Tomaš Horbank, hordy wobsedźer wudźerskeho hata w Prawoćicach, hlada nadźijepołny na hišće zamjerznjenu wodźiznu. Wot 1993 je hat kruty wobstatk regiona. Wudźenska sezona startuje 1. měrca, tola aktualnje w haće hišće žane ryby njepłuwaja. Bórze knježi w haće zaso čiłe žiwjenje, a potom móža wudźerjo zbliska a zdaloka ryby łójić. Foto: SN/Bojan Benić

Łužiske koło z politiskej podpěru w měrcu próstwu pola EU zapoda

Čorna Pumpa (AK/SN). Łužica chce so z modelowym regionom za produkciju energije bjez wustorkowanja wuhlikoweho dioksyda stać. Wotpowědne požadanje zapoda zwjazk městow a gmejnow „Łužiske koło“ 18. měrca EU w Brüsselu. Dokument přiwza tam Stéphane Séjourné, wiceprezident komisije EU za derjeměće a strategiju industrije a zdobom komisar za industriju, małe a srjedźostawske předewzaća a nutřkowne wiki EU. Grodkowska měšćanostka a rěčnica braniborskich komunow we Łužiskim kole Christine Herntier (bjezstronska), podšmórny wčera w Čornej Pumpje na zetkanju organizacije z Michaelom Kellerom (Zwjazk 90/Zeleni), parlamentariskim statnym sekretarom w hospodarskim ministerstwje Zwjazka, zo njesmě so projekt „Net Zero Valley Łužica“ wólbow do zwjazkoweho sejma dla dlijić.

dale čitać…
štw., 20. februara 2025

Łužiske lodohokejowe liški –Lodowe lawy Drježdźany 2:1(1:1, 0:0, 1:0)Lodowe lawy pjatk wječor derje do sakskeho derbyja přećiwo Łužiskim liškam startowachu a agěrowachu w prěnich dźesać mjeńšinach tež dwójce z wjetšinu. Eficienca z mužom wjac na lodźe pak njebě spóznajomna. Za to pak w hrě pjeć přećiwo pjećom. Tomas Andres steješe swobodny. Matěj Mrázek to widźeše a přihra jemu puk, z kotrymž Anders w 13. min. nawjedowanje docpě. Krótko na to pak dyrbjachu Lodowe lawy z mužom, zdźěla samo z mužomaj, mjenje na lodźe hrać. To wuži Běła Woda a wuruna z pomocu Aleksandera Doscha na 1:1.W druhej třećinje kasěrowachu wobě stronje tójšto chłostanjow. Liški hrajachu w srjedźnym wotrězku dwójce z hrajerjom wjac, Lodowe lawy samo štyri króć. Wrota pak njepadnychu, najebać tójšto šansow za načolnika.

štw., 20. februara 2025

Hamas je w Gazaskim pasmje ćěła štyrjoch zastajencow Čerwjenemu křižej přepodała. Ceremonija w Chan Junisu su live w telewiziji wusywali. Hamas bě na městnje přepodaća jewišćo natwariła, mnozy maskěrowani islamisća k hudźbje wyskachu. Na jewišću su štyri čorne kašće stajili. Na sćěnowinje, bě israelski ministerski prezident Benjamin Netanjahu jako wampir zwobraznjeny. Hamas twjerdźi, zo su rakety Netanjahua zastajency morili, mjez nimi běštej dwě dźěsći. Foto: pa/Ramadan Abed

štw., 20. februara 2025

Na Rownjanskim Njepilic statoku su so žony póndźelu a wčera k pjerjodrěću zetkali. Na woběmaj dnjomaj je so stajnje wjace hač 20 žonow wobdźěliło. Wone drějachu pjerjo za poslešćo a wjacore hłowaki. Trěbne pjerjo za to dóstachu wot plahowarjow husow ze wsy a wokoliny. Nimo staršich žonow bě tež młode mjezwočo widźeć, mjenujcy dwanaćelětna Anni z Drježdźan (nalěwo). Wona přebywa na prózdninach pola wowki a měješe při pjerjodrěću wosebite prózdninske dožiwjenje. Foto: Jost Schmidtchen

