Čiła diplomatija Kijewa dla
Denys Trubeckoj rozprawja za Serbske Nowiny z ukrainskeje stolicy
Kijew. Su to dny diplomatije, kotrež tele tydźenje w zwisku z Ukrainu dožiwjamy. Prjedy hač pojědźe zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) přichodnu póndźelu do Kijewa a potom dale do Moskwy, je wonkowna ministerka Annalena Baerbock spočatk tydźenja na dwaj dnjej trajacym wopyće w Ukrainje była. Cyle bjez skandalow wšak jeje wizita njebě: Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj je planowane zetkanje z njej krótkodobnje terminowych přičin dla wotprajił, byrnjež wón tutón dźeń jenož terminy kaž zetkanje z direktorku woblubowanych čaporowych wikow na programje měł.
Ameriski sćelak CNN je pječa zhonił, zo je Zelenskyj njespokojom z njejasnej poziciju Berlina k přichodej płunowoda Nord Stream II w padźe ruskeje inwazije – informacija, kotruž wonkowne ministerstwo w Kijewje raznje prěje. Předwčerawšim, wutoru, je nětko tež francoski prezident Emmanuel Macron w ukrainskej stolicy był, po tym zo bě so dźeń do toho wjacore hodźiny z ruskim prezidentom Wladimirom Putinom rozmołwjał.
Prěnje olympiske złoto
Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej
Praha. Za biatletow a sněhakowarjow na dołhich čarach wotměchu so zańdźenu sobotu a njedźelu prěnje olympiske wubědźowanja. Na wubědźowanišću blisko wulkeje chinskeje murje, kotrež leži w poměrnje suchej kónčinje sewjerozapadnje krajneje stolicy, maja po měnjenju čěskich olympionikow dospołnje hinaši sněh hač w Europje. Tak rozprawješe sněhakowar Adam Fellner w Čěskej telewiziji: „Hižo někotre dny trapi nas tu nadměru suchi sněh, kiž skutkuje kaž borzdźidło. Nimo toho smy při treningu lódzymnemu wětrej wustajeni a ćežka čara je nam woprawdźite wužadanje. Wubědźuju so tu pod najćešimi wuměnjenjemi za čas mojeje dotalneje sportoweje karjery. Znajmjeńša bědźa so wšitcy sportowcy ze samsnymi problemami.“ Tajke něšto dyrbješe tež měšana stafla w biatlonje nazhonić, kotraž je sej na kóncu dwanate městno wuwojowała. Sylny lodźany wětr a 15 stopnjow zmjerzka so negatiwnje na wukon čěskich wubědźowarjow wuskutkowaštej.
Duda chcył komisiju rozpušćić
Waršawa (dpa/SN). Pólski prezident Andrzej Duda je namjetował, wot komisije EU kritizowany gremij k disciplinowanju sudnikow rozpušćić. Wotpowědny naćisk zakonja k rozpušćenju komory chcył Duda přichodny čas prezidijej parlamenta předpołožić, wón minjeny kónc tydźenja připowědźi. Pólska njemóže tuchwilu žanu zwadu z Europskej komisiju trjebać, wón k wobkrućenju rjekny. „Pólska trjeba nětko měr. Hladajo na napjate mjezynarodne połoženje dyrbimy jako zhromadna móc kruće hromadźe stać.“
Hižo loni w awgusće bě wicepremier Jarosław Kaczyński, sobu najsylniši muž pólskeje politiki, rozpušćenje wjele diskutowaneje disciplinariskeje komisije namjetował, tež dokelž njeje wona dotal wočakowanja spjelniła. Komisija móže sudnikow a statnych rěčnikow pušćić. Najebać wusud Europskeho sudnistwa dwělomna komisija dotal dale dźěła.
Čěska a Pólska so dojednałoj
Praha (dpa/SN). W zwadźe mjez Prahu a Waršawu nastupajo rozšěrjenje pólskeje brunicoweje jamy Turów su so dojednali. To staj čěski ministerski prezident Petr Fiala a jeho pólski kolega Mateusz Morawiecki wčera w Praze zdźěliłoj. Wonaj podpisaštaj wotpowědne mjezsobne zrěčenje. Předwidźany je mjez druhim twar wulkeho nasypa přećiwo poćežowanju ludźi hary dla a wotškódnjenje 45 milionow eurow. „Mamy jara zasakłe jednanja za sobu“, rjekny Fiala.
