Budyšin (SN/bn). Knižna premjera noweje zběrki basnjow a lyriskeje prozy Benedikta Dyrlicha „Serpowe dny – Sicheltage“ je wčera něhdźe 40 zajimcow do Smolerjec kniharnje přiwabiła. Antologija je takrjec z naslědnikom knihi „Der Tiger im Pyjama – Tiger w nócnej košli“ a wopřijima po słowach awtora teksty, kotrychž wobrazowa rěč wědomje krajiny kaž tež městnosće wotbłyšćuje, z kotrymiž je hłuboko zwjazany, mjenujcy wolenu domiznu Drježdźany, serbsku Hornju Łužicu a starosłowjansku połobsku kónčinu wokoło Mišna podłu Freibergskeje Modłeje. Na rěči swojeho tworjenja skedźbniwši podšmórny Dyrlich, zo swoju lyriku njepřełožuje, ale ju stajnje znowa komponuje. Přebasnjenje ze serbšćiny do němčiny a nawopak je „wjele, wjele dźěła“, kajkež sej tež hladajo na často čestnohamtsce skutkowacych awtorow, bjez kotrychž serbska literatura mjezynarodny niwow docpěła njeby, „wjace připóznaća zasłuža“.

Dźensa před 80 lětami, 13. februara 1945, bu z najzrudnišim dnjom za saksku stolicu Drježdźany. Dotal njebu wulkoměsto nad Łobjom, kotrež bě swojich krasnych baroknych twarow dla swěto­znata metropola, wot ameriskich a jendźelskich lětadłow bombardowane. ­Sowjetska armeja steješe hižo sto kilometrow wuchodnje nad łužiskej Nysu, hdyž aliěrowane komanda přikaza Drježdźany přez bombardowanje zničić. Dwě hodźinje do połnocy 13. februara k 14. dnju tutoho měsaca zahaji so hoberski nalět ameriskich a jendźelskich wójnskich lětadłow na z ćěkancami z wuchodneje Němskeje a ze zranjenymi wojakami přepjelnjene wulkoměsto.

Hodźinje dołho mjetachu bomby na Stare a Nowe město a na dalše bydlenske wobwody Drježdźan. Domy so sypnychu a palachu so, tohorunja hasy, dróhi a naměsta, dokelž so tež palace bomby na město mjetachu. Rano zahe 14. februara docpě dalša žołma lěta­dłow město a tak cyły druhi dźeń dale a tež hišće 15. februara Drježdźany ­njesměrnje bombardowachu. Dohromady 3 450 bombowcow wospjet na město lećeše a swoje mordarske bomby ­mjetaše.

23. apryla 1810 narodźi so w dźensa pólskim Czerna pola Bolesławieca spěchowar serbskeje rěče dr. Johann Traugott Tzschirner. Studowaše wot 1832 na uniwersiće we Wrócławju. Wot 1837 bě tam na sławnym šleskim gymnaziju swj. Marije Madleny z wučerjom. W lěće 1855 powołachu jeho za direktora Choćebuskeho gymnazija. Wužiwajo přihódnu politisku situaciju docpě 1856, zo zawjedźe so fakultatiwna serbska wučba na gymnaziju, kotruž wučer Karlo Kito ­Dalej podawaše. Za jeho čas smědźachu so abiturienća w serbskej rěči pruwować dać. Z próstwu, załožić serbsku preparandu, njeměješe 1857 wuspěch. Tzschirner zajimowaše so za serbske kulturne stawizny a předstaji w jutrownym šulskim programje 1859 Jana Chojnana, ­kotrehož serbsku gramatiku ze 17. lětstotka bě w gymnazialnej knihowni ­našoł. Wón spěchowaše rozšěrjenje knihownje, kotraž měješe bórze na 80 delnjo- a hornjoserbskich wudaćow. W lěće 1863 powoła so za prowincionalneho šulskeho radu do Berlina. Tam zemrě 3. septembra 1866. Serbska wučba podawaše so na Choćebuskim gymnaziju do lěta 1888. Franc Šěn

Jutrownu póndźelu woswjeći nestor serbskich basnikow, lawreat Myta Ćišinskeho Benedikt Dyrlich, swoje pjećasydomdźe­saćiny. Ludowe nakładnistwo Domowina je składnostnje jubileja wudało tři nowinki wjelestronskeho awtora: słuchoknihu „Cu­za hospoda“ z powědkami, čitanymi wot awtora sameho, zwjazk z esejemi a přizjewjenjemi k słowu „Nachklänge – Dozynki“ a dalšu němsko-serbsku zběr­ku basnjow a lyriskeje prozy „Sicheltage – Serpowe dny“. Poslednjej wudaći předstaješe LND na lětušich Lipšćanskich knižnych wikach swojim wopytowarjam.

Zběrka „Sicheltage – Serpowe dny“ změje 24. apryla w Smolerjec kniharni knižnu premjeru, a to wuwzaćnje hižo we 18 hodź.