Wuslědki předleža

Montag, 24. April 2023 geschrieben von:

Rom (B/SN) Zakónčace dokumenty wšěch sydom kontinentalnych konferencow k synodalnemu pućej su nětko zjawnje w interneće na stronje Němskeje biskopskeje konferency přistupne. Wobkedźbowali su so mjez druhim přinoški ze 40 europskich krajow z konserwatiwnymi a progresiwnymi pozicijemi pod hesłom „Jednota w mnohotnosći“.

Ortodoksne jutry

Kijew/Moskwa (B/SN). Jutry w ortodoksnych cyrkwjach běchu minjeny kónc tydźenja. Terminy wobliča so po julianskim abo gregorianskim kalendrje, 2025 swjećimy zrowastanjenje na samsnym dnju. Ukrainjenjo smědźachu hakle njedźelu wot ranja swjećić, dokelž njesmědźachu w nocy dom wopušćić. Ruska je jutrońčku bjez přestawki wójnu w Ukrainje dale wjedła.

Samowólnosć Chiny

Vatikan (B/SN). Knježerstwo w Pekingu je bjez wothłosowanja ze Swjatym stołom biskopa Shen Bina do Shanghaija přesadźiło, hačrunjež wobsteji wot lěta 2018 zrěčenje mjez Chinu a Vatikanom wo zasadźenju biskopow, zdźěli rěčnik Vatikana Matteo Bruni.

Přećiwo přiběracej běrokratiji

Zakoń přećiwo znjewužiwanju přiwótřeny

Montag, 17. April 2023 geschrieben von:

Vatikan (B/SN). Štyri lěta po wozjewjenju cyrkwinskich prawniskich normow „Vos estis lux mundi“ je bamž Franciskus tute nastupajo seksualne znjewužiwanje předźěłał a přiwótřił. Wot 30. apryla wukaz nětko jasnje rjaduje, što ma so při tukanju na znjewužiwanje wobkedźbować, štó je hdy a za čo zamołwity. Bamž bě lěta 2019 z prěnim wukazom na wumjetowanja reagował, zo Vatikan přećiwo padam znjewužiwanja w cyrkwi dosć nječini. W srjedźišću prěnjeho wukaza steješe winowatosć, pady znjewužiwanja w katolskej cyrkwi přizjewić. Tuta winowatosć płaćeše w prěnim rjedźe za duchownych a rjadnikow. W aktualnym wukazu su nětko tež lajkojo na čole mjezynarodnych zjednoćenstwo zapřijeći. Hans-Peter Zöllner z bamžowskeje komisije za škit njepołnolětnych mjenowaše tole w rozmołwje z rozhłosownikami najwažniše noworjadowanje. Bój přećiwo znjewužiwanju je nětko jasnišo rjadowany, wón rjekny. Bamž bě wukazał, zarjadnistwa a institucije natwarić, kiž měli informacije wo padach znjewužiwanja registrować.

Wita nowy wukaz bamža

„Puć křiža“ sćěhowali

Dienstag, 11. April 2023 geschrieben von:

Jerusalem (B/SN). Kaž kóžde lěto je tež lětsa syła putnikow z cyłeho swěta wulki pjatk w procesionje „puć křiža“ přez Via Dolorosa na horu Golgotu sćěhowała. Wječor předstajichu tam kładźenje ćěła Jězu Chrysta do rowa. Sobotu do ortodoksnych jutrow dožiwichu tysacy ludźi při Swjatym rowje ceremoniju swjateho wohenja a zaswěćenje jutrowneje swěcy.

Přesunjenje mocy

Washington (B/SN). Bamž Franciskus móže w přichodźe při pomjenowanju nowych biskopow konserwatiwne lěhwo w Biskopskej konferency USA na dobro dušepastyrskeho zastaranja wěriwych přesunyć. Tuchwilu je 46 procentow biskopow přiwisnik bamža. To móže so přichodnje ze 64 procentami nowych biskopow změnić.

Wěstota za rjadnikow

Vatikan (B/SN). Bamž Franciskus je rjadniske prawo wot 7. meje změnił, zo bychu nětko w běhu 30 a nic kaž dotal w běhu dźesać dnjow potrjecheni mužojo a žony móhli dźěłodawarjej znapřećiwić. Swjatemu wótcej je wažne, zo maja so prawa wosobow škitać a na přimě­rjene wašnje definować.

Abt w domjacym aresće

Prócuja so wo dialog

Montag, 03. April 2023 geschrieben von:

Genf/Vatikan (B/SN). Swětowa cyrkwinska rada chce dialog mjez ortodoksnej cyrkwju Ruskeje a Ukrainy a dalšimi za kulojtym blidom nastorčić. Wo tym su bamža Franciskusa informowali, zdźělištaj generalny sekretar Ekumeniskeje rady cyrkwjow (ÖRK) Jerry Pillay a ewangelski krajny biskop Bayerskeje Heinrich Bedford-Strohm.