Turów leži w třikrajowym róžku Pólskeje, Čěskeje a Němskeje. Čěska bě před nimale lětom přećiwo pólskim planam masiwneho rozšěrjenja jamy před Europskim sudnistwom skoržiła, dokelž njeje Pólska wotpowědne wobswětoškitne sćěhi wobkedźbowała, mjez druhim wuskutki na dnownu wodu na čěskej stronje. Sudnicy w Strasbourgu Pólskej na to zakazachu brunicowu jamu dale wjesć. Fila je připowědźił, zo Čěska nětko swoju skóržbu najručišo cofnje.
„Dary“ Pólskeje w Kijewje witali
Ministerski prezident Morawiecki skići wojersku a humanitarnu pomoc
Waršawa. W konflikće wokoło Ukrainy su w Pólskej chětro dołho wahali, kak móhli najlěpje reagować. Hižo jewjachu so přesłapjene hłosy z Kijewa, zo njejsu z Pólskeje hišće ničo dóstali. To chcyše ministerski prezident Mateusz Morawiecki na kóždy pad změnić a je susodam na swojim wopyće w ukrainskej stolicy minjenu wutoru kopicu „darow“ připowědźił. W rozmołwje zakitowanski minister Oleksij Reznikow zhoni, zo chce Pólska Ukrainje wojersku a humanitarnu pomoc skićić. Tak sćele Waršawa wšelake kalibry municije za armeju, nimo toho tanki a lětadła wotwobarace rakety a k tomu słušace raketomjety. Humanitarna podpěra wobsteji w prěnim rjedźe z medicinskeho materiala a lěkow. Pječa ma so přichodne dny 29 nakładnych awtow z mjenowanymi pomocnymi srědkami do směra na Ukrainu nastajić. Nic naposledk Morawiecki swojemu hosćićelej přilubi, zo chcyła Pólska swoje składy zemskeho płuna z Ukrainu dźělić, dyrbjał-li ruski prezident Wladimir Putin krajej na kóncu tola hišće „płunowy honač“ zawjertnyć.
W Donbasu strach najwjetši
Denys Trubeckoj rozprawja za Serbske Nowiny z ukrainskeje stolicy
Kiew. Napjatosće wokoło Ukrainy dale přiběraja. Minjenu sobotu je ruski prezident Wladimir Putin wukazał, zmóžnić socialne popłatki 720 000 ruskim staćanam w kónčinach, kotrež separatisća kontroluja. To je dalša kročel w integraciskim procesu samopostajenju ludoweju republikow Donjeck a Luhansk. Mjeztym zo swět starosćiwje na ruski wojerski manewer zhladuje, kiž ma so 10. februara zahajić, ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj njepřestajnje před paniku warnuje. Britiski premierminister Boris Johnson rěčeše we wobłuku wopyta na Ukrainje předwčerašim, wutoru, wo móžnej humanitarnej katastrofje, kotraž w padźe ruskeje inwazije hrozy.
Lěpše móžnosće wukrajnikam
Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej
Praha. Při ludličenju lěta 2021 w Čěskej běchu zwěsćili, zo tysacy dźěći z migraciskim pozadkom do tamnišich zakładnych šulow chodźa. Wone su so w susodnym kraju narodźili, abo su ze swojimi staršimi tam zapućowali. Dokelž doma mjez swójbnymi často hinašu rěč hač čěšćinu nałožuja, ma wjetšina z nich wulke ćeže, po wuchodźenju zakładneje šule – wona traje w Čěskej wosom lět – złožić přijimanske pruwowanja za kubłanišćo wyšeho schodźenka.