štw., 20. februara 2025

Tež hdyž so nam tak njezdawa, přiroda wotuća a žada za wobdźěłanjom. Tak staraja so tež Budyske měšćanske zawody wo hladanje zelenišćow kaž na Budyskim Hrodźišku. Wone je za wobydlerjow města kaž tež hosći woblubowany cil. Wšako móža tam po wšelakich šćežkach dóńć, na wjace hač tysaclětne město zhladować a bliske pohrjebnišćo wopytać. Mjeno Hrodźiško pochadźa drje wot serbskeho „bród“ a bu w lěće 1585 prěni raz pisomnje naspomnjene. Wone pokazuje na to, zo wužiwachu městnosć něhdyši wobydlerjo hižo w bronzowej dobje za škit a bydlenje. Za Serbow pak słužeše pozdźišo jako swjedźenišćo. Foto: SN/Bojan Benić

štw., 20. februara 2025

Bernadet Krawžina bydli ze swojej swójbu w Berlinje. Julius Paška je so składnostnje jutřišeho dnja maćeršćiny z młodej maćerju rozmołwjał, kotraž wšědnje serbuje.Čehodla sće so rozsudźiła Łužicu wopušćić, hačrunjež sće maćernorěčna Serbowka?B. Krawžina: Smy přećahnyli, dokelž skići Berlin wjac dźěłowych móžnosćow. Smy wo tym přeswědčeni byli, zo je město zajimawe a z tym tež dźěłowe městna.Kak husto rěčiće hišće serbsce?B. Krawžina: Rěčimy wšitcy w swójbje serbsce. To rěka mój muž a ja, z našimi třomi dźěćimi. Mamy mało serbskich přećelow tu w Berlinje, z kotrymiž serbujemy. Smy-li we Łužicy, potom přewažnje serbsce rěčimy.Čujeće so hišće wěsta při nałožowanju maćerneje rěče?B. Krawžina: Ja swoju maćeršćinu wšědnje wužiwam, to rěka, zo so tež wěsta čuju. Pisam sej wšědnje ze swójbnymi a přećelemi serbsce. Čitam tež wšědnje swojim dźěćom serbske powědančka.Wobknježa Waju dźěći serbsku rěč? ...

štw., 20. februara 2025

ZARI chce na wědomostnym zakładźe wšědne serbowanje podpěrowaćBudyšin. We Łužicy koleso znowa wunamakać njetrjebaja - tež druhdźe na swěće maja plan, z kotrymž chcedźa wohroženej rěči přichod zaručeć, na přikład iršćinje abo walizišćinje. Za hornjoserbšćinu drje aktualnje žana statistika njeeksistuje, kotraž staw nałožowanja rěče zwěsća, nawopak: Tak dokładnje to dotal ani wědźeć nochcychmy, wšako płaćeše princip: Nas njesmě nichtó ličić! Tohodla tež systematiski plan za wuchowanje swojeje rěče njeznajemy, a nichtó wuslědki naprawow na dobro serbšćiny njepřepruwuje. Tomu chce syć za serbsku rěč a regionalnu identitu ZARI w nošerstwje Domowiny ze swojim akciskim planom 2025/2026 wotpomhać. Tydźenja su jón w Budyskim Kamjentnym domje předstajili (SN su rozprawjeli). 32 stron wopřijaca brošura „Domoj do přichoda“ z pjera wědomostnicow dr. Cordule Ratajczakoweje a prof. Nicole Dołowy-Rybińskeje pokazuje puć k tajkemu planej. ...

štw., 20. februara 2025

20. januara 2025 su w Rennes, stolicy Bretoniskeje, najnowše wuslědki sociolinguistiskeho přepytowanja wo stawje bretoniskeje rěče wozjewili. Po zwěsćenjach studije instituta TMO, kotruž su regionalne zarjady wobdźěłali, je so ličba bretonsce rěčacych w minjenych šěsć lětach na ekstremne wašnje pomjeńšiła. Slědźerjo su aktualnje jenož 107 000 nałožowarjow bretonšćiny zwěsćili. Je to dokładnje połojca mjenje hač za čas poslednjeho přepytowanja w lěće 2018 (214 000).Do tuteje ličby njeje 20 200 dźěći zapřijatych, kotrež so w šuli dwurěčnje abo tež po metodźe imersije kubłuja. Mjenowanu metodu nałožuja wot lěta 1977 skutkowace pěstowarnje a šula Diwan, kotrež su tež jako inspiracija při załoženju projekta Witaj we Łužicy słužili

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND