

Budyšin (SN/CoR). Na wupředatej žurli Kamjentneho domu dožiwi serbsko-němski publikum tři filmy: dokumentaciju „Serbja do kina! Pytanje za serbskim filmom“ znateho filmoweho kritikarja Knuta Elstermanna, pask „Winterlieb – libawka“ Maje Nageloweje a Juliusa Günzela, w kotrymž wonaj Rownjanku Edit Pjenkowu a jeje syna Kita dale w boju přećiwo wotbagrowanju wsow přewodźataj, kaž tež eksperimentelny krótkofilm „Jajo“ absolwentki Delnjoserbskeho gymnazija Choćebuz Nory Wendt, złožowacy so na bajowu figuru připołdnicu. Serbsko-němska syć „Łužycafilm“ bě wječor sobu zarjadowała.

nowostki LND