Njeměr w Pólskej

Waršawa (B/SN). Telewizijna dokumentacija wo splažnych znjewužiwanjach w cyrkwinskim wobłuku zadźerženje něhdyšeho bamža Jana Pawoła II kritizuje. Nětko njewotwisna skupina specialistow statne a cyrkwinske archiwy přepytuje. Prezident Andrzej Duda wšak wuzběhuje: „Za nas Polakow je dopomnjeće na swjateho Jana Pawoła II. wažny wobstatk narodneho herbstwa.“

Bamž so za modlitwy dźakował

Jednoriše pohrjeby

Montag, 27. März 2023 geschrieben von:

Vatikan (B/SN). Bamž Franciskus je w interviewje ze šwicarskim sćelakom RSI připowědźił, zo maja so pohrjeby přichodnych bamžow z jednorišimi ceremonijemi přewjesć. Rozsudźił bě so za to po nazhonjenjach při pohrjebje swojeho předchadnika Benedikta XVI.

Změna Wótčenaša

Vatikan (B/SN). Na próstwu bamža Franciskusa su 2020 w Italskej Wótčenaš změnili, město „njewjedź nas do spytowanja“ tam nětko rěka „njepřewostaj nas spytowanjam“. Minjenu njedźelu pak je so bamž sam po starym modlił. Změna bu tehdy kontrowersnje rozjimowana a njebu w němskorěčnych krajach a we łaćonskej wersiji zawjedźena. Bamž sam bě teologisku debatu wo tym nastorčił. Wón na to skedźbni, zo wšak Bóh ludźi njespytuje, ale jenož djaboł.

Wobchad z ćěkancami

Genf (B/SN). Stajny wobkedźbowar Swjateho stoła při Zjednoćenych narodach w Genfje, arcybiskop Fortunatus Nwachukwu, wobžaruje přiběracu ličbu smjertnych njezbožow w zwisku ze čołmami ćěkancow na Srjedźnym morju. Wón sej tuž žada, zasadźić so za humanitarne nalež­nosće město ryzy politiskeje blokady.

Křesćenjo w Pakistanje

Rozdźělne měnjenja

Montag, 20. März 2023 geschrieben von:

Bonn (B/SN). Biskopja Němskeje su reformowy projekt katolskeje cyrkwje posledni raz wobjednali. Při tym wobzamknychu konkretne reformy: žohnowanje jenako­splažnych porow maja so dowolić, normy wobchada ze seksualnymi přeńdźe­njemi maja so přiwótřić a bamž ma winowatosć celibata znowa pruwować. Tróšku zdźeržliwišo wupraji so Irme Stetter-Karp, prezidentka Centralneho komiteja katolikow Němskeje, zastupnistwa lajkow. Synodalny puć je po jeje měnjenju k nowej rozmołwnej kulturje wjedł, wona chwaleše. Na druhim boku měło pak so tež rjec: „Njeje so nam poradźiło, struktury katolskeje cyrkwje w Němskej woprawdźe změnić. Dobre tři lěta za to njedosahaja.“ Tohodla chcedźa přichodne tři lěta ze synodalnym wuběrkom synodalnu radu přihotować, w kotrejž duchowni a lajkojo zhromadnje rozsudźa. Vatikan tajki gremij wotpokazuje.

Zbožopřeća bamžej

Bamž dźesać lět w zastojnstwje

Montag, 13. März 2023 geschrieben von:

Vatikan (B/SN). Runje dźensa před dźesać lětami, 13. měrca 2013, bu naslědnik Benedikta XVI. prěni Argentinjan, prěni Franciskus, prěni jezuit – a to Jorge Mario Bergo­glio – za bamža wuzwoleny. W swojim njewšědnym pontifikaće je so wón dotal wosebje ludźom na kromje towaršnosće wěnował.

Žony wyše zastopnjowane

Vatikan (B/SN). 26,1 procent přistajenych we Vatikanje su žony, mjez cyłkownje 3 114 je jich 812. Do nastupa bamža Franciskusa před dźesać lětami běchu to 19,3 procenty. Nětko je bamž 43 procentow sobudźěłaćerkow kurije po mzdowej tabuli wyše zastopnjował. Pjeć žonow na runinje sekretarki dóstawa třeću abo druhu najwyšu mzdu.