W Pólskej nětko darmotne testy
Waršawa (dpa/SN). Ličba dalšich natyknjenjow z koronawirusom w Pólskej je hižo třeći dźeń za sobu nowy rekord docpěła. W běhu 24 hodźin zličichu tam strowotniske zarjady 57 659 nowych padow, kaž strowotniske ministerstwo minjeny pjatk zdźěli. To je najwjetša ličba po wudyrjenju pandemije. W samsnym času je 262 ludźi w zwisku z wirusom zemrěło. Pólska ma něhdźe 38 milionow wobydlerjow, mjenje hač połojcu telko kaž w Němskej.
Po wukazu kubłanskeho ministerstwa dyrbja we wšěch šulach kraja wot 5. lětnika zaso distancnu wučbu zarjadować. Rjadowanje ma měsac płaćić. Nimo toho je w Pólskej wotnětka móžno so darmotnje na koronawirus testować dać. Móžno je to w 64 apotekach po cyłym kraju, informowaše minister za strowotnistwo Adam Niedzielski. Opozicija reaguje z wusměšowanjom. „To njejstej ani hišće dwě apotece na milion wobydlerjow, wulkotne“, pisaše frakciski šef Wobydlerskeje platformy Borys Budka. Wón knježerstwu PiS hižo dlěši čas wumjetuje, zo so boji drastiske naprawy přećiwo wirusej wukazać, zo njeby hněw přećiwnikow šćěpjenja w swójskich rjadach zbudźiło.
180 kilometrow do Waršawy
Polacy boja so ruskeho wojerskeho nadpada na swój kraj
Waršawa. Strach před ruskej agresiju je w pólskich medijach tele dny wšo postajaca tema. Při tym njeńdźe jenož wo móžny nadpad ruskeho wójska na Ukrainu, ale tež na Pólsku. Kraj ma – štož mnozy w Němskej ani njewědźa – tež direktnu mjezu k Ruskej na sewjeru pola Kaliningrada. Hižo rysuja medije strašne wójnske scenarije: By-li Ruska Pólsku přez Běłorusku nadpadnyła, njebychu ruske tanki z bliskeho Brjesta wjace hač 180 kilometrow do Waršawy měli. Wěstotna rada susodneho kraja mjeztym prawidłownje z prezidentom Andrzejom Dudu wo połoženju wuradźuje.
Jako čłon NATO so Pólska na to spušća, zo změje w padźe nadpada podpěru zapadneho wojerskeho zwjazka. Hižo dźensa je 4 500 wojakow USA na wuchodźe kraja zaměstnjenych. W „chutnym padźe“ móhli Američenjo dalšich 8 500 wojakow ze zepěranišćow zapadneje Europy spěšnje do Pólskeje přeměstnić. Pječa su ameriscy wojacy na zasadźenje přihotowani. Nimo toho steja dalše wojerske jednotki USA w baltiskich krajach Litawskej, Letiskej a Estiskej.
W Čěskej rekord natyknjenjow
Praha (dpa/SN). Čěska je druhi dźeń za sobu rekordnu ličbu infekcijow z koronawirusom registrowała. W běhu 24 hodźin su 39 614 dalšich wobkrućenych padow zličili. K tomu přińdźe 2 459 nowoinfekcijow mjez hižo wustrowjenymi. Mjeztym je po informacijach zamołwitych w strowotniskich zarjadach wirusowa warianta omikron nimale wšitke infekcije zawinowała a dotalnu wariantu delta dospołnje wutłóčiła. Minister za strowotnistwo Vlastimil Válek z tym liči, zo žołma omikrona hišće tutón tydźeń swój wjeršk docpěje. Ličba pacientow w chorownjach je snadnje na 1 781 přiběrała. Wulkeho nawala dla dyrbja ludźo z městnami tři dny na PCR-test čakać.
Čěski dom zapósłancow chce so přichodnu wutoru k wurjadnemu posedźenju zetkać, zo bychu wo podlěšenju pandemiskeho zakonja wuradźowali. Zakoń, kotryž ma kónc februara wuběžeć, zmóžnja daloko sahace naprawy kaž zawrjenje wobchodow. Opozicija kritizuje, zo su naprawy přehnate a njedomyslene. Fachowcy na polu wustawy sej žadaja, pandemiske połoženje časowje wobmjezować.
