Krótkopowěsće (17.04.25)
Ministerka: „Žohnowane jutry!“
Drježdźany. Sakska ministerka za kulturu a turizm Barbara Klepsch (CDU) je w aktualnej zdźělence swojeho ministerstwa wuznam serbskich jutrownych nałožkow a wobrjadow za cyły kraj wuzběhnyła. Naspomniła je nimo křižerjow mjez druhim spěwanje pasiona, chodźenje po jutrownu wodu, walkowanje a debjenje jejkow. Zdobom ministerka serbsce „žohnowane jutry“ přeješe.
Slědy Słowjanow našli
Drježdźany. W Drježdźanskim měšćanskim dźělu Leubnitz-Neuostra su archeologojo dopokazy wobsydlenja Słowjanow z 11. do 12. lětstotka wuryli. Dźěła su mjeztym wotzamknjene. Slědy sydlišća su předewšěm jamy rozdźělneje wulkosće a stołpowe jamy něhdyšich twarjenjow. Na po wjetšinje njewobtwarjenej ležownosći maja nowe bydlenske domy nastać.
Ćah jědźe samostatnje
Krótkopowěsće (16.04.25)
Prawicarjo w Sakskej zachadźeja
Drježdźany. Třećinu wjac namócnych nadpadow prawicarjow su loni poradźowarnje za wopory přirunujo z lětom 2023 zličili. Běše to 328 nadpadow, kotrež so na dohromady 446 woporow měrjachu. Wyšej měšćanostce Šwikawy, Constance Arndt, je hakle njedawno njeznaty pod mjenom „Adolf Hitler“ w mejlce ze smjerću hrozył. W Oelsnitzu dyrbješe wučerka šulu wopušćić, po tym zo su ju zababjeni prawicarjo wohrozyli.
Wubědźowanje do kónca měsaca
Budyšin. Towarstwo Spěchowanski kruh za serbsku ludowu kulturu zdźěla, zo móža dźěći a młodostni w starobje hač do 24 lět swoje wudźěłki za 72. wubědźowanje wo najrjeńše jutrowne jejko hač do 28. apryla zapodać. Kóždy wobdźělnik ma stajnje dwě kokošacej jejce wotedać, kotrejž stej w tradicionalnych technikach wozdebjenej. Jejkace kolekcije přijimuja běrowy Domowiny w Slepom, Chrósćicach a Wojerecach, w Serbskimaj kulturnymaj informacijomaj w Budyšinje a Choćebuzu kaž tež postalisce.
Testuja „warnowacy T-shirt“
Krótkopowěsće (15.04.25)
Wupućowarjo na jewišću
Budyšin. Němsko-Serbske ludowe dźiwadło hotuje so na prapremjeru lětušeje delnjoserbskeje inscenacije „Pórajśo se wen do swěta“. Hudźbno-sceniska kolaža z pjera Esther Undisz, kotraž zamołwja zdobom režiju, wobswětluje wosud prěnich serbskich wupućowarjow, kotřiž su sej Łužicu wopušćiwši nowu domiznu w Awstralskej a Texasu pytali. Prěnje předstajenje budźe 26. apryla w Hochozy.
Skandal na kubłanskej jězbje
Zhorjelc. Wobraz šulerjow 9. lětnikow ze Zhorjelskeje Wyšeje šule Scultetus, zhotowjeny na kubłanskej jězbje do Auschwitza, je rozhorjenje wuwabił. Štyrjo šulerjo pokazaja na nim prawicarskoekstremistiski symbol „white power“. Jedyn ze šulerjow je wobraz na Instagramje wozjewił. Nawodnistwo šule je spěšnje reagowało a šulerjow chłostało.
Pytaja wabjenske modele
Krótkopowěsće (14.04.25)
Wobstejace struktury wužiwać
Podstupim. Dokelž so po lěće 2038 we Łužicy hižo brunica wudobywać njebudźe, hrozy dnowna woda spadować. Tohodla maja wjacore studije přepytować, kak móhła so situacija wotwobarać. Ratarske ministerstwo w Braniborskej bě na naprašowanje frakcije AfD njedawno zdźěliło, zo chcedźa přepruwować, hač móhli so wobstejace zawěry a jězory tež jako reservoiry wody wužiwać.
Wosady samostatne wostanu
Drježdźany. Wšitke serbske wosady smědźa samostatne wostać, to bě Drježdźansko-Mišnjanski biskop Heinrich Timmerevers na swojej wizitaciji spočatk apryla w Chrósćicach wozjewił. Tole wuchadźa z rozprawy najnowšeho wudaća Katolskeho Posoła wo wizitaciji. Dale w přinošku rěka, zo maja wosady koncept wo zhromadnym zarjadnistwje namjetować, podobnje zarjadniskim zhromadźenstwam komunow.
Hońtwjerjenje tež žony zajimuje
Krótkopowěsće (11.04.25)
Dwě sadźe stej přemało
Berlin. Mjeńšinowa rada koaliciske zrěčenje CDU/CSU a SPD wótrje kritizuje. „Dwě sadźe njejstej program“, rada wčera zdźěli. Hišće do wólbow zwjazkoweho sejma je rada wobšěrny dokument z konkretnymi naprawami w zwisku z mjeńšinowej politiku předpołožiła. Tež w běhu koaliciskich jednanjow su mjeńšiny na swoje centralne naležnosće skedźbnili. Naposledk su strony mjeńšinam jenož dwě sadźe wěnowali.
Serbski podcast wědy za dźěći
Radwor. „Saperliška“ rěka nowy podcast wědy, kotryž poskićuje Radworski serbski experiMINT campus wšitkim zajimowanym dźěćom wot njedźele online na platformje Spotify kaž tež na Youtube-kanalu Radworskeje staršiskeje iniciatiwy. Tema prěnjeho, něhdźe 15 mjeńšin dołheho wudaća je złoto. Dalše slěduja we wotstawku dweju njedźel.
Nalada chětro špatna
Krótkopowěsće (10.04.25)
Z prawicarstwom so zaběrali
Budyšin. W Budyskim Serbskim internaće su wčera zastupjerjo Serbskeho młodźinskeho towarstwa Pawk, Domowiny a dalši partnerojo wo prawicarskoekstremnych temach a problemach rozprawjeli. Pod hesłom „Stabilna serbska młodźina w internaće“ su so wosebje z antiserbskimi a prawicarskimi wuprajenjemi rozestajili, kiž su šulerjo loni w protokolu na serbskich šulach nazběrali. Jědnaće šulerjow je so na zarjadowanju wobdźěliło.
Móst dźensa wotewrěli
Bad Schandau. Po 153 dnjach su móst w Bad Schandauje dźensa po připołdnju zaso za wobchad wotewrěli. Do toho běchu fachowcy móst přepruwowali. Na zakładźe swojich wuslědkow su rozsudźili, zo smědźa jón jězdźidła pod 7,5 tonami wužiwać. Za busy a nakładne awto wostanje móst dale zawrjeny.
Milinarnja jenož rezerwa
Krótkopowěsće (09.04.25)
Jeničke inficěrowane skoćo
Drježdźany. Afriska swinjaca mrětwa so w Sakskej dale a bóle pozhubjuje. Strowotniska ministerka Petra Köpping (SPD) wčera wozjewi, zo maja chorosć derje w horšći. Wot lońšeho awgusta zwěsćichu jenož jedne inficěrowane skoćo w Budyskim wokrjesu.
Statny rěčnik přećiwo ministrej
Běła Woda. Statne rěčnistwo je namjetej sudnikej znapřećiwiło, jednanje přećiwo kultusowemu ministrej Conradej Clemensej (CDU) pod wuměnjenjom zakónčić. To rěčnik hamtskeho sudnistwa wobkrući. Clemens bě 2023 w Krušwicy z 81 km/h po puću, hdźež je 30 km/h dowolene. Po namjeće měł mjez druhim 10 000 eurow płaćić a 20 hodźin šulerjow wo zadźerženju we wobchadźe wuwučować.
Łužisku Nysu znowa haća
Krótkopowěsće (08.04.25)
Projekt DOMOJ zahajili
Wulke Zdźary. Domowina je dźensa we Wulkich Zdźarach rěčny projekt DOMOJ zahajiła. To je intensiwny kurs serbšćiny, kotryž dźewjeć měsacow traje. Dohromady jědnaće wobdźělnikow pod nawodom wučerki serbšćiny Jadwigi Brězanoweje zhromadnje w tak mjenowanym rěčnym hnězdźe wuknje. Woni pochadźeja z wšelakich kónčinow Hornjeje Łužicy.
Přepytowanje zakónčene
Kamjenc. Při saněrowanju spěchowanskeje šule w Kamjencu su so škódne maćizny do powětra dóstali, čehoždla bě strowota wučerjow a šulerjow wohrožena. Statne rěčnistwo je na to přepytowanje zahajiło a pad nětko wotzamknyło. Wumjetowany njeskutk njekedźbliweho zranjenja ćěła dla njehodźi so dopokazać, je wuslědk slědźenjow.
Galicisko-łužisku hru předstajili
Krótkopowěsće (07.04.25)
Krimi posledni raz předstajili
Budyšin. Błótowski krimi „Smjerć po štučkach“ su dźiwadźelnicy Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła zawčerawšim posledni raz předstajili. Cyłkownje šěsć hornjoserbskich předstajenjow je sej něhdźe 850 ludźi wobhladało. Krimi staj Alexander Marusch a Madleńka Šołćic napisałoj. Fabian Kaulfürst je inscenaciju zeserbšćił.
Chcedźa syć spěšnišo wutwarić
Šwikawa/Pirna. Něhdźe 128 000 dalšich domjacnosćow a předewzaćow chce Telekom hač do kónca lěta na swójske kóšty spěšnej internetnej syći přizamknyć. Po zymskej přestawce z wutwarom syće pokročuja. Z toho maja mjez druhim tež domjacnosće a předewzaća w Zhorjelskim a Budyskim wokrjesu profitować, koncern Telekom wčera zdźěli.
Přijeće za dźěći
Krótkopowěsće (04.04.25)
Nowe towarstwo załožili
Pančicy-Kukow. W awli Pančičanskeje zakładneje šule bu wčera spěchowanske towarstwo za tamnišu serbsku šulu załožene. Cyłkownje 24 čłonow chce w přichodźe šulske žiwjenje wobohaćić. Podpěrać chcedźa zdobom wjacore projekty, mjez druhim stej to natwar noweje biblioteki a šulska zahroda, za čož měli so tež wo spěchowanske srědki prócować.
Šulerjo z Ralbic wuspěšni
Drježdźany. Šulerka 8. lětnika Serbskeje wyšeje šule Ralbicy Vanessa Rjenčec je wčera 2. městno na sakskej olympiadźe rušćiny w Drježdźanach docpěła. Třeće městno wubědźowanja wyšich šulow wudoby sej Patricia Dittrichec a Jason Domš docpě predikat „z wuspěchom“. Wobaj stej tohorunja šulerjej w Ralbicach. W sakskej stolicy běchu so wuknjacy wyšich šulow w štyrjoch cuzych rěčach wubědźowali.
Z ćahom w třoch krajach po puću