Kritika na posole bamža

Drježdźany (B/SN). W postrownych słowach němskim biskopam je nuncius Nikola Eterović zwuraznił, zo Vatikan zhromadny nawjedowanski organ synodalneho puća z lajkami a klerikarjemi wotpokazuje, runje tak kaž měšnisku swjećiznu za žony. Předsyda biskopskeje konferency Georg Bätzing měnješe: „Z městnami bě njeznjesliwe jemu připosłuchać.“

Krala Charlesa žałbuja

Reforma liturgije w diskusiji

Montag, 06. März 2023 geschrieben von:

New York (B/SN). Kritika na wobchadźe bamža z přećiwnikami liturgiskeje reformy pokročuje. Po měnjenju kardinala Blaise Cupicha z Chicaga su biskopja winowaći, w zhromadnosći z bamžom rozšěrjenje liturgiskeje reformy spěchować. „Zo je sej bamž 60 lět po koncilu to žadał, je zrudne, ale njeje překwapjace.“ Bamž na tym wobstawa, liturgiju wotpowědujo reformje Vatikanskeho koncila swjećić.

Zhromadnje hłód wutupić

Vatikan (B/SN). Póstna akcija brazilskeje biskopskeje konferency pohnu bamža Franciskusa k póstnej namołwje, bro­jenje ze zežiwidłami skónčić a za to z hłódny­mi dźělić. Bamž zasadźenje katolskeje cyrkwje we Łaćonskej Americe, hdźež su hakle w januarje nuzowy staw wukazali, wysoko hódnoći.

Dušepastyrstwo Ukrainjanam

Münster (B/SN). 28lětny woženjeny farar Adrii Vytivskyi je měšnik grjek­sko­ukrainskeje cyrkwje w biskopstwje Müns­ter a bydli wot lěta 2018 w Němskej. Třo dušepastyrjo staraja so tam ­wo ćěkancow z Ukrainy. „Spowědź je za nich kaž dźěl terapije“, zwěsći farar. Po­trjeba na psychologiskim zastaranju ­wójny w Ukrainje dla pospochi přiběra.

Žane wopačne wočakowanja

Montag, 27. Februar 2023 geschrieben von:

Vatikan (B/SN). W swojim poselstwje k póstnemu časej bamž wot katolikow wočakuje, zo wzdadźa so srěnjosće a hordosće a wobkedźbuja aktualne wužadanja časa. Synodalny puć je po jeho měnjenju nahły a wužadacy, kiž žada sej wopory a koncentraciju. Wón warnuje před wopačnymi wočakowanjemi.

Pod jednej třěchu

Abu Dhabi (B/SN). Bamž Franciskus a wulkoimam Ahmad al-Tayyeb staj 2019 dokument podpisałoj, kiž zmóžni w Abu Dhabiju mjezynabožinski centrum za židow ze synagogu, křesćanow z cyrkwju a muslimow z mošeju pod jednej třěchu a zhromadnymi konferenčnymi žurlemi, kiž su wot 1. měrca zjawnje přistupne.

Diskusija wo dodawanju bróni

Frankfurt nad Mohanom (B/SN). Wójna w Ukrainje a dodawanje brónjow su sylnu diskusiju w ewangelskej cyrkwi wubudźili. Teologowka Margot Käßmann žada sej raznje kónc wójny w Ukrainje a z tym kónc dodawanja brónjow a měrowe jednanja. Předsydka EKD Petra Bahr pak je za dodawanje brónjow, tohodla měła so „ewangelska měrowa etika zasadnje přesformulować.“

Nowy dekret

Póstne eksercicije

Montag, 20. Februar 2023 geschrieben von:

Vatikan (B/SN). Tež lětsa přewjedu so tradicionalne póstne eksercicije za Romsku kuriju w priwatnej formje. Přisłušnicy zetkaja so wot 26. februara do 3. měrca k meditacijam a zhromadnemu modlenju. Dźěło w tym času wotpočuje. Tež bamž Franciskus terminy njepřijimuje, generalna awdienca 1. měrca wupadnje.

Přećiwo korupciji

Kinshasa (B/SN). Na jězbje do Afriki je bamž Franciskus w stadionje Kinshasa młodźinje prědował: „Bóh je Wam dar žiwjenja do rukow połožił. Palc je za modlitwy, pokazowak za zhromadnosć, pjeršćenjak za wodawanje, małušk za słužbu a srjedźak za sprawnosć. Njedajće so ke korupciji zawjesć!“ 65 000 přitomnych w stadionje na to wołaše: „Ně ke korup­ciji!“

Cyrkej a liturgija identiskej

Vatikan (B/SN). Šěsć njedźel po smjerći Benedikta XVI. přednjesu na Božej mši w Canto Santo Teutonico prědowanje kardinala Kurta Kocha. Benedikt XVI. bě woprawnjeneho přeswědčenja, zo „maja wšitke trěbne wobnowjenja cyrkwje z hłuboko sahaceje duchowneje změny liturgije wuchadźeć, dokelž stej cyrkej a liturgija identiskej“.

Sensacionalny dar

Serbska debata

Neuheiten LND